1. Ịyẹ iJihova à tị́ tịtọ bwu ẹga nyahị?

 ỌHẸ lẹpwụ nya ang ịlẹ kị kaa kpụ ahụ bala ọrụ ịpyọ gụ́ wuu ri ọnyị ọmama. Ma, nanana nyori ọnyị onyeewe ọwẹ kaa há adịda bala ịnịna, ị́ kaa tịtọ ká ọnyị ọwẹ ka la ịwẹ pyịyọọ ka. Ẹlịlẹhị ri, ọ ka ri olo haa kori ká ọnyị ọwẹ á nwà kịlahị ka. Ụ-ụgbẹyị ọlịnyị-ịnyị, iJihova kaa chị ọkẹkẹnị ụka kahị hu ẹta-ẹdịyẹ nyọka ri angị ba iJisọsị jẹ, ma ọ́ tịtọ kahị ka ri angị kụ ọbagụ ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu kem ka. (1 Kọr. 3:1) Ọkọkọ nya ọọwa, o byihi ahị nyị nwà ka ri “ọngọgbahị” ẹ-ẹpwụ nya ọngịnyị nya ịKịrayịsị oriri.—1 Kọr. 14:20.

2. Ẹlịyẹ ahị tị́ wẹẹ ka kụ ẹhị yẹ ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ?

² Ịyẹ à tị́ ri etu nyọka nwà ka ri ọngọgbahị ẹ-ẹpwụ nya ọngịnyị nya ịKịrayịsị? Ányị ahị tị́ ka bwu wẹ ka la gbẹgbịlẹ ẹ-ẹpwụ nya ọngịnyị nya ịKịrayịsị oriri? Ányị ang oriri ọnyọọngịrị à tị́ ka jẹ́-ẹ dahị ụbwọ nyọka nwà ka ri ọngọgbahị? Ịyẹ tị́ du kahị ka hwabwọ la ọ-ka dahịhile ịlọhị kpoye? Ẹ-ẹpwụ nya ang ọjẹ́jẹ ọlẹ, ahị ka kụ ẹhị yẹ ọwẹwẹ nya ịtọ ẹla ịwẹ.

ỊYẸ À TỊ́ RI ETU NYỌKA NWÀ KA RI ỌNGỌGBAHỊ?

3. Ịyẹ à tị́ ri etu nyọka nwà ka la gbẹgbịlẹ ẹ-ẹpwụ nya Ọngịnyị nya ịKịrayịsị oriri?

³ Ẹ-ẹpwụ nya ịBayịbụụ, etu nya omyi ẹla nya iGiriki ọlẹ kị yẹda kaka ri “ọngọgbahị oriri” ka jẹ́-ẹ ri “la gbẹgbịlẹ,” “la kpẹẹkpẹẹ,” bala abwọlẹ ká ang kaa “chọnụ.” a (1 Kọr. 2:6) Jaabwọ ká onjwo kaa nwà gbee kọ ka ri ọngọgbahị, ahị angịnyị nya ịKịrayịsị kaa  nwà kpoye nya ọnyị ọlụbwọ oriri wẹ ka ri alẹng bala anyang ịlẹ kị ri angịgbahị, lee ọ-la gbẹgbịlẹ ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu. Ẹlịlẹhị tị ri, ụka kahị dọmwụ la gbẹgbịlẹ kpá, ahị kaa nwà kịnyaa ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu wẹẹ. (1 Tim. 4:15) Ahị wuu, tụ́ angịlẹ kị ri anjwo ọlam-ọlam, ka jẹ́-ẹ la gbẹgbịlẹ ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu. Ma ányị ahị tị́ ka bwu jẹ́ ụka ká ọngịnyị á la gbẹgbịlẹ ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu?

4. Ịyẹ à tị́ ri ang-ẹjẹẹ nya Ọngịnyị nya ịKịrayịsị ọlẹ kọ la gbẹgbịlẹ?

⁴ Ọngịnyị nya ịKịrayịsị ọlẹ kọ la gbẹgbịlẹ kaa kpa ehile nya iJihova wuu, ọ́ kaa chụ ịhyẹ ịlẹ kọ ka bajẹ pẹhi ịkịla ka. Ịlẹhị lẹ, ọ ka chị ụchụụ myị́ chajị áhị la kpẹẹkpẹẹ ka. Ma, ọ kaa mẹjẹ ẹnụ myị́ ẹnụ nyori ọ kaa kụ irya bala ọ-họ ẹla pwoku irya nya Ohe. Ọ hu abwẹla onyeewe da kụrụ bala ọ-kaa maga ụka myị́ ụka nyọka kụ irya lala Ohe gụ́ ọwọwa. (Efe. 4:22-24) Ọ mẹjẹ ịlọmwụ nyọka cheje nya ẹla pwoku ehile nya iJihova bala itiwe nyaa lẹ, lẹ ọ́ kaa baba nya ehile lụmẹ-lụmẹ nyọka mẹ ang ọlẹ kọ baba kọ ka họ jọ́ọ kaka. Kori kọ cheje nya ẹla, ọ kaa họ ụkụrwọ la ọngịrị-ọngịrị nyọka hu ẹla ọọwa họ.—1 Kọr. 9:26, 27.

5. Ịyẹ à tị́ ka họ ta Ọngoịnyị nya ịKịrayịsị ọlẹ kọ la gbẹgbịlẹ ka myị́? (Ala Efesọsị 4:14, 15)

⁵ Ma ọngịnyị nya ịKịrayịsị ọlẹ kọ myị nwà kpoye nya onjwo oriri ka kaa hụ ụhwahị i-ijata bwula “ijẹẹhị” bala “ọnọọkịla omeme” bala ọ-pyịrị ju nya angị ji ẹkpẹ da ogu. b (Wa Ala Efesọsị 4:14, 15.) Ọ ka yẹ ijiiji nya angịkịla, kpa o-wo la awụlẹ-ka weji, wẹẹjẹ nya ẹla hyaa, lee ọ-mileji ẹ-ẹpwụ nya ịmayẹ ahyaahị myị́.—1 Kọr. 3:3.

6. Ányị ahị tị́ ka jẹ́-ẹ chabwọ nya ọngịnyị ọ-nwà ka la gbẹgbịlẹ? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)

⁶ Jaabwọ kahị ya lalẹ ene, Ụpwụ Ịgọgọ chụ abwọlẹ ká ọngịnyị kaa nwà ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu kaka pwoku abwọlẹ ká ọngịnyị kaa nwà ka ri ọngọgbahị ọlam-ọlam. Onjwo á kaa jẹ́ ẹla gbuu ka, lẹ ọngọgbahị baba nyọka chewu koo bala ọ-kpẹhị rịrọọ. Ọ-chụ pwokwita, ịnịna ka byi ọnyị nyị ya ụbwọ chị ọwa ụka kị ja chị ụgbẹyị eku myị́. Jaabwọ ká ọnyị ọọwa ja ri ọngọgbahị gụ́ olene, ịnamwụ ka ya iwe họọ nyọka chị ugbẹyị eku lịlọmwụ myị́, ma ọ tị ka kpọọ ịtịya nyọka yẹ ụgbẹyị yẹẹyẹẹ ene kọ ka chọọ eku. Ụka ká ọnyị ọọwa á ri ọngọgbahị lẹ, ọ ka jẹ́-ẹ yẹ abwọ hị ang ọlẹ kọ ka họọ ang myị́ lịlọmwụ lẹ. Jaabwọ ká anjwo kaa baba nya ụbwọ ọdada nya angịgbahị, angịlẹ kị ri anjwo  ẹ-ẹpwụ nya ọngịnyị nya ịKịrayịsị oriri baba nya ụbwọ ọdada nya angịlẹ kịịwa la gbẹgbịlẹ, chajị kị ka jẹ́-ẹ yẹ abwọ hi ang ịlẹ kị ka bịrị igu oriri nyaa bala iJihova bala ọ-ka cheje ọnyịịla. Ma ụka ká ọngịnyị nya ịKịrayịsị ọlẹ kọ la gbẹgbịlẹ á ja ka cheje nya ẹla, ọ kaa kụ irya ju ẹla ọlẹ ká ịBayibụụ ya u-uhye nya ẹla ọọwa chajị kọ ka jẹ́ irya nya iJihova. Ọọwa lẹ, ọ ka cheje nya ẹla pwokwoo lẹlẹ.

7. Angịnyị nya ịKịrayịsị ịlẹ kị la gbẹgbịlẹ kaa baba nya ụbwọ ọdada nya angịkịla?

⁷ Ọọwa ri ọngọlẹ kọ la gbẹgbịlẹ ẹ-ẹpwụ nya ọngịnyị nya ịKịrayịsị oriri lẹ á baba nya ụbwọ ọdada bwu ẹga nya ọngọngọhẹ kaka ịnyị? Ehe. Angịlẹ kị la gbẹgbịlẹ baba nyọka tọ wo nya ụbwọ ọdada ụka ọhẹ ịnyịnyị. Ma ọngọ la gbẹgbịlẹ ka, kaa yahị guru ká angịkịla ka ya ẹla myị́ ẹla joo bala ọ-cheje nya ẹla ọlẹ kọ baba nyọka chị lịlọmwụ họọ. Ọdatị tị ri, ụka ká ọngịnyị nya ịKịrayịsị ọlẹ kọ la gbẹgbịlẹ á tọ ẹla wo bwu ẹga nya angịlẹ kị la ẹla ọjẹjẹ́ gwọọ, ọ kaa jẹ́ nyori ọwa à ka cheje nya ẹla ha ịlọmwụ bala ọ-ka “kpa olo” nya ịlọmwụ lẹ.—Gal. 6:5.

8. Agbẹyị iyina angịlẹ kị la gbẹgbịlẹ lẹ à tị́ datị hi awụlẹ?

⁸ Jaabwọ ká angịgbahị kaa datị hi awụlẹ ẹ-ẹhị, angịnyị nya ịKịrayịsị ịlẹ kị la gbẹgbịlẹ á kaa la ookpokpo ẹ-ẹpwụ nya abwẹla ka ịnyịnyị. Angịhyẹ la ẹla ọjẹ́jẹ, angịkịla la ugbodu ojuju, angịhyẹ kaa jụ́ ụga họ, angịkịla tị kaa jẹ́ ahyẹẹrwẹrwa nya ọngịnyị. Ịnyịnyị, ụka ká angịnyị nya ịKịrayịsị imiiye ịlẹ kị la gbẹgbịlẹ á juwa ẹ-ẹpwụ nya iwe-ahụrụ ọlẹ kọ me awụlẹ, ịwa angị imimiiye ka cheje nya ẹla ọlẹ ká ịBayịbụụ myị ju, ma eje ọchịchị nyaa tị ka datị hi awụlẹ myị́. Ọ kaa lịnyị gụgụụgụ ụka ká ẹla ọọwa á ri ẹla nya irya oleje. Ọ-jẹ́ ịnyị du kị kaa yẹ abwọ hi ọ-ka la awụlẹ eje u-uhye nya ọdatị ọọwa. Ọkọkọ nya ọọwa, ị kaa maga nyọka yẹ jula awụlẹ.—Rom. 14:10; 1 Kọr. 1:10.

ÁNYỊ AHỊ TỊ́ KA BWU WẸ KA LA GBẸGBỊLẸ Ẹ-ẸPWỤ NYA ỌNGỊNYỊ NYA ỊKỊRAYỊSỊ ORIRI?

9. Ọngịnyị kaa nwà ka la gbẹgbịlẹ ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu jaabwọ ká ụka wẹẹ jẹ ị-ịwẹ ịnyị? Ịyẹ tị́ du ká ya ịnyị?

⁹ Jaabwọ ká ụka á ja jẹ, onjwo kaa nwà ka ri ọngọgbahị, ma ọngịnyị á kaa la gbẹgbịlẹ ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu chajị nyori ụka tị́ wẹẹ jẹ lẹ pyii ka. Ọ-chụ pwokwita, aanahị ịla ịKọrịntị ye ẹrụ ọnyịịla myị, hu enyi Ohe, ye ahị nya olegu ịgọgọ, bala o-yé apyobwuna yẹẹyẹẹ bwu ẹla ọlẹ ká ọlẹrụ ịPọlụ mẹjáa. (Ụkụr. 18:8-11) Ma, ẹka lụmẹ-lụmẹ nyọlẹ kị hu enyi Ohe kpá, angịhyẹ nyaa juwa kị họ ẹla lala anjwo wẹẹ. (1 Kọr. 3:2) Ányị ahị tị́ ka bwu yẹ abwọ hi ẹla ọlịnyị ọ-ka họ tahị?

10. Ịyẹ ahị tị́ ka họ pyii nyọka nwà ka la gbẹgbịlẹ? (IJudu 20)

¹⁰ Nyọka jẹ́-ẹ nwà ka la gbẹgbịlẹ, o ri o-pyii kahị ka tịtọ nyọka la gbẹgbịlẹ ene. Angịlẹ kị tịtọ nyọka “nụwa ẹ-ẹpwụ nya uchi,” kọ háa gụ́ nyọka ri ọnyị ọlụbwọ ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu, á kaa nwà kịlahị ka. (Etu 1:22) Áhị tịtọ nyọka lala angịlẹ kị nwà ọlam-ọlam kpá wuu lẹ, kị tị kaa kịnyaa la ọ-kpụnịrọ adaa bala ịnaa nyọka cheje nya ẹla haa ka. Ọkọkọ nya ọọwa, ahị tịtọ nyọka hu olo nya ịlọhị kpa bala ọ-họ ká igu oriri nyahị bala iJihova ka nwà kịlahị. (Wa iJudu 20.) Kori ká ja maga nyọka la gbẹgbịle wẹẹ, raabwọ ká iJihova ka ‘hu imyi nya ụkụrwọ ọhọhọ họọ dang bala ọ-ya ọngịrị ọ-kpa họ ụkụrwọ ọọwa myị́ hang.’—Filip. 2:13.

11. Ụbwọ ọdada oyina à tị́ ji hahị nyọka jẹ́-ẹ nwà ka la gbẹgbịlẹ? (Ala Efesọsị 4:11-13)

¹¹ IJihova á ya ahị guru kahị ka nwà ka la gbẹgbịlẹ la ọngịrị nya ịlọhị ka. Angịlẹ kị ri angịgbikpịlọ bala angịmẹjẹ ẹ-ẹpwụ nya ọjịra-jịra nwụlanọ nyọka dahị ụbwọ nyọka jẹ́-ẹ nwà ka ri “adam ọlẹng” bala “ọ-nwa kaka tọ ịKịrayịsị meme ẹ-ẹpwụ nya ọngịnyị nya Ohe Oluhye oriri.” (Wa Ala Efesọsị 4:11-13.) IJihova kaa ya olegu ịgọgọ nyamwụ hahị nyọka dahị ụbwọ  “la irya ọlẹpwụ nya ịKịrayịsị.” (1 Kọr. 2:14-16) Da ọọwa u-uhye, Ohe ya Apwụ nya Ẹrụ Ọnyịịla ine hahị, ịlẹ kị ya ẹla u-uhye nya abwọlẹ ká iJisọsị mẹ ang jẹ, ya ẹla, bala ọ-họ ẹla ụka kọ jam odehe kaa kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ. Bwula ọ-gbịla ụgbẹyị ọlẹ ká iJisọsị kaa kụ irya bala ọ-họ ẹla, à ka jẹ́-ẹ nwà ka la gbẹgbịlẹ ẹ-ẹpwụ nya Ọngọnyị nya ịKịrayịsị oriri.

ABWỌLẸ KÁ ANG ORIRI ỌNYỌỌNGỊRỊ KA JẸ́-Ẹ DAHỊ ỤBWỌ NYỌKA NWÀ KA RI ỌNGỌGBAHỊ

12. Ịyẹ à tị́ ri “ang ịmẹjẹ nya ọgbanyẹ-ọgbanyẹ” u-uhye nya ịKịrayịsị?

¹² Nyọka jẹ́-ẹ nwà ka ri ọngọgbahị, o ri o-pyii kahị ka jẹ́ ang kpoye nya ang ịlẹ kahị jẹ́ họhẹ-họhẹ u-uhye nya ịKịrayịsị. Ọ-chụ pwokwita nya ang ịlịnyị ri ang ọmẹjẹ u-uhye nya irya ọ-yẹda, ọmyịmyị ọlala, enyi Ohe ohuhu, bala owuleji bwula igu. (Hib. 6:1, 2) Ang ịmẹjẹ ịlịịwẹ à ri itiwe nya ọmyịmyị nya angịnyị nya ịKịrayịsị lẹ. Chajị nya ọọwa lẹ, ọlẹrụ iPita ya ẹla rwaa ụka kọ ja ya ẹla nya Ohe je iru nya angịnyị lụka nya iPentịkọsị. (Ụkụr. 2:32-35, 38) O ri o-pyii kahị ka ye ang ịmẹjẹ ịlịịwẹ myị nyọka jẹ́-ẹ ri angịjụgbẹyị nya ịKịrayịsị. Ọ-chụ pwokwita, ịPọlụ da ọna eji nyori ọngọnyị kịị nyị́ myị nyori owuleji bwula igu nyị ji ka aalẹ, nyị́ ka jẹ́-ẹ ri ọngịnyị nya ịKịrayịsị ka. (1 Kọr. 15:12-14) Ma, ahị tị baba nyọka jẹ́ ang kpoye nya ẹla ịlẹ kị ri itiwe nya ẹlịlẹhị ịwẹ.

13. Ịyẹ ahị tị́ ka họ pyii nyọka yé apyobwuna bwu ang oriri nya olegu ọnyọọngịrị jaabwọ ká ụpwụ nya Ala iHiburu 5:14 ya? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)

¹³ Ang oriri ọnyọọngịrị há gụ ẹlịlẹhị ịlẹ kị ri itiwe nya ọmyịmyị, chajị ehile nya iJihova bala itiwe nya ehile ịịwa ji ẹpwụ nya ang oriri ọnyọọngịrị, ị tị kaa dahị ụbwọ nyọka jẹ́ jaabwọ kọ kaa kụ irya nya ẹla. Nyọka jẹ́-ẹ yé apyobwuna bwu ẹpwụ nya ang oriri ọlịnyị, ahị ka jẹ́ ang bwu Omyi Ẹla nya Ohe, kụ irya jwoo, bala ọ-kpa ẹla ọlẹ kahị jẹ́ họ ụkụrwọ. Jaabwọ kahị wẹẹ họ ịnyị, ahị wẹẹ mẹjẹ ịlọhị nyọka cheje nya ẹla ọlẹ kọ ka kpụ iJihova ịpyọ. c—Wa Ala iHiburu 5:14.

14. Ányị ịPọlụ à tị́ da Angịnyị nya ịKịrayịsị ịla ịKọrịntị ụbwọ nyọka wẹ ka la gbẹgbịlẹ ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu?

¹⁴ Ọ kaa lujwo ha Angịnyị nya ịKịrayịsị ịlẹ kị la gbẹgbịlẹ ka, nyọka cheje nya ẹla kpakpa ụka ká ịBayịbụụ á da ehile u-uhye nya ẹla ọọwa  kpụrụrụ ka. Kori ká ịBayịbụụ á da ehile u-uhye nya ẹla kpangga kaka lẹ, ọ kaa la angịhyẹ lala o-ri nyị ka họ ang myị́ ang ọlẹ kọ háa myị́ lẹ. Angịkịla kaa tịtọ nya ehile ụka ká ehile á baba ka. Ọ-chụ pwokwita, ọ lala o-ri Angịnyị nya ịKịrayịsị ịla ịKọrịntị byi ịPọlụ nyị ya ehile ha ịwa kori kị ka ri iyo ịlẹ kị ya kịliya ha ekpeku lee kori kị ka ri ka. Ọkọkọ ká ịPọlụ ka byaa ẹla ọlẹ kị ka họ lẹ, ọ họ kị jẹ́ nyori irya oleje nya ọng myị́ ọng nyaa nyị la ụkụrwọ ka họ u-uhye nya ‘ịlaa ọlala ẹ-ẹga nya ang oriri’ ọlẹ kị ka chụ. Ọ kpaa irya ka ẹga nya itiwe nya ehile ịlẹ kị ya iwe ha ọngọngọọng nyọka họ ẹla ọlẹ kọ ka la okpunyi bala irya oleje nya ịlọmwụ bala ọ-ka chị ọngọkịla mịleji ka. (1 Kọr. 8:4, 7-9) ỊPọlụ da ala ịKọrịntị ụbwọ nyọka nwà kịlahị ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu chajị kị ka jẹ́-ẹ kpa ọngịrị nya ẹla ọjẹ́jẹ nya ịlaa họ ẹla ọkọkọ nyọka kpụnịrọ ọngọkịla lee ọ-ja mwahị nya ehile.

15. Ányị ịPọlụ à tị́ da Angịnyị nya ịKịrayịsị ịla iHiburu ụbwọ nyọka nwà kịlahị ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu?

¹⁵ Ahị jẹ́ ẹla ọkpọnchị ọhẹ bwu ẹla ọlẹ ká ịPọlụ da kịla Angịnyị nya ịKịrayịsị ịla iHiburu. Angịhyẹ á myị nwà kịlahị ẹ-ẹpwụ nya igu oriri nyaa bala iJihova ka; ị dọmwụ tịrẹkpẹ ka “iwe-ahụrụ nya ẹmẹ ọnyẹnyẹ ẹ-ẹpwụ nya ẹla nya Ohe Oluhye” ọkọkọ nya “ang oriri [nya olegu] ọlam-ọlam” lee ang oriri ọnyọọngịrị. (Hib. 5:12) Ị́ myị jẹ́ ang inyeewe ịlẹ ká iJihova wẹẹ wụrụ mẹjáa ka ịlahị-ịlahị bwula ọjịra-jịra kpụ ị ka ye myị ka. (Etu 4:18) Ọ-chụ pwokwita, iru nya ala iJuu ịhyẹ kaa kpa Ehile nya iMosisi kịlahị nanana nyori iya ọkịlaa-kịla nya ịKịrayịsị hịlẹ Ehile ọọwa kam ẹ-ẹpwụ nya ẹka 30 myị́ lẹ. (Rom. 10:4; Tay. 1:10) Ẹka 30 ịlẹ kị chịpwụrụ wẹ ya iwe ha Angịnyị nya ịKịrayịsị nyọka jẹ́ nyori ị́ baba nyọka ba Ehile nya iMosisi jẹ kaka! Ọngọngọhẹ ọlẹ kọ wa ileta ọlẹ ká Ohe kpa ịPọlụ da kịla ala iHiburu ka jẹ́ nyori ang oriri nya olegu ọkpọnchị ji ẹpwụ nyamwụ. Ileta nyamwụ daa ụbwọ nyọka jẹ́ nyori ụgbẹyị nya ịgba ọgbagba ọlẹ ká iJihova nwụlanọ bwula iJisọsị nyị há gụ́ yẹẹyẹẹ. Ọ tị ya ugbodu ojuju haa nyọka jẹ́-ẹ kpa ẹrụ ọnyịịla pyẹ nanana nyori ala iJuu kaa taa pyịpyị.—Hib. 10:19-23.

A DAHỊHILE ỊLỌNG KPOYE KA

16. Datị hi ọ-ka nwà ka la gbẹgbịlẹ, ang ọkịla oyina ahị tị́ ka họ?

¹⁶ Áhị ka maga nyọka nwà ka la gbẹgbịlẹ kem ka, ahị ka la gbẹgbịlẹ kịnyaa ịnyịnyị. Ọọwa ka baba nyori áhị ka dahịhile ịlọhị kpoye ka.  (1 Kọr. 10:12) Ahị ka juwa ‘wụla ọhịhị nya ịlọhị yẹ’ kịnyaa nyọka jẹ́ myịmyị̀ nyori ahị juwa nwà kịlahị wẹẹ.—2 Kọr. 13:5.

17. Ányị ụpwụ ọlẹ ká ịPọlụ da du ta ala iKolosi à tị́ mẹjẹ nyori ahị baba nyọka kịnyaa la ọ-ka la gbẹgbịlẹ?

¹⁷ Ẹ-ẹpwụ nya ileta ọlẹ ká ịPọlụ da du kịla ala iKolosi, ọ myịmyị ya ẹla u-uhye nya ọbaba nyọka nwà ka la gbẹgbịlẹ. Nanana nyori Angịnyị nya ịKịrayịsị ịla iKolosi nwà ka ri angịgbahị lẹ, ịPọlụ daa ọna nyori nyị myị ká irya nya alodehe nyị ri ụnya haa ka. (Kol. 2:6-10) Ẹpafụrasị, kọ jẹ́ angịlẹ kị juwa ọọjịra-jịra yẹẹyẹẹ, kaa raabwọ ụka myị́ ụka chajị kị ka jẹ́-ẹ “nwa kaka ri adam ọlẹng.” (Kol. 4:12) Ẹlịyẹ ọọwa à tị́ mẹjẹ́ẹhị? ỊPọlụ bala Ẹpafụrasị angị imimiiye jẹ́ nyori ọ-ka la gbẹgbịlẹ kịnyaa ju ụkụrwọ ẹ-ẹpwụ, ọngịnyị tị baba nya ụbwọ ọdada nya iJihova ịnyịnyị nyọka jẹ́-ẹ họ ịnyị. Ị tịtọ ká ala iKolosi ka ri Angịnyị nya ịKịrayịsị ịlẹ kị ri angịgbahị lee ọ-la gbẹgbịlẹ kịnyaa, ẹ-ẹpwụ nya akama ọhẹ-lọhẹ ọlẹ kọ ka chaa ọgụ.

18. Ịyẹ tị́ ka họ ta ọngịnyị nya ịKịrayịsị ọlẹ kọ la gbẹgbịlẹ myị́? (Yẹ ifoto ịnyịnyị.)

¹⁸ ỊPọlụ da ala iHiburu ọna nyori ọngịnyị nya ịKịrayịsị ọlẹ kọ dụmwọ-dụmwọ ka, ka họ iJihova ka nyẹẹkpẹ dọọ myị́. Ọkịlẹtụ nya Ọngịnyị nya ịKịrayịsị ka nyọọngịrị gbee kọ ka chịkpẹẹ họọ la ọ-ka yẹ irya da kaka. Ọọwa ka dudu ká Ohe ka hịnyọhi họọ ka myị́. Ahị tị ji Ohe obe nyori, iwe-ahụrụ nya ala iHiburu á tịpyọ pwụ́ ọlịnyị ka. (Hib. 6:4-9) Angịlẹ kị tị chị doodoo lee kị gbaa kpehe hi ọjịra-jịra alẹ, kị tị yẹ irya da ụka ohyẹẹkpẹ bẹẹ? Ọlẹ kị kpịlaa keji yẹ irya da mẹjẹ nyori ị datị hi angịlẹ ká ịPọlụ da ụpwụ chajị nyaa. Ma, ụka kị tịrẹkp̣ẹ wẹ ẹga nya iJihova, ị ka baba nya ụbwọ ọdada nyamwụ. (Isi. 34:15, 16) Angịgbahị nya ọjịra-jịra ka kpa angịhyẹ ịlẹ kị la gbẹgbịlẹ ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu daa ụbwọ nyọka la ọngịrị tịrẹkpẹ myị́.

19. Ang oyina ahị tị́ ka chị nọ hịlọhị?

¹⁹ Kori ká ja maga nyọka la gbịlẹ ẹ-ẹpwụ nya ọngịnyị nya ịKịrayịsị oriri aalẹ, à ka jwọọ họ myị́! Kịnyaa la ọ-jẹ́ ẹlịlẹhị ikpori-kpori ịla ẹpwụ nya ịBayịbụụ ká maga nyọka kụ irya nya ẹla lala iJihova gụ ọwọwa. Ọ́ tị ri ká la gbẹgbịlẹ ene lẹ, maga ká ja họ ẹla lala ọngọlẹ kọ ri ọngọgbahị ẹ-ẹpwụ nya ang nya olegu pyịyọọ mẹ.