1-2. (a) Eko nɛ Upɔlu ta ɔkpá gē lɛ ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist nōo yɔ Ujudiya a, ɛgɛnyá nɛ oyeeyi lɛ lɛ uwa eko ɔɔma a? (b) Ɔdiya nɛ ɔkpá nɛ Upɔlu ta fu uwa a ta uwa abɔ nɛɛnɛhi a?

 IGBIHI nɛ Ujisɔsi gekwu ɛpla ihayi ku 33 a, Ācɛ O Yɛce Ukraist nōo yɔ Ujerusalɛm mla Ujudiya a má āhɔ̄ olɔnɔ alɛwa. Ó gboji ŋ igbihi néē lɛ ujɔ ku Ācɛ O Yɛce Ukraist kwaajɛ a, é gbɔɔ ō má o ya ŋmo bɔbi bɔbi. (Ācot. 8:1) Igbihi nɛ odee bɛɛka ihayi ofu kē le gla a, é má owe ohigbu ɔkpɛta mla ɛha. (Ācot. 11:​27-30) Amáŋ ɛpla ihayi bɛɛka 61 Eko Ku Ukraist a, é ya Ācɛ O Yɛce Ukraist a ŋmo nɛhi ɛgɛ néē géē ya uwa ɛcɔbu a ŋ. Ɛpleeko ɔɔma, Ujehofa bi alelekwu ihɔ ku nu le ya ku Upɔlu kóō lɛ ɔkpá éyi ta fu uwa. Ukɔ́ nōo yɔ ipu ɔkpá nɛ ó ta fu uwa ɔɔma wɛ ɔdā néē cɛgbá yiili, o ya ɛɛ kéē le tutu taajɛ ku ɔdā nōo géē ya nōó gboji gɛ ŋ ma a.

² Ɔkpá nɛ ó ta gē lɛ ācɛ Uhibru a wɛ eko okpaakpa a, ohigbu ka ɛbɔ nɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a yɔ i jɔɔnyɛ nu a i gáā lé ɛcɛ ŋ. Upɔlu tu uwa ukɔ́ ocɛgbá nōo géē tu Ācɛ O Yɛce Ukraist ɔɔma abɔ kéē lɔtu owe néē géē má nōó gboji gɛ ŋ ma. Ō cataajɛ ku Ujerusalɛm ɛgɛ nɛ Ujisɔsi ka taajɛ a yɔ i ba ajaajɛ. (Ulúk. 21:20) Ku ɛlā ɔkwɛyi a, Upɔlu amāŋ Ācɛ O Yɛce Ukraist nōo yɔ Ujudiya a i jé eko piii nɛ ocataajɛ ɔɔma géē ya a ŋ. Naana kpɔ a, Ācɛ O Yɛce Ukraist ɔɔma lɔfu bi eko nōo hile a lɛ iyi uwa tutu taajɛ, ŋma lɛ ō ya ku ɔtu okpoce mla ɔtu ō lé ku uwa kóō lɔfu fiyɛ.—Uhíb. 10:25; 12:​1, 2.

3. Ɔdiya nɛ ɔkpá ku Ācɛ Uhibru cika ō he Ācɛ O Yɛce Ukraist ɔtu ō jé icɛ a?

 ³ Ó gboji gɛ ŋ, alɔ géē má owe nɛɛnɛhi fiyɛ ɛ̄nɛ̄ ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a má a. (Umát. 24:21; Mafú 16:​14, 16) Ohigbu ɛnyā, alɔ leyi yɛ aukɔ́ ocɛgbá ōhī nɛ Ujehofa tu Ācɛ O Yɛce Ukraist a nōo ta uwa abɔ, nōo kē lɔfu ta alɔ abɔ duu a.

“ĀLƆ̄ YƐ GƆBŪ GĀ ƆDĀ NĒÉ Ī NWŪ AÍJÍNKPA Ā”

4. Āhɔ̄ olɔnɔ nyá nɛ ācɛ Ujiyu nōo je piya Ācɛ O Yɛce Ukraist a má a? (Má ifoto a.)

⁴ Ācɛ Ujiyu nōo je piya Ācɛ O Yɛce Ukraist a cɛgbá ō ya aopiyabɔ alɛwa, ɛnyā i kē wɛ ɔdā nōo tɔɔtɛ ŋ. Ɛpleeko éyi lɛ a, ācɛ Ujiyu a wɛ ācɛ nɛ Ujehofa abɔyi nu fu kéē wɛ ācɛ ɔlɛ nu. Ihayi alɛwa, Ujerusalɛm humayi wɛ ɛga nōo cɛgbá nɛhi. Abɔɔ nɛ aɔcɛ́ nōo gē lé ɔcɛ́ kwɛyi Ujehofa a gē lé ɔcɛ́ ŋma a. Ācɛ nōo kē dɔka ō gba Ujehofa ɛ̄gbā a gē ya lɛ a ipu agbliihɔ nōo yɔ Ujerusalɛm a. Ɛjɛɛji ācɛ Ujiyu nōo hayi kpaakpa a gē yɛce Íne Ku Umosisi a mla aíne nɛ aotrɛyi ku ɛ̄gbā ō gba ku uwa gē nwu a. É lɛ aíne lɛyikwu ɔdole, api ō hɛ, mla ɛgɛ néē géē ya ɛlā mla ācɛ nōó wɛ ācɛ Ujiyu ŋ ma. Amáŋ igbihi nɛ Ujisɔsi gekwu a, Íne Ku Umosisi a kwu ŋmonyi, ó klla cɛgbá kéē gwɛɛya lɛ Ujehofa ipu agbliihɔ a gɛ ŋ. Ohigbu ɛnyā, ó tɔɔtɛ lɛ ācɛ Ujiyu nōo je piya Ācɛ O Yɛce Ukraist a kéē piya ɔwɛ néē gē gba ɛ̄gbā a abɔ ŋ. (Uhíb. 10:​1, 4, 10) Ó kóō lɔnɔ lɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist nōo lɛ ɔtu okpoce olɔfu bɛɛka ɔyikpo Upita a kéē ya aopiyabɔ nyā. (Ācot. 10:​9-14; Ugal. 2:​11-14) Ohigbu ɔwɛ ɛpɛpɛ ku ɛ̄gbā ō gba ku uwa nyā, aotrɛyi ku ɛ̄gbā ō gba ku ācɛ Ujiyu a gbɔɔ ō ya Ācɛ O Yɛce Ukraist ɔɔma ŋmo.

5. Ígwu ku ācɛ ɛpa nyá ya Ācɛ O Yɛce Ukraist a ŋmo a?

⁵ Ó lɛ ígwu ku ācɛ ɛpa nōo yɔ i ya ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a ŋmo. Aotrɛyi ku ɔwɛ o gba ɛ̄gbā ku ācɛ Ujiyu a ya ācɛ Uhibru nōo Ācɛ O Yɛce Ukraist ŋmo, ohigbu ka é nyɛɛ ŋma ɔwɛ o gba ɛ̄gbā ku ācɛ Ujiyu a. Ōhī ku ācɛ nōo kē yɔ ipu ujɔ a ka ka Ācɛ O Yɛce Ukraist cika ō gɔbu ō yɛce Íne Ku Umosisi a. Á jé ŋ, é kɛla nyā ohigbu ka é dɔka kéē ya uwa  ŋmo ŋ. (Ugal. 6:12) Ɔdi gáā ta ācɛ Uhibru nyā abɔ kéē hayi kpaakpa lɛ Ujehofa a?

6. Ɔdi nɛ Upɔlu ta ayinɛ nu ɔtu kwu ɔtu kéē ya a? (Ācɛ Uhíbru 5:14–6:1)

⁶ Ipu ɔkpá nɛ ó ta gē lɛ ācɛ Uhibru a, Upɔlu ta ayinɛ a ɔtu kwu ɔtu kéē klɔcɛ mla ō gbɛla tu ɛlā ku Ɔwɔico lipu lipu. (Jé Ācɛ Uhíbru 5:14–6:1.) Upɔlu kɛla ŋma Ɔkpiihɔ nōo yɔ ipu uce ku Uhibru a, klla lɛ ɔ teyi peee ɔdā nōo ya ɛɛ nɛ ɔwɛ nɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a yɔ i gba Ujehofa ɛ̄gbā, lɔhi fiyɛ ɔwɛ nɛ ācɛ Ujiyu a yɔ i gba ɔ ɛ̄gbā a. a Upɔlu ta Ācɛ O Yɛce Ukraist a ɔtu kwu ɔtu kéē jé mla ō jɛyi ɛlā ɔkwɛyi nōo yɔ ipu Ɔkpiihɔ a lɔɔlɔhi, o ya ɛɛ kéē lɔfu jé aɛlā ō nwu ɛkɛmgbɛ mla ō ta ō jahɔ tu uwa.

7. Āhɔ̄ olɔnɔ nyá nɛ alɔ gē má icɛ a?

⁷ Icɛ, ó lɛ ācɛ nōo gē bɛyikwu alɔ nōo gē nyila aɛlā ɛkɛmgbɛ amāŋ ɛlá ō gbo nōó cɛtɔha mla ɛlā nɛ Ujehofa ka ka o wɛ ɔkwɛyi klla le kpaakpa a ŋ ma. Ācɛ ōhī ka ka Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa i le kpaakpa ŋ, ohigbu ka é gē lɛyitaajɛ lɛ íne ku Ubáyíbu lɛyikwu aja ō gbo amāŋ ikpo ɔnyā ō ce. Ɔwɛ nɛ ācɛ gē gbɛla icɛ a, i kóō ba lɛ ɔwɛ nɛ Ujehofa gē gbɛla a fluflu ŋ. (Aíit. 17:15) Ohigbu ɛnyā, ó cɛgbá nɛhi ō jé aɛlá ō gbo obɔbi klla ta aɛlá ō gbo ɔɔma. Alɔ hii jɛga lɛ ācɛ nōo gē bɛyikwu alɔ a kéē ya ku alɔ gbɔɔ ō yuufi klla ma ō gba Ujehofa ɛ̄gbā ŋ.—Uhíb. 13:9.

8. Ɔdi gáā ta alɔ abɔ ō gɔbu je piya ācɛ o jikoko ipu ɛlā ku Ɔwɔico a?

⁸ Upɔlu da ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a kéē gɔbu je piya ācɛ o jikoko ipu ɛlā ku Ɔwɔico, alɔ kē cɛgbá ō ya lɛ a duu. Ɛnyā wɛ ka alɔ cɛgbá ō klɔcɛ ku Ubáyíbu lɔɔlɔhi, o ya ɛɛ ku alɔ jé Ujehofa mla ɔwɛ nɛ ó gē gbɛla a lɔɔlɔhi. Alɔ cɛgbá ō gɔbu yɔ i ya ɛnyā igbihi nɛ alɔ kóō lɛ ubatisim ya. Ɛgɛ duuma nōó kóō gboji nɛ alɔ yɔ ipu ɔkwɛyi a ɛ, ɛjɛɛji alɔ cɛgbá ō yɔ i klɔcɛ ku Ɛlā ku Ɔwɔico ojigogo. (Aíjē 1:2) Ō klɔcɛ ku Ubáyíbu ojigogo géē tabɔ ya ku ɔtu okpoce ku alɔ kóō lɔfu fiyɛ, uce ō ya nɛ Upɔlu da ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ Yɛce a ka é cɛgbá ō lɛ a.—Uhíb. 11:​1, 6.

“ALƆ KPƆ́TŪCE ƆWƆICŌ [CƐƐ] Ó LƐ ALƆ NYATÁ”

9. Ɔdiya nɛ ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a cɛgbá ɔtu ō kpoce olɔfu a?

⁹ Ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a cɛgbá ō lɛ ɔtu okpoce olɔfu, ohigbu ka ɔɔma géē ta uwa abɔ kéē lɛ nyata eko néē géē gbɔɔ ō má owe nɛɛnɛhi ipu Ujudiya a. (Uhíb. 10:​37-39) Ujisɔsi tu ācɛ nōo gē yɛce ɔ a ukɔ́ kéē le kwu eko duuma néē má ka aicɔɔja le yɛ jila Ujerusalɛm ta. Ukɔ́ nɛ Ujisɔsi tu ɔɔma tɛɛma kwu ɛjɛɛji Ācɛ O Yɛce Ukraist, ɔdaŋ néē kóō lā ipu Ujerusalɛm amāŋ ipiipu ɔlɛ ku Ujudiya. (Ulúk. 21:​20-24) Eko duuma nɛ aicɔɔja wa gáā kpo ɔfu kwu ācɛ, igbalɛwa, ācɛ nōo lā ipiipu ɔlɛ a gē kwu gā ipu igeli ohigbu ka aɔdɔ ku igeli a lɔfu je ogbotu lɛ uwa. Ohigbu ɛnyā, ō kwu gā ɛyi ɛfu ikɔkɔ ō kla Ujerusalɛm a géē lɛbɛɛka ɛlá ō gbo obɔbi a, ohigbu ɛnyā é cɛgbá ɔtu ō kpoce olɔfu o ya ɛɛ kéē lɛyitaajɛ lɛ Ujisɔsi.

10. Ɔdi nɛ ɔtu ō kpoce olɔfu géē lɛ abɔ kwu Ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a ɔtu kéē ya a? (Ācɛ Uhíbru 13:17)

¹⁰ Ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a klla géē cɛgbá ō kpɔtuce ācɛ nɛ Ujisɔsi yɔ i bi le bi ujɔ a jé ɔwɛ a. Á jé ŋ, ācɛ nōo yɔ i bi ayinɛ a jé ɔwɛ a lɔfu tu ayinɛ a ukɔ́ ōhī lɛyikwu eko okpaakpa néē géē cɛgbá ō kwu, mla ɛgɛ néē lɔfu ya ɔɔma a. (Jé Ācɛ Uhíbru 13:17.) Ɛlā ku Ugrisii néē bi yuklɔ ipu ɔkpá ku Ācɛ Uhíbru 13:17 nōo wɛ ō “lɛyítáajɛ” a, lɛ ō ya  mla ɔcɛ nōo lɛ ɔtu ku nu ya ekponu ō lɛyitaajɛ ohigbu ka ó kpɔtuce ɔcɛ nōo yɔ i bi ɔ jé ɔwɛ a. Ɛnyā fiyɛ ō lɛyitaajɛ anca ohigbu ka ɔcɛ ɔɔma lɛ íkwu ō bi ɔ jé ɔwɛ. Ohigbu ɛnyā, ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a cɛgbá ō nwu ō kpɔtuce ayinɛ nōo yɔ i bi uwa jé ɔwɛ a, gbɔbu ɛɛ ku eko ku owe a kóō wa. Ɔdaŋ ka ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a lɛyitaajɛ ō yɛce aukɔ́ nɛ ayinɛ nōo yɔ i bi uwa jé ɔwɛ a gē tu uwa eko nɛ ɛbɔ yɔ a, ó géē tɔɔtɛ lɛ uwa fiyɛ ō lɛyitaajɛ lɛ uwa eko néē yɔ i má unwalu.

11. Ɔdiya nōo lɛ ɔtu okpoce olɔfu cɛgbá lɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist icɛ a?

¹¹ Bɛɛka ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a, alɔ abɔyi alɔ cɛgbá ɔtu ō kpoce. Alɔ lā ɛpleeko nɛ ɛyinɛhi ku ācɛ i kpɔtuce ka oŋmɛyi ku ɛcɛ nyā yɔ i wa ŋ. É kóō gē ŋmo alɔ okonu abɔ alɔ kpɔtuce ɛlā nyā a. (2 Upít. 3:​3, 4) O ka tu ɔ, naana nɛ Ubáyíbu da alɔ lɛyikwu aɔdā ōhī nōo géē ya ɛpleeko ku owe nɛhi a, ó lɛ aɔdā alɛwa nɛ alɔ i klla jé ŋ. Alɔ cɛgbá ō kpɔtuce lɔfu lɔfu ka Ujehofa lɛ eko nɛ oŋmɛyi ku ɛcɛ nyā géē wa a miya taajɛ ɛ. Alɔ klla cɛgbá ō lɔtuce lɔfu lɔfu ka Ujehofa géē teyi kwu alɔ ɛpleeko ɔɔma.—Uháb. 2:3.

12. Ɔdi gáā ta alɔ abɔ ō wi ɛpleeko ku owe nɛhi a?

¹² Alɔ klla cɛgbá ō ya ku alɔ kpɔtuce lɔfu lɔfu ka Ujehofa yɔ i bi “ɔ̄cocɛ̄hɔ̄ nēé cíkā ō lɛ ɔtū ce ɔ́, nōo jéeyī” a, le bi alɔ jé ɔwɛ icɛ. (Umát. 24:45) Ɛgɛ nɛ ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a lɔfu miyɛ aukɔ́ ōhī eko nɛ aicɔɔja ku ācɛ Urom yɛ jila Ujerusalɛm ta a, alɔ lɔfu miyɛ aukɔ́ nōo géē nya oyeeyi ku alɔ ta duu eko nɛ eko ku owe nɛhi a gbɔɔ. Ó cɛgbá nɛhi ku alɔ kpɔtuce ācɛ nōo yɔ i bi alɔ jé ɔwɛ ipu ɔwa ku Ujehofa a. Ɔdaŋ ka alɔ i kpɔtuce uwa klla lɛyitaajɛ lɛ ɔwɛ néē gē mafu lɛ alɔ babanya a ŋ, ó géē lɔnɔ ō lɛyitaajɛ lɛ ɔwɛ ō mafu nɛ alɔ géē miyɛ ɛpleeko ku owe nɛhi a.

13. Ɔdiya nɛ ukɔ́ nōo yɔ ipu ɔkpá ku Ācɛ Uhíbru 13:5 a cɛgbá nɛɛnɛhi a?

¹³ Abɔ é yɔ i gbeyi ɔdā ocabɔ nɛ Ujisɔsi ka o ya ɛɛ kéē le kwu a, ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a cɛgbá ō lɛ oyeeyi ku uwa ya tɔɔtɛ mla ō ta “ihɔtū kú ije ō yá.” (Jé Ācɛ Uhíbru 13:5.) Ōhī ku uwa má āhɔ̄ olɔnɔ ku ɔkpɛta mla ɛha ɛ. (Uhíb. 10:​32-34) Naana nōó lɛ eko néē cɛ ō lɔtu āhɔ̄ olɔnɔ ohigbu ɔkoolɔhi a, ōhī ku uwa lɔfu gbɔɔ ō lɛ ɔtu ku uwa kwu ō lɛ ije tɔ̄ɔ̄tɔ̄ɔ̄ o ya ɛɛ kóō gbo uwa ŋma unwalu amāŋ ɛha. Amáŋ ije i gáā nya oyeeyi ku uwa ta eko néē gáā ca Ujerusalɛm taajɛ a ŋ. (Ujɛ́m. 5:3) Ku ɛlā ɔkwɛyi a, ó lɔfu lɔnɔ tu oduuma ku uwa nōo gbɔɔ ō yihɔtu aɔdā agbenu ō le kwu cɛɛ kéē habɔ ɔlɛ mla aɔdā agbenu ku uwa ta.

14. Ɛgɛnyá nɛ ɔtu ō kpoce olɔfu lɔfu lɛ abɔ kwu ōmiya ku alɔ babanya lɛyikwu aɔdā agbenu ō lɛ a?

¹⁴ Ɔdaŋ ka alɔ lɛ ɔtu okpoce olɔfu ka ó gboji ŋ Ujehofa géē je ɛcɛ obɔbi nyā cataajɛ, ɔɔma géē ya ku alɔ hii gbɛla ka ō lɛ ije nwune tōōtɔ̄ɔ̄ amāŋ aɔdā agbenu wɛ ɔdā nōo cɛgbá fiyɛ duu a ŋ. Ɛpleeko ku owe nɛhi a, ije i gáā lɛ ile duuma gɛ ŋ. Ubáyíbu ka ka ācɛ géē “kpó Ugóolu mɛ́mla ije nɛ̄hɛ́ kú uwá ā bónū úláyi bɛ̄ɛka īmū ā,” ohigbu ka é géē wa i má ka “ugóolu mɛ́mla ije nɛ̄hɛ́ mla odúúdú agbénú kú uwá a í gáā hɛ́ uwá tá glá ŋ́, eko nɛ̄ Óndú ā géē bī ícɔnū nɛhi kú nū ā le yá uwā italā ā ŋ.” (Isík. 7:19) Ikɔkɔ nɛ alɔ géē lɛ ɔtu ku alɔ kwu ō ya ije nwune a, alɔ cɛgbá ō ya ōmiya nōo géē ta alɔ abɔ ō leyi kwu iyi alɔ mla ācɛ apɔlɛ ku alɔ, nōo klla géē jɛga lɛ alɔ ō gba Ujehofa ɛ̄gbā. Ó gáā wɛ ɔdā ijeeyi ō ŋmo ije fiyɛ ɔdā nɛ alɔ lɛ amāŋ ō bi eko nwune le teyi kwu aɔdā agbenu nɛ alɔ lɛ a ŋ. Alɔ klla cɛgbá ō leyi kwɛɛcɛ ku aɔdā agbenu nɛ alɔ lɛ a kóō je piya ɔdā nōo cɛgbá fiyɛ duu ipu oyeeyi ku alɔ ŋ. (Umát. 6:​19, 24) Abɔ alɔ yɔ i ba lɛ oŋmɛyi ku ɛcɛ nyā tōōtɔ̄ɔ̄ a,  alɔ géē cɛgbá ō ya ōmiya ɔdaŋ ka alɔ géē lɔtuce Ujehofa amāŋ aɔdā agbenu ku alɔ.

“Ó CƐGBÁ KÚ AÁ LƆTŪLÉ”

15. Ɔdiya nɛ ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a cɛgbá ɔtu ō lé fiyɛ duu a?

¹⁵ Ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist nōo yɔ Ujudiya a cɛgbá ɔtu ō lé ipu ɛ̄gbā ō gba ku uwa lɛ Ujehofa, ohigbu ka ó gboji ŋ é géē má unwalu. (Uhíb. 10:36) Naana nōó lɛ ōhī ku uwa nōo má ojama bɔbi bɔbi ŋma igbihi ɛ ma, alɛwa ku uwa i má o ya ŋmo duuma ɛ ŋ. Ohigbu ɛnyā, Upɔlu tu uwa ɛlá kwu ɔ kéē le tutu taajɛ ka o ya ŋmo nɛhi néē géē má ɛcɔbu a, ka é klla le tutu ō hayi kpaakpa jaa gbeeko néē gekwu ɛgɛ nɛ Ujisɔsi ya a. (Uhíb. 12:4) Alɛwa ku ācɛ Ujiyu gbɔɔ ō cɔnu nɛɛnɛhi klla gbɔɔ ō yikpɛla ohigbu ka ācɛ alɛwa yɔ i je piya Ācɛ O Yɛce Ukraist. Ihayi ōhī gbɔbu lɛ eko ɔɔma, ó lɛ ígwu ku ācɛ ōhī nōo wa gáā yikpɛla tu Upɔlu eko nɛ ó yɔ i tɔɔna ipu Ujerusalɛm a. Ācɛ Ujiyu nōo fiyɛ ofu ɛpɔ a, “lɛ iyī uwā gbō tɔ̄há ŋmá ɛka nɛ̄ uwá gwá ka aá gáā lé ámāŋ kōō gwá ɔdā dúúmā ŋ́ jāā gbéeko nɛ̄ aá lɛ Upɔ́lu ŋmó.” (Ācot. 22:22; 23:​12-14) Naana nɛ ācɛ géē wɔtu uwa klla géē ya uwa ŋmo a, ācɛ Ujiyu nōo wɛ Ācɛ O Yɛce a cɛgbá ō gɔbu yɔ i jila tɔha ku ɛ̄gbā ō gba, ō tɔɔna ku ɔkoolɔhi, mla ō ya ku ɔtu okpoce ku uwa kóō yɔ i lɔfu tōōtɔ̄ɔ̄.

16. Ɛgɛnyá nɛ ɔkpá nɛ Upɔlu ta gē lɛ ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a, lɔfu ta alɔ abɔ ō bi eyī olɔhi le má o ya ŋmo nɛ alɔ lɔfu má a? (Ācɛ Uhíbru 12:7)

¹⁶ Ɔdi gáā lɔfu ta ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce a abɔ kéē lɔtu o ya ŋmo néē yɔ i má a? Upɔlu jé ka é cɛgbá ō bi eyī olɔhi le má unwalu néē yɔ i má a. Ohigbu ɛnyā, ó lɛ ɔ ta uwa eyī peee ka eko duuma nɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist gē ma o ya ŋmo, Ɔwɔico lɔfu bi ɔɔma le nwu uwa ɛlā ocɛgbá. (Jé Ācɛ Uhíbru 12:7.) É lɔfu nwu amāŋ ya lɔhi fiyɛ ipu auce ō ya nōo he Ujehofa ɔtu a. Oŋma lɛ ō lɛ ɔtu ku uwa kwu aɔdā olɔhi nōo géē bɛɛcɛ ŋma ɛdɔ o ya ŋmo ɛgɔɔma a, ó géē tɔɔtɛ fiyɛ lɛ ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a ō lɔtu.—Uhíb. 12:11.

17. Ɔdi nɛ Upɔlu nwu lɛyikwu ō lɔtu o ya ŋmo a?

 ¹⁷ Upɔlu ta ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a ɔtu kwu ɔtu kéē le ɔtu ku uwa ya ekponu fiyɛ ō lɔtu unwalu néē yɔ i má a. Ɔyikpo Upɔlu wɛ ɔcɛ nōo lɔfu tu ɛnɛɛnɛ ukɔ́ lɛyikwu ō lɔtu ku o ya ŋmo. Gbɔbu ɛɛ kóō je piya Ɔcɛ O Yɛce Ukraist a, ó ya Ācɛ O Yɛce Ukraist ŋmo nɛɛnɛhi klla má ɛgɛ néē ya ɛlā mla uwa ɔwɛ obɔbi lɛ a. Ó klla jé ɛgɛ nɛ ɔcɛ lɔfu lɔtu o ya ŋmo a. Daama, ó má ɛdɔ ku o ya ŋmo ɛyɛɛyɛyi igbihi nɛ ó je piya Ɔcɛ O Yɛce Ukraist a. (2 Ukɔ́r. 11:​23-25) Ohigbu ɛnyā, Upɔlu jé ɔdā nɛ ɔcɛ cɛgbá ō ya o ya ɛɛ kóō lɔtu a lɔɔlɔhi. Ó ta Ācɛ O Yɛce Ukraist ɔɔma ɛlá kwu ɔ ka eko duuma néē yɔ i lɔtu unwalu, é cɛgbá ō gbolo ce iyi uwa ŋ, amáŋ é cɛgbá ō gbolo ce Ujehofa. É géē mafu ɔtu ō lɛ ɔdaŋ ka é blakwu ɛlā nyā: “Óndú alɔ wɛ ɔ̄cɛ o tá alɔ abɔ̄, alɔ í kē gáā yúufi ŋ́.”—Uhíb. 13:6.

18. Ɔdi géē ya da ɛjɛɛji alɔ ɛcɔbu a, ɔdi nɛ alɔ kē cɛgbá ō ya babanya a?

¹⁸ Ó lɛ ayinɛ alɔ ōhī nōo yɔ i lɔtu o ya ŋmo babanya. Ɔwɛ éyi nɛ alɔ lɔfu mafu ka alɔ yihɔtu ku uwa a, wɛ oŋma lɛ ō gbɔɔkɔ lɛ uwa. Ekoohi alɔ kē lɔfu je ɔdā néē cɛgbá a lɛ uwa. (Uhíb. 10:33) Ubáyíbu da alɔ peee kahinii: “É géē yá ɛjɛ̄ɛ̄jī ācɛ nēe dɔɔ̄kā o lā oyēeyī olɔhi kú ācɔ̄lóhɔ́nyɛtá ipú opīyatɔ̄há mla Ohɔ́nyɛtá Ujísɔ̄si ā ōwē piíí.” (2 Utím. 3:12) Ohigbu ɛnyā, ɛjɛɛji alɔ cɛgbá ō lɛ otutu ya taajɛ ku āhɔ̄ olɔnɔ nɛ alɔ géē má ɛcɔbu a. Alɔ cɛgbá ō kpɔtuce Ujehofa duudu babanya, klla lɔtuce kpɔcii ka ó géē ta alɔ abɔ ō lɔtu unwalu duuma nɛ alɔ lɔfu má a. Eko nɛ eko okpaakpa ku nu le ya, ó géē bi ɛbɔ gē lɛ oduudu ācɛ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā kpaakpa a.—2 Utes. 1:​7, 8.

19. Ɔdi nɛ alɔ lɔfu ya ō ya tutu taajɛ ku owe nɛhi nɛ alɔ géē má a? (Má ifoto a.)

¹⁹ Ó lɛ aafu ŋ, ɔkpá nɛ Upɔlu ta gē lɛ ācɛ Uhibru nōo wɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a, ta uwa abɔ kéē le tutu taajɛ ku owe néē géē má ɛcɔbu a. Upɔlu ta ayinɛ nu a ɔtu kwu ɔtu kéē klɔcɛ ku Ɛlā ku Ɔwɔico lɔɔlɔhi, ka é klla jɛyi nu lɔɔlɔhi duu. Ō ya ɔɔma géē ta uwa abɔ kéē jé aɛlá ō gbo obɔbi klla ta aɛlá ō gbo ɔɔma, nōo lɔfu ya ku ɔtu okpoce ku uwa kóō hii lɔfu gɛ ŋ ma. Ó ta uwa ɔtu kwu ɔtu kéē ya ku ɔtu okpoce ku uwa kóō lɔfu, o ya ɛɛ kéē le tutu eko doodu ō yɛce ɔwɛ o mafu nɛ Ujisɔsi mla ācɛ nōo yɔ i bi uwa jé ɔwɛ ipu ujɔ a yɔ i mafu lɛ uwa a. Ó klla je otabɔ lɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist a kéē lɔtu o ya ŋmo, ŋma lɛ ō leyi má ɔ ka ó wɛ ɛnɛɛnɛ ɛga nɛ Adā uwa nōo yihɔtu ku uwa a yɔ i bi le nwu uwa ɛlā. Alɔ abɔyi alɔ cɛgbá ō bi ukɔ́ ku Ubáyíbu ɔɔma le yuklɔ duu. Ɛnyā géē ya kóō tɔɔtɛ lɛ alɔ ō hayi kpaakpa ō lɔtu jaa gā ajaajɛ.—Uhíb. 3:14.