1. Paano mangin malipayon ang pamilya?

GUSTO ni Jehova nga Dios nga mangin malipayon ang inyo pamilya. Sa iya Pulong, ang Biblia, may mga sugo sa kada miembro sang pamilya. Mabasa diri kon ano ang gusto sang Dios nga himuon sang kada isa. Kon himuon nila ang ila papel nga nabase sa laygay sang Dios, mangin malipayon gid sila. Si Jesus nagsiling: “Malipayon ang mga nagapamati sa pulong sang Dios kag nagatuman sini!”—Lucas 11:28.

2. Para mangin malipayon ang pamilya, ano ang dumdumon naton?

² Mangin malipayon ang pamilya kon dumdumon naton nga ang nagtukod sini amo si Jehova, nga gintawag ni Jesus nga ‘Amay Naton.’ (Mateo 6:9) Ang tanan nga pamilya sa kalibutan nagaluntad bangod sa aton Amay sa langit, kag nabal-an gid niya kon paano mangin malipayon ang pamilya. (Efeso 3:14, 15) Gani, ano ang ginatudlo sang Biblia nga himuon sang kada miembro sang pamilya?

3. Ano ang ginasiling sang Biblia parte sa pagsugod sang pamilya sang tawo, kag ngaa nabal-an naton nga matuod ini?

³ Gintuga ni Jehova ang una nga mga tawo, si Adan kag si Eva, kag ginhiusa sila bilang bana kag asawa. Ginpaistar niya sila sa matahom nga paraiso nga ilistaran sa duta—ang hardin sang Eden—kag ginsugo sila nga magpamata. Si Jehova nagsiling sa ila: “Magpanganak kamo kag magdamo, pun-a ninyo ang duta.” (Genesis 1:26-28; 2:18, 21-24) Indi ini himuhimo nga istorya, kay ginpakita ni Jesus nga matuod ang ginsiling sang Genesis parte sa pagsugod sang pamilya. (Mateo 19:4, 5) Bisan pa madamo kita sing problema kag indi amo sini ang kabuhi nga gintuyo sang Dios, tan-awon naton kon ngaa posible gihapon nga mangin malipayon ang pamilya.

4. (a) Paano ang kada miembro sang pamilya makabulig para mangin malipayon ini? (b) Para mangin malipayon ang pamilya, ngaa importante gid ang pagtuon sa kabuhi ni Jesus?

⁴ Ang kada miembro makabulig para mangin malipayon ang pamilya paagi sa pag-ilog ukon pagsunod sa Dios sa pagpakita sing gugma. (Efeso 5:1, 2) Pero paano naton masunod ang Dios kay indi gani naton sia makita? Makatuon kita kon paano nagpakita sing gugma si Jehova bangod ginpadala niya ang iya panganay nga Anak halin sa langit pakadto sa duta. (Juan 1:14, 18) Sang ang Anak nga si Jesucristo ari sa duta, ginsunod gid niya ang iya Amay sa langit amo nga kon makita mo kag mapamatian si Jesus, daw pareho lang nga upod mo si Jehova kag nagapamati ka sa Iya. (Juan 14:9) Gani, paagi sa pagtuon sa gugma nga ginpakita ni Jesus kag pagsunod sa iya halimbawa, ang kada isa sa aton makabulig para mangin malipayon ang aton pamilya.

5, 6. (a) Ngaa ang pagtrato ni Jesus sa kongregasyon halimbawa gid para sa mga bana? (b) Para mapatawad ang imo mga sala, ano ang dapat mo himuon?

⁵ Ang Biblia nagasiling nga dapat tratuhon sang mga bana ang ila asawa pareho sa pagtrato ni Jesus sa iya mga disipulo. Hunahunaa ini nga sugo sang Biblia: “Mga bana, padayon nga higugmaa ang inyo asawa, subong nga ang Cristo naghigugma man sang kongregasyon kag naghatag sang iya kaugalingon tungod sa sini . . . Sing kaanggid, ang mga bana dapat maghigugma sang ila asawa kaangay sang ila kaugalingon nga lawas. Ang nagahigugma sang iya asawa nagahigugma sang iya kaugalingon, kay wala sing tawo nga nagadumot sa iya kaugalingon nga lawas, kundi ginapakaon kag ginapalangga niya ini, subong sang ginahimo sang Cristo sa kongregasyon.”—Efeso 5:23, 25-29.

⁶ Ang gugma ni Jesus sa iya kongregasyon sang mga disipulo isa gid ka perpekto nga halimbawa para sa mga bana. Si Jesus ‘padayon nga naghigugma sa ila tubtob sa katapusan,’ amo nga ginhalad niya ang iya kabuhi para sa ila, bisan pa indi sila perpekto. (Juan 13:1; 15:13) Gani ang mga bana ginsugo man: “Padayon nga higugmaa ang inyo asawa kag indi kamo magkaakig sing tuman sa ila.” (Colosas 3:19) Ano ang makabulig sa bana para masunod ini nga laygay, ilabi na kon magsala ang iya asawa kon kaisa? Dapat niya dumdumon nga may mga sala man sia kag may dapat sia himuon para mapatawad sia sang Dios. Buot silingon, dapat niya patawaron ang nakasala sa iya, kag isa sa sini ang iya asawa. Siempre, dapat nga amo man sini ang himuon sang asawa. (Basaha ang Mateo 6:12, 14, 15.) Gani naintiendihan mo na bala kon ngaa hambal sang iban, mangin madinalag-on ang pag-asawahay kon ang mga mag-asawa nagapatawaray?

7. Ano ang gin-intiende ni Jesus sa iya mga disipulo, kag paano ini mapakita sang mga bana?

 ⁷ Dapat man dumdumon sang mga bana nga ginhatagan sing konsiderasyon ni Jesus ang iya mga disipulo. Gin-intiende niya ang mga butang nga indi nila masarangan kag ang ila pisikal nga mga kinahanglanon. Halimbawa, sang nakapoy sila, nagsiling sia: “Dali kamo, makadto kita sa isa ka baw-ing nga lugar nga kitahanon lang kag magpahuway sing makadali.” (Marcos 6:30-32) Ang mga asawa dapat man pakitaan sing konsiderasyon. Ang Biblia nagasiling nga pareho sila sa “mas maluya nga suludlan,” gani ginasugo ang mga bana nga dapat sila ‘padunggan.’ Ngaa? Bangod ang bana kag asawa pareho nga ginhatagan sing “wala tupong nga pabor sang kabuhi.” (1 Pedro 3:7) Dapat dumdumon sang mga bana nga importante sa Dios, indi kon bala lalaki ukon babayi ang isa, kundi ang katutom sini sa iya.—Salmo 101:6.

8. (a) Ngaa masiling nga ang bana nga ‘nagahigugma sang iya asawa nagahigugma man sang iya kaugalingon’? (b) Ano ang himuon sang bana kag asawa bangod ‘isa sila ka unod’?

⁸ Ang Biblia nagasiling nga ang bana nga “nagahigugma sang iya asawa nagahigugma sang iya kaugalingon.” Ngaa? Bangod ang lalaki kag ang iya asawa ‘indi na duha, kundi isa ka unod,’ siling ni Jesus. (Mateo 19:6) Gani ang ila seksuwal nga mga handum dapat nga para sa ila nga duha lamang. (Hulubaton 5:15-21; Hebreo 13:4) Mahimo nila ini kon matuod sila nga nagakabalaka sa kinahanglanon sang kada isa. (1 Corinto 7:3-5) Eksakto gid ini nga laygay: “Wala sing tawo nga nagadumot sa iya kaugalingon nga lawas, kundi ginapakaon kag ginapalangga niya ini.” Dapat nga palanggaon sang mga bana ang ila asawa pareho sa pagpalangga nila sa ila kaugalingon. Ginadumdom  sang bana nga ang ila ulo amo si Jesucristo kag may salabton sila sa iya.—Efeso 5:29; 1 Corinto 11:3.

9. Ano nga kinaiya ni Jesus ang mabasa sa Filipos 1:8, kag ngaa dapat ini ipakita sang mga bana sa ila asawa?

⁹ Naghambal si apostol Pablo parte sa “pagpalangga ni Cristo Jesus.” (Filipos 1:8) Ang pagpalangga ni Jesus makapaumpaw gid nga kinaiya, amo nga nanamian sa sini ang mga babayi nga nangin mga disipulo niya. (Juan 20:1, 11-13, 16) Kag gusto gid sang mga asawa nga palanggaon sila sang ila bana.

10. Ngaa si Jesus isa ka halimbawa para sa mga asawa?

¹⁰ Ang pamilya isa ka organisasyon, kag para mangin maayo ang pagpalakat, kinahanglan nga may ulo ini. Bisan gani si Jesus nagpasakop sa Isa nga iya Ulo. “Ang Dios amo ang ulo sang Cristo,” subong nga “ang lalaki amo ang ulo sang babayi.” (1 Corinto 11:3) Ang pagpasakop ni Jesus sa pagdumala sang Dios bilang iya ulo maayo gid nga halimbawa, kay kita tanan dapat man magpasakop sa tagsatagsa naton ka ulo.

11. Ano nga paggawi ang dapat ipakita sang asawa sa iya bana, kag ano ang mahimo nga resulta sini?

¹¹ Ang indi perpekto nga mga lalaki nagasala kag sa masami indi sila maayo nga mga ulo sang pamilya. Gani, ano ang dapat himuon sang asawa? Indi niya dapat paghikayan ang ginahimo sang iya bana ukon kuhaon ang awtoridad sang iya bana bilang ulo. Maayo gid nga dumdumon sang asawa nga para sa Dios, importante gid ang malinong kag malulo nga espiritu. (1 Pedro 3:4) Kon ipakita sang asawa ini nga paggawi, mangin mahapos lang sa iya nga magpasakop, bisan pa sa mabudlay nga mga sitwasyon. Isa pa, ang Biblia nagasiling: “Ang asawa dapat may tudok nga pagtahod sa iya bana.”  (Efeso 5:33) Pero paano kon wala ginakilala sang bana ang Cristo bilang iya Ulo? Ang Biblia nagalaygay sa mga asawa: “Magpasakop kamo sa inyo bana, agod ang bisan sin-o sa ila nga wala nagatuman sa pulong, madaug nga wala sang pulong paagi sa paggawi sang ila asawa, bangod nasaksihan nila ang inyo putli nga paggawi upod ang tudok nga pagtahod.”—1 Pedro 3:1, 2.

12. Ngaa indi sala kon may pagrespeto nga ihambal sang asawa ang iya opinyon?

¹² Pareho man sila sing relihion sang iya bana ukon indi, nagapakita gihapon sing pagtahod ukon respeto ang asawa kon maayo ang iya paagi sa paghambal sang iya opinyon bisan pa lain ini sa opinyon sang iya bana. Mahimo nga eksakto ang iya ideya, kag makabenepisyo ang bilog nga pamilya kon pamatian sia sang iya bana. Sang may problema ang pamilya ni Abraham, ang iya asawa nga si Sara may ginrekomendar nga praktikal nga solusyon. Indi ugyon sa sini si Abraham. Pero ginsilingan sia sang Dios: “Pamatii sia.” (Basaha ang Genesis 21:9-12.) Siempre, kon ang desisyon sang bana wala nagasupak sa sugo sang Dios, mapakita sang asawa ang iya  pagpasakop paagi sa pagsuporta sa sini.—Binuhatan 5:29; Efeso 5:24.

13. (a) Ano ang ginasiling sang Tito 2:4, 5 nga dapat himuon sang mga asawa? (b) Ano ang ginasiling sang Biblia parte sa pagbulagay?

¹³ Kon ginatuman sang asawa ang iya papel, daku ang iya mahimo sa pag-atipan sa pamilya. Halimbawa, ginapakita sang Biblia nga dapat ‘higugmaon sang mga asawa ang ila bana kag mga anak, nga mangin maligdong sing hunahuna, putli, mapisan sa sulod-balay, maayo, nagapasakop sa ila bana.’ (Tito 2:4, 5) Ang asawa kag iloy nga nagahimo sini, palanggaon gid kag respetuhon sang iya pamilya. (Basaha ang Hulubaton 31: 10, 28.) Pero bangod ang pag-asawahay paghiusa sang indi perpekto nga mga tawo, may mabudlay nga mga sitwasyon nga mahimo magresulta sa pagbulagay. Sa pila ka kaso, ginapasugtan sang Biblia ang pagbulagay ukon pagdiborsio. Pero ang pagbulagay indi lahuglahog, kay ang Biblia nagalaygay: “Ang asawa indi dapat magbulag sa iya bana . . . , kag ang bana indi dapat magbiya sa iya asawa.” (1 Corinto 7:10, 11) Ang ginapasugtan lang sang Biblia nga rason sa pagbulagay amo ang seksuwal nga imoralidad.—Mateo 19:9.

14. Paano gintrato ni Jesus ang mga bata, kag ano ang kinahanglan sang mga bata sa ila mga ginikanan?

¹⁴ Naghatag sing perpekto nga halimbawa si Jesus para sa mga ginikanan paagi sa iya pagtrato sa mga bata. Sang may nagpugong sa mga bata para indi sila makapalapit kay Jesus, nagsiling sia: “Pabay-i ang mga bata nga magpalapit sa akon; indi sila pagpunggi.” Ang Biblia nagasiling nga “ginhakos niya ang mga bata kag ginpakamaayo sila, nga ginatungtong ang iya mga kamot sa ila.” (Marcos 10:13-16) Ginhatagan ni Jesus sing tiempo ang mga bata, gani indi bala nga dapat amo man sini ang himuon ninyo sa inyo mga bata? Indi lang diutay nga oras ang kinahanglan nila, kundi madamo gid. Dapat tiempuhan gid ninyo ang pagtudlo sa ila, kay amo ina ang ginapahimo ni Jehova sa mga ginikanan.—Basaha ang Deuteronomio 6:4-9.

15. Ano ang mahimo sang mga ginikanan para maproteksionan ang ila mga bata?

¹⁵ Nagalala na gid ang sitwasyon sang kalibutan subong, gani kinahanglan sang mga bata ang proteksion sang ila mga ginikanan kontra sa mga tawo nga gusto  maghalit sa ila, pareho sang mga tawo nga nagapang-abuso sa sex. Hunahunaa kon paano ginproteksionan ni Jesus ang iya mga disipulo, nga gintawag niya nga “mga anak.” Sang gindakop sia kag malapit na patyon, nangita sing paagi si Jesus para makapalagyo ang iya mga disipulo. (Juan 13:33; 18:7-9) Bilang ginikanan, dapat nga nagabantay ka pirme sa mga pagtinguha sang Yawa nga halitan ang imo mga bata. Dapat mo sila paandaman. * (1 Pedro 5:8) Mas grabe na gid subong ang peligro sa ila sa pisikal, espirituwal, kag moral.

16. Ano ang matun-an sang mga ginikanan sa ginhimo ni Jesus sang nagbaisay ang iya mga disipulo?

¹⁶ Sang gab-i antes napatay si Jesus, ang iya mga disipulo nagbaisay kon sin-o sa ila ang pinakamataas. Imbes nga maakig sa ila, mapinalanggaon gihapon nga gintudluan sila ni Jesus paagi sa iya ginsiling kag ginhimo. (Lucas 22:24-27; Juan 13:3-8) Kon ginikanan ka, naintiendihan mo bala kon paano mo masunod ang halimbawa ni Jesus sa pagtadlong sa imo mga bata? Matuod, kinahanglan sila disiplinahon, pero dapat mo ini himuon “sa nagakaigo nga paagi,” indi bangod nga naakig ka sa ila. Indi ka maghambal sing padasudaso, nga daw “kaangay sang buno sang espada.” (Jeremias 30:11; Hulubaton 12:18) Dapat mo himuon ang pagdisiplina sa eksakto nga paagi, para sa ulihi maintiendihan sang imo bata kon ngaa gindisiplina mo sia.—Efeso 6:4; Hebreo 12:9-11.

17. Ngaa perpekto gid nga halimbawa si Jesus para sa mga bata?

¹⁷ Makatuon bala ang mga bata kay Jesus? Huo! Paagi  sa iya ginhimo, ginpakita ni Jesus nga dapat gid tumanon ukon patihon sang mga bata ang ila mga ginikanan. “Ginahambal ko kon ano ang gintudlo sang Amay sa akon,” siling niya. Nagsiling pa sia: “Pirme ko ginahimo ang kalahamut-an sa iya.” (Juan 8:28, 29) Ginatuman gid ni Jesus ang iya Amay sa langit, kag ginasugo sang Biblia ang mga bata nga tumanon ang ila mga ginikanan. (Basaha ang Efeso 6:1-3.) Bisan pa perpekto nga bata si Jesus, gintuman niya ang iya indi perpekto nga mga ginikanan nga tawo, nga si Jose kag si Maria. Bangod sini, sigurado nga nangin malipayon ang tanan nga miembro sang pamilya ni Jesus!—Lucas 2:4, 5, 51, 52.

18. Ngaa gintuman gid ni Jesus ang iya Amay sa langit, kag sin-o ang malipay kon magtuman ang mga bata sa ila mga ginikanan?

¹⁸ May mga paagi bala nga masunod sang mga bata si Jesus kag mapalipay ang ila mga ginikanan? Matuod, mabudlay kon kaisa para sa mga bata nga tumanon ang ila mga ginikanan, pero amo ina ang gusto sang Dios nga himuon nila. (Hulubaton 1:8; 6:20) Gintuman gid ni Jesus ang iya Amay sa langit, bisan sa mabudlay nga mga sitwasyon. Isa ka bes, sang kabubut-on gid sang Dios nga himuon ni Jesus ang mabudlay katama nga butang, nagsiling si Jesus: “Kuhaa sa akon ini nga kopa [isa ka butang nga ginapahimo sa iya].” Pero gintuman gid ni Jesus ang Dios, kay narealisar niya nga nabal-an sang iya Amay kon ano ang pinakamaayo. (Lucas 22:42) Kon tun-an sang mga bata nga magtuman pirme, malipay gid ang ila mga ginikanan kag ang ila Amay sa langit. *—Hulubaton 23:22-25.

19. (a) Paano ginasulay ni Satanas ang mga bata? (b) Kon makahimo sing malain ang mga bata, ano ang epekto sini sa mga ginikanan?

 ¹⁹ Ginsulay sang Yawa si Jesus, kag sigurado kita nga iya man sulayon ang mga bata sa paghimo sing malain. (Mateo 4:1-10) Ginagamit ni Satanas nga Yawa ang pag-ipit ukon pressure sang kaupdanan, nga mabudlay gid likawan. Gani ang mga bata indi gid dapat mag-upod-upod sa mga nagahimo sing malain! (1 Corinto 15:33) Ang bata nga babayi ni Jacob nga si Dina nakig-upod sa mga wala nagasimba kay Jehova, kag nagresulta ini sa daku nga problema. (Genesis 34:1, 2) Pensara kon daw ano kasakit para sa pamilya kon ang isa nila ka miembro makahimo sing seksuwal nga imoralidad!—Hulubaton 17:21, 25.

20. Para mangin malipayon ang pamilya, ano ang dapat himuon sang kada miembro?

²⁰ Mahapos ang pagsolbar sa mga problema sa pamilya kon ginasunod ang laygay sang Biblia. Ang matuod, ina ang sekreto para mangin malipayon ang pamilya. Gani mga bana, dapat ninyo palanggaon ang inyo asawa, kag tratuhon ninyo  sila pareho sa pagtrato ni Jesus sa iya kongregasyon. Kamo naman nga mga asawa, magpasakop kamo sa inyo bana, kag sunda ang maayo nga asawa nga mabasa sa Hulubaton 31:10-31. Mga ginikanan, hanasa ukon tudlui ang inyo mga bata. (Hulubaton 22:6) Mga amay, ‘magdumala sing maayo sa inyo panimalay.’ (1 Timoteo 3:4, 5; 5:8) Kag kamo nga mga bata, tumana ang inyo mga ginikanan. (Colosas 3:20) Wala sing perpekto sa pamilya, kay ang tanan makasala gid. Gani dapat magpaubos, kag mangayo gid sing pasaylo ukon pasensia.

21. Ano ang maayo gid nga palaabuton nga malapit na matabo, kag paano mangin malipayon ang aton pamilya subong?

²¹ Makita gid sa Biblia ang importante katama nga mga laygay kag mga sugo parte sa pamilya. Nagatudlo man ini parte sa bag-o nga kalibutan sang Dios kag sa paraiso nga duta nga istaran sang malipayon nga mga tawo nga nagasimba kay Jehova. (Bugna 21:3, 4) Malapit na matabo ining maayo gid nga palaabuton! Bisan subong, mangin malipayon ang aton pamilya kon sundon naton ang mga sugo sang Dios nga mabasa sa iya Pulong, ang Biblia.