Pagaammo met kas Piesta dagiti Tabernakulo, wenno ti Panagurnong, wenno naawagan “ti piesta ni Jehova” iti Levitico 23:39. Dagiti pammilin maipapan iti pannakarambak dayta ket masarakan iti Levitico 23:34-43, Numeros 29:12-38, ken Deuteronomio 16:13-15. Ti piesta saklawenna idi ti al-aldaw ti Etanim 15-21, agraman ti nadaeg nga asamblea iti maika-22. Ti Etanim (Tisri; Setiembre-Oktubre) ket sigud nga umuna a bulan ti kalendario dagiti Judio, ngem kalpasan ti Ipapanaw iti Egipto nagbalin a maikapito a bulan ti sagrado a tawen, yantangay ti Abib (Nisan; Marso-Abril) a sigud a maikapito a bulan ket napagbalin nga umuna a bulan. (Ex 12:2) Iti Piesta dagiti Abong-abong, marambakan ti panangurnong kadagiti bunga ti daga, “ti apit ti daga,” a pakairamanan ti bukbukel, lana, ken arak. (Le 23:39) Natukoy dayta kas “piesta ti panagurnong iti panagbaliw ti tawen.” Ti nasantuan a kombension iti maikawalo nga aldaw isu ti pagilasinan ti nadaeg a panagserran ti rikus ti pipiesta ti tawen.​—Ex 34:22; Le 23:34-38.

 Kinapudnona, ti Piesta dagiti Abong-abong isu ti pagilasinan nga agpatinggan ti kangrunaan a paset ti tawen ti panagtalon maipaay iti Israel. Ngarud, tiempo dayta ti panagrag-o ken panagyaman iti amin a bendision nga impaay ni Jehova iti bungbunga ti amin nga apitda. Kasta met, yantangay lima nga aldaw pay laeng ti napalabas nanipud pannakarambak ti Aldaw ti Panangabbong, marikna dagiti umili a naikappiada ken Jehova. Nupay dagiti lallaki laeng ti obligado a tumabuno, immay ti intero a pampamilia. Naikalikagum nga agnaedda kadagiti abong-abong (Heb., suk·kohthʹ) iti  pito nga aldaw ti piesta. Gagangay a maymaysa nga abong-abong ti nagyanan ti kada pamilia. (Ex 34:23; Le 23:42) Naibangon dagitoy kadagiti paraangan ti balbalay, kadagiti atep dagiti pagnaedan, kadagiti paraangan ti templo, kadagiti publiko a plasa, ken kadagiti dalan nga adda iti las-ud ti maysa nga aldaw ti Sabbath a panagdaliasat iti siudad. Dagiti Israelita agaramatda “iti bunga dagiti nangayed a kayo,” bulbulong ti palma, kangrunaan a sangsanga dagiti nasanga a kayo ken dagiti alamo. (Le 23:40) Kadagidi kaaldawan ni Esdras, dagiti bulong ti olibo ken bulong ti kayo-ti-lana, arrayan (nakabangbanglo), ken bulbulong ti palma, kasta met ti sangsanga ti dadduma pay a kayo, ket naaramat a pagibangon kadagitoy a temporario a patakder. Ti panagnaedda amin iti abong-abong, agpadpada ti nabaknang ken napanglaw, a kanenda pay kadagita ti taraonda bayat ti pito nga aldaw, ken panagpapada dagiti material a naaramat iti pannakaaramid dagiti abong-abong, a naala iti turturod ken gingginget ti pagilian, igunamgunamda nga agpapadada amin mainaig iti piesta.​—Ne 8:14-16.

 Iti aldaw sakbay ti piesta, Etanim 14, nakasangpeten idiay Jerusalem ti kaaduan kadagiti mangrambak, no saan nga isuda amin. Ti maika-14 ket aldaw ti panagsagana, malaksid no nairana dayta nga aldaw iti linawas nga aldaw ti Sabbath, ta no kasta mabalin a maisapsapa dagiti panagsagana. Makumikom unay ti tunggal maysa iti panagibangon kadagiti abong-abong, iti panaggugor, iti panangasikaso kadagiti daton nga inyeg ti tunggal maysa, kasta met iti narag-o a panagkakadua. Naidumduma ken nakangayngayed ti langa ti siudad ti Jerusalem ken ti aglawlawna, a naiwaras dagiti abong-abong iti intero nga ili ken kadagiti dalan ken minuyongan iti aglawlaw ti Jerusalem. Ti ad-adda pay a mangpangayed iti piesta isu ti namaris a kinapintas ti bungbunga ken ti bulbulong, agraman ti kinabanglo dagiti arrayan. Magagaran ti tunggal maysa, a padpadaananna ti anabaab ti panaguni ti trumpeta manipud nangato a lugar ti templo iti rabii ti nasapa nga otonio, a mangiwaragawag iti idadatengen ti piesta.

 Bayat daytoy a piesta ad-adu ti bilang dagiti sakripisio a naidaton ngem iti aniaman kadagiti dadduma pay a piesta ti tawen. Ti sakripisio ti nasion, a mangrugi iti 13 a toro iti umuna nga aldaw ken maksayan iti maysa tunggal aldaw, nagdagup iti 70 a toro a naisakripisio, malaksid pay iti 119 a kordero, kalakian a karnero, ken kalding, a nainayon iti datdaton a bukbukel ken arak. Bayat dayta a lawas, rinibu a sinaggaysa a daton ti idatag met dagiti dumardar-ay. (Nu 29:12-34, 39) Iti maikawalo nga aldaw, a saan a mabalin ti agtrabaho iti napagel, maysa a toro, maysa a kalakian a karnero, ken pito a kalakian a kordero nga agtawen iti maysa ti naidatag kas daton a mapuoran, a nabuyogan iti daton a bukbukel ken inumen, kasta met ti maysa a kalding kas daton gapu iti basol.​—Nu 29:35-38.

 Kadagiti tawen ti Sabbath, ti Linteg ket naibasa iti isuamin nga umili bayat ti piesta. (De 31:10-13) Agparang a nangrugi a nagserbi iti templo kalpasan ti Piesta dagiti Abong-abong ti umuna kadagiti 24 a benneg ti papadi nga impasdek ni David, yantangay ti templo nga imbangon ni Solomon ket nainaguraran iti tiempo daytoy a piesta idi 1026 K.K.P.​—1Ar 6:37, 38; 1Cr 24:1-18; 2Cr 5:3; 7:7-10.

 Ti nakaidumdumaan ti Piesta dagiti Abong-abong, ti kangrunaan iti dayta, ket isu ti narag-o a panagyaman. Tarigagayan ni Jehova nga agrag-o koma kenkuana ti ilina. “Masapul nga agrag-okayo iti sanguanan ni Jehova a Diosyo.” (Le 23:40) Piesta dayta ti panagyaman iti panagurnong​—saan laeng nga iti bukbukel no di ket kasta met iti lana ken iti arak, a makatulong unay iti panangtagiragsak iti biag. Bayat daytoy a piesta, dagiti Israelita mabalinda a mennamennaen iti puspusoda a ti kinarang-ayda ken ti kinaruay ti nasayaat a bambanag ket saanda a nagun-odan babaen ti bukodda a pannakabalin. Saan, no di ket mapaspasaranda daytoy a kinarang-ay gapu iti panangipateg kadakuada ni Jehova a Diosda. Utobenda idi dagitoy a banag, ta amangan no, kas kinuna ni Moises, “ta pusom pudno nga agpannakkel ket pudno a malipatam ni Jehova a Diosmo, a nangiruar kenka manipud daga ti Egipto, manipud balay dagiti adipen.” Indeklara pay ni Moises: “Ket masapul a lagipem ni Jehova a Diosmo, agsipud ta isu ti manangipaay iti bileg kenka nga agaramid iti kinabaknang; tapno itungpalna ti tulagna nga insapatana kadagidi ammam, kas itoy nga aldaw.”​—De 8:14, 18.

 Nabilin ti Israel a makalawas nga agnaedda kadagiti abong-abong, “tapno maammuan dagiti kaputotanyo a kadagiti abong-abong a pinagnaedko ti annak ti Israel idi iruruarko ida manipud daga ti Egipto. Siak ni Jehova a Diosyo.” (Le 23:42, 43) Mabalinda a lagipen a sirarag-o ken siyayaman ti panangaywan kadakuada ti Dios idiay let-ang iti panangipaay kadakuada ni Jehova iti paglinongan, ‘a namaglasat kadakuada iti dakkel ken nakaam-amak a let-ang, nga addaan kadagiti nagita a serpiente ken manggagama ken addaan iti mawaw a daga nga awanan danum; a nangpataud iti danum maipaay kadakuada manipud pimmamulinawen a bato; a nangtaraon kadakuada iti manna idiay let-ang, a saan a naammuan dagiti ammada.’ (De 8:15, 16) Daytoy ti mangipaay kadakuada iti rason tapno  pagrag-oanda ti agtultuloy a rumangrang-ay a panangaywan ken panangparabur kadakuada ti Dios.

 Dagiti Nainayon nga Aramiden Idi Agangay. Ti maysa a kaugalian a naalagad idi agangay, a nalabit naipasimudaag iti Kristiano a Griego a Kasuratan (Jn 7:37, 38) ngem saan iti Hebreo a Kasuratan, ket ti panagsakdo iti danum manipud Ban-aw ti Siloam sa maibuyat dayta iti altar, maibuyog iti arak, iti tiempo ti sakripisio iti bigat. Sigun iti kaaduan nga eskolar, naaramid daytoy iti pito nga aldaw ti piesta ngem saanen iti maikawalo. Ti padi mapan iti Ban-aw ti Siloam nga isu siaawit iti nabalitokan a harra (malaksid iti panglukat nga aldaw ti piesta, maysa a sabbath, a ti pakaalaan ti danum ket manipud iti nabalitokan a basehas iti templo, a nakaipanan dayta manipud Siloam iti napalabas nga aldaw). Orasanna ti bagina tapno isu makasubli manipud Siloam nga addaan iti danum inton sisasaganan ti papadi ti templo a mangiparabaw iti altar ti paspaset ti sakripisio. Iti iseserrekna iti Paraangan ti Papadi babaen ti Ruangan ti Danum iti templo, iwaragawagda babaen ti mamitlo a panangpaguni kadagiti trumpeta ti papadi. Kalpasanna, ti danum naibuyat iti maysa a palanggana nga agturong iti puon ti altar, a kagiddan ti pannakaibuyat ti arak iti maysa a palanggana. Kalpasanna, nabuyogan iti musika iti templo ti panangkanta iti Hallel (Salmo 113-118), a kagiddan ti panangiwagwagayway dagiti managdaydayaw iti iggemda a sangsanga ti palma maiturong iti altar. Daytoy a seremonia mabalin nga impalagipna kadagiti narag-o a manangrambak ti maipapan iti naimpadtuan a sasao ni Isaias: “Buyogen ti panagrag-o sigurado a sumakdokayto iti danum manipud kadagiti ubbog ti pannakaisalakan.”​—Isa 12:3.

 Ti sabali pay nga umar-arngi a seremonia isu ti inaldaw a panagmartsa ti papadi iti las-ud ti pito nga aldaw ti piesta, a likmutenda ti altar bayat nga ikankantada, “Ah, ita, Jehova, mangisalakanka, pangngaasim! Ah, ita, Jehova, mamagballigika, pangngaasim!” (Sal 118:25) Nupay kasta, pito a daras a likmutenda dayta iti maikapito nga aldaw.

 Sigun kadagiti rabbiniko a gubuayan, adda pay sabali a naisangsangayan a seremonia iti daytoy a piesta a naitungpal met laeng, a kas iti panangyeg iti danum ti Siloam, idi tiempo a kaadda ni Jesus ditoy daga. Daytoy a seremonia nangrugi iti panagpatingga ti maika-15 ti Tisri, nga isu ti umuna nga aldaw ti piesta, kinapudnona iti pangrugian ti maika-16, ti maikadua nga aldaw ti piesta, ket naitultuloy iti lima a sumaruno a rabii. Naaramid dagiti panagsagana iti Paraangan ti Babbai. Adda uppat a dadakkel a nabalitokan a pagsaadan ti silaw iti paraangan, a tunggal maysa addaan iti uppat a nabalitokan a malukong. Ti uppat nga agtutubo a napadian ti kapuonanda ket umuli kadagiti agdan a siaawit iti dadakkel a harra ti lana, a kargaanda ti 16 a malukong. Naaramat a pabilo dagiti pagsilawan ti daan a pagan-anay ti papadi. Kuna dagiti Judio a mannurat a dagitoy a pagsilawan nangisilnagda iti naraniag a lawag a makita iti pangadaywen, a manglawag kadagiti paraangan ti balbalay idiay Jerusalem. Adda lallaki a nagsala, a pakairamanan ti sumagmamano kadagiti papanglakayen, a siiiggemda kadagiti gumilgil-ayab nga aluten ken agkankanta iti kanta ti panangidaydayaw, a dinanggayan dagiti instrumento ti musika.

 Ti maysa a makapainteres a kanayonan nga impormasion ket ni Jeroboam, a simmina iti anak ni Solomon a ni Rehoboam ken nagbalin nga ari iti sangapulo a makin-amianan a tribu, nangangay iti piesta (iti maikawalo a bulan, saan nga iti maikapito) nga umas-asping iti Piesta dagiti Abong-abong, nalawag a tapno malapdan dagiti tribu a mapan idiay Jerusalem. Ngem, siempre, ti nangidatonanda kadagiti sakripisio ket dagiti nabalitokan a kigaw a baka nga impasdekna a maikaniwas iti bilin ni Jehova.​—1Ar 12:31-33.

 Nalabit ti tuktukoyen ni Jesus ket isu ti naespirituan a kayulogan ti Piesta dagiti Abong-abong ken nalabit ti seremonia a nainaig iti danum ti Siloam idi nga “iti kamaudianan nga aldaw, ti dakkel nga aldaw ti piesta, ni Jesus sitatakder ket nagpukkaw, a kunkunana: ‘No adda asinoman a mawaw, umay koma kaniak ket uminum. Ti maaddaan iti pammati kaniak, kas iti kinuna ti Kasuratan, “Manipud iti kaunggan a pasetna agayusto dagiti waig ti nabiag a danum.”’” (Jn 7:37, 38) Kasta met, mabalin a tuktukoyenna ti pannakalawag ti Jerusalem babaen kadagiti pagsilawan ken aluten iti disso ti templo bayat ti piesta idi kinunana kadagiti Judio kalpasan ti sumagmamano a gundaway: “Siak ti silaw ti lubong. Ti sumurot kaniak saanto a pulos magna iti sipnget, no di ket ikutannanto ti silaw ti biag.” (Jn 8:12) Di nagbayag kalpasan ti pannakisaritana kadagiti Judio, mabalin a ti Siloam ket innaig ni Jesus iti piesta ken iti silsilaw dayta idi nasabetna ti maysa a lalaki a nayanak a bulsek. Kalpasan ti panangikunana kadagiti adalanna, “siak ti silaw ti lubong,” timmupra iti daga ket nangaramid iti pitak babaen iti katay, inkabilna ti pitak kadagiti mata ti lalaki ket kinunana kenkuana: “Mapanka agdiram-os idiay ban-aw ti Siloam.”​—Jn 9:1-7.

 Ti panangiwagayway dagiti umili iti sangsanga ti palma iti daytoy a piesta ipalagipna met kadatayo dagiti bunggoy a nangiwagayway iti sangsanga ti palma bayat ti iseserrek ni Jesus iti Jerusalem  sakbay unay ti ipapatayna, nupay saan a napasamak daytoy iti tiempo ti Piesta dagiti Abong-abong, ngem, imbes ketdi, sakbay ti Paskua. (Jn 12:12, 13) Kalpasanna, ni apostol Juan a nakakita iti sirmata ti pannakaselio iti muging dagiti 144,000 kadagiti adipen ti Dios, ibagana kadatayo: “Kalpasan dagitoy a banag nakitak, ket, adtoy! maysa a dakkel a bunggoy, nga awan ti tao a nakabael a mangbilang, manipud kadagiti amin a nasion ken kadagiti tribu ken kadagiti ili ken kadagiti pagsasao, a sitatakderda iti sanguanan ti trono ken iti sanguanan ti Kordero, a sikakawesda kadagiti puraw a pagan-anay; ket adda sangsanga ti palma kadagiti imada. Ket agtultuloy nga agik-ikkisda buyogen ti natbag a timek, a kunkunada: ‘Ti pannakaisalakan utangmi iti Diostayo, a situtugaw iti trono, ken iti Kordero.’”​—Apo 7:1-10.

 Pudno unay a ti Piesta dagiti Abong-abong ket mayanatup a pangingudo iti kangrunaan a paset ti tawen ti panagtalon ken iti rikus ti pipiesta maipaay iti tawen. Amin a bambanag a nainaig iti dayta ket mangyeg iti rag-o, nawadwad a bendision manipud ima ni Jehova, bang-ar, ken biag.