Ano ang Malain sa Patuyang nga Pag-inom?
Pamangkot sang mga Pamatan-on . . .
Ano ang Malain sa Patuyang nga Pag-inom?
“Bisan pa pila ka oras na kami nga nagainom, nagbiya kami sang akon abyan sa party sang ala 1:00 sa kaagahon nga may bitbit gihapon nga botelya sang wiskey. Naglakat kami pauli—nagainom samtang nagalakat. Ang masunod nga nadumduman ko amo nga nagsilak na ang adlaw, kag narealisar ko nga sala ang amon ginaagyan. Sa katunayan, nagalakat kami sa isa ka malapad nga haywey. Isa ka milagro nga wala kami nabungguan sang salakyan.”—Clay. *
PATUYANG NGA PAG-INOM. Ginhatagan ini sang kahulugan sang iban subong pag-inom lamang agod mahubog. Ang report sang National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism sa Estados Unidos nangin labi ka espesipiko. Nagsiling ini nga ang patuyang nga pag-inom amo ang “kinaandan nga pag-ubos sing lima ukon kapin pa nga tagay sang ilimnon sing sunodsunod para sa mga lalaki, kag apat ukon kapin pa nga sunodsunod nga tagay para sa mga babayi.”
Ginatawag sang mga opisyales sa ikaayong lawas sa Estados Unidos ang patuyang nga pag-inom nga “isa ka daku nga problema sa kapagros sang publiko.” Suno sa isa ka pagtuon sa mga kabataan sa hayskul sa Inglaterra, Scotland, kag Wales, “tubtob sa un kuarto sang mga nagaedad sang 13 kag 14-anyos ang nagsiling nga nakainom sila sang di-magkubos lima ka tagay sang alkoholiko nga ilimnon sa isa lang ka tion sang pag-inom.” Mga katunga sang tanan nga 15 kag 16-anyos nga ginsurbe ang nagsiling nga amo man ang ila ginhimo.
Sa isa ka pagtuon sa Estados Unidos, 2 sa 5 ka estudyante sa kolehiyo ang patuyang nga
nag-inom sa di-magkubos kis-a sa duha ka semana antes ginhimo ang surbe. Suno sa Departamento sang Kapagros sa Estados Unidos, “mga 10.4 ka milyon nga pamatan-on nga nagaedad sing 12 tubtob 20 ang ginreport nga nagainom sing alkoholiko nga ilimnon. Sa sini, 5.1 ka milyon ang nagapatuyang sa pag-inom kag nagalakip sang 2.3 ka milyon nga palainom nga nagapatuyang sa di-magkubos lima ka beses kada bulan.” Ginpakita sang isa ka pagtuon sa Australia nga mas madamo nga babayi sangsa mga lalaki sa sini nga pungsod ang nagapatuyang sa pag-inom—nga nagaubos sing 13 tubtob 30 ka tagay sa isa ka tion sang pag-inom!Ang kalabanan sini nga pag-inom nagakatabo bangod sang pagtulod sang iban nga mga pamatan-on. Ang manugpanalawsaw nga si Carol Falkowski nagsiling: “Ang bag-o kag masupog nga dibersion sa pag-inom nagalapnag: mga aktibidades sang grupo nga ang katuyuan amo ang pag-inom tubtob mahubog. Ang iban sini, halimbawa, nagapainom sing isa ka tagay sang alkoholiko nga ilimnon sa tanan nga pumalasakop sa espesipiko nga tion sa isa ka programa sa telebisyon ukon sa paghambalanay sang grupo.”
Patuyang nga Pag-inom—Ang mga Katalagman
Bisan pa ang lakas nga pag-inom mahimo kabigon sang iban nga isa ka hampang ukon dibersion, isa ini ka makatalagam gid nga hampang! Ang sobra nga alkohol nagakuha sang oksiheno sa utok; ang importante nga mga pagpanghikot sang lawas mahimo mag-untat. Ang mga sintoma mahimo maglakip sing pagsuka, pagkalipong, kag mahinay ukon indi normal nga pagginhawa. Sa pila ka kaso mahimo ini magresulta sa kamatayon. Mga isa ka bulan pagkatapos maggradwar sa hayskul, ang 17-anyos nga si Kim nagkadto sa isa ka party diin makainom ka sing alkoholiko nga ilimnon tubtob masarangan mo. Nakaubos si Kim sing 17 ka tagay kag nadulaan sia sing pangalibutan. Nag-abot dayon ang iya magulang nga babayi kag gindala niya si Kim pauli. Pagkaaga, nasapwan si Kim nga patay na sang iya iloy.
Ang sobra nga pag-inom mahimo nga talagsa lang gid nagaresulta sa direkta nga kamatayon, apang makatalagam gihapon ini sa imo panglawas. “Ang alkohol makahalit sing malubha sa bisan ano nga organo sa imo lawas,” siling sang eksperto sa kapagros sang hunahuna nga si Jerome Levin. “Ang mga bahin nga mahimo gid mahalitan sang alkohol amo ang sistema sang nerbios, ang atay, kag ang tagipusuon.” Ang isa ka artikulo sa Discover nga magasin nagsiling: “Ang bag-o nga panalawsaw nagsiling nga ang lamharon nga mga palainom yara sa katalagman. Bangod ang ila utok nagatubo pa tubtob magbeintehon sila, ang mga tin-edyer nga nagainom sing sobra mahimo nagaguba sang importante nga mga ikasarang sang hunahuna.” Ang pagkapalainom naangot man sa pagkapungguron, temprano nga pagkurinot sang panit, pagtambok, kahalitan sa mga organo, pagkaalkoholiko, kag pagkagiyan sa droga.
May iban pa nga mga katalagman nga naangot sa sobra nga pag-inom. Kon mahubog ka, yara ka sa katalagman nga maabusuhan. Mahimo ka makastiguhan ukon malugusan pa gani. Subong man, mahimo nga mangin makatalagam man ikaw sa iban, nga nagahimo sang indi makontrol nga mga buhat nga indi mo gani mahunahuna kon indi ka hubog. Sa amo, ang Biblia nagapaandam nga kon mag-inom ka sing sobra, “ang imo mga mata makakita sing makatilingala nga mga butang, kag ang imo tagipusuon magamitlang sing balingag nga mga butang.” (Hulubaton 23:33) Ang masakit nga mga resulta mahimo maglakip sang naguba nga pag-abyanay, mapigaw nga hinimuan sa eskwelahan kag sa trabaho, kriminal nga rekord, kag kaimulon. *—Hulubaton 23:21.
Ang Pag-ipit nga Mag-inom
Walay sapayan sini nga mga katalagman, ginapasayod sing lapnag ang alkohol kag mahapos ini matigayon sa madamo nga pungsod. Sa katunayan, ang pag-inom sing alkoholiko nga ilimnon ginahimo nga makagalanyat sa mga pasayod sa telebisyon kag mga magasin. Apang, sa masami ang mga pamatan-on nagapatuyang sa pag-inom bangod sang pag-ipit sang mga katubotubo.
Sa isa ka surbe may kaangtanan sa pag-inom sing alkoholiko nga mga ilimnon nga ginhimo sa Australia, 36 porsiento sang mga pamatan-on nga ginpamangkot ang nagsiling nga nagainom sila “agod makigbagay sa sosyal nga mga aktibidades.” Sa magamo nga pag-imnanay sang serbesa, ang mahuluy-on nga tawo mahimo makapasadya sa tinipontipon samtang ang iya mga katubotubo nagatulod sa iya nga magtil-ong sing sunodsunod nga tagay. Ang pamatan-on nga si Katie gindala pauli nga wala sing pangalibutan sa tapos makainom sing madamo. Ginatagayan sia sang iya “abyan” sing ilimnon, nga nagasiling: “Sige na, Katie, daku ka na. Dapat matun-an mo ang paglab-ok sini sa baylo nga magtigsimtigsim lang.”
Ang handum nga maglipaylipay kag makigbagay sa iban mabaskog gid katama amo nga walay sapayan sang pamatuod nga ang patuyang nga pag-inom makatalagam, madamo gihapon ang nagahimo sini.
Ano ang Imo Himuon?
Nagautwas ang mga pamangkot: Ano ang imo himuon may kaangtanan sa pag-inom? Sundon mo bala ang imo mga katubotubo? Dumduma ang ginasiling sang Biblia sa Roma 6:16: “Wala bala kamo makahibalo nga kon padayon ninyo nga ginatugyan ang inyo kaugalingon kay bisan sin-o subong mga ulipon agod tumanon sia, mga ulipon kamo niya bangod ginatuman ninyo sia?” Kon ginatugutan mo nga kontrolon sang imo mga katubotubo ang tanan mo nga hulag, mangin ulipon ka nila. Ginapalig-on ka sang Biblia nga maghimo sang imo kaugalingon nga desisyon. (Hulubaton 1:4) May mga laygay ini nga makabulig sa imo nga malikawan ang daku nga mga sayop. Binagbinaga kon ano ang ginasiling sini tuhoy sa alkoholiko nga ilimnon.
Ang matuod, wala ginapakamalaut sang Biblia ang pag-inom sang alkoholiko nga ilimnon, kag wala man ini nagapamatok nga maglipaylipay ang mga pamatan-on. Apang, nagapaandam ini batok sa sobra nga pag-inom. “Ang alak manug-uligyat, ang makahulubog nga ilimnon manugpagahod, kag ang bisan sin-o nga ginapatalang sini indi maalamon,” siling sang Hulubaton 20:1. Huo, ang alkohol nagahimo sa isa nga manguligyat kag magahod! Matuod, mahimo ini maghatag sing umalagi nga kalipay, apang kon pasobrahan mo ini, ‘nagapangagat ini subong sang man-ug,’ kag nagahatag sa imo sing madamo nga kahalitan sa pisikal kag emosyon.—Hulubaton 23:32.
Ang isa pa ka butang nga dapat binagbinagon amo nga sa madamo nga pungsod may limitasyon sa edad para sa pag-inom sing alkoholiko nga ilimnon. Ginatuman sang mga Cristiano ini nga mga kasuguan. (Tito 3:1) Makaamlig ini sa imo.
Sa katapusan, kag sing labi ka importante, binagbinaga ang kahalitan sa espirituwal nga matuga sang sobra nga pag-inom. Luyag ni Jehova nga Dios nga alagaron mo sia sa “bug-os mo nga hunahuna”—indi isa ka hunahuna nga nahalitan bangod sang pagpatuyang sa alkohol! (Mateo 22:37) Ginapakamalaut sang Pulong sang Dios indi lamang ang “pagpatuyang sa alak” kundi man ang “paindisanay sa pag-inom.” (1 Pedro 4:3) Busa, ang patuyang nga pag-inom supak sa kabubut-on sang aton Manunuga. Ining sobra nga pag-inom makaupang sa isa sa pagtigayon sing suod nga kaangtanan sa Dios.
Ano ang himuon mo kon nasiod ka na sang patuyang nga pag-inom? Mangayo sing bulig insigida paagi sa pagpakighambal sa imo ginikanan ukon sa isa ka hamtong nga Cristiano. * Mangamuyo kay Jehova nga Dios kag pangabaya ang iya bulig. Kay man, “isa [sia] ka bulig nga madali matigayon sa tion sang kalisdanan.” (Salmo 46:1) Sanglit ang patuyang nga pag-inom kag pag-inom sang mga pamatan-on masami nga resulta sang pag-ipit sang mga katubotubo, kinahanglan mo ang daku nga pagbag-o sa pagpili sang imo mga abyan kag kalingawan. Indi mahapos ang paghimo sini nga mga pagbag-o, apang sa bulig ni Jehova mahimo ka magmadinalag-on.
[Mga nota]
^ par. 3 Ang iban nga mga ngalan gin-islan.
^ par. 11 Suno sa isa ka pagtuon sa Estados Unidos, “kon ipaanggid sa wala nagapatuyang sa pag-inom ang masunson nga nagainom sing patuyang walo ka pilo nga mahimo gid nga indi magsulod sa klase, maulihi sa mga hilikuton sa eskwelahan, masamaran, kag mangguba sing mga propriedad.”
^ par. 21 Sa pila ka kaso, mahimo kinahanglan ang bulig sang isa ka hanas nga propesyonal sa medisina.
[Kahon/Retrato sa pahina 15]
Patuyang nga Pag-inom—Makahalanusbo nga Estadistika
Ang masunod nga estadistika nagapakita sing masubo nga mga resulta sang patuyang nga pag-inom sa tunga sang mga estudyante sa kolehiyo sa Estados Unidos:
Kamatayon: Kada tuig 1,400 ka estudyante sa kolehiyo nga nagaedad sing 18 tubtob 24 anyos ang nagakapatay bangod sang mga kahalitan may kaangtanan sa alkohol, pati na ang mga aksidente sa salakyan
Kasamaran: 500,000 ka estudyante nga nagaedad sing 18 tubtob 24 ang di-hungod nga nasamaran bangod nakainom
Ginakastigo: Kapin sa 600,000 ka estudyante sa edad nga 18 tubtob 24 ang ginkastigo sang iban nga estudyante nga nakainom
Seksuwal nga Pag-abuso: Kapin sa 70,000 ka estudyante sa edad nga 18 tubtob 24 ang biktima sang seksuwal nga pag-abuso ukon paglugos sang ila gina-date
[Credit Line]
Ginkuhaan: National Institute on Alcohol Abuse and Alcoholism sang Estados Unidos
[Retrato sa pahina 13]
Mahimo nga ipiton ka sang imo mga katubotubo nga magpatuyang sa pag-inom