Ang Arte sang Pagpamati nga May Pag-ulikid

“SALAMAT sa imo pagpamati.” May nakahambal bala sina sa imo sining karon lang? Makalilipay gid ina pamatian! Ginaapresyar gid sang halos tanan ang isa nga maayo mamati. Mapaumpawan naton ang mga napiutan ukon nabug-atan sang ila mga problema kon nagapamati kita sing maayo. Kag indi bala nga ang paghimo sini nagabulig sa aton nga mangin mahigugmaon sa mga tawo? Sa Cristianong kongregasyon, ang pagpamati nga may pag-ulikid isa ka importante gid nga bahin sang ‘pagpatugsilingay agod pukawon ang isa kag isa sa gugma kag sa maayong mga buhat.’—Hebreo 10:24.

Apang, madamo nga tawo ang indi maayo nga mga manugpalamati. Nanamian sila maglaygay, magsugid sang ila mga eksperiensia, ukon magpabutyag sang ila opinyon sa baylo nga mamati sa ginasiling sang iban. Amo nga ang pagpamati isa gid ka arte. Paano kita makatuon sa pagpamati nga may pag-ulikid?

Isa ka Importante nga Rason

Si Jehova amo ang aton “Dakung Instruktor.” (Isaias 30:20) Madamo sia sing matudlo sa aton nahanungod sa pagpamati. Binagbinaga kon paano ginbuligan ni Jehova si propeta Elias. Bangod sang kahadlok sa mga pamahog ni Reyna Jesebel, nalagyo si Elias sa kahanayakan kag nangabay nga kuntani mapatay na lang sia. Didto nakighambal sa iya ang anghel sang Dios. Samtang nagapabutyag ang propeta sang iya mga kahadlok, namati si Jehova kag nian nagpakita sang Iya daku nga gahom. Ang resulta? Bangod nadula na ang iya kahadlok, si Elias nagbalik sa iya asaynment. (1 Hari 19:​2-​15) Ngaa nagapamati si Jehova sa mga kabalaka sang iya mga alagad? Bangod nagaulikid sia sa ila. (1 Pedro 5:7) Amo ini ang importante nga rason sa pagpamati sing maayo: Ang pag-ulikid sa iban, kag ang pagpakita sing matuod nga kabalaka sa ila.

Sang nakasala sing mabug-at ang isa ka tawo sa Bolivia, nagpasalamat gid sia sa pag-ulikid sang isa niya ka masigkatumuluo. Siling niya: “Grabe gid ang kapung-aw ko sadto nga tion. Kon wala namati ang isa ka utod nga lalaki sa akon, siguro nag-untat na ako sa pag-alagad kay Jehova. Bisan pa wala sia sing madamo nga ginhambal, napabakod gid ako bangod nabatyagan ko ang iya pag-ulikid sang ginpamatian niya ako. Indi ko kinahanglan ang solusyon sa problema; nahibaluan ko kon ano ang dapat ko himuon. Gusto ko lang mahibaluan nga may interesado gid sa akon ginabatyag. Bangod ginpamatian niya ako, nalandas ko ang akon kapung-aw.”

Ang pinakamaayo nga Huwaran sa pagpamati nga may pag-ulikid amo si Jesucristo. Wala gid lang madugay nga napatay si Jesus, ang duha sang iya mga disipulo naglakbay sing mga 11 kilometros gikan sa Jerusalem pakadto sa isa ka minuro. Mahimo gid nga naluyahan sila sing buot. Gani ang ginbanhaw nga si Jesucristo naglakat upod sa ila. Mahinalungon sia nga nagpamangkot agod hibaluon ang ila mga ginakabalak-an, kag ginpautwas sang mga disipulo ang ila nabatyagan. Ginpabutyag nila ang ila paglaum kag ang ginabatyag nila nga kalugaw-an kag kagumon. Nabalaka si Jesus sa ila, kag ang pagpamati niya nga may pag-ulikid nagbulig sa duha ka disipulo nga mamati. Gani “gintalastas niya sa ila sa bug-os nga mga Kasulatan ang mga butang  nahanungod sa iya kaugalingon.”​—Lucas 24:13-​27.

Ang pagpamati anay sa iban isa ka mainayuhon nga paagi agod mamati man sila sa aton. “Indi ugyon ang akon mga ginikanan kag mga ugangan sa akon paagi sang pagpadaku sa akon kabataan,” siling sang isa ka babayi nga taga-Bolivia. “Naghinakit ako sa ila mga komento, apang daw indi man ako sigurado sang ginahimo ko bilang isa ka ginikanan. Sa sina man nga tion, ginduaw ako sang isa sang mga Saksi ni Jehova. Ginsugiran niya ako sang mga saad sang Dios. Apang, ang iya paagi sa pagpamangkot sang akon opinyon amo ang nagpabatyag sa akon nga handa sia mamati. Ginpasulod ko sia, kag sang ulihi ginsugid ko na sa iya ang akon problema. Namati sia sing mapailubon. Ginpamangkot niya ako kon ano ang luyag ko para sa akon mga kabataan kag kon ano ang reaksion sang akon bana tuhoy sini. Makapaumpaw gid nga makaupod ang isa nga nagatinguha nga hangpon ako. Sang ginpakita niya sa akon ang mga laygay sang Biblia tuhoy sa pamilya, sigurado ako nga ang kaistorya ko nagaulikid sa akon.”

“Ang gugma . . . wala nagapangita sang kaugalingon nga kaayuhan,” siling sang Biblia. (1 Corinto 13:4, 5) Ang pagpamati nga may pag-ulikid nagakahulugan nga ipahigad naton ang aton kaugalingon nga mga interes. Mahimo kinahanglan nga patyon naton ang TV, ibutang ang pamantalaan, ukon patyon ang cellphone kon may ginasugid ang iban sa aton nga serioso nga butang. Ang pagpamati nga may pag-ulikid nagakahulugan nga mangin interesado gid kita sa mga panghunahuna sang isa. Kinahanglan nga likawan naton ang pag-istorya tuhoy sa aton kaugalingon kaangay sa pagsiling sang, “Amo man sina anay ang natabo sa akon.” Puede naton ini himuon sa isa ka mainabyanon nga pag-istoryahanay, apang dapat ipahigad naton ang aton kaugalingon nga interes kon may nagasugid sa aton sing isa ka mabug-at nga problema. Ang matuod nga pag-ulikid sa iban mahimo ipakita sa isa pa ka paagi.

Mamati Agod Mahangpan ang Balatyagon

Nabatian sang mga abyan ni Job ang di-magkubos sa napulo niya ka pamulongpulong. Apang, si Job nagtuaw: “O kon may isa kuntani nga magpamati sa akon!” (Job 31:35) Ngaa nasiling niya ini? Bangod ang ila pagpamati wala naglugpay sa iya. Wala sila sing pag-ulikid kag kahanuklog sa balatyagon ni Job. Indi gid sila mapatugsilingon kaangay sang mahinangpanon nga mga manugpalamati. Apang si apostol Pedro naglaygay: “Kamo tanan mag-anggid sa panghunahuna, nga nagapakita sing patugsiling, may utudnon nga gugma, mapinalanggaon nga kaawa, mapainubuson sa hunahuna.” (1 Pedro 3:8) Paano naton mapakita ang patugsiling? Ang isa ka paagi amo ang pag-ulikid kag paghangop sa ginabatyag sang iban. Ang pagsiling sing mahinuklugon kaangay sang “siguro nabudlayan ka gid” ukon “mahimo nagbatyag ka nga wala ka mahangpan” isa ka paagi sa pagpakita nga nagaulikid kita. Ang isa pa ka paagi amo ang pagpabutyag sang ginahambal niya sa aton kaugalingon nga mga tinaga, sa amo ginapakita naton nga nahangpan naton ang iya ginsiling. Ang pagpamati nga may pag-ulikid nagakahulugan sang pagtalupangod indi lamang sang iya mga ginasiling kundi sang ginapahangop man sang iya ginabatyag.

Si Robert * isa ka eksperiensiado nga bug-os tion nga ministro sang mga Saksi ni Jehova. Panaysayon niya: “Naluyahan ako anay sing buot sa akon pagministeryo. Gani nakigsugilanon ako sa amon nagalakbay nga manugtatap. Namati sia sing maayo kag gintinguhaan niya nga hangpon ang akon balatyagon. Daw nasat-uman pa gani niya ang  akon kahangawa nga basi sabdungon niya ako bangod sang akon panimuot. Nagsiling sia nga normal lang kuno ang akon ginabatyag, kay naeksperiensiahan man niya ini. Nagbulig gid ini sa akon nga magpadayon.”

Puede bala kita mamati bisan wala kita nagaugyon sa ginahambal? Mahimo bala naton pasalamatan ang isa nga nagsugid sang iya ginabatyag sa aton? Huo. Ano abi kon ang isa ka bata nga lalaki may nakaaway sa eskwelahan ukon ang isa ka dalagita nagsiling sa pagpauli niya nga may naluyagan sia? Indi bala mas maayo nga pamatian anay sang ginikanan kag tinguhaan nga hangpon ang yara sa hunahuna sang bata antes niya ipaathag kon ano ang husto kag sayop nga paggawi?

“Ang laygay sa tagipusuon sang tawo kaangay sang tubig nga madalom,” siling sang Hulubaton 20:5, “apang ang tawo nga mahantupon nagasag-ub sini.” Kon ang isa ka maalam kag eksperiensiado nga tawo wala nahuyog sa paghatag sing laygay kon wala ini ginapangayo, mahimo kinahanglan nga tinguhaan naton nga mapahambal sia agod matigayon ang iya laygay. Kaanggid man sini ang kahimtangan kon nagapamati kita nga may pag-ulikid. Kinahanglan ang paghantop agod mapahambal ang isa ka tawo. Ang pagpamangkot makabulig, apang maghalong nga wala naton ginahilabtan ang ila pribado nga kabuhi. Ayhan makabulig kon ipanugda naton nga umpisahan niya ini sa mga butang nga komportable sia nga hambalan. Halimbawa, ayhan mas mahapos para sa isa ka asawa nga isugid ang ila mga problema sa pag-asawahay kon pasugiron sia anay kon paano sila nagkilalahay kag nag-asawahay sang iya bana. Para naman sa isa ka tawo nga nangin di-aktibo sa Cristianong ministeryo, ayhan mas mahapos sa iya nga magsaysay sang iya problema kon pasugiron sia anay kon paano niya natun-an ang kamatuoran.

Pagpamati nga May Pag-ulikid—Isa ka Hangkat

Ang pagpamati sa isa nga akig sa aton isa ka hangkat, kay natural lang nga depensahan naton ang aton kaugalingon. Paano naton atubangon ining mabudlay nga kahimtangan? “Ang panalabton, kon malulo, nagapalugpay sang kasingkal,” siling sang Hulubaton 15:1. Ang pagpahambal sa isa kag pagpamati sing maayo samtang ginapabutyag niya ang iya kalain sing buot amo ang isa ka paagi nga makasabat kita nga may kalulo.

Ang mainit nga mga baisay masami nagadalahig sa duha ka tawo nga nagasulitsulit lamang sang ila na nahambal. Pareho sila nagabatyag nga ang isa daw wala nagapamati. Daw ano kaayo kuntani kon ang isa sa ila maghipos kag mamati anay! Sa pagkamatuod, makabulig gid kon ang isa may pagpugong sa kaugalingon kag maghambal sing mainandamon kag mahigugmaon. Ang Biblia nagasiling sa aton: “Ang nagapugong sang iya mga bibig nagapanghikot sing mainandamon.”—Hulubaton 10:19.

Ang pagpamati nga may pag-ulikid indi mahapos. Apang, isa ini ka arte nga mahimo tun-an paagi sa pagpanikasog kag sa paghanas sa kaugalingon. Takus gid ini nga palambuon. Ang pagpamati kon nagahambal ang iban isa ka tanda sang aton gugma. Kag nagahatag man ini sa aton sing kalipay. Daw ano ka maalamon, nian, nga palambuon ang arte sang pagpamati nga may pag-ulikid!

[Nota]

[Retrato sa pahina 11]

Kon nagapamati, ipahigad naton ang aton personal nga mga interes

[Retrato sa pahina 12]

Ang pagpamati sa isa nga akig isa ka hangkat