IKPƐYI ƐLĀ Ō KLƆCƐ ƆMƐ 3
A Cɛgbá Lɛ Ujehofa Ɔwɔico Ku Uwɔ Nɛɛnɛhi!
“Eko nɛ alɔ gbɛla ku alɔ i cɛgbá ŋ ma, Ujehofa i je alɔ mlanyi ŋ.”—AÍJĒ 136:23, NW
IJÉ ƆMƐ 33 Throw Your Burden on Jehovah
ƆDĀ NƐ ALƆ GÁĀ NWU A *
1-2. Ɔdi wɛ unwalu nɛ Ācɛ Ocijali Ku Ujehofa alɛwa gē má a, ɔwɛ nyá nɛ ɛnyā kē lɔfu lɛ abɔ kwu uwa iyē a?
GBƐLA lɛyikwu ocabɔ ɛta nyā: Udɔkitɔ da ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi nōo wɛ ɔyipɛ oklobiya, ku ōcē nōo yɔ i junwalu lɛ ɔ a i gáā cɛ lɛ ɔ lɔfu iyē gboogboo gɛ ŋ. Uklɔ hɛ ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi nōo fiyɛ ihayi ofɛpa (50) abɔ. Ó ceyitikwu dɔka uklɔ ɛga ɛyɛɛyɛyi, amáŋ ó má uklɔ duuma ŋ. Ɔyinɛ alɔ nɔnya éyi yɔ nōo kwu hila ɛ. Ó ya ɔdā nɛ ó tɛtɛ gē ya ipu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa a gla gɛ ŋ.
2 Ŋma ocabɔ ɛta nyā, ɔdaŋ ku āhɔ̄ ku uwɔ tɛɛma kwu oduuma, a lɔfu yɔ i gbɛla ku a cɛgbá gɛ ŋ. Ɛdɔ āhɔ̄ ɛgɛnyā lɔfu ya ku a hii lɛ eeye gɛ ŋ. Ó lɔfu ya ku a gbɔɔ ō cɔnu mla iyi uwɔ. Ó klla lɔfu biya ɛma ku uwɔ mɛmla ācɛ ɔhá gla.
3. Ɔdi nɛ Ebilii mɛmla ācɛ nōo gē gbla ɔ ya a gbɛla lɛyikwu oyeeyi ku ācɛ ɔhá a?
3 Aɔdā nōo gē ya ipu ɛcɛ a, gē mafu lɛ alɔ ɛgɛ nɛ Ebilii gē má oyeeyi ku alɛɛcɛ lɛ a. Ebilii humayi má alɔ nōo wɛ alɛɛcɛ a ku alɔ i cɛgbá ŋ. Naana nɛ Ebilii jé caa ku Iifu géē kwū ɔdaŋ ka ó lɛ ikpɛyi olɔfu ya ɛgiyi Ujehofa a, ó bi ula ya ku Iifu ka ó ya ikpɛyi olɔfu ta Ɔwɔico kpɔ. Ipu ɛcɛ ku Ebilii nyā, aya ku ɔsu, aya ku imeli, mla aya ku ɔwɛ ō gba ɛ̄gbā ɛyɛɛyɛyi yɔ ipu abɔ ku Ebilii. Ohigbu ɛnyā, ācɛ nōo gē ta ɔsu, gē ya ɛlā imeli, mɛmla aotrɛyi ku ɛ̄gbā ō gba nōó lɛ ɛlá wu ācɛ ɔhá ŋ ma, i wɛ ɔdā ɛyipɛ ta alɔ ŋ.
4. Ɔdi nɛ alɔ gáā kɛla lɛyikwu ɔ ipu ikpɛyi ɛlā nyā?
4 Amáŋ, Ujehofa i lɛbɛɛka Ebilii a ŋ. Ó tine ku alɔ gbɛla ɔdā olɔhi lɛyikwu iyi alɔ. Ó kē i ta alɔ abɔ eko duuma nɛ alɔ gbɔɔ ō má iyi alɔ ku alɔ i cɛgbá ŋ ma. (Aíjē 136:23; Uróm 12:3) Ikpɛyi ɛlā nyā géē ta alɔ abɔ ipu āhɔ̄ ɛta nyā: (1) Eko nɛ alɔ gbɔɔ ō doōcē, (2) eko nɛ alɔ i má uklɔ nōo géē cɛ lɛ alɔ lɛ ije nwune ŋ, mla (3) eko nɛ alɔ kwu hila okpliici, nɛ alɔ gbɛla ku alɔ i ya ɔdā alɛwa nɛ alɔ tɛtɛ gē ya ipu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa a gla gɛ ŋ. Gbɔbu ɛɛ ku alɔ gbɔɔ, ó géē lɔhi ku alɔ má ɔdā nōo cɛ lɛ alɔ jé kpɔcii ku eyeeye ku alɔ cɛgbá lɛ Ujehofa a.
ALƆ CƐGBA LƐ UJEHOFA
5. Ɔdi mafu gā uwɔ ku alɛɛcɛ cɛgbá lɛ Ujehofa a?
5 Naana nɛ Ujehofa ya alɔ ŋma ɔmɛ ku ajɛ a, alɔ cɛgbá lɛ ɔ nɛɛnɛhi. (Ohút. 2:7) Gbɛla kwu ɔdā ōhī nōo cɛ lɛ alɔ jé kpɔcii ku alɔ cɛgbá lɛ Ujehofa a. Ó lɛ alɔ nōo wɛ alɛɛcɛ a ya ɔwɛ nɛ alɔ mafu uce ō ya ku nu gla. (Ohút. 1:27) Ó bu ipu ɛnyā, Ujehofa lɛ alɛɛcɛ ya lɔhi fiyɛ ɛjɛɛji aɔdā ɔhá nɛ ó ya a. Ó lɛ íkwu je lɛ alɔ cɛɛ ku alɔ bēē leyi kwu ɛcɛ mla aɛ́bɛ́ nōo lā ipu nu a.—Aíjē 8:4-8.
6. Ɔdi ɔhá cɛ lɛ alɔ jé ku alɛɛcɛ nōó jila iyē ŋ ma cɛgbá lɛ Ujehofa a?
6 Naana nɛ Adam lɛ íne ku Ujehofa biya a, Ujehofa má alɛɛcɛ kéē cɛgbá lɛ ɔ kpɔ. Alɔ cɛgbá lɛ Ujehofa nɛɛnɛhi jaa gbeeko nɛ ó lɛ ɔyinɔnyilɔ ekponu ku nu tɛhɔ wa, kóō gáā kwu ohigbu oyabiya ku alɔ. (1 Ujɔ́n. 4:9, 10) Ohigbu oyeeyi nɛ Ujisɔsi le gwɛɛya a, Ujehofa géē je ācɛ nōo kwū ohigbu íne nɛ Adam biya a heyi ŋma ɔlekwu, “kwu ācɛ oyólɔhi mɛ́mla ācɛ o yá ɔdōbɔ̄bí.” (Ācot. 24:15) Ubáyíbu mafu ku naana nɛ alɔ yɔ i doōcē, nɛ alɔ wɛ ācɛ ō gbɛha, amāŋ ku alɔ wɛ okpliici, ku alɔ cɛgbá lɛ Ujehofa nɛɛnɛhi.—Ācot. 10:34, 35.
7. Ɔdi wɛ aɔdā ɔhá nōo cika ō ya ku ācɛ nōo gē gba Ujehofa ɛ̄gbā a kéē kpɔtuce kē cɛgbá lɛ Ujehofa a?
7 Ó lɛ ɔdā alɛwa ɔhá nōo cɛ lɛ alɔ jé kpɔcii ku alɔ cɛgbá lɛ Ujehofa. Ó pi alɔ wa ɛgiyi nu, klla má ɛgɛ nɛ alɔ miyɛ ɔkoolɔhi a lɛ a. (Ujɔ́n. 6:44) Abɔ ɛma ku alɔ mla Ujehofa gbɔɔ ō lɔfu a, ó gbɔɔ ō tubla alɔ ajaajɛ. (Ujɛ́m. 4:8) Ujehofa klla gē lɛ eko ku nu taajɛ, o ya ɛɛ kóō nwu alɔ ɛlā lɔɔlɔhi. Ɛnyā wɛ ɔdā ɔhá nōo cɛ lɛ alɔ jé ku alɔ cɛgbá lɛ ɔ nɛɛnɛhi a. Ujehofa jé ɛdɔ ācɛ nɛ alɔ wɛ babanya, ó kē jé ɛdɔ ācɛ nɛ alɔ lɔfu wɛ ɛcɔbu. Ó kē i ya alɔ itala ohigbu ka ó yihɔtu ku alɔ. (Aíit. 3:11, 12) Aɔdā nōo ba nyā mafu ku alɔ cɛgbá lɛ Ujehofa i bi!
8. Ɛgɛnyá nɛ ɛlā nōo yɔ ipu ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā 18:27-29 lɔfu lɛ abɔ kwu ɔwɛ ɛgɛ nɛ alɔ gē gbɛla lɛyikwu unwalu ku alɔ a?
8 Ācɛ ōhī má Udefidi nōo wɛ ɔcɛ́ a ka cɛgbá ŋ, amáŋ Udefidi jé ku Ujehofa yihɔtu nu, klla yɔ i ta ɔ abɔ. Ɛnyā kē ta Udefidi abɔ kóō lɔtule ipu unwalu nɛ ó má a. (2 Usám. 16:5-7) Eko duuma nɛ alɔ gbɔɔ ō má unwalu, Ujehofa lɔfu ta alɔ abɔ, o klla lɔfu ya ku alɔ lɛ unwalu duuma yale. (Jé Aíjē Kú Ɛ̄gbā 18:27-29.) Ɔdaŋ ku Ujehofa gbɔɔ ō ta alɔ abɔ, ɔdā duuma i gáā lɔfu ci alɔ, ŋma o yɔ i gba ɔ ɛ̄gbā mla eeye ŋ. (Uróm 8:31) Babanya, alɔ kɛla lɛyikwu aya ɛta nɛ alɔ cika ō bla ku Ujehofa yihɔtu alɔ, ku alɔ klla kē cɛgba lɛ ɔ a.
EKO NƐ ALƆ GBƆƆ Ō DOŌCĒ
9. Ɛgɛnyá nɛ ōcē lɔfu cɛ lɛ alɔ gbɔɔ ō má iyi alɔ a?
9 Ōcē wɛ ɔdā nōo gē biya ɔtu ku ɔcɛ nɛɛnɛhi, ohigbu ka ó lɔfu cɛ lɛ alɔ gbɛla ku alɔ i cɛgbá amāŋ tiile lɛ ɔcɛ duuma gɛ ŋ. Eko duuma nɛ ācɛ gbɔɔ ō má ku alɔ gē cɛgbá otabɔ ŋma ɛgiyi ācɛ ɔhá eko doodu, amāŋ ku alɔ i doōcē, ó lɔfu cɛ lɛ alɔ gbɔɔ ō ya uweyi. Ɔdaŋ ku ācɛ ɔhá i kóō jé ku alɔ yɔ i doōcē ŋ, alɔ lɔfu ya uweyi gla kpɔ, ohigbu ka ó lɛ ɔdā ōhī nɛ alɔ i ya abɔyi alɔ gla gɛ ŋ. Eko duuma nɛ alɔ yɔ ipu ɛdɔ unwalu ɛgɛnyā, Ujehofa gē ta alɔ ɔtu kwu ɔtu kpɔ. Amáŋ ɛgɛnyá?
10. Ŋma ɛlā nōo yɔ ɔkpá ku Aíita 12:25 a, ɔdi lɔfu ta alɔ abɔ ɔdaŋ ku alɔ yɔ i doōcē a?
10 Eko duuma nɛ alɔ gbɔɔ ō doōcē, “ɛlā Aíita 12:25.) Ipu Ubáyíbu, ó lɛ aɛlā ku Ujehofa alɛwa nōo mafu ku alɔ cɛgbá lɛ Ujehofa naana nɛ alɔ i doōcē a. (Aíjē 31:19; 41:3) Ɔdaŋ ku alɔ gē jé Ubáyíbu ojigogo, Ujehofa géē ta alɔ abɔ lɛ ɛbɔ ku ipu ɔtu naana nɛ alɔ yɔ i doōcē a.
ogbɔtū nɛɛ” lɔfu ta alɔ ɔtu kwu ɔtu. (Jé11. Ɛgɛnyá nɛ ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi miyɛ otabɔ ŋma ɛgiyi Ujehofa a?
11 Gbɛla kwu ocabɔ ku Ujorge. Eko nɛ Ujorge wɛ ɔyipɛ oklobiya a, ó gáā gbɔɔ ō doōcē éyi. Abɔ eko yɔ i nyɔ a, ōcē a gbɔɔ ō bɔbi tōōtɔ̄ɔ̄, ɛnyā ya ó gbɔɔ ō gbɛla ka ó tiile gɛ ŋ. Ujorge kahinii: “Ń leyice ku ōcē a géē ya um lɛ a ŋ, ohigbu ka ōcē a ya ācɛ gáā gbɔɔ ō má um ɛbɛ. Abɔ ó gbɔɔ ō bɔbi tōōtɔ̄ɔ̄ a, n gbɔɔ ō gbɛla lɛyikwu ɛgɛ nɛ oyeeyi ku um gáā lɛ a. Ɔtu le biya gā um nɛhi, n kē gbɔɔkɔ lɛ Ujehofa kóō ta um abɔ.” Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa ta ɔ abɔ a? “Abɔ ɔtu gē biya gā um eko doodu a, n gē jé ɔgba ōhī ŋma ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā nōo mafu ku Ujehofa lɛ ɛlá wu ācɛ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā a. Ɛ̄cī doodu, n gē jé ɛga ku Ubáyíbu ɛyɛɛyɛyi nyā igbalɛwa, ó kē i ta um ɔtu kwu ɔtu nɛhi. Igbihaajɛ a, ācɛ gáā gbɔɔ ō má ka ɛhɛ gē kwu um okonu fiyɛ. É ka eko duuma néē lɛ um má yɔ i gweeye, ó gē ta uwa ɔtu kwu ɔtu. N má ɔkwɔɔkwɛyi ku Ujehofa lɛ ɔkɔ ō gba ku um po ɛ! Ó ta um abɔ lɛ opiyabɔ ya lɛyikwu ɛgɛ nɛ um gē má iyi um a. N gbɔɔ ō gbɛla lɛyikwu ɔdā nɛ Ubáyíbu ka lɛyikwu ɛgɛ nɛ Ujehofa gē má um naana nɛ um yɔ i doōcē a.”
12. Ɔdaŋ ku a gbɔɔ ō doōcē, ɔdi nɛ a lɔfu ya, o ya ɛɛ ku a miyɛ otabɔ ŋma ɛgiyi Ujehofa a?
12 Ɔdaŋ ku a yɔ i doōcē babanya, le jé kpɔcii ku Ujehofa jé ɔnɔ nɛ a yɔ i má a. Gbɔɔkɔ lɛ ɔ kóō ta uwɔ abɔ leyi má āhɔ̄ ku uwɔ ɔwɛ olɔhi. Lɛ ɛlā ku nu nōo wɛ Ubáyíbu a jé, o ya ɛɛ ku a má ɛlā ō ta ɔtu kwu ɔtu nōo yɔ ipu nu a. Ɔtu ku uwɔ kóō kwu Aíjē 84:11.
ɔgba ku Ubáyíbu nōo mafu ɛgɛ nɛ ācɛ ō gba Ujehofa ɛ̄gbā cɛgbá lɛ Ujehofa lɛ a. Ɔdaŋ ku a gbɔɔ ya lɛ a, a géē má ku Ujehofa gbonɛnɛ lɛ ɛjɛɛji ācɛ nōo hayi kpaakpa ipu ɛ̄gbā ō gba ku nu.—EKO NƐ ALƆ I MÁ UKLƆ NŌO GÉĒ CƐ LƐ ALƆ LƐ IJE NWUNE Ŋ
13. Ɔdaŋ ku uklɔ hɛ ɔcɛ nōo wɛ otrɛyi ku apɔlɛ a abɔ, ɛgɛnyá nɛ ɔtu lɔfu ya ɔ lɛ a?
13 Aotrɛyi ku apɔlɛ gē dɔka ō ya ɛgbá ku apɔlɛ ku uwa lɛ uwa a. Amáŋ, uklɔ lɔfu hɛ ɔyinɛ alɔ nōo wɛ otrɛyi ku apɔlɛ a abɔ gla, naana nɛ ó ya ɔdobɔbi duuma ŋ ma. Ó lɔfu ceyitikwu kóō dɔka uklɔ ɔhá, amáŋ ó má uklɔ duuma ŋ. Ɛdɔ unwalu ɛgɛnyā lɔfu gbɔɔ ō cɛ lɛ ɔ gbɛla ka ó cɛgbá amāŋ tiile lɛ apɔlɛ ku nu gɛ ŋ. Ɛgɛnyá nōo gbɛla kwu aokonu ō ce ku Ujehofa lɔfu ta ɔ abɔ gla a?
14. Ɔdiya nɛ Ujehofa gē ya okonu ō ce ku nu jila a?
14 Okonu duuma nɛ Ujehofa ce, ó géē ya ɔ jila. (Ujós. 21:45; 23:14) Ó kē lɛ ɔdā alɛwa nōo ya nɛ ó gē ya okonu nɛ ó ce a jila. Aflɛyi ku ɔdā nōo ya nɛ Ujehofa gē ya lɛ a, wɛ ka ó lɛ ō ya mla iye ku nu. Ujehofa cokonu ka ó géē leyi kwu ācɛ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā a. Ohigbu ɛnyā, ó wɛ ɔdā nɛ ó má ka ó cika ō ya piii. (Aíjē 31:1-3) Ó wɛ ɔɔma foofunu ŋ, Ujehofa jé ku ɔtu géē biya lɛ alɔ nɛɛnɛhi ɔdaŋ ka ó leyi kwu alɔ nōo wɛ ipu apɔlɛ ku nu ŋ. Ó ka anuɔ géē je aɔdā nōo géē ya ku alɔ yeeyi a lɛ alɔ, mla aɔdā nōo géē ta alɔ abɔ gba ɔ ɛ̄gbā ɔwɛ okpaakpa. Ɔdā duuma i kē gáā bi ɔ ŋma ō ya okonu ō ce ku nu ɔɔma jila ŋ!—Umát. 6:30-33; 24:45.
15. (a) Ɔdi wɛ unwalu nɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist ku eko aflɛyi má a? (b) Ɔtu okpoce nyá nɛ ɔkpá ku Aíjē Kú Ɛ̄gbā 37:18, 19 je lɛ alɔ a?
15 Ɔdaŋ ku alɔ blakwu ɔdā nōo ya nɛ Ujehofa gē ya okonu ō ce ku nu jila a, ó géē ya ku alɔ lɛ ɔtuce ɔ eko duuma nɛ alɔ i Ācot. 8:1) Gbɛla kwu ɔdā nōo lɔfu wɛ ɛyi ku ɛlā nyā a. Ɔdā nōo ya nɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist eko ɔɔma i lɛ ije nwune ŋ ma wɛ kē kwu kwu ŋma ɔlɛ uwa. É klla le kwu habɔ ɔhi ku uwa ta! Naana a, Ujehofa i kē cigbihi kwu uwa ŋ kpɔ. Uwa abɔyi uwa kē gweeye nɛɛnɛhi. (Ācot. 8:4; Uhíb. 13:5, 6; Ujɛ́m. 1:2, 3) Ujehofa je otabɔ lɛ Ācɛ O Yɛce Ukraist nōo hayi kpaakpa eko ɔɔma, ó kē géē ta alɔ abɔ duu.—Jé Aíjē Kú Ɛ̄gbā 37:18, 19.
má uklɔ nōo géē cɛ lɛ alɔ lɛ ije nwune ŋ. Gbɛla kwu ocabɔ ku Ācɛ O Yɛce Ukraist ku eko aflɛyi a. Eko néē gbɔɔ ō miya ayinɛ nōo ujɔ ku Ujɛrusalɛm owe a, “ɛjɛ̄ɛ̄jī acocɛ̄lɔ̄wɔicō ā kwú pahīla bá ɛbɛɛbɛ . . . Ācotɛ̄hɔ̄ ā ōfōōfū uwā bá ɛga ékpó mɛ́ɛ̄ á.” (EKO NƐ ALƆ GBƆƆ Ō HILA OKPLIICI
16. Ɔdi lɔfu cɛ lɛ alɔ gɛbla ku ɛ̄gbā ō gba ku alɔ i cɛgbá lɛ Ujehofa ŋ ma?
16 Ɔdaŋ ku alɔ gbɔɔ ō hila okpliici, alɔ lɔfu gbɔɔ ō gbɛla ka ó lɛ aɔdā alɛwa nɛ alɔ i ya lɛ Ujehofa gla gɛ ŋ. Ó lɔfu wɛ ka Udefidi nōo wɛ ɔcɛ́ a má ɛdɔ unwalu ɛgɛnyā eko nɛ ó yɔ i hila okpliici a duu. (Aíjē 71:9) Ɛgɛnyá nɛ Ujehofa lɔfu ta alɔ abɔ a?
17. Ɛlā nɛ alɔ lɔfu nwu ŋma ocabɔ ku ɔyinɛ alɔ nɔnya nōo lé ka Ujheri a?
17 Gbɛla kwu ocabɔ ku ɔyinɛ alɔ nɔnya nɛ iye ku nu lé ka Ujheri a. É hi ɔ igwú wa ōjila éyi ipu Agbla Ku Ajɔɔcɛ, o ya ɛɛ ka ó gáā nwu ɛgɛ néē gē tu Agbla Ku Ajɔɔcɛ bi a, amáŋ ó dɔka ō nyɔ ŋ. Ó kahinii: “N le piya okpliici ɛ, ń lɛ ɔba gɛ ŋ, ń klla jé uklɔ abɔ duuma lɛyikwu Agbla Ku Ajɔɔcɛ ō tubi ŋ. Ń kóō cɛgbá ŋ.” Otu gbɔbu lɛ ɛ̄cī néē gáā nwu uwa ɛgɛ néē géē tu Agbla a bi a, ó lɛ ɔkɔ gba lɛ Ujehofa. Ɛ̄cī nōo gboce ɔ a, ó le yɛ wa ipu Agbla Ku Ajɔɔcɛ, amáŋ ó yɔ i gbɛla kpɔ ɔdaŋ ka ó cika ō wɛ ipu ōjila
ɔɔma ɔkwɔɔkwɛyi. Ipu ōjila a, ɔyinɛ alɔ nɔnyilɔ éyi ka ɔdā nōo cɛgbá fiyɛ duu a wɛ ō lɛ eko taajɛ lɛ Ujehofa ka ó nwu alɔ ɛlā. Ujheri kahinii: “N da iyi um ‘ka um ya ɔɔma gla nɛ!’ Abɔ um má ka Ujehofa lɛ ɔkɔ ō gba ku um po ɛ ma, agije gbɔɔ ō waajɛ ŋma um eyī. Ujehofa yɔ i da um ka um lɛ ɔdā nōo cɛgbá, nɛ um lɔfu je lɛ ɔ gla, ó klla le tutu ō nwu um ɛgɛ nɛ um géē ya ɛnɛɛnɛ uklɔ lɛ ɔ!” Igbihaajɛ, Ujheri kahinii: “Ufi yɔ ipu ɔtu ku um nɛhi abɔ um yɔ i gā ōjila ɔɔma, n klla yɔ i gbɛla ku um cɛgbá ŋ. Amáŋ, oŋmɛyi ku ojila ɔɔma, n lɛ ɔtu lɛ, n klla gbɔɔ ō má iyi um ku um cɛgbá nɛɛnɛhi!”18. Ɛgɛnyá nɛ Ubáyíbu mafu ka ɛ̄gbā ō gba ku alɔ cɛgbá lɛ Ujehofa naana nɛ alɔ yɔ i hila okpliici a?
18 Abɔ alɔ yɔ i hila okpliici a, alɔ bi ɔ ipu ɔtu kpɔcii, ka uklɔ ku Ujehofa yɔ nɛ alɔ lɔfu ya gla kpɔ ɛ. (Aíjē 92:12-15) Ujisɔsi nwu alɔ ka ɔdaŋ ku alɔ gɛbla ku ɔdā nɛ alɔ yɔ i ya ipu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa a i kóō nwune ŋ naana, ó cɛgbá lɛ Ujehofa kpɔ. (Ulúk. 21:2-4) Ohigbu ɛnyā, ɔtu ku uwɔ kóō kwu ɔdā nɛ a ya gla a. A kɛla lɛ ācɛ ɔhá lɛyikwu Ujehofa gla, gbɔɔkɔ lɛyikwu ayinɛ ipu ujɔ, cɛɛ ku a klla ta ayinɛ ɔtu kwu ɔtu kéē hayi kpaakpa ipu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa. Ó wɛ ɔdā alɛwa nɛ a gē ya ipu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa a, gē cɛ lɛ Ujehofa kóō má uwɔ ku a wɛ ɔcɛ ō yuklɔ tɔha mla ɔ a ŋ, amáŋ ɔtu nɛ a le ya ekponu ō tɛyi waajɛ lɛ ɔ a ya a.—1 Ukɔ́r. 3:5-9.
19. Ɔdi nɛ ɔkpá ku Ācɛ Uróm 8:38, 39 cɛ lɛ alɔ kpɔtuce a?
19 Alɔ gweeye nɛɛnɛhi ō gba Ujehofa ɛ̄gbā, ohigbu ku ɛjɛɛji ācɛ nōo gē gba ɔ ɛ̄gbā a cɛgbá lɛ ɔ! Ó ya alɔ wa ɛcɛ o ya ɛɛ ku alɔ ya ɔdā nɛ ó tine. Ɛ̄gbā ō gba ku ɔkwɛyi foofunu gē cɛ lɛ alɔ lɛ eeye ku ɔkwɛyi a. (Mafú 4:11) Ācɛ alɛwa ipu ɛcɛ obɔbi ku Ebilii nyā lɔfu yɔ i má alɔ ku alɔ i cɛgbá ŋ, amáŋ Ujehofa i gē má alɔ lɛ a ŋ. (Uhíb. 11:16, 38) Eko duuma nɛ alɔ gbɔɔ ō doōcē, nɛ alɔ i lɛ ije ŋ, amāŋ nɛ alɔ gbɔɔ ō hila okpliici, alɔ bla ku ɔdā duuma i gáā hɛ alɔ ŋma ihɔtu ku adā alɔ nōo yɔ ɔkpanco a gla ŋ.—Jé Ācɛ Uróm 8:38, 39.
^ par. 5 Ó lɛ ɔdā duuma nōo ya ipu oyeeyi ku uwɔ, nōo cɛ gā uwɔ yɔ i gbɛla ku a cɛgbá ŋ jejee ɛɛ? Ikpɛyi ɛlā nyā géē ta uwɔ abɔ má ku a cɛgbá lɛ Ujehofa nɛɛnɛhi. Ó géē mafu gā uwɔ ku ɛgɛ duuma nɛ a yɔ i má unwalu ipu oyeeyi ku uwɔ, a cika ō má iyi uwɔ ɔwɛ olɔhi kpɔ.
IJÉ ƆMƐ 30 My Father, My God and Friend