Mapan iti linaonna

Mapan iti listaan dagiti linaonna

Espiritu

Espiritu

Kayuloganna: Ti Hebreo a sao a ruʹach ken ti Griego a pneuʹma, a masansan a maipatpatarus kas “espiritu,” addaandat’ nadumaduma a kaipapanan. Isuda amin tukoyenda daydiay di makita ti tao ken pasingkeddanna ti kaadda ti puersa nga agtigtignay. Ti Hebreo ken Griego a sasao maus-usarda a mangtukoy iti (1) angin, (2) ti aktibo a puersa ti biag no kadagiti naindagaan a parsua, (3) ti manggutugot a puersa a rumsua manipud simboliko a puso ti maysa a persona ket panggapuanna nga agsao ken agaramid iti bambanag sigun iti wagasna, (4) dagiti naipaltiing nga ebkas a naggapu iti di makita a gubuayan, (5) dagiti espiritu a persona, ken (6) ti aktibo a puersa ti Dios wenno nasantuan nga espiritu. Sumagmamano kadagitoy a pannakausarna ti masalaysay ditoy a nainaig kadagiti topiko a mabalin a rumsua idiay ministerio iti tay-ak.

Ania ti nasantuan nga espiritu?

Ti panagdidinnilig kadagiti texto ti Biblia a mangtukoy iti nasantuan nga espiritu ipakitana a nasao dayta a ‘mangpunno’ iti tattao; mabalin ida a ‘bautisaran’ iti dayta; ket mabalin ida a ‘pulotan’ iti dayta. (Luc. 1:41; Mat. 3:11; Ara. 10:38) Awan koma kadagitoy nga ebkas ti maitutop no ti nasantuan nga espiritu ket maysa a persona.

Tinukoy met ni Jesus ti nasantuan nga espiritu a kas ‘manangtulong’ (Griego: pa·raʹkle·tos), ket kinunana a daytoy a manangtulongto ket ‘mangisuro,’ ‘mamaneknek,’ ‘agsao’ ken ‘dumngeg.’ (Juan 14:16, 17, 26; 15:26; 16:13) Saan a karkarna kadagiti Kasuratan a tukoyenda a kas persona ti maysa a banag. Kas pangarigan, ti sirib nakuna nga addaan “annak.” (Luc. 7:35) Ti basol ken ipapatay nasaoda a kas ar-ari. (Roma 5:14, 21) Nupay dadduma a texto kunaenda a ti espiritu ket ‘nagsao,’ dagiti dadduma a texto ilawlawagda a napasamak daytoy baeten dagiti anghel wenno tattao. (Ara. 4:24, 25; 28:25; Mat. 10:19, 20; idiligyo ti Aramid 20:23 iti 21:10, 11.) Idiay 1 Juan 5:6-8, saan laeng a ti espiritu ti nakuna a ‘mamaneknek’ no di pati “danum ken ti dara.” No kasta, awan kadagitoy nga ebkas a masarakan kadagitoy a texto ti mangpaneknek a ti nasantuan nga espiritu ket maysa a persona.

Ti hushusto a kinaisu ti nasantuan nga espiritu masapul a maikanatad kadagiti isuamin a texto a mangtuktukoy iti dayta nga espiritu. No kastoy ti intay panangmatmat, nainkalintegan a kunaentayo a ti nasantuan nga espiritu isu dayta aktibo a puersa ti Dios. Saan a persona daytoy no di ket ti nabileg a puersa a patauden a mismo ti Dios a mangiringpas iti nasantuan a pagayatanna.—Sal. 104:30; 2 Ped. 1:21; Ara. 4:31.

Kitaenyo met ti panid 413, 414, iti paulo a “Trinidad.”

 Aniat’ mangpaneknek a ti maysa ket talaga nga addaan iti nasantuan nga espiritu, wenno “ti Espiritu Santo” (KJ)?

Luc. 4:18, 31-35: “[Ni Jesus nagbasa manipud libro ni mammadto nga Isaias:] ‘Ti espiritu ni Jehova adda kaniak, ta pinulotannak a mangted kadagiti naimbag a damag’ . . . Ket simmalog a napan idiay Capernaum, maysa a siudad ti Galilea. Ket sinursuruanna ida idi kadagiti aldaw a panaginana; ket pagsidsiddaawanda ti isursurona, ta ti saona adda pannakabalinna. Ket adda iti sinagoga ti maysa a tao nga addaan ti espiritu, maysa a narugit a demonio, ket nagikkis iti napigsa a timek . . . Ket ni Jesus inungtanna a kinunana: ‘Agulimekka, ket rumuarka kenkuana.’ Ket ti demonio idi impadsona iti tengnga, pimmanaw kenkuana ket saanna nga inan-ano.” (Aniat’ namaneknek a ni Jesus addaan iti espiritu ti Dios? Saan a kunaen ti salaysay nga isu nagpigerger wenno nagikkis wenno agam-amangaw iti panagtigtignayna. Imbes ketdi, kunaenna nga isu nagsao nga addaan pannakabalin. Makapainteres, nupay kasta, nga iti dayta nga okasion ti espiritu a demonio tinignayna ti maysa a tao tapno agpukkaw ken matuang idiay datar.)

Kunaen ti Aramid 1:8 nga inton dagiti pasurot ni Jesus ket umawatda iti nasantuan nga espiritu agbalindanto a saksina. Sigun iti Aramid 2:1-11, idi immawatdan iti dayta nga espiritu, nasdaaw dagiti nakapaliiw ta, nupay dagitoy nga agsasao ket taga Galileada amin, sasawenda ti karkarna a bambanag iti Dios kadagiti lenguahe a maawatan dagiti ganggannaet nga adda idiay idi. Ngem di kunaen ti rekord nga adda idi ti emosional a panagik-ikkis dagidiay tattao nga immawat iti espiritu.

Makapainteres met nga idi a ni Elisabet immawat iti nasantuan nga espiritu ket “impukkawna ti timekna” awan idi idiay gimong a maipaay iti panagdaydayaw no di ket kabkablaawanna ti simmarungkar a kabagianna. (Luc. 1:41, 42) Idi, kas inreport ti Aramid 4:31, a ti nasantuan nga espiritu immapay iti gimong dagiti adalan, ti disso a nakaurnonganda nagkintayeg, ngem ti epekto dayta nga espiritu kadagiti adalan, saan a panagpigerger wenno panagibar-ibar, no di ket “sinaoda a situtured ti sao ti Dios.” Kasta met itatta, ti situtured a panangipakaammo iti sao ti Dios, ti naregta nga iraraman iti trabaho a panangasaba—dagitoy ti mangpaneknek a ti maysa ket addaan iti nasantuan nga espiritu.

Gal. 5:22, 23: “Ti bunga ti espiritu isu ti ayat, rag-o, talna, mabayag a panagitured, kinamanangaasi, kinaimbag, pammati, kinaemma, panagteppel.” (Daytoy koma a bunga ti biruken ti maysa, saan ket a daydiay rugso ti relihioso a panagam-amangaw, no sapsapulenna ti tattao a pudpudno nga addaan iti espiritu ti Dios.)

Ti abilidad a panagsao a buyogen ti napalalo nga emosion iti pagsasao a di pulos inadal ti maysa paneknekanna kadi ti kaadda ti espiritu ti Dios kenkuana?

Kitaenyo ti paulo a “Dildila, Panagsao iti.”

Maang-angay aya iti kaaldawantayo ti namilagruan a panangagas babaen iti espiritu ti Dios?

Kitaenyo ti paulo a “Panangagas.”

Siasinoda ti mabautisaran iti nasantuan nga espiritu?

Kitaenyo ti panid 61, iti paulo a “Bautismo,” kasta met iti paulo a “Mayanak a Mabalbaliwan.”

Adda kadi ti espiritu a paset ti tao a makalasat kalpasan ti ipapatay ti bagi?

Ezeq. 18:4: “Ti kararua nga agbasbasol—isu a mismo ti matay.” (Ti RS, NE, KJ, ken Dy inyulogda amin ti Hebreo a sao a neʹphesh iti daytoy a bersikulo a kas “kararua,” ket iti kasta kunaenda a daydiay kararua isut’ matay. Dagiti dadduma a patarus nga inyulogda ti neʹphesh a kas “kararua” no kadagiti dadduma a texto inusarda ti ebkas a “ti tao” wenno “daydiay” iti daytoy a bersikulo. No kasta, ti neʹphesh, ti kararua, isu daydiay persona, saan ket a naespirituan a pasetna nga agtultuloy nga agbiag kalpasan ti ipapatay ti bagi.) (Kitaenyo ti paulo a “Kararua” para kanayonan a detalye.)

Sal. 146:4: “Ti espirituna agpukaw, isu agpulang iti dagana; iti dayta met la nga aldaw ti pampanunotna mapukawda.” (Ti Hebreo a sao a naipatarus ditoy kas “espiritu” isut’ ruʹach. Dagiti dadduma a managipatarus inyulogda kas “anges.” No dayta a ruʹach, wenno aktibo a puersa ti biag, panawannan ti bagi, mapukawen ti pampanunot dayta a tao; saanda ketdi nga agtultuloy idiay sabali a lugar.)

Ecl. 3:19-21: “Adda mapasamak kadagiti annak ti tattao ket adda mapasamak kadagiti animal, ket maymaysa a banag ti mapasamak kadakuada. Kas ti pannakatay ti maysa, kasta ti pannakatay ti sabali; ket addaanda amin iti maymaysa nga espiritu, ket ti tao awanan iti kinasaysayaat ngem kadagiti animal, ta isuda amin kinaubbaw. Isuda amin mapanda iti maymaysa a disso. Isuda amin aggapuda iti tapuk, ket isuda amin agsublida manen iti tapuk. Asino ti makaammo iti espiritu dagiti annak ti tao, no dayta ket agpangato; ken ti espiritu ti animal, no dayta ket agpababa iti daga?” (Gapu iti tinawid a basol ken ipapatay ken Adan, amin a tattao matay ken agsubli iti tapuk, a kas met kadagiti animal. Ngem ti tao addaan aya ti espiritu nga agtultuloy nga agbiag kas intelihente a personalidad kalpasan ti panagsardeng ti panagandarna iti bagi? Awan; sumungbat ti bersikulo 19 a ti tattao ken dagiti animal “addaanda amin iti maymaysa nga espiritu.” No ibasar laeng iti panagpaliiw ti tao, awan situturay a makasungbat iti saludsod a napataud idiay bersikulo 21 a maipapan iti espiritu. Ngem sumungbat ti Sao ti Dios nga awan aniaman nga ik-ikutan ti tattao no mayanakda a mamagbalin kadakuada a nasaysayaat ngem dagiti animal no matayda. Nupay kasta, gapu iti naasi a probision ti Dios baeten ken Kristo, ti namnama ti panagbiag nga agnanayon naluktan kadagidiay tattao a mangalagad iti pammati, ngem saan no kadagiti animal. Para kadagiti adu a tattao, posiblento dayta gapu iti panagungar, inton biagen man idan ti aktibo a puersa ti biag nga aggapu iti Dios.)

Luc. 23:46: “Ni Jesus immawag iti dakkel a timek ket kinunana: ‘Ama, kadagita imam ti pangitalkak itoy espirituk [Griego, pneuʹmaʹ].’ Idi a nasaonan daytoy, nauyusanen.” (Paliiwenyo ta ni Jesus nauyusan. Dina kayat a sawen daytoy nga idi a rimuaren ti espirituna isu ket nagturongen idiay langit. Sa la napagungar ni Jesus kadagiti natay idi katlona nga aldaw. Idin, kas ipakita ti Aramid 1:3, 9, Ara 40 pay nga aldaw sa immuli sadi langit. No kasta, ania ngarud ti kaipapanan ti sinao ni Jesus idi a matayen? Ibagbagana idi nga ammona, nga idi isu ket matayen, ti namnamana nga agbiagto iti masanguanan agpannurayen nga interamente iti Dios. Para kadagiti kanayonan a komento maipapan iti ‘espiritu nga agsubli iti Dios,’ kitaenyo ti panid 87, iti paulo a “Kararua.”)

No Adda Agkuna—

‘Adda kadi kadakayo ti nasantuan nga espiritu (wenno ti Espiritu Santo)?’

Kunaenyo: ‘Wen, ket daytat’ gapuna nga immayak simmarungkar ita nga aldaw kadakayo. (Ara. 2:17, 18)’

Wenno: ‘Dayta ti makagapu a kabaelak ti makiraman iti Nakristianuan a ministerio. Ngem natakuatak a saan nga agpapada ti kapanunotan no aniat’ pammaneknek a ti maysa talaga nga addaan iti espiritu ti Dios. Ania ti ammoyo a mangipaneknek?’ Sayonto inayon: (Kitaenyo ti pannakasalaysay daytoy a material idiay  panid 140, 141.)