LEKSION 4
Kon Paano Mangin Responsable
ANO ANG DAPAT HIMUON PARA MANGIN RESPONSABLE?
Ang responsable nga mga tawo masaligan. Ginahimo nila ang mga hilikuton nga gintugyan sa ila kag ginatapos ini sa insakto nga tion.
Bisan limitado ang ila ikasarang, ang gamay nga mga bata puede na tudluan nga mangin responsable. “Ang ikasarang sang bata nga magkooperar nagasugod sa iya ika-kinse nga bulan, kag kon mga disiotso ka bulan na sia gusto na niya sundon ang ginahimo sang iya mga ginikanan,” siling sang libro nga Parenting Without Borders. “Sa madamo nga kultura ginatudluan sang ginikanan ang ila mga bata nga magbulig kon mga lima asta pito ka tuig na ini, kag bisan bata pa sila damo na sila sing mahimo nga ulubrahon sa balay.”
NGAA IMPORTANTE NGA MANGIN RESPONSABLE?
Ang termino nga “boomerang generation” nagapatuhoy sa mga pamatan-on nga nagbiya sa ila balay para mangabuhi sing kinaugalingon, pero binudlayan sila gani nagpauli sila kag nag-istar liwat upod sa ila mga ginikanan. Sa pila sini, ang pamatan-on nagbalik sa ila balay bangod wala sia matudluan kon paano mag-uyat sing kuarta, maghimo sang mga ulubrahon sa sulod-balay, ukon magpangabuhi.
Gani, maayo gid kon hanason mo ang imo mga bata nga mangin responsable para mabal-an nila ang himuon pagdaku nila. “Indi mo gid gusto nga magsalig lang sila sa imo asta nga magdisiotso sila kag dayon pabay-an sila nga mangabuhi nga sila na lang,” siling sang libro nga How to Raise an Adult.
KON PAANO ITUDLO NGA MANGIN RESPONSABLE
Hatagi sila sing ulubrahon sa sulod-balay.
PRINSIPIO SA BIBLIA: “May kaayuhan sa tanan nga sahi sang pagpangabudlay.”—Hulubaton 14:23.
Gusto gid sang mga bata nga magbulig sa ginaobra sang ila mga ginikanan. Panginpusli ini paagi sa paghatag sa imo mga bata sing ulubrahon sa sulod-balay.
Wala ini ginahimo sang iban nga ginikanan kay nagarason sila nga madamo na sing hilimuon nga homework ang ila mga bata nga nagaeskwela.
Pero, ang mga bata nga nagabulig sa sulod-balay nangin mas madinalag-on sa eskwelahan, kay sa balay pa lang natudluan na sila nga himuon ang ila mga ulubrahon kag tapuson gid ini. Dugang pa, suno sa libro nga Parenting Without Borders, “kon indi naton pagpabuligon ang aton gagmay nga mga bata nga gusto magbulig sa aton, magapensar sila nga ang pagbulig sa iban indi importante . . . Magapaabot man sila nga serbehan sila pirme sang iban.”
Base sa sini, ang mga ulubrahon sa sulod-balay nagahanas sa mga bata nga magbulig imbes nga serbehan lang, kag maghatag imbes nga magbaton lang pirme. Ang mga ulubrahon makabulig sa mga bata nga mabatyagan nga parte sila sang pamilya, kag may responsibilidad sila sa sini.
Buligi ang imo mga bata nga akuon ang ila mga sala.
PRINSIPIO SA BIBLIA: “Pamatii ang laygay kag batuna ang disiplina, agod sa ulihi mangin maalamon ka.” —Hulubaton 19:20.
Kon may nahimo nga sala ang imo mga bata, halimbawa, kon ang imo bata may naguba nga gamit sang iban, indi ini pagtabuni. Masarangan sang mga bata nga atubangon ang indi maayo nga resulta sang ila ginhimo, kag puede sila makapangayo sing pasaylo ukon mangita sing paagi nga mabayaran ini.
Kon maintiendihan sang mga bata nga dapat sila mangin responsable sa ila mga sala, makabulig ini sa ila nga
-
mangin tampad kag akuon ang ila mga sala
-
indi pagbasulon ang iban
-
indi magpangita sing balibad
-
magpangayo sing pasaylo kon kinahanglan