Sin-o ang Dios?

“DIOS ang kinaandan nga pagtawag sa ngalan sang labing daku nga ginhalinan kag gahom sa uniberso kag amo ang ginapatuhuyan sang relihioso nga debosyon,” siling sang The Encyclopedia Americana. Ang termino nga “Dios” mahimo ipaathag subong ang “supremo ukon ang kabug-usan nga realidad.” Ano ang kinaiya sining makahalawhaw nga realidad?

Ang Dios bala isa lamang ka puwersa ukon isa ka matuod nga persona? May ngalan bala sia? Isa bala sia ka Trinidad, subong sang pagpati sang madamo? Paano naton makilala ang Dios? Ang Biblia nagahatag sing matuod kag makaalayaw nga mga sabat sa sini nga mga pamangkot. Sa pagkamatuod, ginapalig-on kita sini nga pangitaon ang Dios, nga nagasiling: “Indi sia malayo sa tagsatagsa sa aton.”​—⁠Binuhatan 17:27.

Isa Lamang ka Puwersa Ukon Matuod nga Persona?

Madamo sang nagapati sa Dios ang nagahunahuna sa iya subong isa ka puwersa, indi subong isa ka persona. Halimbawa, sa pila ka kultura, ginakabig ang mga puwersa sang kinaugali subong mga dios. Ang pila nga nag-usisa sang natipon nga impormasyon paagi sa pagpanalawsaw sang mga sientipiko tuhoy sa pagkahuman sang uniberso kag sang kinaugali sang kabuhi sa duta, naghinakop nga may Una nga Gintunaan. Apang, nagapangalag-ag sila nga iangot inang Gintunaan sa isa ka personalidad.

Apang, indi bala nga ginapakita sang masibod nga mga tinuga nga ang Una nga Gintunaan may daku nga kaalam? Ang kaalam nagakinahanglan sing hunahuna. Ang daku nga hunahuna nga amo ang responsable sang tanan nga tinuga iya sang Dios. Huo, ang Dios may lawas, apang indi kaangay sa aton, kundi isa ka espirituwal nga lawas. “Kon may pisikal nga lawas,” siling sang Biblia, “may espirituwal man.” (1 Corinto 15:44) Nagapaathag sang kinaugali sang Dios, ang Biblia maathag nga nagsiling: “Ang Dios Espiritu.” (Juan 4:24) Ang isa ka espiritu may kabuhi nga tuhay gid sa aton, kag indi ini makita sang tawo. (Juan 1:18) May indi man makita nga espiritu nga mga tinuga. Mga anghel sila​—⁠“mga anak sang matuod nga Dios.”​—⁠Job 1:⁠6; 2:1.

Bangod ang Dios isa ka wala gintuga nga persona nga may espirituwal nga lawas, lohiko nga may puluy-an sia. Nagapatuhoy sa puluy-an sang mga espiritu, ang Biblia nagasugid sa aton nga ang mga langit amo ang “puluy-an” sang Dios. (1 Hari 8:43) Subong man, ang manunulat sang Biblia nga si Pablo nagsiling: ‘Si Cristo nagsulod sa langit mismo agod magpakita sa atubangan sang persona sang Dios para sa aton.’​—⁠Hebreo 9:24.

 Ang tinaga nga “espiritu” ginagamit man sa Biblia sa iban nga kahulugan. Nagapangamuyo sa Dios, ang salmista nagsiling: “Kon ipadala mo ang imo espiritu, ginatuga sila.” (Salmo 104:30) Ini nga espiritu indi ang Dios mismo kundi isa ka puwersa nga ginapadala, ukon ginagamit, sang Dios agod matuman ang iya luyag. Paagi sa sini, gintuga sang Dios ang langit, ang duta, kag ang tanan buhi nga butang. (Genesis 1:⁠2; Salmo 33:6) Ang iya espiritu ginatawag nga balaan nga espiritu. Gingamit sang Dios ang iya balaan nga espiritu sa pag-inspirar sa mga tawo nga nagsulat sang Biblia. (2 Pedro 1:​20, 21) Busa, ang balaan nga espiritu amo ang indi makita nga aktibo nga puwersa nga ginagamit sang Dios sa pagtuman sang iya mga katuyuan.

Ang Dios May Pinasahi nga Ngalan

Ang manunulat sang Biblia nga si Agur namangkot: “Sin-o bala ang nagtipon sang hangin sa iya mga kinuom? Sin-o bala ang nagputos sang mga tubig sa iya panapton? Sin-o bala ang nagpaalsa sang tanan nga ukbong sang duta? Sin-o bala ang iya ngalan kag ang ngalan sang iya anak?” (Hulubaton 30:4) Daw nagapamangkot diri si Agur, ‘Nahibaluan mo bala ang ngalan ukon ang kaliwatan sang tawo nga naghimo sining mga butang?’ Ang Dios lamang ang may gahom sa pagkontrol sang mga puwersa sang kinaugali. Samtang ang mga tinuga nagahatag sing mabakod nga pamatuod nga nagaluntad ang Dios, wala sini ginapakilala ang ngalan sang Dios. Ang matuod, indi gid naton mahibaluan ang ngalan sang Dios kon wala sia mismo magpakilala sa aton. Apang nagpakilala sia. “Ako si Jehova,” siling sang Manunuga, “ina amo ang akon ngalan.”​—⁠Isaias 42:8.

Ang pinasahi nga ngalan sang Dios, nga Jehova, makita sing halos 7,000 ka beses sa Hebreo nga Kasulatan lamang. Ginpakilala ni Jesucristo sa iban ini nga ngalan kag gindayaw ini sa atubangan nila. (Juan 17:​6, 26) Ini nga ngalan masapwan sa katapusan nga tulun-an sang Biblia subong bahin sang ekspresyon nga “Hallelujah,” buot silingon “dayawa si Jah.” Kag ang “Jah” amo ang ginpalip-ot nga porma sang “Jehova.” (Bugna 19:1-6, footnote) Apang, madamong moderno nga Biblia ang talagsa lang nagagamit sinang ngalan. Pirme nila ginagamit ang tinaga nga “GINUO” ukon “DIOS,” nga ginsulat sa dalagku nga mga letra agod mapatuhay sa kinaandan nga mga titulo nga “Ginuo” kag “Dios.” Ang pila ka iskolar nagapanugda nga ang ngalan sang Dios mahimo mitlangon subong Yahweh.

 Ngaa may nanuhaytuhay nga pagtamod sa ngalan sang labing daku nga Persona sa uniberso? Ang problema nagsugod mga siniglo ang nagligad sang ang mga Judiyo, bangod sang disparatis, nag-untat sa pagmitlang sang ngalan sang Dios kag gintal-usan ini sang Hebreong tinaga para sa “Soberanong Ginuo” kon mabasa nila ini sa Kasulatan. Bangod ginsulat nga wala sing patunog ang Hebreo nga gingamit sa Biblia, indi mapat-od kon paano ginmitlang nanday Moises, David, kag sang iban pa sa dumaan nga mga tion ang mga letra nga nagahuman sang ngalan sang Dios. Apang, ang Iningles nga pagmitlang nga “Jehovah,” amo ang ginagamit sa sulod sang mga siniglo na, kag ang katumbas sini sa madamo nga lenguahe lapnag nga ginagamit karon.​—⁠Exodo 6:⁠3; Isaias 26:​4, King James Version.

Bisan pa nga indi mapat-od ang pagmitlang sang ngalan sang Dios sa dumaan nga Hebreo, ang kahulugan sini nahibaluan. Ang iya ngalan nagakahulugan sing “Ginapahanabo Niya nga Mangin Amo.” Busa ginpakilala ni Jehova nga Dios ang iya kaugalingon subong ang Dakung Manugtuyo. Pirme niya ginapahanabo ang iya mga katuyuan kag mga saad. Ang matuod nga Dios lamang, nga may gahom sa paghimo sini, ang nagakadapat nga magdala sini nga ngalan.​—⁠Isaias 55:11.

Wala sing duhaduha nga ang ngalan nga Jehova nagapatuhay sa Labing Gamhanan nga Dios gikan sa iban nga mga dios. Amo kon ngaa ini nga ngalan pirme ginasambit sa Biblia. Bisan madamo nga badbad ang wala maggamit sang ngalan sang Dios, ang Salmo 83:18 maathag nga nagasiling: “Ikaw, nga ang ngalan si Jehova, ikaw lamang ang Labing Mataas sa bug-os nga duta.” Sa iya ministeryo, gintudluan ni Jesucristo ang iya mga sumulunod: “Mangamuyo kamo, nian, sa sining paagi: ‘Amay namon nga yara sa mga langit, pakabalaanon ang imo ngalan.’ ” (Mateo 6:9) Busa, dapat gamiton naton ang ngalan sang Dios kon mangamuyo kita, maghambal tuhoy sa iya, kag magdayaw sa iya sa atubangan sang iban.

Dios Bala si Jesus?

Maathag nga ginpahibalo mismo ni Jehova nga Dios kon sin-o ang iya Anak. Ang kasaysayan sa Ebanghelyo ni Mateo nagasugid nga sa tapos mabawtismuhan si Jesus, “may tingog gikan sa langit nga nagsiling: ‘Ini ang akon Anak, ang hinigugma, nga ginakahamut-an ko.’ ” (Mateo 3:​16, 17) Si Jesucristo amo ang Anak sang Dios.

Apang, ang pila ka relihioso nga tawo nagasiling nga Dios si Jesus. Ang iban nagasiling nga ang Dios isa ka Trinidad. Suno sa sini nga panudlo, “ang Amay Dios, ang Anak Dios, kag ang Balaan nga Espiritu Dios, apang indi ini tatlo ka Dios kundi isa lang.” Ginapatihan nga ang tatlo “wala sing katubtuban kag tupong.” (The Catholic Encyclopedia) Husto bala ini nga mga pagtamod?

Tuhoy kay Jehova, ang inspirado nga Kasulatan nagasiling: “Bisan kutob sa tion nga walay latid tubtob sa tion nga walay latid ikaw ang Dios.” (Salmo 90:2) Sia ang “Hari nga walay katapusan”​—⁠wala sing ginsuguran ukon katapusan. (1 Timoteo 1:17) Sa pihak nga bahin, si Jesus amo ang “panganay sa tanan nga tinuga,” “ang pamuno sang pagpanuga sang Dios.” (Colosas 1:13-15; Bugna 3:14) Nagapatuhoy sa Dios subong iya Amay, si Jesus nagsiling: “Ang Amay daku pa sa akon.” (Juan 14:28) Ginpaathag man ni Jesus nga may pila ka butang nga wala niya mahibaluan ukon sang mga anghel kundi ang Dios lamang ang nakahibalo. (Marcos 13:32) Dugang pa, si Jesus nangamuyo sa iya Amay, nga nagasiling: “Matuman kuntani, indi ang akon kabubut-on, kundi ang imo.” (Lucas 22:42) Sa kay sin-o sia nagpangamuyo kon indi sa isa ka Persona nga mas mataas pa sa iya? Kag si Jesus ginbanhaw sang Dios, indi sang iya kaugalingon.​​—⁠Binuhatan 2:32.

Busa, ginapakita sang Biblia nga si Jehova amo ang Labing Gamhanan nga Dios, kag si Jesus amo ang iya Anak. Sila nga duha indi tupong antes nagkadto si Jesus sa duta ukon sang nagkabuhi sia sa duta; ni nangin tupong si Jesus sa iya Amay sang ginbanhaw sia pa langit. (1 Corinto 11:⁠3; 15:28) Subong sang aton na nahangpan, ang ginasiling nga ikatlo nga persona sang Trinidad, ang balaan nga espiritu, indi isa ka persona. Sa baylo, puwersa ini nga ginagamit sang Dios sa paghimo sang iya luyag. Busa, ang Trinidad indi Makasulatanhon nga panudlo.⁠ * “Si Jehova nga aton Dios isa lamang nga Jehova,” siling sang Biblia.​—⁠Deuteronomio 6:4.

Kilalaha Pa Gid ang Dios

Agod mahigugma ang Dios kag mahatagan sia  sing eksklusibo nga debosyon nga nagakabagay sa iya, kinahanglan makilala naton kon sin-o gid sia. Paano naton sia makilala sing maayo? “Ang iya di-makita nga mga kinaiya maathag nga makita kutob sang gintuga ang kalibutan,” siling sang Biblia, “bangod mahantop ini paagi sa mga butang nga ginhimo, bisan ang iya dayon nga gahom kag pagka-Dios.” (Roma 1:20) Ang isa ka paagi nga makilala sing maayo ang Dios amo ang pag-obserbar kag pag-apresyar sa iya mga gintuga.

Apang, ang tinuga wala nagasugid sa aton sang tanan nga dapat naton mahibaluan tuhoy sa Dios. Halimbawa, agod mahangpan nga sia isa ka matuod nga espiritu nga Persona nga may pinasahi nga ngalan, dapat kita magbasa sang Biblia. Sa pagkamatuod, ang pagtuon sa Biblia amo ang labing maayo nga paagi agod makilala naton sing maayo ang Dios. Sa Kasulatan, ginasugiran kita sing dugang ni Jehova kon ano sia nga sahi sang Dios. Ginapahibalo man niya ang iya mga katuyuan sa aton kag ginatudluan niya kita sang iya mga dalanon. (Amos 3:⁠7; 2 Timoteo 3:​16, 17) Daw ano ang aton kalipay nga luyag sang Dios nga kita “makadangat sa sibu nga ihibalo sang kamatuoran” agod makabenepisyo kita gikan sa iya mahigugmaon nga mga aman! (1 Timoteo 2:4) Busa, manikasog gid kita nga makilala sing maayo si Jehova.

[Nota]

[Mga retrato sa pahina 5]

Gingamit sang Dios ang iya balaan nga espiritu sa pagtuga sang duta kag sa pag-inspirar sa mga tawo sa pagsulat sang Biblia

[Retrato sa pahina 5]

Isa ka tingog sa langit ang nagsiling: “Ini ang akon Anak”

[Retrato sa pahina 7]

Si Jesus nangamuyo sa Dios​—⁠ang Persona nga labaw sa iya

[Retrato sa pahina 7]

Ginpakilala ni Jesus ang ngalan sang Dios sa iban

[Mga retrato sa pahina 7]

Makilala pa gid naton ang Dios