1, 2. Naegbọn a lẹndọ dẹ̀hiho yin nunina vonọtaun de, podọ etẹwutu mí dona yọ́n nuhe Biblu plọnmẹ gandego?

AIGBA whè taun eyin mí yí i jlẹdo wẹkẹ lọ go. Eyin Jehovah pọ́n aigba hlan, mẹhe to akọta lẹpo mẹ lẹdo aihọn pé nọ taidi kùnkùn osin tọn dopo poun sọn sindànu de mẹ. (Salmu lẹ 115:15; Isaia 40:15) Dile etlẹ yindọ mí whè sọmọ yijlẹdo wẹkẹ lọ go, Salmu lẹ 145:18, 19 dọ dọ: “Jehovah ma dẹn do mẹhe nọ dawhá ylọ ẹ lẹpo, yèdọ mẹhe nọ dawhá ylọ ẹ to nugbo mẹ lẹpo. E nọ hẹn pekọ wá na ojlo mẹhe nọ dibusi i lẹ tọn; e nọ sè awhágbe yetọn na alọgọ bo nọ whlẹn yé.” Lẹblanulọkẹyi jiawu nankọ die! Jehovah, Mẹdatọ ganhunupotọ lọ jlo na dọnsẹpọ mí bosọ jlo nado dotoaina odẹ̀ mítọn lẹ. Mọwẹ, lẹblanulọkẹyi de wẹ dẹ̀hiho yin, yèdọ nunina vonọtaun de he Jehovah na dopodopo mítọn.

² Amọ́, eyin Jehovah na dotoaina mí, mí dona nọ dọhona ẹn to aliho he ewọ kẹalọyi mẹ. Nawẹ mí gán wà enẹ gbọn? Gbọ mí ni pọ́n nuhe Biblu dọ gando odẹ̀ go.

3. Naegbọn a dona nọ hodẹ̀ hlan Jehovah?

³ Jehovah jlo dọ a ni nọ hodẹ̀ kavi dọho hlan emi. Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn? Jaale hia Filipinu lẹ 4:6, 7. Lẹnnupọndo oylọ-basinamẹ homẹdagbe tọn enẹ ji. Ogán wẹkẹ lọ tọn tindo ojlo sisosiso to hiẹ mẹ bo jlo dọ a ni nọ dọ numọtolanmẹ po nuhahun towe lẹ po na emi.

4. Nawẹ dẹ̀hiho hlan Jehovah whẹwhẹ sọgan hẹn haṣinṣan towe hẹ ẹ lodo gbọn?

⁴ Odẹ̀ nọ gọalọna mí nado jihọntọn pẹkipẹki hẹ Jehovah.  Whenue họntọn lẹ to linlẹn, ahunmẹdunamẹnu po numọtolanmẹ yetọn lẹ po dọna ode awetọ whẹwhẹ, haṣinṣan yetọn nọ lodo dogọ. Nudopolọ wẹ gando dẹ̀hiho hlan Jehovah go. To Biblu mẹ, ewọ ko dọ linlẹn po numọtolanmẹ etọn lẹ po gọna nuhe e na wà to sọgodo lẹ na we. A sọgan hẹn numọtolanmẹ sisosiso towe lẹ zun yinyọnẹn na ẹn gbọn hodidọ hẹ ẹ whẹwhẹ dali. Dile a to mọwà, haṣinṣan towe hẹ Jehovah na lodo dogọ.—Jakọbu 4:8.

5. Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ Jehovah ma nọ dotoaina odẹ̀ lẹpo?

⁵ Be odẹ̀ lẹpo wẹ Jehovah nọ dotoaina ya? Lala. To ojlẹ yẹwhegán Isaia tọn mẹ, Jehovah dọna Islaelivi lẹ dọmọ: “Dile etlẹ yindọ mì nọ hodẹ̀ susu, n’ma nọ dotoai; alọ mìtọn lẹ ko gọ́ na ohùn.” (Isaia 1:15) Enẹ dohia dọ eyin mí ma to aṣeji, mí sọgan wà nudelẹ he na hẹn mí jẹla sọn Jehovah dè bọ ewọ ma na nọ sè odẹ̀ mítọn lẹ.

6. Naegbọn yise do yin nujọnu sọmọ? Nawẹ mí nọ dohia dọ mí tindo yise gbọn?

 ⁶ Eyin mí jlo dọ Jehovah ni dotoaina odẹ̀ mítọn lẹ, mí dona tindo yise to ewọ mẹ. (Malku 11:24) Apọsteli Paulu dọmọ: “Matin yise, e ma yọnbasi nado hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn ganji, na mẹhe to dindọnsẹpọ ẹ dona yise dọ ewọ tin podọ ewọ wẹ ahọsumẹtọ mẹhe to dindin in vẹkuvẹku lẹ tọn.” (Heblu lẹ 11:6) Amọ́, e ma ko pé nado dọ poun dọ mí tindo yise. Mí dona do yise mítọn hia hezeheze gbọn tonusisena Jehovah egbesọegbesọ dali.—Hia Jakọbu 2:26.

7. (a) Naegbọn mí dona nọ do whiwhẹ po sisi po hia to whenue mí to dẹ̀ho hlan Jehovah? (b) Nawẹ mí sọgan dohia dọ mí yin ahundoponọ to whenue mí to dẹ̀ho gbọn?

⁷ Mí dona nọ do whiwhẹ po sisi po hia to whenue mí to dẹ̀ho hlan Jehovah. Etẹwutu? Eyin mí jlo na dọhona ahọlu kavi togán de, mí na wàmọ po sisi po. Jehovah wẹ Jiwheyẹwhe Ganhunupotọ lọ, enẹwutu be e ma jẹ dọ mí ni sọ do sisi po whiwhẹ po hia hugan mọ to whenue mí to hodọ hẹ ẹ ya? (Jenẹsisi 17:1; Salmu lẹ 138:6) Mí sọ dona yin ahundoponọ bo nọ hodẹ̀ hlan Jehovah sọn ahun mẹ, kakati nado nọ to hogbe dopolọ lẹ vọ́ dọ mapote.—Matiu 6:7, 8.

8. Eyin mí hodẹ̀ gando nude go, nudevo tẹwẹ mí sọ dona nọ wà?

⁸ Nudevo wẹ sọ yindọ, eyin mí hodẹ̀ gando nude go, mí dona nọ wà nuhe go mí pé lẹpo nado yinuwa sọgbe hẹ odẹ̀ mítọn. Di apajlẹ, eyin mí hodẹ̀ hlan Jehovah nado biọ nuhudo egbesọ tọn mítọn lẹ, mí ma dona wàdidọ bo donukun dọ Jehovah na na mí nulẹpo to whenuena e yindọ mílọsu sọgan wazọ́n nado mọ nuhe sin hudo mí do. Mí dona nọ wazọ́n sinsinyẹn bo nọ kẹalọyi agbasazọ́n depope he mí gán wà. (Matiu 6:11; 2 Tẹsalonikanu lẹ 3:10) Kavi eyin mí biọ alọgọ Jehovah tọn to odẹ̀ mẹ nado doalọtena nuhe ma sọgbe de wiwà, mí dona dapana ninọmẹ  depope he sọgan ze mí do whlepọn mẹ. (Kolosinu lẹ 3:5) Todin, gbọ mí ni gbadopọnna kanbiọ delẹ he mẹsusu nọ kanse gando odẹ̀ go.

9. Mẹnu wẹ mí dona nọ hodẹ̀ hlan? Etẹwẹ Johanu 14:6 plọn mí gando odẹ̀ go?

⁹ Mẹnu wẹ mí dona nọ hodẹ̀ hlan? Jesu plọn hodotọ etọn lẹ nado nọ hodẹ̀ hlan “Otọ́ mítọn he tin to olọn mẹ.” (Matiu 6:9) E sọ dọmọ: “Yẹn wẹ aliho lọ, nugbo lọ po ogbẹ̀ po. Mẹdepope ma nọ wá Otọ́ dè adavo gbọn yẹn gblamẹ.” (Johanu 14:6) Enẹwutu, Jehovah kẹdẹ wẹ mí dona nọ hodẹ̀ hlan gbọn Jesu gblamẹ. Etẹwẹ e zẹẹmẹdo nado nọ hodẹ̀ gbọn Jesu gblamẹ? Whẹpo Jehovah nado sè odẹ̀ mítọn lẹ, mí dona nọ dohia dọ mí tindo sisi na azọ́ndenamẹ vonọtaun he Jehovah dena Jesu. Dile mí ko plọn do, Jesu wá aigba ji nado whlẹn mí sọn ylando po okú po si. (Johanu 3:16; Lomunu lẹ 5:12) Jehovah sọ de Jesu taidi Yẹwhenọ Daho podọ Whẹdatọ.—Johanu 5:22; Heblu lẹ 6:20.

10. Be ninọmẹ tangan de mẹ wẹ mí dona nọ nọ̀ do hodẹ̀ ya? Basi zẹẹmẹ.

¹⁰ Be ninọmẹ tangan de mẹ wẹ mí dona nọ nọ̀ do hodẹ̀ ya? Lala, Jehovah ma biọ to mí si nado jẹklo, sinai kavi ṣite to whenue mí to dẹ̀ho. Biblu plọn mí dọ mí sọgan dọhona Jehovah to ninọmẹ depope he do sisi hia mẹ. (1 Otànnugbo lẹ 17:16; Nẹhemia 8:6; Daniẹli 6:10; Malku 11:25) E ma yin ninọmẹ he mẹ mí nọ do hodẹ̀ wẹ yin nujọnu na Jehovah gba, adavo ninọmẹ ahun mẹ tọn he mí tindo to whenue mí to hodọna ẹn. Mí sọgan hodẹ̀ daga kavi do odò, to fidepope podọ to whedepopenu, to okle kavi to zánmẹ. Whenue mí hodẹ̀ hlan Jehovah, mí sọgan deji dọ e na sè odẹ̀ mítọn eyin mẹdevo depope ma tlẹ sè nuhe dọ mí te.—Nẹhemia 2:1-6.

11. Etẹlẹ ji wẹ mí sọgan nọ dọhona Jehovah do?

 ¹¹ Etẹlẹ wẹ mí sọgan nọ biọ to odẹ̀ mẹ? Mí sọgan nọ biọ nudepope he Jehovah kẹalọyi. Biblu dọ dọ: “Nudepope he mí biọ sọgbe hẹ ojlo etọn, ewọ nọ sè mítọn.” (1 Johanu 5:14) Be mí sọgan nọ biọ nudelẹ na mídetiti ya? Gbau. Dẹ̀hiho hlan Jehovah dona taidi hodidọ na họntọn vivẹ́ de. Mí sọgan dọ nudepope he tin to ayiha po ahun mítọn po mẹ na Jehovah. (Salmu lẹ 62:8) Mí gán hodẹ̀ hlan ẹn nado na mí huhlọn gbigbọ wiwe etọn tọn, na e nido gọalọna mí nado wà nuhe sọgbe. (Luku 11:13) Mí sọ sọgan biọ nuyọnẹn to Jehovah si nado basi nudide dagbe lẹ, podọ mí gán biọ huhlọn to odẹ̀ mẹ nado duto nuhahun mítọn lẹ ji. (Jakọbu 1:5) Mí dona nọ biọ to Jehovah si dọ ni jo ylando mítọn lẹ na mí. (Efesunu lẹ 1:3, 7) E sọ jẹ dọ mí ni nọ hodẹ̀ do mẹdevo lẹ tamẹ, vlavo hagbẹ whẹndo mítọn tọn lẹ gọna mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu mítọn lẹ po.—Owalọ lẹ 12:5; Kolosinu lẹ 4:12.

12. Etẹwẹ dona nọ yin onú titengbe hugan to odẹ̀ mítọn lẹ mẹ?

¹² Etẹwẹ dona nọ yin onú titengbe hugan to odẹ̀ mítọn lẹ mẹ? Jehovah po ojlo etọn po wẹ. Mí dona nọ dopẹna ẹn sọn ahun mẹ wá na nuhe e ko wà na mí lẹpo. (1 Otànnugbo lẹ 29:10-13) Mí yọnẹn dọ ehe yin nujọnu, na whenue Jesu tin to aigba ji e plọn devi etọn lẹ lehe yé dona nọ hodẹ̀ do. (Hia Matiu 6:9-13.) E dọ dọ onú tintan he yé dona nọ biọ to odẹ̀ mẹ wẹ yindọ oyín Jiwheyẹwhe tọn ni yin kinklandowiwe, kavi dọ ni yin pinpọnhlan taidi onú wiwe. Enẹgodo, Jesu dohia dọ mí dona nọ hodẹ̀ dọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn ni wá podọ ojlo etọn ni yin wiwà to aigba blebu ji. To whenue mí ko hodẹ̀ gando onú titengbe enẹlẹ go godo wẹ Jesu dọ dọ mí sọgan hodẹ̀ na nuhudo mítọn titi lẹ. Eyin mí nọ ze Jehovah po ojlo etọn po do otẹn tintan mẹ to odẹ̀ mítọn lẹ mẹ, enẹ nọ do nuhe yin nujọnu hugan na mí lẹ hia.

13. Nawẹ odẹ̀ mítọn lẹ dona dite sọ?

 ¹³ Nawẹ odẹ̀ mítọn lẹ dona dite sọ? Biblu ma dọ. Odẹ̀ mítọn lẹ sọgan whègli kavi dite, sọgbe hẹ ninọmẹ lọ. Di apajlẹ, mí sọgan nọ hodẹ̀ kleun de whẹpo do dùnú bọ odẹ̀ mítọn gán nọ dite to whenue mí to pẹdona Jehovah kavi to ahunmẹdunamẹnu mítọn lẹ dọna ẹn. (1 Samuẹli 1:12, 15) Mí ma na jlo nado hodẹ̀ gaa nado ze míde daga to nukun mẹdevo lẹ tọn mẹ, dile mẹdelẹ wà do to azán Jesu tọn  gbè. (Luku 20:46, 47) Odẹ̀ mọnkọ lẹ ma nọ yinuwado Jehovah ji. Nuhe yin nujọnu na Jehovah wẹ yindọ odẹ̀ mítọn ni wá sọn ahun mẹ.

14. Whla nẹmu wẹ mí dona nọ hodẹ̀, podọ etẹwẹ ehe plọn mí gando Jehovah go?

¹⁴ Whla nẹmu wẹ mí dona nọ hodẹ̀? Jehovah basi oylọna mí nado nọ dọho hẹ ẹ whẹwhẹ. Biblu dọ dọ mí dona “nọ hodẹ̀ to whepoponu” bo “nọ sinyẹnlin to odẹ̀ mẹ.” (Matiu 26:41; Lomunu lẹ 12:12; 1 Tẹsalonikanu lẹ 5:17) Jehovah ko wleawufo nado dotoaina mí to whelẹponu. Mí sọgan nọ dopẹna ẹn egbesọegbesọ na owanyi po alọtútlú etọn po. Mí sọ sọgan nọ biọ anademẹ, huhlọn po homẹmiọnnamẹ etọn po. Eyin mí yọ́n pinpẹn lẹblanulọkẹyi he mí tindo nado nọ hodẹ̀ hlan Jehovah tọn nugbonugbo,  mí na nọ yí dotẹnmẹ hundote lẹpo zan nado dọho hẹ ẹ.

15. Naegbọn mí dona nọ dọ “niṣẹ” to vivọnu odẹ̀ de tọn?

¹⁵ Naegbọn mí dona nọ dọ “niṣẹ” to vivọnu odẹ̀ de tọn? Hogbe lọ “niṣẹ” zẹẹmẹdo “na jide tọn” kavi “ni yinmọ.” Aliho de wẹ nado dohia dọ nuhe mí dọ to odẹ̀ mẹ lẹ yin nujọnu na mí, enẹ wẹ yindọ mí yin ahundoponọ. (Salmu lẹ 41:13) Biblu plọn mí dọ nuhe sọgbe wẹ e yin nado dọ “niṣẹ,” vlavo do odò kavi daga to vivọnu odẹ̀ gbangba tọn de tọn nado dohia dọ mí kọngbedopọ hẹ nuhe yin didọ lọ.—1 Otànnugbo lẹ 16:36; 1 Kọlintinu lẹ 14:16.

16. Be Jehovah nọ na gblọndo na odẹ̀ mítọn lẹ nugbonugbo ya? Basi zẹẹmẹ.

¹⁶ Be Jehovah nọ na gblọndo na odẹ̀ mítọn lẹ nugbonugbo ya? Mọwẹ. Biblu ylọ ẹ dọ “Sisètọ odẹ̀ tọn.” (Salmu lẹ 65:2) Jehovah nọ dotoaina odẹ̀ ahundopo tọn gbẹtọ livi susu lẹ tọn bo nọ na gblọndo na yé, podọ e nọ wàmọ to aliho voovo mẹ.

17. Nawẹ Jehovah nọ yí angẹli lẹ po devizọnwatọ etọn he to aigba ji lẹ po zan nado na gblọndo na odẹ̀ mítọn lẹ gbọn?

¹⁷ Jehovah nọ yí angẹli lẹ po devizọnwatọ etọn he to aigba ji lẹ po zan nado na gblọndo na odẹ̀ mítọn lẹ. (Heblu lẹ 1:13, 14) Numimọ lẹ dohia dọ mẹsusu ko hodẹ̀ bo biọ alọgọ nado mọnukunnujẹ Biblu mẹ bọ to ojlẹ kleun de godo, Kunnudetọ Jehovah tọn de wá dla yé pọ́n. Biblu dohia dọ angẹli lẹ nọ tindo mahẹ to “wẹndagbe” lọ lilá lẹdo aihọn pé mẹ. (Hia Osọhia 14:6.) Humọ, susu mítọn wẹ ko hodẹ̀ hlan Jehovah gando nuhahun kavi nuhudo tangan de go bo wá mọ alọgọ yí sọn mẹmẹsunnu kavi mẹmẹyọnnu de dè to godo mẹ.—Howhinwhẹn lẹ 12:25; Jakọbu 2:16.

18. Nawẹ Jehovah nọ yí gbigbọ wiwe etọn po Biblu po zan nado na gblọndo na odẹ̀ mítọn lẹ gbọn?

 ¹⁸ Jehovah nọ yí gbigbọ wiwe etọn zan nado na gblọndo na odẹ̀ mítọn lẹ. Eyin mí biọ alọgọ to odẹ̀ mẹ nado duto nuhahun de ji, e sọgan yí gbigbọ wiwe etọn do na mí anademẹ po huhlọn po. (2 Kọlintinu lẹ 4:7) Jehovah sọ nọ yí Biblu zan nado na gblọndo na odẹ̀ mítọn lẹ bo gọalọna mí nado basi nudide nuyọnẹn tọn lẹ. Eyin mí to Biblu hia, mí sọgan mọ wefọ he na gọalọna mí lẹ. Jehovah sọ sọgan yí mẹde zan to opli ji bọ e na dọ nude he sin nuhudo mí tindo to gblọndo etọn mẹ, kavi e sọgan whàn mẹho agun tọn de nado dọhodo nuagokun de ji hẹ mí sọn Biblu mẹ.—Galatianu lẹ 6:1.

19. Etẹwutu mí sọgan nọ lẹndọ Jehovah ma ko na gblọndo na odẹ̀ mítọn lẹ?

¹⁹ Ṣigba to whedelẹnu, mí sọgan nọ kanse míde dọ, ‘Naegbọn Jehovah ma ko na gblọndo na odẹ̀ ṣie lẹ kakajẹ din?’ Flindọ, ewọ yọ́n whenue podọ lehe e na na gblọndo na odẹ̀ mítọn lẹ do. E yọ́n nuhudo mítọn. Mí sọgan to dandannu glọ nado zindonukọn to odẹ̀ mẹ na ojlẹ de nado dohia dọ nuhe biọ mí te lọ duahunmẹna mí nugbonugbo podọ nado dohia Jehovah dọ mí tindo yise to ewọ mẹ nugbonugbo. (Luku 11:5-10) To whedelẹnu, Jehovah nọ na gblọndo na odẹ̀ mítọn lẹ to aliho he mí sọgan nọma donukun mẹ. Di apajlẹ, mí sọgan hodẹ̀ gando ninọmẹ sinsinyẹn de go bọ kakati nado de nuhahun lọ sẹ̀, ewọ na na mí huhlọn nado doakọnna ẹn.—Hia Filipinu lẹ 4:13.

20. Naegbọn mí dona nọ hodẹ̀ hlan Jehovah whẹwhẹ?

²⁰ Lẹblanulọkẹyi jiawu nankọ die mí tindo nado nọ hodẹ̀ hlan Jehovah! Mí sọgan deji dọ e na dotoaina mí. (Salmu lẹ 145:18) Podọ lehe mí nọ hodẹ̀ sọn ahun mẹ wá whẹwhẹ sọ, mọ wẹ haṣinṣan mítọn hẹ ẹ na lodo dogọ do niyẹn.