1-2. Ɔwɛ nyá nɛ alɔ lɔfu yɛce ikpo ō daajɛ ku Ujisɔsi a? Ocabɔ mafu nyá kē ta alɔ abɔ ō jɛyi ɛlā nyā a?

LEYI má ɔ ku awɔ mɛmla ācɛ ōhī yɔ i yɛ iyawu, ipu ajɛ nōo wɛ umuumla nōo klla lɔnɔ ō yɛ anu nɛhi. Ɔcɛ éyi kē yɔ i bi aa jé ɔwɛ, ó kē jé abɔɔ lɔɔlɔhi. Abɔ ó yɔ i yɛ a, aa yɔ i má ikpo ō daajɛ ku nu ɛyi ajɛ nōo wɛ umuumla a. Amáŋ igbihaajɛ a, aa klla má ɔcɛ ɔɔma gɛ ŋ! Amáŋ ɔtu i hɛ uwɔ ko ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma, awɔ mɛmla ācɛ ɔhá ipu ígwu a yɛce ikpo ō daajɛ ku nu, nɛ aa yɔ i má ajɛ a yiili, ɛgɛ nɛ aa ya gla a!

² Ɛcɛ obɔbi nɛ alɔ lā anu icɛ a lɛbɛɛka ajɛ nōo wɛ umuumla nōo klla lɔnɔ ō yɛ anu a, Ācɛ O Yɛce Ukraist ɔkwɛyi kē lɛbɛɛka ācɛ nōo yɔ i yɛ iyawu ɔɔma a. Ó wɛ ɔdā nōo jɛ alɔ eyī nɛhi ku Ujehofa je ɔcɛ ō bi alɔ jé ɔwɛ nōo lɔhi fiyɛ duu a lɛ alɔ, anu kē wɛ Ɔyinɔnyilɔ ku nu, Ujisɔsi Ukraist a. Alɔ kē lɔfu yɛce ikpo ō daajɛ ku nu yiili amāŋ gbla ɔ ya lɔɔlɔhi. (1 Upít. 2:21) Ɔkpá éyi nōo gē je ɛga ku Ubáyíbu teyi peee a, ka ka ipu ɔgba ku Ubáyíbu ɔɔma, Upita yɔ i lɛ Ujisɔsi gbla ɔcɛ ō bi ācɛ jé ɔwɛ. Bɛɛka ɔcɛ ō bi ācɛ jé ɔwɛ nōo gē habɔ ikpo ō daajɛ ku nu taajɛ a, ɛgɔɔma nɛ Ujisɔsi habɔ ikpo ō daajɛ ku nu taajɛ nɛ alɔ lɔfu yɛce ɔ a. Alɔ leyi yɛ ɔka ɛta lɛyikwu ō yɛce ikpo ku nu ɛ: Ɔdi wɛ ɛyi ō yɛce ikpo ō daajɛ ku Ujisɔsi a? Ɔdiya nɛ alɔ cika ō ya ɔɔma a? Ɛgɛnyá nɛ alɔ kē gáā ya ɔ a?

3. Ɔdi wɛ ɛyi ō yɛce ikpo ō daajɛ ku ɔcɛ a?

³ Ɔdi wɛ ɛyi ō yɛce ikpo ō daajɛ ku ɔcɛ a? Ekoohi, ɔdaŋ ka Ubáyíbu kɛla lɛyikwu ikpo ō daajɛ, ó gē lɛ ɔ gbla ocabɔ nɛ ɔcɛ gē je taajɛ a. Ó lɛ a, é lɔfu lɛ ɔwɛ nɛ ɔcɛ gē lā oyeeyi ku nu a gbla ikpo nɛ ó gē le taajɛ, abɔ ó yɔ i yɛ iyawu a. Ohigbu ɛnyā, ō yɛce ikpo ō daajɛ ku ɔcɛ wɛ ō yɛce ocabɔ ku nu, amāŋ ō gbla ɔcɛ ɔɔma ya.

4. Ɔdi wɛ ɛyi ō yɛce ikpo ō daajɛ ku Ujisɔsi a?

 ⁴ Ó lɛ a, ɔdi wɛ ɛyi ō yɛce ikpo ō daajɛ ku Ujisɔsi a? Ɔwɛ ō tɔɔtɛ nɛ alɔ lɔfu je ɔ teyi peee a, wɛ ō gbla ocabɔ ku nu ya. Oŋma ɛga néē je ikpɛyi ɛlā ku oklɔcɛ ku alɔ nyā ŋma a, Upita nōo wɛ ɔcocɛhɔ a yɔ i kɛla lɛyikwu ɛnɛɛnɛ ocabɔ nɛ Ujisɔsi le taajɛ ohigbu ka ó lɔtu owe a. Amáŋ, ó lɛ ɔdā alɛwa ɔhá nɛ Ujisɔsi ya nɛ alɔ lɔfu gbla ɔ ya. (1 Upít. 2:18-25) Ku ɛlā ɔkwɛyi a ba, ipu ɛjɛɛji oyeeyi ku Ujisɔsi, ɛjɛɛji ɔdā nɛ ó ka mla ō ya a wɛ ocabɔ mafu lɛ alɔ ō yɛce.

5. Ó tɔɔtɛ ku alɛɛcɛ nōó jila iyē ŋ ma kéē yɛce ocabɔ ku Ujisɔsi nōo le mɛɛlɛ a gla a? Kōōcō lɛ ɔ teyi peee.

⁵ Amáŋ alɔ i jila iyē ŋ, ó lɛ a, alɔ lɔfu gbla Ujisɔsi ya ɔkwɔɔkwɛyi gla a? Ii gboo, alɔ ya ɔ gla. Upita i ka ku alɔ cika ō yɛce ikpo ku Ujisɔsi mɛɛlɛ ŋ. Ikɔkɔ ɔɔma, ó ta alɔ ɔtu kwu ɔtu ō “gbla anú yá [amāŋ yɛce ikpo ku nu].” Ɔdaŋ ku alɔ leyi taajɛ yɛce ocabɔ ku Ujisɔsi lɔɔlɔhi, ɔɔma wɛ ka ɔdaŋ ku alɔ ya ɔdā nɛ alɔ ya gla abɔ alɔ wɛ alɛɛcɛ nóō jila iyē ŋ ma, alɔ géē yɔ i lɛyitaajɛ lɛ ɛlā ku Ujɔni nōo kahinii: “Lā oyēeyī . . . ɛ́gɛ́nɛ̄ Ujísɔ̄si lā ā.”—1 Ujɔ́n. 2:6.

6-7. Ɔdiya nɛ alɔ lɔfu ka kóō yɛce ikpo ō daajɛ ku Ujisɔsi géē ya ku alɔ tubla Ujehofa ajaajɛ a?

⁶ Ɔdaŋ ku alɔ yɛce ikpo ō daajɛ ku Ujisɔsi, alɔ géē je piya ɛnɛɛnɛ ɔya ku Ujehofa. Ɔdiya nɛ alɔ lɔfu ka ɛlā ɔɔma a? Aflɛyi, Ujisɔsi lɛ ɛnɛɛnɛ ocabɔ taajɛ, lɛyikwu ɛgɛ nɛ alɔ géē lā oyeeye ɔwɛ nōo he Ɔwɔico ɔtu a. (Ujɔ́n. 8:29) Ɛnyā mafu ka ɔdaŋ ku alɔ gē yɛce ikpo ō daajɛ ku Ujisɔsi, alɔ gē yā ɔdā nōo he Ujehofa ɔtu. Alɔ kē cika ō jé kpɔcii ku Adā alɔ nōo yɔ ɔkpanco a, géē tubla ācɛ nōo yɔ i ceyitikwu kéē wɛ ɔya ku nu a ajaajɛ.—Ujɛ́m. 4:8.

⁷ Ɔmpa, Ujisɔsi gbla Adā nu ya mɛɛlɛ. Ɔɔma ya ɛɛ nɛ Ujisɔsi lɔfu ka kahinii: “Ɔ̄cɛ nōo lɛ um má, lɛ Adā ā má ɛɛ́.” (Ujɔ́n. 14:9) Alɔ lɔfu ya ɛgbla ku uce ō ya ku Ujisɔsi mla  ɔwɛ nɛ ó ya ɛlā mla ācɛ ɔhá gla. Ocabɔ mafu, ó ma eyinyinyi fu lɛ ɔcɛ éyi nōo wɛ olagwu, lɛ ɔcɛnya éyi nōo lɛ ōcē obɔbi nɛhi, mla ācɛ nɛ ācɛ néē yihɔtu ku uwa gekwu a. Eko duuma nɛ alɔ gbla Ujisɔsi ya, alɔ yɔ i gbla Ujehofa ya duu. (Umák. 1:40, 41; 5:25-34; Ujɔ́n. 11:33-35) Abɔ alɔ gē ya ɛgbla ku uce ō ya ku Ujehofa tōōtɔ̄ɔ̄ a, ɛgɔɔma nɛ alɔ gáā bēē tubla ɔ ajaajɛ duu a.

8. Ɛgɛnyá nōo yɛce ikpo ō daajɛ ku Ujisɔsi géē ta alɔ abɔ “yá ɛcɛ lé” a?

⁸ Ɔdaŋ ku alɔ yɛce ikpo ō daajɛ ku Ujisɔsi, alɔ i gáā jɛga ku ɛcɛ obɔbi nyā kóō ci alɔ ŋma ō lɛ ɔtu ku alɔ kwu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa ŋ. Otu amoomɛ ku Ujisɔsi ipu ɛcɛ nyā a, ó tɔɔtɛ lɛ ɔ ō kahinii: “N lɛ ɛcɛ yálé mɛɛ́.” (Ujɔ́n. 16:33) Ɛyi ɛlā ku nu wɛ ka ó jɛga lɛ ɛlá ō gbo, ɔdā néē gē miya ō ya, mla uce ō ya ku ācɛ nōo yɔ ipu ɛcɛ nyā kóō lɛ abɔ kwu ɔ iyē ɔwɛ obɔbi ŋ. Ujisɔsi wa ipu ɛcɛ nyā ō ya ɛɛ kóō ya ku iyē ku Ujehofa kóō le tu yeŋee, ó kē je ɛnyā mlanyi ŋ. Alɔ a bɛ? Ipu ɛcɛ nyā, ó lɛ ɔdā alɛwa nōo lɔfu ci alɔ ŋma ō lɛ ɔtu ku alɔ kwu ɛ̄gbā ō gba ku Ujehofa. Amáŋ bɛɛka Ujisɔsi a, ɔdaŋ ku alɔ lɛ ɔtu ku alɔ kwu ō ya ɔdā nōo wɛ ococɛ ku Ujehofa a, alɔ a gē “yá ɛcɛ lé” duu.—1 Ujɔ́n. 5:5.

9. Ɔdi nɛ alɔ cika ō ya, o ya ɛɛ ku alɔ lā oyeeyi opiyoo a?

⁹ Ɔdaŋ ku alɔ yɛce ikpo ō daajɛ ku Ujisɔsi, alɔ lɔfu lā oyeeyi opiyoo. Eko nɛ oklobiya éyi nōo gbagbenu nɛnɛɛhi da ɔka lɛyikwu ɔdā nɛ ó cika ō ya, o ya ɛɛ kóō lā oyeeyi opiyoo a, Ujisɔsi ta ɔ ohi kahinii: “Wā ká ā gaá yɛce um.” (Umát. 19:16-21) Lɛ ācɛ Ujiyu ōhī nōó kpɔtuce ka ó wɛ anu wɛ Ukraist ŋ ma a, Ujisɔsi kahinii: “Aálá kú um . . . kē í yɛce um. Anɔ́ɔ n géē je oyēeyī nōo ī mɛ ŋ́ lɛ uwá á.” (Ujɔ́n. 10:24-29) Lɛ Unikɔdimɔsi ɔcɛ éyi ku Aigabɔ nōo dɔka ō jé ɔdā alɛwa lɛyikwu ɛlā ō nwu ku Ujisɔsi a, Ujisɔsi ka ka ācɛ “nōo lɔtūce ɔ́” géē “lɛ oyēeyī opiyóó.” (Ujɔ́n. 3:16) Alɔ géē mafu ku alɔ kpɔtuce Ujisɔsi, ŋma lɛ ō yuklɔ mla ɔdā nɛ ó nwu, mla ō ya ɛgbla ku ɔdā nɛ ó ya a. Ɔdaŋ ku alɔ ya ɔɔma, alɔ géē lɔfu lā oyeeyi opiyoo.—Umát. 7:14.

10. Ɔdi nɛ alɔ cika ō ya, o ya ɛɛ ku alɔ ‘wa i jé’ Ujisɔsi lɔɔlɔhi a? (Ujɔ́ni 17:3)

¹⁰ Gbɔbu ɛɛ ku alɔ yɛce ikpo ō daajɛ ku Ujisɔsi yiili, alɔ cika ō wa i lɛ ɔ jé. (Jé Ujɔ́ni 17:3.) ‘Ō wa i jé’ Ujisɔsi wɛ odee nɛ alɔ cika ō gɔbu yɔ i ya. Alɔ cika ō gɔbu yɔ i jé odee lɛyikwu ɔ tōōtɔ̄ɔ̄, ɔɔma kē wɛ uce ō ya ku nu, ɛlá ō gbo ku nu, mla ɔwɛ nɛ ó dɔka ku alɔ lā oyeeyi a. Ɛgɛ duuma nōó gboji nɛ alɔ yɔ ipu ɔkwɛyi a ɛ, alɔ cika ō gɔbu ō wa i jé Ujehofa mla Ɔyinɔnyilɔ ku nu.

11. Ɔdi yɔ ipu ɔkpá ku Umatiyu, Umaki, Uluku, mɛmla Ujɔni a?

¹¹ O ya ɛɛ kóō ta alɔ abɔ ku alɔ jé Ɔyinɔnyilɔ ku nu, Ujehofa ō bu ipu ihɔtu ya ku aɔkpá ɛnɛ nōo kɛla lɛyikwu ɔka ku oyeeyi ku Ujisɔsi, mla uklɔ ku ɔna ō ta ku nu a kóō yɔ ipu Ɛlā ku nu. Aɔkpá nyā da alɔ ɔdā nɛ  Ujisɔsi ka, ɔdā nɛ ó ya, mla ɛgɛ nɛ ɔtu ya ɔ lɛ a. Aɔkpá ɛnɛ nyā ta alɔ abɔ ō “gbɛlá kwu odúúdú” ocabɔ mafu ku Ujisɔsi. (Uhíb. 12:3) Aɔdā nōo yɔ ipu ɔkpá ku Umatiyu, Umaki, Uluku, mɛmla Ujɔni a lɛ ō ya mla ocabɔ nɛ Ujisɔsi le taajɛ a. Ohigbu ɛnyā, ŋma lɛ ō klɔcɛ ku ɔkpá ɛnɛ nyā, alɔ géē wa i jé Ujisɔsi lɔɔlɔhi fiyɛ. Ɔdaŋ ku alɔ ya lɛ a, alɔ lɔfu yɛce ikpo ku Ujisɔsi yiili.

12. Ɔdi nɛ alɔ lɔfu ya, o ya ɛɛ ku alɔ nwu ɔdā alɛwa ŋma ipu ɔkpá ku Umatiyu, Umaki, Uluku, mɛmla Ujɔni a?

¹² O ya ɛɛ ku alɔ lɛ itene ŋma ɔkpá ku Umatiyu, Umaki Uluku, mɛmla Ujɔni, alɔ cika ō ya fiyɛ ō jé uwa foofunu. Alɔ cika ō le eko taajɛ ku alɔ klɔcɛ ku uwa lɔɔlɔhi mla ō jé ɔ ta ɔtu amāŋ ō gbɛla ta uwa lipu lipu. (Má Ujóssuwa 1:8.) Alɔ kɛla lɛyikwu aɔdā ɛpa nɛ alɔ lɔfu ya, nōo géē ta alɔ abɔ ō gbɛla ta aɔkpá ku Ubáyíbu ɛnɛ nyā, mla ō yuklɔ mla ɔdā nɛ alɔ jé ŋma ipu uwa a.

13. Ɛgɛnyá nɛ a gáā ya ku ɔka lɛyikwu oyeeyi ku Ujisɔsi kóō wɛ ɔkwɛyi ta uwɔ a?

¹³ Aflɛyi, leyi yɛ ɔ bɛɛka a yɔ ipu āhɔ̄ a. Bi ɛlá ō gbo ku uwɔ leyi má ɔ ku a yɔ i má klla yɔ i po ɛlā nōo yɔ i ya a, ya ku ɛlā nōo yɔ i ya a kóō lɛ abɔ kwu uwɔ ɔtu. O ya ɛɛ ku a lɛ otabɔ ō ya ɔɔma, jila ɛlā má ŋma ipu aɔkpá nɛ ɔwa ku Ujehofa ya a. Leyi má ɔgba a lɔɔlɔhi, ɔɔma kē lɛ ō ya mla ɔdā nōo ya gbɔbu mla igbihi nɛ ɔka nɛ a yɔ i jé a ya a. Dɔka ɛlā nōo kɛla alɛwa lɛyikwu ācɛ mla ɛga néē kɛla lɛyikwu ɔ ipu ɔka a. Lɛ ɔka nɛ a yɔ i klɔcɛ a miya, mla ɛga ɔhá ipu ɔkpá ku ɔkoolɔhi a nōo kɛla lɛyikwu ɔka ekponu ɔɔma nɛ a yɔ i klɔcɛ a. Ekoohi, ɔcɛ éyi ku uwa ta ɔdā ō cɛgbá éyi ipu ɔkpá ku nu, á je ŋ nɛ ɔcɛ ɔhá ku uwa i kóō ta ɔdā duuma lɛyikwu ɔ ipu aku nu ŋ.

14-15. Ɔdi nɛ alɔ cika ō ya, o ya ɛɛ ku alɔ yuklɔ mla ɛlā nɛ alɔ nwu ŋma ɔka ku Ujisɔsi a?

¹⁴ Ɔmpa, bi ɔka a le yuklɔ ipu oyeeyi ku uwɔ. (Ujɔ́n. 13:17) Igbihi nɛ a lɛ ɔka ka oyeeyi ku Ujisɔsi klɔcɛ lɔɔlɔhi, da iyi uwɔ ɔka kahinii: ‘Ó lɛ ɛlā ō nwu duuma ŋma ɔka nyā nɛ um lɔfu bi le yuklɔ ipu oyeeyi ku um? Ɛgɛnyá nɛ um gáā bi ɔka nyā le ta ɔcɛ ɔhá abɔ a?’ Ceyitikwu ku a gbɛla lɛyikwu ɔcɛ nɛ  a jé, cɛɛ ipu ɔwɛ ihɔtu mla ɔwɛ ijeeyi, a lɔfu da ɔcɛ ɔɔma ɛlā nɛ a nwu a.

¹⁵ Alɔ leyi yɛ ocabɔ ku ɛgɛ nɛ alɔ lɔfu yuklɔ mla ɛlā ɛpa nyā a. Alɔ géē kɛla lɛyikwu ɔka ku ɔnyokwu ogbɛha nɛ Ujisɔsi má ipu agbliihɔ a.

16. Lɛ ɔdā nōo ya néē ta ipu ɔkpá ku Umáki 12:41 teyi peee.

¹⁶ Leyi yɛ ɔ bɛɛka a yɔ ipu āhɔ̄ a. (Jé Umáki 12:41.) Gbɛla tu ɔdā nōo ya a. Ɛ̄cī a wɛ ɛ̄cī igwoleyi ku Unisan 33 ɛpleeko ku Ukraist, ó gáā gboji ɛɛ ku Ujisɔsi kóō kwū gɛ ŋ. Ujisɔsi bi ɛyinɛhi ku ɛ̄cī a yɔ i nwu ɛlā ipu agbliihɔ a. Amáŋ aotrɛyi ku ɛga ō gba ɛ̄gbā a kē humayi bɛyikwu ɔ. Ó gboji lɛ a ŋ, ācɛ ōhī da Ujisɔsi ɔka lɛyikwu ɔcɛ nōo je íkwu lɛ ɔ nɛ ó yɔ i bi le yuklɔ ku nu a. Ācɛ ōhī ceyitikwu da ɔ ɔka néē gbɛla ka ó gáā cila ohi ku nu gla ŋ. (Umák. 11:27-33; 12:13-34) Babanya Ujisɔsi le yɛ gā aya ɔhá ku agbliihɔ a. Amanya, Ujisɔsi má ikpati néē gē kpo ije tu ɔ a. Á jé ŋ, ó lɔfu yɔ ɔwɛ ɛga néē hi ku Ɛga Ō Jila Ku Acɛnya a. Ó gáā yaajɛ gbɔɔ ō má ācɛ a, abɔ é yɔ i je ɛhi ku uwa ta ipu ikpati néē gē kpo ije tu ɔ a. Ó má ācɛ alɛwa nōo gbagbenu nɛhi, yɔ i kpo ije alɛwa tu ipu ikpati a. Á jé ŋ, ó lɔfu yɔ kwu ikpati a ajaajɛ ō po uya ku ikpije a, abɔ é yɔ i gā ipu ikpati ō kpo ije tu ɔ a.

17. Ɔdi nɛ ɔnyokwu néē kɛla lɛyikwu ɔ ipu ɔkpá ku Umáki 12:42 a ya a?

¹⁷ Jé Umáki 12:42. Igbihi nɛ eko le gla ligii a, Ujisɔsi gáā lɛ ɔcɛnya éyi má. Ɔcɛnya a wɛ “ɔnyōkwū ogbɛhá.” (Ulúk. 21:2) Oyeeyi i tɔɔtɛ lɛ ɔ fluflu ŋ, á jé ŋ, ó lɛ ije ō lá aɔdā nɛ ó cɛgbá o ya ɛɛ kóō yeeyi ŋ. Naana a, ɔcɛnya a le yɛ gā ɛga néē gē kpo ije tu ipu ikpati a, anuɔ ó kwu ikpiije ɛpa u ta ipu nu wɛɛlɛ a. Ije a i kē ya uya abɔ é yɔ i waajɛ ipu ikpati a ŋ. Ujisɔsi jé ɔdā nɛ ó je ta ipu ikpati a. Ɔcɛnya a lɛ ulɛpta ɛpa, nōo wɛ ikpiije nōo nyɛɛ fiyɛ duu néē gē bi yuklɔ eko ɔɔma a ta ipu ikpati a. Ije ɔɔma i kóō jɛ ō lá iweli ekponu, nōo gbabɔ fiyɛ duu ŋma ipu ɛjɛɛji aigbanɔ néē gē je lá ku ɔdole a ŋ.

18. Oŋma ɛlā nōo yɔ ipu ɔkpá ku Umáki 12:43, 44 a, ɔdi nɛ Ujisɔsi ka lɛyikwu ɛhi nɛ ɔnyokwu a je a?

¹⁸ Jé Umáki 12:43, 44. Ɛlā nɛ ɔnyokwu nyā ya a jɛ Ujisɔsi eyī nɛhi. Ó lɛ ayikpo ku nu higwu wa ɛgiyi nu, lɛ abɔ miya kwu ɔnyokwu a, anuɔ ó kahinii: “Ɔnyōkwū ogbɛhá nyā le tá ipú ikpati ā nwuné fiyɛ́ ákú odúúdú ācɛ o hile á.” Ó klla ka kahinii: “Ohígbū ka ācɛ o hile ā, [ofiyɛ duu ācɛ ō gbagbenu a] je ŋmá ipú agbénú o lɛ cabá kú uwā. Amáŋ anú ā ɛ́gɛ́nɛ̄ o kwɛ́há lɛ ā, ó kwú ɛjɛ̄ɛ̄jī ɔdā nɛ ó lɛ ɔlɛ́ kwɛcɛ ā ú tá ɔ̄. Ije kú oyēeyī kú nū nɛ̄ ó je tá ɔ̄ a.” Eko nɛ ɔnyokwu nōo hayi kpaakpa a je ɛjɛɛji ije nɛ ó lɛ a ta ipu ikpati a, ó yɔ i kpɔtuce Ujehofa kóō leyi kwu ɔ.—Aíjē 26:3.

19. Ɛnɛɛnɛ ɛlā nyā nɛ alɔ lɔfu nwu ŋma ɛlā ku Ujisɔsi lɛyikwu ɔnyokwu ogbɛha a?

¹⁹ Yuklɔ mla ɔka a ipu oyeeyi ku uwɔ. Da iyi uwɔ ɔka kahinii: ‘Ɛlā nyá nɛ um lɔfu nwu ŋma ɛlā ku Ujisɔsi lɛyikwu ɔnyokwu a?’ Gbɛla lɛyikwu ɔnyokwu a. Ó lɛ afuu ŋ, ó gē yɛ i he ɔ ɔtu fiyɛ ɔdaŋ ka ó je ɛhi nōo fiyɛ ɛ̄nɛ̄ ō je lɛ Ujehofa ɔɔma a. Naana a, ó ya ɔdā nɛ ó ya gla a, ó je ofiyɛ duu ku nu lɛ Ujehofa. Ujisɔsi kē jé ku ɛhi nɛ ó je ɔɔma jɛ Adā nu eyī nɛhi. Ɛnyā wɛ ɛnɛɛnɛ ɛlā ō nwu lɛ alɔ: Ó gē he Ujehofa ɔtu nɛhi eko duuma nɛ alɔ je ofiyɛ duu ku alɔ lɛ ɔ, ɔɔma kē wɛ ɛ̄gbā ō gba ku alɔ nōo ŋma ipu oduudu ɔtu ku alɔ a. (Umát. 22:37; Ukól. 3:23) Ujehofa gē gweeye nɛhi eko duuma nɛ ó má alɔ yɔ i ya ɔdā nɛ alɔ ya gla a! Ukɔ́ ɔɔma kē tɛɛma kwu eko mla ɔfu nɛ alɔ gē bi le gba ɔ ɛ̄gbā, bɛɛka ō yuklɔ ku ɔna ō ta mla ō gā ōjila ku ujɔ.

20. Ɛgɛnyá nɛ a gáā yuklɔ mla ɛlā ō nwu ŋma ɔka lɛyikwu ɔnyokwu a? Je ocabɔ mafu.

 ²⁰ Ɛgɛnyá nɛ a gáā yuklɔ mla ɛla ō nwu ŋma ɔka lɛyikwu ɔnyokwu a? Ceyitikwu ku a dɔka ācɛ nōo géē lɛ ɔtu ō tu kwu ɔtu ɔdaŋ ku a ta uwa ɛlá kwu ɔ, ka Ujehofa gē gweeye mla ɔdā nōo tɔɔtɛ lɛ uwa ō ya lɛ ɔ a. Ocabɔ mafu, a jé ɔyinɛ nɔnya duuma nōo le hila okpliici nōo gē doōcē nōó klla lɔfu iyē bɛɛka otɛtɛ a gɛ ŋ, á jé ŋ, nɛ ɔtu gē ŋmo ɔ ɛpɔbi amāŋ gē gbɛla ka anuɔ i tiile ohigbu ka ó lɔfu ya ɛgɛ nɛ ó tɔɔtɛ gē ya ipu uklɔ ku ɔna ō ta a gɛ ŋ? Amāŋ a lɔfu gbɛla lɛyikwu ɔyinɛ nɔnyilɔ nōo yɔ i doōcē nɛɛnɛhi, nɛ ɔtu gē gbenyi lɛ ɔ ohigbu ka ó lɔfu wa ōjila doodu ipu Agbla Ku Ajɔɔcɛ gɛ ŋ? Ta ɛdɔ ācɛ ɛgɔɔma abɔ ŋma lɛ ō kɛla “nōo géē tīile.” (Āfi. 4:29) Da uwa ɛlā ō ta ɔtu kwu ɔtu nɛ a nwu ŋma ɔka lɛyikwu ɔnyokwu ogbɛha a. Ɛlā ō ta ɔtu kwu ɔtu ku uwɔ a géē ta uwa ɛlá kwu ɔ, ka Ujehofa gē gweeye eko duuma nɛ alɔ je ofiyɛ duu ku alɔ lɛ ɔ. (Aíit. 15:23; 1 Utes. 5:11) Eko duuma nɛ a cɛtra ācɛ ɔhá ohigbu kē je ofiyɛ duu ku uwa lɛ Ujehofa ɛgɛ duuma nōo kóō nyɛɛ lɛ, a yɔ i yɛce ikpo ku Ujisɔsi yiili.

21. Ɔdi nɛ a lɛ ɔtu ya ekponu ku a géē ya a?

²¹ Ó wɛ ɔdā nōo jɛ alɔ eyī nɛhi ku ɔka ŋma ɔkpá ku Umatiyu, Umaki, Uluku, mɛmla Ujɔni da alɔ aɔdā alɛwa lɛyikwu oyeeyi ku Ujisɔsi, ohigbu kē ta alɔ abɔ ō gbla ɔ ya mla ō yɛce ikpo ō daajɛ ku nu lɔɔlɔhi! Ó géē lɔhi nɛhi ɔdaŋ ku a ya oklɔcɛ ku abɔyi uwɔ, amāŋ ya ōmiya ku Ɛ̄gbā Ō Gba Ku Apɔlɛ nōo lɛ abɔ kwu ɔka ŋma ɔkpá ku Umatiyu, Umaki, Uluku, mɛmla Ujɔni. Alɔ bla, ka ó ya ɛɛ ku alɔ lɛ itene ŋma ɛdɔ oklɔcɛ ɛgɔɔma, alɔ cika leyi yɛ ɔka a bɛɛka alɔ yɔ ipu āhɔ̄ a, mla ō bi uwa yuklɔ ipu oyeeyi ku alɔ. Alɔ i cika ō ya ɛgbla ku ɔdā nɛ Ujisɔsi ya a foofunu ŋ, amáŋ alɔ klla cika ō jahɔ tu ɔdā nɛ ó ka a. Ipu ikpɛyi ɛlā ɔhá nōo gboce ɛnyā a, alɔ géē leyi yɛ ɔdā nɛ alɔ lɔfu nwu ŋma aɛlā amoomɛ nɛ Ujisɔsi ka gbɔbu ɛɛ kóō kwū a.