Diin Nagapadulong ang Kalibutan?
Diin Nagapadulong ang Kalibutan?
BUG-OS KALIBUTAN NGA PAGHIUSA. Maayo gid ini pamatian. Indi bala nga ang tanan luyag sini? Huo, ginahambalan pirme ang paghiusa. Sulitsulit nga ginahambalan ini sa mga sinapol sang mga lider sa kalibutan. Sang Agosto 2000, kapin sa 1,000 ka lider sang relihion ang nagsapol sa Nasyones Unidas sa New York para sa Millennium World Peace Summit. Ginhinun-anunan nila ang mga solusyon sa mga binangig sa kalibutan. Apang, ang sinapol mismo nagpabanaag sang mga sinuay sa kalibutan. Ang isa ka mufti (batid nga manugpatpat sing mga kasuguan sang mga Muslim) nga taga-Jerusalem wala magkadto bangod sang presensia sang isa ka Judiyo nga rabbi. Naglain ang buot sang iban bangod wala gin-agda ang Dalai Lama sa nahauna nga duha ka adlaw tungod nahangawa sila nga basi maakig ang China.
Sang Oktubre 2003, ginhinun-anunan sang mga pungsod sa dulunan sang Dagat Pasipiko ang seguridad sa kalibutan sa sinapol sang Asia-Pacific Economic Cooperation (APEC) nga ginhiwat sa Thailand. Ang 21 ka pungsod nga nagtambong nangako nga bungkagon ang mga grupo sang terorista kag nagsugtanay sa mga paagi kon paano mapabakod pa ang seguridad sa bug-os nga kalibutan. Apang, sa tion sang komperensia madamo nga tiglawas ang nagkulumuron sa ginsiling sang isa ka primer ministro, nga kuno puno sing dumot nga pag-atake sa mga Judiyo.
Ngaa Wala sing Paghiusa?
Bisan pa ginahambalan pirme ang tuhoy sa paghiusa sa kalibutan, pila lamang ang makita naton nga matuod nga mga resulta. Walay sapayan sang sinsero nga mga panikasog sang madamo, ngaa wala gihapon matigayon sang katawhan ang bug-os kalibutan nga paghiusa tubtob sa ika-21 nga siglo?
Ang isa ka sabat makita sa ginsiling sang isa ka primer ministro nga nagtambong sa komperensia sang APEC. Sia nagsiling, “Yara ang ginatawag nga bugal sang pungsod.” Huo, nasyonalistiko gid ang katilingban sang tawo. Ang tagsa ka pungsod kag etniko nga grupo ginapahulag sang handum nga gamhan ang kaugalingon. Ang pungsudnon nga soberanya upod ang pagpaindisanay kag kakagod isa ka makatalagam nga kombinasyon. Sa madamo nga kaso, kon ang kaayuhan sang pungsod nagasumpakil sa kaayuhan sang bug-os nga kalibutan, ginauna gid ang kaayuhan sang pungsod.
Ang nasyonalismo sibu nga ginlaragway sa ginsiling sang salmista nga “kamatay nga nagatuga sing kapiutan.” (Salmo 91:3) Kaangay ini sa isa ka salot sa katawhan, nga nagaresulta sa daku nga pag-antos. Ang nasyonalismo kag ang resulta sini nga dumot sa iban nga mga tawo siniglo na nga nagaluntad. Sa karon, ang nasyonalismo padayon nga ginatunaan sang pagbinahinbahin, kag wala ini matapna sang tawhanon nga mga gumalahom.
Ginakilala sang madamo nga awtoridad nga ang nasyonalismo kag pagkamaiyaiyahon amo ang gamot sang mga problema sa kalibutan. Halimbawa, ang anay sekretaryo-heneral sang Nasyones Unidas nga si U Thant nagsiling: “Madamo gid sang mga problema nga ginaatubang naton karon ang bangod sa, ukon resulta sang, indi husto nga panimuot . . . Isa sini amo ang ideya sang makitid sing panghunahuna nga nasyonalismo—‘ang akon pungsod, husto man ukon sayop.’” Apang, ang maiyaiyahon nga mga pungsod karon kapin pa nga nagahingamo sang ila kaugalingon nga soberanya. Ang mga may bentaha indi luyag nga wasihon ang bisan diutay lang sini. Halimbawa, ang International Herald Tribune nagsiling tuhoy sa European Union: “Ang pagribalay kag wala sing pagsalig kinaandan gihapon sa politika sa Europa. Para sa kalabanan nga pungsod nga miembro sang EU, indi nila mabaton nga ang isa sa ila may mas daku nga impluwensia kag nagapanguna.”
Sibu nga ginalaragway sang Pulong sang Dios, ang Biblia, ang resulta sang tanan nga paggahom sang tawo, nga nagasiling: “Gingamhan sang tawo Manugwali 8:9) Paagi sa pagbahinbahin sang kalibutan sa ila kaugalingon nga mga pungsod, naeksperiensiahan sang mga grupo sang mga tawo kag sang mga indibiduwal man ang katumanan sining prinsipio sa Biblia: “Ang isa nga nagapain sang iya kaugalingon magapangita sang iya makagod nga handum; magapamatok sia sa tanan nga praktikal nga kaalam.”—Hulubaton 18:1.
ang tawo sa iya kasamaran.” (Wala gid gintuyo sang aton Manunuga, nga nakahibalo sang labing maayo para sa aton, nga ang mga tawo magtukod sang ila kaugalingon nga gobierno kag gamhan ang ila kaugalingon. Sa paghimo sini, ginsikway sang mga tawo ang katuyuan sang Dios kag ang katunayan nga ang tanan nga butang iya. Ang Salmo 95:3-5 nagasiling: “Si Jehova daku nga Dios kag daku nga Hari sa tanan iban pa nga mga dios, sia nga sa iya kamot yara ang kadadalman gid sang duta kag iya ang mga putukputukan sang mga bukid; iya ang dagat, nga iya mismo ginhimo, kag ang iya mismo mga kamot ang nagporma sang mamala nga duta.” Ang Dios amo ang may kinamatarong nga Soberano nga dapat kilalahon sang tanan nga ila manuggahom. Paagi sa pagpadayon sang ila kaugalingon nga soberanya, ang mga pungsod nagapanghikot batok sa iya kabubut-on.—Salmo 2:2.
Ano ang Kinahanglan?
Ang lamang nga paagi agod maghiusa ang kalibutan amo ang pagtigayon sing isa lang ka awtoridad sa kalibutan nga nagapanghikot para sa kaayuhan sang tanan nga tawo. Madamo nga tawo nga nahangawa sa kahimtangan ang nakahibalo sini nga kinahanglanon. Apang, masami sila nagadangop sa indi husto nga organisasyon. Halimbawa, ginapalig-on sang madamo nga komentarista, pati na ang mga lider sang relihion, ang mga tawo nga maglaum sa Nasyones Unidas para sa bug-os kalibutan nga paghiusa. Apang, wala gid malubad sang tawhanon nga mga organisasyon, bisan daw ano pa ka halangdon sang ila mga tulumuron, ang mga problema sang katawhan sa bug-os nga kalibutan. Sa baylo, ang kalabanan sini nga organisasyon nangin laragway lamang sang indi paghiusa sang madamo nga pungsod.
Ang Biblia nagapaandam batok sa pagdangop sa tawhanon nga mga institusyon para sa solusyon sang ini magsiling: “Dili kamo magsalig sa mga dungganon, ukon sa anak sang dutan-on nga tawo, nga sa iya wala sing kaluwasan.” (Salmo 146:3) Buot bala silingon nga wala na gid kita sing malauman tuhoy sa bug-os kalibutan nga paghiusa? Indi. May isa pa ka paagi.
Madamo ang wala makahibalo nga nagtukod na ang Dios sing isa ka panguluhan nga makapahiusa sa kalibutan. Ang Biblia nagasiling tuhoy kay Jehova nga Dios: “Ako, ako mismo, nagpahamtang sang akon hari sa ibabaw sang Sion, ang akon balaan nga bukid. Mangayo ka sa akon, agod nga ihatag ko sa imo ang mga pungsod subong palanublion mo kag ang kaukbungan sang duta subong imo kaugalingon nga pagkabutang.” (Salmo 2:6, 8) Talupangda nga ang teksto nagasiling nga si Jehova nga Dios ‘nagpahamtang sang iya hari,’ nga ginpatuhuyan niya nga “akon anak” sa bersikulo 7. Wala na ini sing liwan pa kundi ang labing daku nga espiritu nga Anak sang Dios, si Jesucristo, nga ginhatagan sang awtoridad sa tanan nga pungsod.
Kon Paano Mahanabo ang Bug-os Kalibutan nga Paghiusa
Wala ginkilala sang kalabanan nga tawo ining langitnon nga pagginahom nga gintukod sang Dios. Ang mga pungsod pursigido gihapon sa ila kuno kinamatarong sa soberanya. Apang, indi pagpalampason sang Dios ang wala nagakilala sang iya pagkasoberano kag sang panguluhan nga iya gintukod. Tuhoy sa mga wala nagabaton sini nga pagginahom, ang Salmo 2:9 nagasiling: “Balion mo [sang Anak, si Jesucristo] sila paagi sa setro nga salsalon, dugmukon mo sila kaangay sang suludlan sang maninihon.” Nahisayran man nila ini ukon wala, ang mga pungsod karon nagapadulong sa pagpakig-away sa Dios. Ang katapusan nga tulun-an sa Biblia nagahambal tuhoy “sa mga hari sang bug-os napuy-an nga duta” nga ginatipon sing tingob “sa inaway sang daku nga adlaw sang Dios nga Labing Gamhanan.” (Bugna 16:14) Ang mga pungsod kag ang ila nagapabahinbahin nga mga paagi pagadulaon. Magatugot ini sa panguluhan sang Dios nga himuon ang hilikuton sini nga wala sing upang.
Subong Soberano sa bug-os nga uniberso, gamiton sing maalamon ni Jehova nga Dios paagi sa iya Anak ang gahom sa paghimo sing mga pagbag-o nga kinahanglanon para sa nahiusa nga kalibutan. Paluntaron sang panguluhan sang Dios ang Salmo 72 sa imo Biblia? Matagnaon nga ginalaragway diri ang himuon sang pagginahom sa idalom sang Anak sang Dios para sa katawhan. Maagom sang mga tawo ang matuod nga paghiusa sa bug-os nga kalibutan, kag ang tanan nila nga problema—pagpamigos, kasingki, kaimulon, kag iban pa—madula na.
matuod nga paghiusa kag pakamaayuhon ang tanan nga nagahigugma sang pagkamatarong. Ngaa indi ka maghinguyang sing pila ka minuto agod basahon angSa nabahinbahin nga kalibutan karon, madamo ang nagahunahuna nga ining paglaum indi matuod. Apang sayop gid ang maghunahuna sini. Ang mga saad sang Dios wala gid napaslawan, kag indi gid ini mapaslawan. (Isaias 55:10, 11) Luyag mo bala makita ini nga pagbag-o? Makita mo ini. Sa katunayan, may yara na katawhan karon nga nagahanda para sa sini nga tion. Naggikan sila sa tanan nga pungsod, apang sa baylo nga mag-ilinaway, nahiusa sila karon nga nagapasakop sa pagkasoberano sang Dios. (Isaias 2:2-4) Sin-o sila? Kilala sila subong mga Saksi ni Jehova. Ngaa indi mo pagbatunon ang pangagda nga magtambong sa ila mga duog-tilipunan? Mahimo gid nga malipay ka sa makaparepresko nga pagpakig-upod sa mga tawo nga makabulig sa imo sa pagpasakop sa soberanya sang Dios kag maagom ang paghiusa nga wala gid sing katapusan.
[Retrato sa pahina 7]
Ang mga tawo gikan sa tanan nga pungsod nagahanda para sa kabuhi sa isa ka nahiusa nga kalibutan
[Credit Line sang retrato sa pahina 4]
Saeed Khan/AFP/Getty Images
[Credit Lines sang retrato pahina 5]
Woman grieving: Igor Dutina/AFP/Getty Images; protesters: Said Khatib/AFP/Getty Images; armored cars: Joseph Barrak/AFP/Getty Images