Nahibaluan Mo Bala?

Ngaa interesado gid ang mga Judiyo sa ila kaliwatan?

▪ Ang listahan sang mga kaliwatan importante sa paghibalo sang kada tribo kag pamilya. Kinahanglanon man ini para mahibaluan kon diin ang dulunan sang duta kag mga palanublion. Ang isa nga importante gid amo ang ginhalinan sang ginpromisa nga Mesias. Nahibaluan gid sang mga Judiyo nga ining Isa dapat maghalin sa kaliwatan ni David sa tribo sang Juda.—Juan 7:42.

Dugang pa, “bangod palanublion ang mga katungdanan sang saserdote kag Levinhon . . . importante gid nga indi masimbugan ang kaliwatan,” siling sang iskolar nga si Joachim Jeremias. Dapat may pamatuod ang Israelinhon nga babayi parte sa iya kaliwat kon mamana sia sang saserdote para ang linya sang pagkasaserdote magapabilin nga “wala sing simbog kag putli.” Sang panahon ni Nehemias, ang bilog nga pamilya sang Levinhon nangin di-kalipikado sang sila “nagpangita sang ila listahan sa tunga sang mga gin-isip sono sa kaliwatan, apang wala ini makita.”—Nehemias 7:61-65.

Dugang pa, ang Kasuguan nga ginhatag sang Dios kay Moises nagsiling nga ang “unon” ukon “ang Amonhon kag ang Moabnon dili magsulud sa katiponan sang GINOO.” (Deuteronomio 23:2, 3) Bangod sini, si Jeremias nagdugang pa, “ang puro nga kaliwatan dapat pamatud-an sang isa para may kinamatarong sia, kag ini nagapamatuod sang aton konklusion nga . . . bisan ang ultimo nga Israelinhon nakakilala sang iya katigulangan kag nakahibalo kon diin sia sa 12 ka tribo.”

Paano gintipon kag gintipigan sang mga Judiyo ang listahan sang ila mga kaliwatan?

▪ Ang mga manunulat sang Ebanghelyo nga sanday Mateo kag Lucas may listahan sang kaliwatan ni Jesus. (Mateo 1:1-16; Lucas 3:23-38) May iban man nga listahan sang kaliwatan nga gintipigan. Halimbawa, ang isa ka Jewish midrash, ukon komentaryo, nagsiling parte kay Hillel nga isa ka rabbi sang panahon ni Jesus: “May nakit-an nga linukot sang kaliwatan sa Jerusalem, kag nasulat sa sini nga si Hillel kaliwat ni David.” Ang Judiyo nga historian sang unang siglo nga si Flavius Josephus nangangkon sa iya libro nga The Life, nga ang iya katigulangan mga saserdote kag nga sa bahin sang iya iloy, “kaliwat [sia] sang hari.” Nagsiling sia nga nakita niya ini nga impormasyon sa “listahan sang mga rekord sang gobierno.”

Kon parte sa mga nagahupot sang mga rekord sang pamilya sang mga saserdote, si Josephus nagsiling sa iya libro nga Against Apion, nga ang iya pungsod nag-asayn sang “indi maduhaduhaan nga mga lalaki” sa pag-atipan sini. Ang The Jewish Encyclopedia nagsiling: “Mahimo nga isa ka pinasahi nga opisyal ang gintugyanan sini nga mga rekord, kag daw may gintukod nga talatapan sa Jerusalem sa pagpangusisa kag pagsabat sang mga palamangkutanon parte sa mga kaliwatan.” Ang indi saserdote nga mga Judiyo magaparehistro sa siudad sang ila amay. (Lucas 2:1-5) Maathag nga gin-usisa sang mga manunulat sang Ebanghelyo ini nga mga listahan. Posible man nga may gintipigan nga listahan ang tagsa ka pamilya.