Kapitulo Kuatro

“Kamo Akon mga Saksi”!

Isaias 43:​1-​28

1. Paano ginagamit ni Jehova ang tagna, kag ano dapat ang mangin reaksion sang iya katawhan sa natuman nga tagna?

 ANG ikasarang sa pagtagna sang palaabuton isa ka butang nga nagapatuhay sang matuod nga Dios gikan sa tanan nga butig nga dios. Apang kon nagapanagna si Jehova, indi lamang ang pagpamatuod sa iya pagka-Dios ang ginahunahuna niya. Subong sang ginapakita sa Isaias kapitulo 43, ginagamit ni Jehova ang tagna subong pamatuod sang iya pagka-Dios kag sang iya gugma para sa iya nakigkatipan nga katawhan. Nian, ang iya katawhan nga nakahantop sang natuman nga tagna indi dapat maghipos lamang; dapat sila magtestigo sa ila nakita. Huo, dapat sila mangin mga saksi ni Jehova!

2. (a) Ano ang espirituwal nga kahimtangan sang Israel sang panahon ni Isaias? (b) Paano ginbuksan ni Jehova ang mga mata sang iya katawhan?

² Sing makapasubo, sang panahon ni Isaias ang Israel yara sa sining makapasubo nga kahimtangan amo kon ngaa ginkabig ni Jehova ang katawhan nga inutil sa espirituwal. “Paguwaa ang isa ka katawhan nga bulag bisan pa may mga mata, kag ang mga bungol bisan pa may mga dulunggan.” (Isaias 43:8) Paano ang katawhan nga bulag kag bungol sa espirituwal makaalagad kay Jehova subong iya buhi nga mga saksi? Isa lamang ang paagi. Ang ila mga mata kag mga dulunggan dapat buksan sa milagruso nga paagi. Kag ginbuksan matuod ini ni Jehova! Paano? Una, nagpadapat si Jehova sing matigdas nga disiplina​—ang mga pumuluyo sang naaminhan nga ginharian sang Israel nangin bihag sang 740 B.C.E., kag ang mga taga-Juda, sang 607 B.C.E. Nian, gingamit ni Jehova ang iya gahom para sa iya katawhan paagi sa paghilway sa ila kag sa pagpabalik sa nagpagsik liwat sa espirituwal kag mahinulsulon nga mga nagkalabilin sa ila dutang natawhan sang  537 B.C.E. Sa kamatuoran, daku gid ang pagsalig ni Jehova nga ang iya katuyuan sa sining bahin indi gid mabalabagan amo kon ngaa mga 200 ka tuig antes, nagpamulong sia tuhoy sa kahilwayan sang Israel nga daw subong nga natabo na.

3. Ano nga pagpalig-on ang ginhatag ni Jehova sa mga mabihag sa palaabuton?

³ “Amo ini ang ginsiling ni Jehova, ang imo Manunuga, O Jacob, kag ang imo Manughuman, O Israel: ‘Dili ka mahadlok, kay gintubos ko ikaw. Gintawag ko ikaw sa imo ngalan. Akon ikaw. Kon mag-agi ka sa katubigan, ako magaupod sa imo; kag sa mga suba, indi sila magalapaw sa imo. Kon maglakat ka sa kalayo, indi ka mapaso, ni masirab ka sang dabdab. Kay ako amo si Jehova nga imo Dios, ang Balaan sang Israel nga imo Manluluwas.’ ”​—Isaias 43:​1-3a.

4. Paano si Jehova nangin Manunuga sang Israel, kag ano nga pasalig ang ginhatag niya sa iya katawhan tuhoy sa ila pagbalik sa ila dutang natawhan?

⁴ May pinasahi nga interes si Jehova sa Israel bangod iya ang pungsod. Sia mismo ang nagtuga sini bilang katumanan sang katipan kay Abraham. (Genesis 12:​1-3) Sa amo, ang Salmo 100:3 nagasiling: “Hibalua nga si Jehova Dios. Sia ang naghimo sa aton, kag indi kita sa aton kaugalingon. Kita iya katawhan kag mga karnero sang iya halalban.” Subong Manunuga kag Manunubos sang Israel, ipasag-uli ni Jehova ang iya katawhan sa ila dutang natawhan. Ang mga sablag, subong sang katubigan, nagabaha nga mga suba, kag nagahingalayo nga mga desyerto, indi magaupang ukon magahalit sa ila, subong nga ang kaanggid sini nga mga butang wala magpahinay sa ila mga katigulangan sang nagalakbay sila padulong sa Ginsaad nga Duta mga isa ka libo ka tuig antes sini.

5. (a) Paano ang mga pulong ni Jehova nagalipay sa espirituwal nga Israel? (b) Sin-o ang mga kaupod sang espirituwal nga Israel, kag sin-o ang naglaragway sa ila?

⁵ Ang mga pulong ni Jehova nagalipay man sa modernong adlaw nga mga nagkalabilin sang espirituwal nga Israel, nga ginatapuan sang ginpanganak sa espiritu nga ‘bag-ong tinuga.’ (2 Corinto 5:17) Bangod masidla nga nag-atubang sila sa “katubigan” sang katawhan, naeksperiensiahan nila ang mahigugmaon nga  pag-amlig sang Dios sa malaragwayon nga mga baha. Ang kalayo gikan sa ila mga kaaway wala maghalit sa ila kundi, nagpadalisay sa ila. (Zacarias 13:​9; Bugna 12:​15-​17) Ginabantayan man ni Jehova ang “dakung kadam-an” sang “iban nga mga karnero,” nga nagbuylog sa espirituwal nga pungsod sang Dios. (Bugna 7:​9; Juan 10:16) Ginlaragway sila sang “daku nga nagasalakot nga kadam-an” nga nagguwa gikan sa Egipto upod sa mga Israelinhon kag subong man sang mga di-Judiyo nga nagbalik upod sa ginhilway nga mga bihag gikan sa Babilonia.​—Exodo 12:​38; Esdras 2:​1, 43, 55, 58.

6. Paano ginpakita ni Jehova nga sia isa ka Dios sang katarungan may kaangtanan sa paggawad sa (a) undanon nga Israel? (b) espirituwal nga Israel?

⁶ Nagsaad si Jehova nga luwason niya ang iya katawhan gikan sa Babilonia paagi sa mga hangaway sang Media kag Persia. (Isaias 13:​17-​19; 21:​2, 9; 44:​28; Daniel 5:28) Subong Dios sang katarungan, bayaran ni Jehova sing nagakaigo nga gawad ang Medo-Persianhon  nga “mga empleyado” niya bilang kabaylo sang Israel. “Ginhatag ko ang Egipto subong gawad para sa imo, ang Etiopia kag ang Seba nga tal-us sa imo. Tungod nga bilidhon ka sa akon mga mata, ginkabig ka nga dungganon, kag ginhigugma ko ikaw. Kag magahatag ako sing mga tawo nga tal-us sa imo, kag sing pungsudnon nga mga grupo nga tal-us sa imo kalag.” (Isaias 43:​3b, 4) Ang maragtas nagapamatuod nga gin-agaw matuod sang Emperyo sang Persia ang Egipto, Etiopia, kag ang kaiping nga Seba, subong sang gintagna sang Dios. (Hulubaton 21:18) Sa kaanggid nga paagi, sang 1919, ginhilway ni Jehova paagi kay Jesucristo ang mga nagkalabilin sang espirituwal nga Israel gikan sa pagkabihag. Apang, wala magkinahanglan si Jesus sing padya para sa iya serbisyo. Indi sia isa ka paganong manuggahom. Kag iya mismo espirituwal nga kauturan ang iya ginhilway. Luwas pa, sang 1914, nahatag na sa iya ni Jehova ang ‘mga pungsod subong iya palanublion kag ang kaukbungan sang duta subong iya kaugalingon.’​—Salmo 2:8.

7. Ano ang ginabatyag ni Jehova sa iya katawhan sang una kag sa karon?

 ⁷ Talupangda kon paano si Jehova dayag nga nagpabutyag sang iya mapinalanggaon nga balatyagon sa gintubos nga mga bihag. Ginsugiran niya sila nga sila “bilidhon” kag “dungganon” para sa iya kag nga ‘ginahigugma’ niya sila. (Jeremias 31:3) Amo man sini ang ginabatyag niya​—kag labi na gid gani​—​sa iya matutom nga mga alagad karon. Ang hinaplas nga mga Cristiano nakatigayon sing kaangtanan sa Dios, indi paagi sa pagkabun-ag, kundi paagi sa pagpanghikot sang balaan nga espiritu sang Dios pagkatapos sang ila pagdedikar sang ila kaugalingon sa ila Manunuga. Ginpasuod sila ni Jehova sa iya Anak kag sa iya mismo kag ginsulat niya ang iya kasuguan kag mga prinsipio sa ila mabinatunon nga tagipusuon.​—Jeremias 31:​31-34; Juan 6:44.

8. Ano nga pasalig ang ginhatag ni Jehova sa mga bihag, kag ano ang batyagon nila sa paghilway sa ila?

⁸ Sa paghatag sing dugang pa nga pasalig sa mga bihag, si Jehova nagdugang: “Dili ka mahadlok, kay ako kaupod nimo. Gikan sa ginabutlakan sang adlaw dalhon ko ang imo binhi, kag gikan sa ginatunuran sang adlaw tipunon ko ikaw. Magasiling ako sa aminhan, ‘Ihatag!’ kag sa bagatnan, ‘Dili pagpunggi. Dalha ang akon mga anak nga lalaki gikan sa malayo, kag ang akon mga anak nga babayi gikan sa ukbong sang duta, ang tagsatagsa nga ginatawag sa akon ngalan kag gintuga ko para sa akon himaya, nga ginhuman ko, huo, nga ginhimo ko.’ ” (Isaias 43:5-7) Bisan ang pinakabaw-ing nga mga bahin sang duta indi mabudlay lab-uton ni Jehova kon mag-abot ang tion nga hilwayon niya ang iya mga anak nga lalaki kag mga anak nga babayi kag ipasag-uli sila sa ila hinigugma nga dutang natawhan. (Jeremias 30:​10, 11) Walay duhaduha nga sa ila pagtamod, ini nga paghilway magalabaw pa sa paghilway anay sa ila pungsod gikan sa Egipto.​—Jeremias 16:​14, 15.

9. Sa anong duha ka paagi nga ginaangot ni Jehova sa iya ngalan ang iya mga buhat sang pagluwas?

⁹ Paagi sa pagpahanumdom sa iya katawhan nga sila ginatawag sa iya ngalan, ginapalig-on ni Jehova ang iya saad nga luwason ang Israel. (Isaias 54:​5, 6) Dugang pa, ginaangot ni Jehova ang iya ngalan sa iya ginsaad nga kahilwayan. Sa paghimo sini, ginapat-od  niya nga sia ang magabaton sing himaya kon matuman na ang iya matagnaon nga pulong. Bisan gani ang mandadaug sang Babilonia wala sing kinamatarong sa kadungganan nga nagakadapat sa isa kag lamang buhi nga Dios.

Ang mga Dios nga Gintilawan

10. Ano nga hangkat ang ginpahamtang ni Jehova sa atubangan sang mga pungsod kag sang ila mga dios?

¹⁰ Ginbungat karon ni Jehova ang iya saad nga hilwayon ang Israel subong sadsaran sang isa ka bug-os uniberso nga kaso sa korte diin gintilawan ang mga dios sang mga pungsod. Aton mabasa: “Magtingob sa isa ka duog ang tanan nga pungsod, kag magtipon ang pungsudnon nga mga grupo. Sin-o sa ila [mga dios nila] ang makapahayag sini? Ukon mapabati bala nila sa aton bisan ang nahauna nga mga butang? Padalha sila [ila mga dios] sang ila mga saksi, agod sila mapahayag nga matarong, ukon papamatia sila kag magsiling, ‘Ini ang kamatuoran!’ ” (Isaias 43:9) Nagpahamtang si Jehova sing daku nga hangkat sa atubangan sang mga pungsod sang kalibutan. Daw subong bala nga sia nagsiling: ‘Tuguti ang inyo mga dios sa pagpamatuod nga mga dios sila paagi sa sibu nga pagtagna sang palaabuton.’ Bangod ang matuod lamang nga Dios ang makatagna nga walay pagsayop, ibuyagyag sini nga pagtilaw ang tanan nga impostor. (Isaias 48:5) Apang ang Labing Gamhanan nagdugang sing isa pa ka legal nga kondisyon: Ang tanan nga nagapangangkon nga matuod nga mga dios dapat mag-aman sing mga saksi, sa ila mga tagna kag sa katumanan sini. Siempre, wala ginpwera ni Jehova ang iya kaugalingon gikan sa sining legal nga kinahanglanon.

11. Ano nga sugo ang ginhatag ni Jehova sa iya alagad, kag ano ang ginpahayag ni Jehova nahanungod sa iya pagka-Dios?

¹¹ Bangod wala sing gahom, ang butig nga mga dios indi makaaman sing mga saksi. Busa, makahuluya nga ang duog sa korte para sa testigo wala sing unod. Apang tion na karon nga pamatud-an ni Jehova ang iya pagka-Dios. Nagatulok sa iya katawhan, sia nagsiling: “Kamo akon mga saksi, . . . ang akon alagad nga ginpili ko, agod nga magakilala kamo kag magtuo sa akon, kag agod makahangop kamo nga ako amo gihapon inang Isa. Una sa  akon wala sing Dios nga nahuman, kag wala na sa ulihi nakon. Ako​—ako si Jehova, kag luwas sa akon wala sing manluluwas. Ako nagpahayag kag nagluwas kag nagpabati sini, sang wala sing dumuluong nga dios sa tunga ninyo. Busa kamo ang akon mga saksi, . . . kag ako ang Dios. Subong man, sa tanan nga tion ako amo gihapon inang Isa; kag wala sing bisan isa nga makaluwas gikan sa akon kamot. Magahulag ako, kag sin-o ang makaupang [sa akon kamot]?”​—Isaias 43:10-13.

12, 13. (a) Anong daku nga testigo ang ginpresentar sang katawhan ni Jehova? (b) Paano ang ngalan ni Jehova nakilala sa modernong mga tion?

¹² Bilang sabat sa ginsiling ni Jehova, nagginutok dayon sa duog sang korte para sa testigo ang panong sang malipayon nga mga saksi. Ang ila pagtestigo maathag kag indi maduhaduhaan. Kaangay ni Josue, sila nagatestigo nga ‘ang tanan nga ginpamulong ni Jehova natuman. Wala sing isa ka tinaga sini ang napaslawan.’ (Josue 23:14) Madumduman gihapon sang katawhan ni Jehova ang mga pulong nanday Isaias, Jeremias, Ezequiel, kag sang iban pa nga mga manalagna nga, sa isa ka tingog, nagtagna sang pagkabihag sang Juda kag sang ila milagruso nga kahilwayan gikan sa pagkabihag. (Jeremias 25:​11, 12) Ang manughilway sang Juda nga si Ciro ginhingadlan sa wala pa sia matawo!​—Isaias 44:26–​​45:1.

¹³ Bangod sining daku gid nga ebidensia, sin-o ang makapanghiwala nga si Jehova amo lamang ang matuod nga Dios? Indi kaangay sang pagano nga mga dios, si Jehova lamang ang wala gintuga; sia lamang ang matuod nga Dios. a Busa, ang katawhan nga nagadala sang ngalan ni Jehova may tumalagsahon kag makakulunyag nga pribilehiyo nga isugid ang iya dalayawon nga mga binuhatan sa palaabuton nga mga kaliwatan kag sa iban pa nga mamangkot tuhoy sa iya. (Salmo 78:​5-7) Sa kaanggid nga paagi, ang modernong adlaw nga mga Saksi ni Jehova may pribilehiyo nga ipakilala ang ngalan ni Jehova sa bug-os nga duta. Sang katuigan 1920 dugang pa nga narealisar sang mga Estudyante sang Biblia ang daku nga importansia sang ngalan sang Dios, nga Jehova.  Nian, sang Hulyo 26, 1931, sa isa ka kombension sa Columbus, Ohio, ang presidente sang Sosiedad, nga si Joseph F. Rutherford, nagpresentar sing isa ka resolusyon nga natig-uluhan sing “Isa ka Bag-o nga Ngalan.” Ang mga pulong nga, “Luyag namon nga makilala kami kag tawgon sa ngalan nga mga saksi ni Jehova,” nagpakunyag sa mga kombensionista, nga nag-aprobar sa resolusyon paagi sa mabaskog nga pagsabat sing “Huo!” Sugod sadto, ang ngalan ni Jehova nakilala sa bug-os nga kalibutan.​—Salmo 83:18.

14. Ano ang ginpahanumdom ni Jehova sa mga Israelinhon, kag ngaa sibu sa tion ining pahanumdom?

¹⁴ Ginaatipan ni Jehova ang mga nagadala sang iya ngalan nga may kadungganan, kag ginatamod sila subong “tawotawo sang iya mata.” Ginpahanumdom niya ang mga Israelinhon tuhoy sini, nga ginaasoy sa ila kon paano niya ginhilway sila gikan sa Egipto kag gintuytuyan sa kahanayakan. (Deuteronomio 32:​10, 12) Sadtong tion wala sing dumuluong nga dios sa tunga nila, kay nasaksihan mismo sang ila mga mata ang daku gid nga kahuy-anan sang tanan nga dios sang Egipto. Huo, ang tanan nga dios sang Egipto wala makaamlig sa Egipto ukon makapugong sa paglakat sang Israel. (Exodo 12:12) Subong man, ang gamhanan nga Babilonia, diin nahamtang sa siudad sini ang di-magkubos 50 ka templo sa butig nga mga dios, indi makapugong sa kamot sang Labing Gamhanan kon hilwayon niya ang iya katawhan. Maathag nga “wala sing manluluwas” luwas kay Jehova.

Napukan ang mga Kabayo sa Inaway, Nabuksan ang mga Bilangguan

15. Ano ang gintagna ni Jehova tuhoy sa Babilonia?

¹⁵ “Amo ini ang ginsiling ni Jehova, nga inyo Manunubos, ang Balaan sang Israel: ‘Tungod sa inyo magapadala ako sa Babilonia kag hulugon ko ang mga balabag sang mga bilangguan, kag ang mga Caldeanhon sa mga barko magatangis. Ako si Jehova ang inyo Balaan, ang Manunuga sang Israel, ang inyo Hari.’ Amo ini ang ginsiling ni Jehova, ang Isa nga nagahimo sing dalan sa dagat mismo kag sing banas bisan sa mabaskog nga katubigan, ang Isa nga nagapaguwa sang kangga sa inaway kag  sang kabayo, sang puwersa militar kag sang mga makusog sing dungan: ‘Sila magahigda. Indi sila magabangon. Pat-od nga patyon sila. Kaangay sang pabilo pagapalungon sila.’ ”​—Isaias 43:14-17.

16. Ano ang mahanabo sa Babilonia, sa Caldeanhon nga mga negosyante, kag sa bisan sin-o nga magadepensa sa Babilonia?

¹⁶ Ang Babilonia daw isa ka bilangguan para sa mga bihag bangod nagpugong ini sa ila sa pagbalik sa Jerusalem. Apang ang mga depensa sang Babilonia indi balagbag para sa Labing Gamhanan, ang Isa nga antes sini naghimo sing “dalan sa [Dagat nga Mapula] mismo kag sing banas bisan sa mabaskog nga katubigan”​—mahimo gid ang Jordan. (Exodo 14:​16; Josue 3:13) Sa kaanggid nga paagi, panabawon sang ahente ni Jehova, nga si Ciro, ang daku nga Eufrates agod makasulod sa siudad ang iya mga hangaway. Ang Caldeanhon nga mga negosyante nga nagabiyahe sa mga kanal sang Babilonia​—ang katubigan nga ginaagihan sang linibo ka komersial nga mga sakayan kag mga balsa nga nagadala sang mga dios sang Babilonia​—​magaugayong sa kasubo kon mapukan ang ila gamhanan nga kapital. Kaangay sang mga kangga ni Paraon sa Dagat nga Mapula, ang madasig nga mga kangga sang Babilonia wala sing mahimo. Indi sila makaluwas sa iya. Subong kadali sa pagpalong sang isa sa pabilo sang isa ka de-langis nga lampara, kutlon sang magasalakay ang kabuhi sang bisan sin-o nga magadepensa.

Gintuytuyan ni Jehova ang Iya Katawhan Pauli

17, 18. (a) Anong “bag-o” nga butang ang gintagna ni Jehova? (b) Sa anong paagi indi pagdumdumon sang katawhan ang nahauna nga mga butang, kag ngaa?

¹⁷ Sa pagpaanggid sang iya anay mga buhat sang pagluwas sa iya buot nga himuon, si Jehova nagsiling: “Indi ninyo pagdumdumon ang nahauna nga mga butang, kag ang mga butang sang una indi ninyo pagbinagbinagon. Yari karon! Nagahimo ako sing butang nga bag-o. Karon magalutaw ini. Mahibaluan ninyo ini, indi bala? Sa pagkamatuod, magapahamtang ako sing isa ka dalan sa kahanayakan, sing mga suba sa desyerto. Ang ilahas nga sapat sang latagon magahimaya sa akon, ang mga chakal kag  ang mga avestruz; bangod magahatag ako sing tubig bisan sa kahanayakan, sing mga suba sa desyerto, sa pagpainom sa akon katawhan, ang akon pinili, ang katawhan nga ginhuman ko para sa akon kaugalingon, agod isaysay nila ang akon kadayawan.”​—Isaias 43:18-21.

¹⁸ Sa pagsiling, “indi ninyo pagdumdumon ang nahauna nga mga butang,” wala ginapahangop ni Jehova nga kalimtan sang iya mga alagad ang iya mga buhat sang pagluwas nga ginhimo sang una. Sa kamatuoran, madamo sini nga mga buhat ang bahin sang gintuytuyan sang Dios nga maragtas sang Israel, kag ginsugo ni Jehova nga ang pagpalagyo gikan sa Egipto dapat dumdumon kada tuig kon ginasaulog ang Paskwa. (Levitico 23:​5; Deuteronomio 16:​1-4) Apang, luyag karon ni Jehova nga himayaon sia sang iya katawhan pasad sa “butang nga bag-o”​—butang nga maeksperiensiahan nila mismo. Nagalakip ini indi lamang sang ila kahilwayan gikan sa Babilonia kundi sang ila man milagruso nga paglakbay pauli, ayhan paagi sa kapin ka direkta nga alagyan sa desyerto. Sa sadtong lamgod nga duta, si Jehova magahimo sing “dalan” para sa ila kag magahimo sing gamhanan nga mga buhat nga kaangay sang ginhimo niya anay para sa mga Israelinhon sang adlaw ni Moises​—sa pagkamatuod, pakan-on niya ang mga Israelinhon sa desyerto kag bulngon ang ila kauhaw paagi sa mga suba. Mangin bugana gid ang mga aman ni Jehova nga bisan gani ang ilahas nga mga sapat magahimaya sa Dios kag magalikaw sa pagsalakay sa katawhan.

19. Paano ang mga nagkalabilin sang espirituwal nga Israel kag ang ila mga kaupod nagalakat sa “Dalan sang Pagkabalaan”?

¹⁹ Sing kaanggid man, sang 1919 ang mga nagkalabilin sang espirituwal nga Israel ginhilway gikan sa pagkabihag sa Babilonia, kag nag-agi sila sa alagyan nga ginhanda ni Jehova para sa ila, “ang Dalan sang Pagkabalaan.” (Isaias 35:8) Indi kaangay sang mga Israelinhon, wala sila mag-agi sa nagahingalayo nga desyerto gikan sa isa ka duog pakadto sa lain naman, kag ang ila paglakbay wala magdul-ong sa ila sa Jerusalem sa tapos sang pila ka bulan. Apang, “ang Dalan sang Pagkabalaan” nagdul-ong sa mga nagkalabilin sang hinaplas nga mga Cristiano sa espirituwal nga paraiso. Sa ila bahin, nagapabilin sila sa sinang “Dalan sang Pagkabalaan,”  kay dapat pa sila maglakbay sa sining sistema sang mga butang. Tubtob nagapabilin sila sa daku nga dalan​—tubtob ginasunod nila ang mga talaksan sang Dios sa pagkatinlo kag pagkabalaan​—​nagapabilin sila sa espirituwal nga paraiso. Kag nalipay gid sila nga ginbuylugan sila sang isa ka dakung kadam-an sang “di-Israelinhon” nga mga kaupod! Tuhay gid sa mga nagalaum sa sistema ni Satanas, ang mga nagkalabilin kag ang ila mga kaupod padayon nga nagaambit sa bugana nga espirituwal nga bangkete nga ginaaman ni Jehova. (Isaias 25:​6; 65:​13, 14) Bangod nahantop nila nga ginapakamaayo ni Jehova ang iya katawhan, madamo sang tulad-sapat nga mga tawo ang nagbag-o sang ila mga dalanon kag naghimaya sa matuod nga Dios.​—Isaias 11:​6-9.

Ginpahayag ni Jehova nga Nasaklaw Sia

20. Paano ginpaslaw sang Israel si Jehova sang panahon ni Isaias?

²⁰ Sang dumaan nga mga tion ang ginpasag-uli nga mga nagkalabilin sang Israel isa ka nagbag-o na nga katawhan kon ipaanggid sa malaut nga kaliwatan sang panahon ni Isaias. Tuhoy sa naulihi, si Jehova nagsiling: “Wala ka magpanawag sa akon, O Jacob, bangod ginlapyo ka sa akon, O Israel. Wala mo gindala sa akon ang karnero sang imo bug-os nga mga halad nga sinunog, kag paagi sa imo mga halad wala mo ako ginhimaya. Wala ko ikaw ginpilit nga mag-alagad sa akon upod ang dulot, ni ginpalapyo ko ikaw paagi sa olibano. Wala mo ako ginbaklan sang matam-is nga kania sa bisan ano nga kuwarta; kag sa tambok sang imo mga halad wala mo ako ginbusog. Sa katunayan ginpilit mo ako nga mag-alagad bangod sang imo mga sala; ginpalapyo mo ako sa imo mga kasaypanan.”​—Isaias 43:22-24.

21, 22. (a) Ngaa masiling nga indi mabudlay ang mga ginapatuman ni Jehova? (b) Sa anong paagi nga daw subong bala nga si Jehova ginpaalagad sang katawhan sa ila?

²¹ Sa pagsiling, “Wala ko ikaw ginpilit nga mag-alagad sa akon upod ang dulot, ni ginpalapyo ko ikaw paagi sa olibano,” wala ginapahangop ni Jehova nga ang halad kag olibano (ingrediente sang balaan nga incienso) indi kinahanglanon. Sa pagkamatuod, kinahanglanon gid ini sa matuod nga pagsimba sa idalom sang Kasuguan nga katipan. Amo man ang “kania,” nga nagapatuhoy  sa mahumot nga calamo, isa ka maamyon nga ingrediente sang balaan nga lana nga ginagamit sa paghaplas. Ginpatumbayaan sang mga Israelinhon ang paggamit sini kon nagaalagad sa templo. Apang mabudlay gid bala ining mga ginapatuman? Indi sa pagkamatuod! Mahapos lamang ang mga ginapatuman ni Jehova kon ipaanggid sa ginapatuman sang butig nga mga dios. Halimbawa, ang butig nga dios nga si Molec nagpatuman sang paghalad sing bata​—butang nga wala gid ginpatuman ni Jehova!​—Deuteronomio 30:​11; Miqueas 6:​3, 4, 8.

²² Kon ang mga Israelinhon may espirituwal nga paghantop lamang, indi gid sila ‘malapyo kay Jehova.’ Paagi sa pag-usisa sang iya Kasuguan, makita nila ang iya tudok nga gugma sa ila kag malipayon nga ihalad sa iya ang “tambok,” ang labing maayo nga bahin sang ila mga halad. Sa baylo, makagod nga ginkuha nila para sa ila kaugalingon ang tambok. (Levitico 3:​9-​11, 16) Gintublag gid sining malaut nga pungsod si Jehova sang ila mga sala​—daw subong bala nga si Jehova ginpaalagad nila sa ila!​—Nehemias 9:​28-30.

Ang Disiplina May Bunga

23. (a) Ngaa nagakadapat ang pagdisiplina ni Jehova? (b) Ano ang nadalahig sa pagdisiplina sang Dios sa Israel?

²³ Bisan pa matigdas, kag nagakadapat, ang pagdisiplina ni Jehova may maayo nga mga resulta, sa amo posible ang pagpakita sing kaluoy. “Ako​—ako ang Isa nga nagapanas sang imo mga paglapas tungod sa akon, kag ang imo mga sala indi ko pagdumdumon. Pahanumduma ako; magkaupod nga ibutang naton ang aton kaugalingon sa paghukom; ipahayag ang imo kasaysayan agod ikaw mangin husto. Ang imo amay, ang nahauna, nagpakasala, kag ang imo mga manughambal [“mga manugpatpat,” footnote] naglapas batok sa akon. Busa pasipalahan ko ang mga prinsipe sang balaan nga duog, kag ihatag ko ang Jacob subong sang tawo nga gintugyan sa kalaglagan kag ang Israel sa mga pulong nga mapasipalahon.” (Isaias 43:25-28) Kaangay sang tanan nga pungsod sang kalibutan, ang Israel naghalin  kay Adan, “ang nahauna.” Busa, wala sing Israelinhon ang makapamatuod nga “husto” sia. Bisan gani ang iya sang Israel “mga manughambal”​—ang iya mga manunudlo, ukon mga manugpatpat sang Kasuguan​—​nakasala batok kay Jehova kag nagtudlo sing kabutigan. Amo kon ngaa, itugyan ni Jehova ang bug-os nga pungsod “sa kalaglagan” kag “sa mga pulong nga mapasipalahon.” Pasipalahan man niya ang tanan nga nagaalagad sa iya “balaan nga duog,” ukon santuaryo.

24. Sa anong panguna nga rason patawaron ni Jehova ang iya katawhan​​—sang una kag sa karon​—​apang, ano ang ginabatyag niya tuhoy sa ila?

²⁴ Apang, talupangda nga ang resulta nga kabangdanan sang pagkaluoy sang Dios sa Israel indi lamang amo ang paghinulsol sini; para ini sa kaayuhan ni Jehova. Huo, nadalahig ang iya ngalan. Kon pabay-an niya ang Israel nga mangin bihag sing permanente, ang iya mismo ngalan tamayon sang mga nagatan-aw. (Salmo 79:​9; Ezequiel 20:​8-​10) Amo man sa karon, ang kaluwasan sang katawhan ikaduha lamang sa pagpakabalaan sang ngalan ni Jehova kag sa pagbindikar sang iya pagkasoberano. Apang, ginahigugma ni Jehova ang mga nagabaton sang iya disiplina nga wala nagaduhaduha kag nagasimba sa iya sa espiritu kag kamatuoran. Ginapakita niya ang iya gugma para sa ila​—hinaplas man ukon iban nga mga karnero​—​paagi sa pagpanas sang ila mga sala pasad sa halad ni Jesucristo.​—Juan 3:​16; 4:​23, 24.

25. Anong makapulunaw nga mga butang ang himuon ni Jehova sa malapit nga palaabuton, kag paano naton mapakita ang aton apresasyon karon?

²⁵ Dugang pa, sa indi madugay ipasundayag ni Jehova ang iya gugma sa dakung kadam-an sang iya matutom nga mga sumilimba kon maghimo sia sing butang nga bag-o para sa ila paagi sa pagluwas sa ila sa “dakung kapipit-an” padulong sa isa ka natinluan nga “bag-ong duta.” (Bugna 7:​14; 2 Pedro 3:13) Masaksihan nila ang labing makapulunaw nga pagpasundayag sang gahom ni Jehova nga nakita sang mga tawo. Ang kapat-uran nga matabo ini sa palaabuton nagapahulag sa hinaplas nga mga nagkalabilin kag sa tanan nga magahuman sa dakung kadam-an nga magkasadya kag magkabuhi sa adlaw-adlaw nga nahisanto sa sining dungganon nga obligasyon: “Kamo akon mga saksi”!​—Isaias 43:10.

[Nota]

[Mga Pamangkot sa Pagtinuon]

[Piktyur sa pahina 48, 49]

Ginsuportahan ni Jehova ang mga Judiyo sa ila pagbalik sa Jerusalem

 [Piktyur sa pahina 52]

Ginhangkat ni Jehova ang mga pungsod nga magpakita sing mga saksi para sa ila mga dios

1. Bronse nga estatwa ni Baal 2. Daga nga mga “figurine” ni Astoret 3. Trinidad nga dios sang Egipto nga sanday Horus, Osiris, kag Isis 4. Griego nga mga dios nga sanday Atena (wala) kag Aprodita

 [Retrato sa pahina 58]

“Kamo akon mga saksi.”​​—Isaias 43:​10