Nahibaluan Mo Bala?
Sang panahon sang Biblia, ano ang buot silingon sang hungod nga paggisi sang isa sang iya panapton?
ANG Kasulatan nagalaragway sang pila ka hitabo nga gingisi sang mga indibiduwal ang ila mga panapton. Mahimo nga indi pamilyar sa sini ang mga bumalasa karon, pero para sa mga Judiyo pagpabutyag ini sing mabaskog nga emosyon bangod sa kapaslawan, kasubo, kahuy-anan, kaakig, ukon paglalaw.
Halimbawa, “ginkusnit [ni Ruben] ang iya mga panapton” sang nahibal-an niya nga indi na niya maluwas ang iya utod nga si Jose bangod ginbaligya na ini sa pagkaulipon. Ang ila amay nga si Jacob, ‘nagkusnit sang iya mga panapton’ sang abi niya ginpatay si Jose sang talunon nga sapat. (Gen. 37:18-35) Si Job “nagkusnit sang iya kunup” sang ginsugiran sia nga napatay ang tanan niya nga kabataan. (Job 1:18-20) Ang mensahero nga ‘gisi ang mga panapton’ amo ang nagbalita sa mataas nga saserdote nga si Eli nga nalutos ang mga Israelinhon sa inaway, napatay ang iya duha ka bata nga lalaki, kag naagaw ang kaban sang katipan. (1 Sam. 4:12-17) Sang ginbasa kay Josias ang Kasuguan kag nahibaluan niya ang mga sala sang iya katawhan, “ginkusnit niya ang iya mga panapton.”—2 Hari 22:8-13.
Sang ginbista si Jesus, “gingisi sang mataas nga saserdote ang iya mga panapton” sang nabatian niya ang ginkabig niya nga pagpasipala. (Mat. 26:59-66) Suno sa tradisyon nga ginapatuman sang mga rabbi, ang bisan sin-o nga nakabati nga ginpasipalahan ang ngalan sang Dios dapat maggisi sang iya mga panapton. Pero pagkatapos malaglag ang templo sa Jerusalem, ang mga rabbi nagsiling nga “ang makabati nga ginapasipalahan ang Ngalan sang Dios karon indi na kinahanglan maggisi sang iya mga panapton, kay kon himuon niya ini, indi na mapuslan ang iya bayo.”
Siempre, wala sing balor ang paggisi sang panapton sa atubangan sang Dios kon indi matuod ang pagkasubo sang isa. Gani, si Jehova nagsiling sa iya katawhan nga ‘kusniton ang ila tagiposoon kag indi ang ila mga panapton, kag magbalik sa GINOO.’—Joel 2:13