ANG ỌJẸ́JẸ 18
Anụ Ju Awụlẹ Ọhụ Ọọjịra-jịra
‘Anụ cheri ká irya omeme nyahị oluhye nya angịnyị aanahị ịkịla a ri ịnya ang ọnyịịla kem, kahị juwa ju awụlẹ ọhụ kịlahị-ịlahị mẹ.’—HIB. 10:24, 25.
EJE 88 Make Me Know Your Ways
ẸHỊ NYA ẸLA a
1. Ịyẹ tị́ du kahị kaa wẹ ẹla ọọjịra-jịra?
ỊYẸ tị́ du kahị kaa ka ọjịra-jịra? Ang odudu ọkpọnchị ọhẹ ri ọ-ka gwogbo ha iJihova. (Eje. 26:12; 111:1) Ahị tị kaa ka ọjịra-jịra chajị nyọka ju awụlẹ ọhụ lụka olujwo ọlẹ ịnyịnyị. (1 Tẹs. 5:11) Ụka kahị kpa ụbwọ ka uhye bala ọ-wẹ ẹla lẹ aalẹ, ahị wẹẹ họ ẹla imimiiye ịwẹ lẹ.
2. Ụka oyina ahị tị́ kaa la iwe nyọka wẹ ẹla ọọjịra-jịra?
2 Epwihi ọnyị myị́ ọnyị, ahị kaa la iwe nyọka wẹ ẹla ọọjịra-jịra nyahị. Ọ-chụ pwokwita, la ọmyịmyị nya epwihi, ahị kaa wẹ ẹla lụka nya Ẹpwang ọ-Kụ Gbeji ọjẹ́jẹ. La ọjịra-jịra ọla ẹpwarịrị nya epwihi, ahị ka wẹ ẹla ụka nya Ang Ụdụ nya Olegu, ịBayịbụụ Ọjẹ́jẹ nya Ọjịra-jịra, bala apa nya ẹla o-ya lawụlẹ ịkịla myị́.
3. Akama ọlanyị ahị tị́ ka la myị́? Ányị ụpwụ nya Ala iHiburu 10:24, 25 à tị́ ka jẹ́-ẹ dahị ụbwọ?
3 Ahị wuu tịtọ nyọka gwogbo ha iJihova bala ọ-ju aanahị ọhụ. Ma ụka kahị ja wẹ ẹla, ahị ka la akama ịhyẹ myị́. Ọhẹka ahị ka juhi nyọka wẹ ẹla, lee ahị ka tịtọ nyọka wẹ ẹla yẹẹyẹẹ ma ị́ tị ka wụrụụhị ụka myị́ ụka kahị kpa ụbwọ ka uhye ka myị́. Ịyẹ à tị́ ka dahị ụbwọ ụka ọlịnyị? Ẹla ọlẹ ká ịPọlụ da du kịla ala iHiburu ka dahị ụbwọ yé ọwẹwẹ. Ụka kọ wẹẹ ya ẹla chajị nya ọjịra-jịra ọkaka, o ya nyori ahị nyị ka ya ẹhị rịrị u-uhye nyọka “juwa ju awụlẹ ọhụ.” (Wa Ala iHiburu 10:24, 25.) Ẹla ọwẹwẹ nyahị kaa mẹ ọmyịmyị ọlẹ kahị la jẹ kori kọ la kpii wẹwẹ. Ụka kahị kpịtịya nyori angịlẹ kị juwa ọọjịra-jịra kaa yé ọhụ ojuju bwu ẹpwụ nya ẹla ọwẹwẹ nyahị, áhị ka chuko nyọka kpa ụbwọ ka uhye kahị ka wẹ ẹla ka. Kori kị tị chụhị hyaa-hyaa jaabwọ kahị tịtọ ka, ahị ka jẹ́-ẹ chị ọkẹkẹnị nyori angịkịla ịlẹpwụ nya ọjịra-jịra la iwe nyọka wẹ ẹla ịnyịnyị.—1 Pit. 3:8.
4. Ahị nya ẹla ịta iyina ahị tị́ wẹẹ ka kụ ẹhị yẹ ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ?
4 Ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ, ahị ka ya ẹla họhẹ-họhẹ u-uhye nya abwọlẹ kahị ka jẹ́-ẹ ju awụlẹ ọhụ ọọjịra-jịra ochiche ọlẹ ká angị kaa wẹ ẹla á ju iru ka. Ọọwa lẹ, ahị ka kụ ẹhị yẹ abwọlẹ kahị ka ju awụlẹ ọhụ ẹ-ẹpwụ nya ọjịra-jịra ọtụka ọlẹ ká iru nya angịnyị kaa kpa ụbwọ ka uhye nyọka wẹ ẹla lẹlẹ. Ohyẹẹkpẹ-ẹkpẹ, ahị ka ya ẹla u-uhye nya agbẹyị ịlẹ kahị ka bwu ju aanahị ọhụ la ẹla ọwẹwẹ nyahị.
ANỤ JU AWỤLẸ ỌHỤ ỌỌJỊRA-JỊRA ỌLẸ KÁ ANGỊNYỊ JU IRU KA
5. Ányị ahị tị́ ka bwu ju awụlẹ ọhụ kori ká ala ọjịra-jịra nyahị á ju iru ka?
5 Ọọjịra-jịra ochiche, angị kaa wẹ ẹla á kaa ju iru ka. Ụka ọhẹ ọngọ kpa ịlahị kaa godayị pyịnyẹng gbe angịhyẹ kị ka kpa ụbwọ ka uhye nyọka wẹ ẹla. Ọ kaa lala o-ri ọjịra-jịra nyị chị aga lẹ, ọọwa á tị kaa ju ọngịnyị ọhụ ka. Ányị a tị́ ka họ? Nwụlanọ nyọka kpa ụbwọ ka uhye ụka myị́ ụka. Bwula ọ-họ ịnyị, à wẹẹ ju angịkịla ọhụ nyọka wẹ ẹla gụ́ olene.
6-7. Ányị ahị tị́ ka bwu kụrụ uhi ọlẹ kahị kaa ju nyọka wẹ ẹla?
6 Ma, ọ́ tị ri ka kaa ju uhi nyọka wẹ ẹla bẹ? Ọ kaa la iru nya angịnyị ịnyị. Ma nyọka jẹ́-ẹ ju aanang ọhụ yẹẹyẹẹ, ang ọhẹ ji ka ka họ nyọka kụrụ uhi nyang. Ányị a tị́ ka bwu họ ịnyị?
7 À ka yé ụbwọ ọdada myị́ kori ká kụ ẹhị yẹ irya ị-gba kpehe ịhyẹ ịlẹ kị ji ẹpwụ nya Ẹpwang ọ-Kụ Gbeji ị-kẹkpẹ. b Ọ-chụ pwokwita, nwụlanọ yẹẹyẹẹ. (Etu 21:5) Jaabwọ ká jẹ́ ang yẹẹyẹẹ kaka ba u-uhye nya ang ọlẹ kị wẹẹ mẹjẹ, ịnyịnyị ọ ka chịngkpẹẹ la ọ-ka kpa ụbwọ ka uhye nyọka wẹ ẹla lẹ. Maga ká ẹla ọwẹwẹ nyang a la kpii ịnyịnyị. (Etu 15:23; 17:27) Ẹla ọwẹwẹ okpii ka du ká ka ju uhi gbuu ka. Ẹla ọ-wẹ kpii ọlẹ ká ka gba ẹhị nya ẹla ookpokpo lee imiiye kpehe dọmwụ ka chị aanang kpẹẹ la ọ-ka wo etu nyamwụ gụ́ ẹla ọgbọng ọlẹ ká gba ahị nya ẹla lụmẹ-lụmẹ kpehe. Bwula ọ-kpa omyi ẹla nya ịlọng wẹ ẹla kpii, à mẹjẹ nyori à nwụlanọ yẹẹyẹẹ bala o-ri à wo etu nya ang ọlẹ kị wẹẹ jẹ́.
8. Ányị iJihova à tị́ kaa yẹ aga ọmama nyahị?
8 Ọ́ tị ri ká mẹ agbẹyị ịwẹ wuu yẹ lẹ, ká tị kaa ju uhi nyọka wẹ ẹla gụ́ ụka ookpokpo lee imiiye bẹ? Jẹ́ myị̀myị̀ nyori ọ myị iJihova lẹhị nyọlẹ ká wẹẹ maga jaabwọ ká ka jụ́ họ myị́. (Luk. 21:1-4) IJihova á ya ahị guru nyori ahị ka họ kpoye nya ọngịrị nya ịlọhị ka. (Filip. 4:5) Maga ká jẹ́ ang ọlẹ ká baba nyọka họ, hwoo nọ nya ụkụrwọ ha ịlọng, ká raabwọ nyọka la okpunyi nya ọkịlẹtụ. Lụka nya ọgbanyẹ, à ka chụ nyọka wẹ ẹla kpii ụka ookpokpo kem myị́.
ANỤ JU AWỤLẸ ỌHỤ ỌỌJỊRA-JỊRA ỌLẸ KÁ ANGỊNYỊ JU IRU
9. Akama ọlanyị à tị́ ka ji ọjịra-jịra ọlẹ ká angịnyị ju iru myị́?
9 Kori ká angịnyị á ju iru ọọjịra-jịra nyang, à ka la akama ụma ọdatị myị́. Ọhẹka iru nya aanahị kaa kpa ụbwọ ka uhye du kị kaa chụng ka ụka lụmẹ-lụmẹ. Ọ-chụ pwokwita, ọ kaa kpụ ọọnahị ọnyang ọlẹ ká ẹnyị nyamwụ ri Danielle ịpyọ nyọka wẹ ẹla ọọjịra-jịra. c Ọ yọọ lala ụpa nya ịgba ọgbagba, ụgbẹyị ọlẹ kọ kaa bwu ju angịkịla ọhụ, bala ọ-ka ju ọmyịmyị nyamwụ ọngịrị u-uhye nya ẹla ọlẹ ká ịBayịbụụ mẹjẹ. Ma ụka kọ mwụ ka ọjịra-jịra ọlẹ ká angịnyị ju iru, ị́ kaa chwọọ hyaa-hyaa kaka. Ahyeẹnụ ịhyẹ ji kị dọmwụ kaa chwọọ ka lichi-lichi gbee ká ọjịra-jịra ka myị́. Ọ yẹkẹẹ: “Agbama jum. Ọ lam lala o-ri ang ọtụka-ọtụka ọhẹ nyị nyịm lẹ. Ụka kọ lịnyị bawụlẹ ba, ọ kaa lang lala o-ri nyị tọchị-tọchị họ ịnyị.”
10. Ịyẹ ahị tị́ ka họ kahị ka la iwe nyọka wẹ ẹla gụ́ ọọwa?
10 Ọ lang jaabwọ kọ la Danielle wẹ ụka ọhẹ lẹ? O ri ịnyị aalẹ, ọhẹka ọ ka jụng la ọ-kpa ụbwọ ka uhye kpụ a ka cheje nyọka ke ụrụ la ọnụ ujiji kem myị́. Ma a hwabwọ la ọ-maga nyọka wẹ ẹla ka. Ịyẹ a tị́ ka jẹ́-ẹ họ? Ọ ka da ụbwọ myị́ kori ká nwụla ẹla ọwẹwẹ lụmẹ-lụmẹ nọ gbe ọjịra-jịra ọnyọnyọọnyị. Ọọwa ka du kori kị chụng nyọka wẹ ẹla bwu ọmwụ ọdada ka, à ka la iwe ọkịla jaabwọ ká ọjịra-jịra wẹẹ jẹ kịlahị myị́. Ụka ká ja nwụlanọ gbe Ẹpwang ọ-Kụ Gbeji ọjẹ́jẹ, kụ irya u-uhye nya abwọlẹ ká ọgba ọnyọọnyị da ori kaka wu egbeju nya ang ọjẹ́jẹ ọọwa. Kori ká họ ịnyị, à ka la ẹla ka wẹ ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọọwa wuu. Da ọọwa u-uhye, à ka nwụlanọ nyọka wẹ ịtọ ẹla nya ịgba ịlẹ kị ya ẹla u-uhye nya ẹlịlẹhị ikpori-kpori ịlẹpwụ nya ịBayịbụụ ịlẹ kị kaa lujwo la ọ-dawụlẹ myị́. (1 Kọr. 2:10) Ịyẹ tị́ du? Chajị angị ịmanyị-manyị à kaa kpa ụbwọ ka uhye ụka ká ang ọjẹ́jẹ á pwụ ẹga ọlịnyị lẹ. Ọ́ tị ri ká họ jaabwọ ká irya ọ-gba kpehe ịwẹ ya wẹ wuu, ká tị yẹ nyori ẹ-ẹpwụ nya ọjịra-jịra ịmanyị-manyị ị́ myị́myị́ chụng nyọka wẹ ẹla ka bẹ? À ka tọ ọngọ ka kpịlahị nya ang ọjẹ́jẹ ene nya ọjịra-jịra ká ka ya ịtọ ẹla ọlẹ ká nwụlanọ nyọka wẹ joo myị́.
11. Ẹlịyẹ ụpwụ nya Ala iFilipayị 2:4 à tị́ juhi ọhụ nyọka họ?
11 Wa Ala iFilipayị 2:4. Olegu ịgọgọ kpa ọlẹrụ ịPọlụ ju Angịnyị nya ịKịrayịsị ọhụ nyọka tịtọ nya ịlahị ọkaka nya angịkịla. Ányị ahị tị́ ka jẹ́-ẹ kpa ẹlẹwẹ họ ụkụrwọ ụka kahị juwa ọọjịra-jịra? Bwula ọ-kpịtịya nyori angịkịla tịtọ nyọka wẹ ịtọ ẹla lala ahị ịnyịnyị.
Jaabwọ ká kaa ya iwe da ha angịkịla nyọka ja oja, ya iwe da ha angịkịla nyọka wẹ ẹla ọọjịra-jịra ịnyịnyị (Yẹ ọgba 12)
12. Ụgbẹyị ọnyịịla oyina ahị tị́ ka bwu ju aanahị ọhụ ọọjịra-jịra? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)
12 Kụ irya jwoo ụ-ụgbẹyị ọlẹ wẹẹ. Kori ká ja joja bala aligu nyang, à ka ya ẹla gbee ká iwe ka hi ha angịkịla gbuu nyọka ya ẹla ka? Á ka họ ịnyị ka! À ka tịtọ ká ịwa ka la iwe nyọka ya ọnụ ju oja ọọwa ịnyịnyị. Ụ-ụgbẹyị ọlịwịịwẹ, ụka kahị juwa ọọjịra-jịra, ọ ka háahị nyọka ya iwe da ha angịkịla kị ka wẹ ẹla ịnyịnyị. Ẹlịlẹhị ri, ụgbẹyị okpọnchị ọhẹ ọlẹ kahị kaa ju aanahị ọhụ ri ọ-ka ya iwe da haa kị ka ya ọmyịmyị nyaa dodehe. (1 Kọr. 10:24) Ahị ya ẹla u-uhye nya abwọlẹ kahị ka bwu họ ịnyị wẹẹ.
13. Ányị ahị tị́ họ ká angịkịla ka la iwe nyọka wẹ ịtọ ẹla?
13 Ịngịhyẹ ọlẹ ahị ka họ ri ọ-ka chị ẹla ọwẹwẹ nyahị kpii, ọọwa ka du ká angịkịla ka la iwe ịnyịnyị. Angịgbahị nya ọjịra-jịra bala angịkịla ịlẹ kị la ẹla ojẹ́jẹ yẹẹyẹẹ ka jẹ́-ẹ ya ọgụ-ẹpẹtẹ ọọwa deeji ha angịkịla. Ụka ká dọmwụ chị ẹla ọwẹwẹ nyang kpii wẹwẹ, a tụ ahị nya ẹla lụmẹ-lụmẹ ba ya ka. Kori ká gu ẹnyị nya ẹla myị́ ẹla ọla ọgba ọwẹ wuu, ẹla á ka hi ha angịkịla gbuu ị ka yé ya kaka. Ọ-chụ pwokwita ẹ-ẹpwụ nya ọgba ọlẹ, irya imiiye ị ya hahị wẹ lẹ—chị ẹla ọwẹwẹ nyang kpii, a tị́ tụ ahị nya ẹla lụmẹ-lụmẹ ba ya ka ịnyịnyị. Kori kị wụrụng jene nyọka wẹ ịtọ ẹla ọla ọgba ọlẹ, à ka jẹ́-ẹ ya ẹla u-uhye nya ẹhị nya ẹla ookpokpo kem myị́.
Ụka oyina ahị tị́ ka chụ nyọka kpa ụbwọ ka uhye ọọjịra-jịra ka myị́? (Yẹ ọgba 14) f
14. Ịyẹ à tị́ ka dahị ụbwọ nyọka jẹ́ ụka ịmanyị tị́ ọlẹ kahị ka kpa ụbwọ ka uhye? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)
14 Kpa ẹla ọjẹ́jẹ họ ụkụrwọ ụka ka ja kụ irya u-uhye nya ụka ịmányị tị ọlẹ ká ka kpa ụbwọ ka uhye nyọka wẹ ịtọ ẹla. Kori kahị kpa ụbwọ ka uhye hyaa-hyaa lụmẹ, ọ ka lala o-ri ahị nyị wẹẹ yẹ rịrị ọngọ kpa ịlahị nyọka chụhị mwụba-mwụba nanana nyori angịkịla á la iwe wẹ ẹla lẹka. Ọọwa ka du ká angịkịla ka myị-ị̀ kpa ụbwọ ka uhye ka myị́.—Ọngọ. 3:7.
15. (a) Ányị ahị tị́ ka họ kori kị wụrụụhị nyọka wẹ ẹla ka? (b) Ányị angị kpịlahị à tị́ ka bwu kpa ọng myị́ ọng i-irya? (Yẹ akpa ọlẹ kọ ri, “ Kori ká Ja Kpịlahị.”)
15 Kori ká iru nya angịnyị á kpa ụbwọ ka uhye ụka ookpokpo, iwe-é ka jẹ́-ẹ hi hahị nyọka wẹ ịtọ ẹla hyaa-hyaa jaabwọ kahị tịtọ ka myị́. Ụka ọhẹ, ọngọ kpịlahị nya ang ọjẹ́jẹ á dọmwụ ka jẹ́-ẹ wụrụụhị ka lichi-lichi myị́. Ọọwa ka chị ọngịnyị olegu pyẹpyẹ, ma ahị yọọ nyori ọ tọchị-tọchị pwa la ọ-ka wụrụụhị ịnyị ka.—Ọngọ. 7:9.
16. Ányị ahị tị́ ka bwu ju angịkịla ịlẹ kị wẹ ẹla ọhụ myị́?
16 Kori ká jẹ́ wẹ ẹla hyaa-hyaa jaabwọ ká tịtọ ka, à ka jẹ́-ẹ ke ụrụ kpẹnẹẹ wo ẹla ọwẹwẹ nya angịkịla kpụ a ka daa ọlẹẹkwa ụka ká ọjịra-jịra á tụ ku myị́? Ọlẹẹkwa nyang ọọwa ka ju aanahị ọhụ jaabwọ ká ẹla ọwẹwẹ nyang ka jwaa ọhụ myị́. (Etu 10:21) Angịkịla ọ-da ọlẹẹkwaa ri ụgbẹyị ọkịla ọlẹ kahị ka jẹ́-ẹ ju awụlẹ ọhụ.
AGBẸYỊ ỊKỊLA ỊLẸ KAHỊ KA JẸ́-Ẹ JU AWỤLẸ ỌHỤ
17. (a) Ányị adịda bala ịnịna à tị́ ka nwụla anyị nyaa nọ nyọka wẹ ẹla pwoku ẹka nyaa? (b) Jaabwọ ká ifim ọlẹ kị da ụbwọ ka mẹjẹ, agbẹyị ine iyina ahị tị́ ka jẹ́-ẹ kpa nwụla ẹla ọwẹwẹ nyahị nọ? (Yẹ ọdawụlẹ ọla eji ịnyịnyị.)
17 Agbẹyị ịkịla iyina ahị tị́ ka jẹ́-ẹ bwu ju awụlẹ ọhụ ọọjịra-jịra nyahị? Kori ká ri adịda lee ịnịna, da anjwo nyang ụbwọ kị nwụla ẹla ọwẹwẹ nọ pwoku ẹka nyaa. (Mat. 21:16) Ụka ọhẹ, ang ọjẹ́jẹ kaa ya ẹla u-uhye nya ẹla ọkpọnchị lala akama ọlẹpwụ nya awụlẹ oyeye lee abwẹla ocheri-cheri, ma ọgba ọhẹ lee ọkịla ka ji pyii ká anjwo ka jẹ́-ẹ wẹ ẹla bwu. Ịnyịnyị, da anyị nyang ụbwọ kị jẹ́ nyori ụ-ụka myị́ ụka kị kpa ụbwọ ka uhye ị ka chwaa pyii ka. Kori ká wụlẹ ya jaa ị-ịwẹ, ọ ka du ká ọkịlẹtụ-ụ́ ka kpaa enyi ụka kị chụ angịkịla hyaa ka.—1 Tim. 6:18. d
18. Ányị ahị tị́ ka bwu hwabwọ hi ọ-kpa angịkịla irya wẹ ẹga nya ịlọhị ụka kahị ja wẹ ẹla? (Etu 27:2)
18 Ahị wuu ka jẹ́-ẹ nwụla ẹla ọwẹwẹ ọnyịịla-ọnyịịla nọ ụ-ụgbẹyị ọlẹ kọ ka ya ogbo ha iJihova bala ọ-ju aanahị ịla ọjịra-jịra ọhụ. (Etu 25:11) Ahị ka ja oja nya ẹlẹhẹ ọlẹ kọ họ tahị ụka ọhẹ myị́, ma áhị ka ya ẹla u-uhye nya ịlọhị lụmẹ ka. (Wa Etu 27:2; 2 Kọr. 10:18) Ọkọkọ nyọọwa, ahị ka maga nyọka kpa irya ka ẹga nya iJihova, Omyi Ẹla nyamwụ, bala ogu nya angịnyị nyamwụ. (Ọwụ. 4:11) Ma, ọ́ tị rị ká ịtọ ẹla nya ọgba ọọwa á ya ahị nyị ya ẹla u-uhye nya ịlọhị, ọ ka pwoku nyọka họ ịnyị. Ọ-chụ pwokwita ọlịnyị wẹ ẹ-ẹpwụ nya ọgba ọ-ba ọlẹ ba.
19. (a) Ẹlịyẹ à tị́ ka họ ụka kahị kpa angịkịla ịla ọjịra-jịra i-irya? (Ala iRom 1:11, 12) (b) Ẹlịyẹ à tị́ kaa myịng ahụ lẹhị gụ́ u-uhye nya ịtọ ẹla ọwẹwẹ ọọjịra-jịra?
19 Ịlẹhị lẹ, ị́ da ehile ọhẹ kpangga u-uhye nya abwọlẹ kahị ka bwu wẹ ẹla ka, ma ahị wuu ka jẹ́-ẹ maga ká ẹla ọwẹwẹ nyahị ka ju angịkịla ọhụ. Ọọwa ka ri, áhị ka wẹ ẹla ụka myị́ ụka ka myị́. Lee ọ ka ri, iwe ọlẹ kahị jẹ́ la wẹ ẹla ka nwahị ba ụ-ụwa, bala ọ-chị ọkẹkẹnị nyori angịkịla la iwe nyọka wẹ ẹla ịnyịnyị. Bwula ọ-ya ẹhị rịrị ị-ịlahị ọkaka nya angịkịla, ahị wuu ka jẹ́-ẹ yé apyobwuna bwu ẹpwụ nya “ọhụ ojuju bwu ẹga nya awụlẹ.”—Wa Ala iRom 1:11, 12.
◼EJE 93 Bless Our Meeting Together
a Ahị kaa ju awụlẹ ọhụ ụka kahị wẹ ẹla ọọjịra-jịra. Ma angịhyẹ kaa ju uhi nyọka wẹ ịtọ ẹla. Ọ kaa kpụ angịkịla ịpyọ la ọ-ka wẹ ẹla, ma ọ kaa háa kị ka wụraa gụ abwọlẹ kọọ la lẹẹlẹẹ. Ịịwẹ-ahụrụ ịwẹ wuu, ányị ahị tị́ ka bwu kpa angịkịla i-irya chajị kị ka yé ọhụ ojuju? Ányị ahị tị́ ka bwu wẹ ẹla chajị kọ ka du aanahị ju ọháha ọlala bala ụkụrwọ ọnyịịla ọhọhọ? Ang ọjẹ́jẹ ọlẹ ka wụlẹ ya jehi.
b Nyọka yẹ irya ọ-gba kpehe ịkịla, kụ ẹhị yẹ Ẹpwang ọ-Kụ Gbeji nya Ọya Ọhọhẹ 2019, ẹbẹ 8-13, bala ịnya Ọya Ohikichu 1, 2003, ẹbẹ 19-22.
c Ị yẹ ẹnyị ịhyẹ da.
d Ka jw.org ká yẹ ifim ọlẹ kọ ri, Become Jehovah’s Friend—Prepare Your Comment.
f ABWỌ ỌCHỊCHỊ NYA IFOTO: Ọọjịra-jịra ọlẹ ká angịnyị ju iru, ọọnahị ọlẹng ọlẹ kọ wẹ ẹla ụka ọhẹ lẹ ya ẹga da ká angịkịla ka la iwe nyọka wẹ ẹla ịnyịnyị.
