1, 2. “Wekanhlanmẹ” tẹwẹ Jehovah wlan hlan mí, podọ etẹwutu?

 BE HIẸ sọgan flin ojlẹ godo tọn he a mọ wekanhlanmẹ de yí sọn mẹyiwanna towe he nọ nọ̀ fidindẹn de dè ya? Vlavo wẹ onú devo de sọ nọ hẹn homẹ mẹtọn hùn sọ wekanhlanmẹ ahundoponọ de sọn mẹyiwanna vivẹ de dè. Ayajẹ mítọn nọ gọfla nado sè lehe e te do, numimọ etọn lẹ, po tito etọn lẹ po. Wekanhlanmẹ mọnkọtọn nọ hẹn mẹyiwanna lẹ sẹpọ mí, eyin yé tlẹ tin to fidindẹn taun de.

² To whelọnu lo, etẹwẹ sọgan hẹn homẹhun mí hú wẹndomẹ he mí mọ kandai etọn yí sọn Jiwheyẹwhe he mí yiwanna lọ dè? To linlẹn de mẹ, Jehovah ko wlan “wekanhlanmẹ” de hlan mí—yèdọ Ohó etọn, Biblu. To e mẹ, e dọ mẹhe ewọ yin, nuhe e ko wà, nuhe e lẹndai nado wà lẹ, po onú susu devo lẹ po na mí. Jehovah ko na mí Ohó etọn na e jlo dọ mí ni dọnsẹpọ emi. Jiwheyẹwhe nuyọnẹntọ hugan mítọn ko de aliho he yọnhugan lọ nado dọho hẹ mí. Aliho he mẹ Biblu yin kinkàn te po nuhe e bẹhẹn lẹ po do nuyọnẹn mayọnjlẹ hia.

3. Aliho tẹmẹ wẹ Jehovah na Osẹ́n lọ Mose te?

³ E sọgan paṣa mẹdelẹ dọ, ‘Naegbọn Jehovah ma yí aliho ayidego hugan tọn de zan—taidi, ogbè de sọn olọn mẹ—nado dọho hẹ gbẹtọvi lẹ?’ Nugbo wẹ dọ, Jehovah ko yí angẹli afọzedaitọ etọn lẹ zan nado dọho sọn olọn mẹ to ojlẹ de mẹ. Di apajlẹ, e wàmọ to whenuena e na Osẹ́n Islaeli. (Galatianu lẹ 3:19) Ogbè he wá sọn olọn mẹ lọ dobunamẹ sọmọ bọ Islaelivi lẹ dibu bo dọna Jehovah ma nado dọhona yé to aliho ehe mẹ ba, ṣigba nado nọ dọhona yé gbọn Mose gblamẹ. (Eksọdusi 20:18-20) Osẹ́n lọ, he bẹ aṣẹdai 600 lẹ hẹn yin nina Mose po onù po tlọlọ.

4. Basi zẹẹmẹ nuhewutu wẹndido sọn onù mẹde tọn mẹ jẹ mẹdevo tọn mẹ ma sọgan yin aliho dejidego de nado hẹn osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn gbọṣi aimẹ.

⁴ Nalete, etẹwẹ na ko jọ eyin Osẹ́n enẹ ma ko yin kinkàndai? Be Mose na ko penugo nado flin zẹẹmẹ gigọ́ osẹ́n lọ lẹpo tọn bo dọ ẹ na akọta lọ blebu matin nuṣiwa ya? Etẹwẹ dogbọn whẹndo he wá to godo mẹ lẹ dali? Be yé na sọgan dejido ohó nùmẹ tọn go mlẹnmlẹn ya? Enẹ ma sọgan yin aliho dejidego de nado namẹ osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ gba. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n nuhe na jọ eyin hiẹ dona dọ otàn de na mẹsusu gbọn didọ ẹ na mẹde dali bọ mẹlọ na dọna mẹdevo bọ e na zindonukọn domọ kakajẹ omẹ godo tọn lọ ji. Nuhe mẹhe gbọngodo lọ na sè sọgan gbọnvo mlẹnmlẹn na nuhe omẹ tintan sè. Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn lẹ ma biọ owù mọnkọtọn mẹ gba.

5, 6. Etẹwẹ Jehovah degbena Mose nado wà na ohó Etọn lẹ, podọ naegbọn Ohó Jehovah tọn kinkàndai do yin dona de na mí?

⁵ Jehovah gbọn nuyọnẹn dali hẹn ohó etọn yin kinkàndai. E degbena Mose dọmọ: “Hiẹ ni wlan ohó helẹ: na kẹdẹdi yinyọnẹn ohó helẹ lọ tọn yẹn ko do basi alẹnu de hẹ we podọ hẹ Islaeli.” (Eksọdusi 34:27) Lehe Biblu kinkàn bẹjẹeji do niyẹn to owhe 1513 J.W.M. To owhe 1 610 he bọdego lẹ gblamẹ, Jehovah ‘dọho to nujijọ susu whenu podọ to aliho susu mẹ’ na gbẹtọvi wekantọ 40 delẹ he wlan Biblu. (Heblu lẹ 1:1) To ojlẹ lọ gblamẹ, vọkan-basitọ mẹdezejotọ lẹ yí sọwhiwhe do basi vọkan he sọgbe lẹ nado sọgan whlá Owe-wiwe lẹ.—Ẹzla 7:6; Psalm 45:1.

⁶ Na nugbo tọn, Jehovah ko dona mí gbọn hodidọ hẹ mí to kandai etọn mẹ dali. Be hiẹ ko mọ wekanhlanmẹ he hiẹ yiwanna sọmọ de yí pọ́n gbede—vlavo na e miọnhomẹna we wutu, bọ a sẹ̀ ẹ do bo nọ hia ẹ sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ ya? Onú mọnkọtọn de wẹ “wekanhlanmẹ” Jehovah tọn yin na mí. Na Jehovah dike bọ ohó etọn yin kinkàndai wutu, mí penugo nado nọ hia ẹ to gbesisọmẹ bo nọ lẹnayihamẹpọn do nuhe e dọ lẹ ji. (Psalm 1:2) Mí sọgan mọ “homẹmiọn  Owe-wiwe lẹ tọn” yí to whedepopenu he mí tindo nuhudo etọn.—Lomunu lẹ 15:4.

7. Nawẹ nuyọnẹn Jehovah tọn sọawuhia to gbẹtọvi lẹ yiyizan taidi wekantọ mẹ gbọn?

⁷ Jehovah do nuyọnẹn etọn hia gbọn yíyí gbẹtọvi lẹ zan nado kàn Ohó etọn dali. Lẹnnupọndo ehe ji: Eyin Jehovah ko yí angẹli lẹ zan nado kàn Biblu wẹ, be e na ko tindo nuyiwadomẹji dopolọ ya? Nugbo wẹ dọ, angẹli lẹ sọgan ko yí hogbe he yiaga sọgbe hẹ pọndohlan yetọn do basi zẹẹmẹ Jehovah tọn, bo basi zẹẹmẹ mẹdezejo yedetiti tọn hlan ẹn, bosọ na linlin gando gbẹtọvi nugbonọ heyin devizọnwatọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn go. Ṣigba be mí na penugo nugbonugbo nado mọnukunnujẹ pọndohlan nudida pipé gbigbọnọ he nuyọnẹn, numimọ, po huhlọn yetọn po yiaga tlala hú míwlẹ tọn mẹ ya?—Heblu lẹ 2:6, 7.

8. Nawẹ Biblu-kàntọ lẹ yin dotẹnmẹ jodona nado yí nugopipe apọ̀nmẹ tọn yetọn titi zan gbọn? (Pọ́n nudọnamẹ odò tọn ga.)

⁸ Gbọn gbẹtọvi lẹ yiyizan nado kàn ẹn dali, Jehovah na mí nuhe mí tindo nuhudo etọn lọ—yèdọ kandai de he yin “gbigbọ́n sọn Jiwheyẹwhe mẹ,” ṣogan bọ gbẹtọ gbẹ́ sọgan mọnukunnujẹemẹ. (2 Timoti 3:16) Nawẹ e basi ehe gbọn? To whẹho susu lẹ mẹ, e dike na kinkantọ lọ lẹ ni yí nugopipe apọ̀nmẹ tọn yetọn zan nado ṣinyan ‘ohó vivi, po ohó nugbo he sọgbe ehe yè ko wlan lẹ po.’ (Yẹwhehodọtọ 12:10, 11) Ehe do nuhewutu aliho he mẹ Biblu yin kinkàn te do gbọnvo susu hia; nukinkan lọ lẹ do awà he ji mẹhe kàn ẹn lẹ wá sọn po gbẹtọ-yinyin yetọn po hia. a Ṣogan, sunnu ehelẹ “dọho sọn Jiwheyẹwhe dè dile yè dọ̀n yé yì do gbọn [gbigbọ wiwe] dali.” (2 Pita 1:21) Gbọnmọ dali, nuhe yé kàn lọ lẹ yin “ohó Jiwheyẹwhe tọn” nugbonugbo.—1 Tẹsalonikanu lẹ 2:13.

9, 10. Naegbọn gbẹtọvi lẹ yiyizan nado kàn Biblu do hẹn ẹn nado dozolanmẹnamẹ bo dọnmẹdogo taun dogọ?

 ⁹ Gbẹtọvi lẹ yiyizan nado kàn Biblu hẹn ẹn nado yin owe he dozolanmẹnamẹ bo dọnmẹdogo taun de. Mẹhe kàn ẹn lẹ yin gbẹtọ he tindo numọtolanmẹ lẹ taidi míwlẹ tọn. Taidi mapenọ lẹ, yé pannukọn whlepọn po kọgbidinamẹ lẹ po he taidi míwlẹ lọsu tọn. To nujijọ delẹ mẹ, gbigbọ Jehovah tọn gbọdo yé nado wlan dogbọn numọtolanmẹ po tuklajijẹ yetọn titi lẹ po dali. (2 Kọlintinu lẹ 12:7-10) Enẹwutu, yé wlan hogbe he basi zẹẹmẹ numọtolanmẹ mẹdetiti tọn, yèdọ hogbe he angẹli depope ma sọgan ko yizan lẹ.

¹⁰ Pọ́n Ahọlu Davidi Islaeli tọn, di apajlẹ. To ylando sinsinyẹn delẹ wiwà godo, Davidi pà ohàn de to ehe mẹ e dọ nuhe tin to ahun etọn mẹ lẹpo jẹgbonu te, bo biọ jona Jiwheyẹwhe tọn. E wlan dọmọ: “Klọ́ mi sọn ylanwiwa ṣie mẹ patapata; bosọ lẹ̀ mi wé sọn ylando ṣie mẹ. Na yẹn yigbe tasinẹn ṣie tọn: whepoponu wẹ ylando ṣie sọ tin to nukọn ṣie. Doayi e go, ylanwiwa mẹ wẹ yè ji mi te; podọ ylando mẹ wẹ onọ̀ ṣie mọhò ṣie te. A yàn mi sọn nukọn towe blo; a sọ yí gbigbọ wiwe towe sọn dè e blo. Avọ́ Jiwheyẹwhe tọn wẹ otù gbigbà; ayiha gbigbà finfinyọn, Jiwheyẹwhe E, hiẹ ma to na vlẹ gba.” (Psalm 51:2, 3, 5, 11, 17) Be hiẹ sọgan doayi awufiẹsa wekantọ lọ tọn lẹ go ya? Mẹnu, gbọnvona gbẹtọvi mapenọ de wẹ sọgan basi zẹẹmẹ numọtolanmẹ sisosiso mọnkọtọn tọn?

11. Apajlẹ jọnun gbẹ̀mẹ tọn tẹlẹ wẹ Biblu bẹhẹn “na oplọn mítọn”?

¹¹ Onú devo sọ tin ga he nọ yidogọna mẹdọndogo Biblu tọn. To obá he gbloada de mẹ, owe de wẹ e yin he gando gbẹtọ lẹ go na taun tọn—yèdọ mẹhe to Jiwheyẹwhe sẹ̀n po mẹhe ma to sinsẹ̀n ẹn lẹ po. Mí hia dogbọn numimọ, awufiẹsa, po ayajẹ yetọn lẹ po dali. Mí mọ kọdetọn nudide he yé basi to gbẹ̀mẹ lẹ tọn. Kandai mọnkọtọn lẹ yin yiyidogọ “na oplọn mítọn.” (Lomunu lẹ 15:4) Dogbọn apajlẹ jọnun gbẹ̀mẹ tọn ehelẹ gblamẹ, Jehovah nọ plọnmẹ to aliho de mẹ he nọ biọ ahun mẹtọn mẹ. Mì gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ delẹ.

12. Aliho tẹlẹ mẹ wẹ kandai Biblu tọn lẹ dogbọn gbẹtọvi mawadodonọ lẹ dali gọalọna mí te?

 ¹² Biblu dọho dogbọn gbẹtọvi mawadodonọ, kanylantọ lẹ po nuhe jọ do yé go lẹ po dali. To apajlẹ ehelẹ mẹ, nuyiwa yetọn do jẹhẹnu ylankan lẹ hia, bo hẹn yé bọawu na mí nado mọnukunnujẹemẹ. Di dohia, gbedide he jẹagọdo nugbomadọ tẹwẹ sọgan dohuhlọn hú apajlẹ jọnun jẹhẹnu ehe tọn he Juda dohia to whenuena e blasé bo dè Jesu hia? (Matiu 26:14-16, 46-50; 27:3-10) Kandai ehe nkọtọn lẹ nọ biọ ahun mítọn mẹ po kọdetọn dagbe po, bo nọ gọalọna mí nado yọ́n walọ he jẹagọ lẹ bo gbẹ́ yé dai.

13. Aliho tẹmẹ wẹ Biblu gọalọna mí nado mọnukunnujẹ jẹhẹnu dagbe lẹ mẹ te?

¹³ Biblu sọ dọho gando devizọnwatọ nugbonọ Jiwheyẹwhe tọn susu go. Mí hia dogbọn mẹdezejo po nugbonọ-yinyin yetọn po dali. Mí mọ apajlẹ dagbe jẹhẹnu he mí dona wleawuna nado sọgan dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe lẹ tọn. Di apajlẹ, lẹnnupọndo nuhe yise yin ji. Biblu basi zẹẹmẹ yise tọn bosọ dọ lehe e yin dandan nado sọgan hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn do na mí. (Heblu lẹ 11:1, 6) Ṣigba Biblu sọ bẹ apajlẹ he họnwun lẹ hẹn gando lehe yise nọ yin yiyizan do go. Lẹnnupọndo yise he Ablaham dohia to whenuena e jlo na yí Isaki do sanvọ́ ji. (Gẹnẹsisi, weta 22; Heblu lẹ 11:17-19) Gbọn nujijọ mọnkọtọn lẹ gblamẹ, nuhe “yise” yin nọ vọ́ họnwun na mí bo nọ lẹzun nuhe bọawu nado mọnukunnujẹemẹ. Lehe e yin nuyọnẹnnu do sọ dọ Jehovah ma dotuhomẹna mí nado wleawuna jẹhẹnu dagbe lẹ poun gba, ṣigba bosọ wleawuna apajlẹ nujọnu tọn lẹ na mí!

14, 15. Etẹwẹ Biblu dọna mí gando yọnnu he wá tẹmpli mẹ lọ go, podọ etẹwẹ mí plọn dogbọn Jehovah dali to kandai ehe mẹ?

¹⁴ Kandai jọnun gbẹ̀mẹ tọn he yin mimọ to Biblu mẹ lẹ nọ saba plọn mí nude dogbọn mẹhe nkọtọn Jehovah yin dali. Lẹnnupọndo nuhe mí hia dogbọn yọnnu de he Jesu mọ to tẹmpli mẹ lọ ji dali. Dile Jesu tin to aisinsin sẹpọ adọkun potin lẹ, e to pinpọn lehe gbẹtọ lẹ to nunina dlan do e mẹ do. Adọkunnọ susu wẹ wá, bo na “sọn adọkun susu yetọn mẹ.”  Ṣigba Jesu doayi asuṣiọsi wamọnọ de go. ‘Abọgan-kuẹ pẹvipẹvi awe, he mayin nuhọakuẹ sọmọ’ wẹ e yí do na nunina. b Akuẹ he pò to e si to gbẹzan etọn mẹ lẹpo niyẹn. Jesu, mẹhe nọ do pọndohlan Jehovah tọn do whẹho lẹ ji hia, dọmọ: “Asuṣiọsi wamọnọ he sọ susu dlan e mẹ hú omẹ popo he to dindlan do adọkunnu potin mẹ lẹpo.” Dile hogbe ehelẹ dohia do, yọnnu lọ dlan do e mẹ hú lẹndopọ mẹhe pò lẹpo tọn.—Malku 12:41-44; Luku 21:1-4; Johanu 8:28.

¹⁵ Be e ma jẹna ayidego dọ to gbẹtọ susu he wá tẹmpli lọ mẹ to gbenẹgbe lẹpo mẹ, asuṣiọsi ehe lọ kẹdẹ wẹ yin ayidego bo yin nùdego to Biblu mẹ ya? Jehovah yí apajlẹ ehe zan nado plọn mí dọ emi yin Jiwheyẹwhe pinpẹn-nutọn-yọnẹntọ de. Homẹ etọn nọ hùn nado kẹalọyi nunina sọn ahun mẹ wá mítọn lẹ, mahopọnna lehe e sọgan whè hú nuhe mẹdevo lẹ penugo nado na do. Aliho dagbe hugan lọ die na Jehovah nado plọn mí nugbo ojlofọndotenamẹ tọn ehe!

16, 17. Nawẹ nuyọnẹn Jehovah tọn yin mimọ to zẹẹmẹ he e ma yidogọ to Ohó etọn mẹ lẹ mẹ gbọn?

¹⁶ Eyin hiẹ kàn wekanhlanmẹ de hlan mẹvivẹ towe de, a ma sọgan wlan onú lẹpo do e mẹ gba. Enẹwutu a dona yí wuntuntun zan nado yọ́n nuhe a dona kàn lẹ. Mọdopolọ, Jehovah basi dide nado donù mẹdelẹ po nujijọ delẹ po go to Ohó etọn mẹ. Ṣigba to kandai whenuho tọn ehelẹ mẹ, Biblu ma nọ dọ zẹẹmẹ gigọ́ lẹpo to whepoponu gba. (Johanu 21:25) Di apajlẹ, to whenuena Biblu dọho gando whẹdida Jiwheyẹwhe tọn hinhẹnṣẹ go, nudọnamẹ he e wleawuna lẹ sọgan nọma na gblọndo kanbiọ mítọn lẹpo tọn. Nuyọnẹn Jehovah tọn yin mimọ etlẹ yin to nuhe e ma yidogọ to Ohó etọn mẹ lẹ mẹ. Gbọnna?

 ¹⁷ Aliho he mẹ Biblu yin kinkàn te gọalọ nado whlé nuhe tin to ahun mítọn mẹ pọ́n. Heblu lẹ 4:12 dọmọ: “Ohó [kavi, owẹ̀n] Jiwheyẹwhe tọn tin to ogbẹ̀, e dohuhlọn, bo dá hú ohí nùawenọ, e nọ sọ́ omẹ, yèdọ nado klan ayiha po gbigbọ po do voovo . . . ewọ sọ wẹ linlẹn ayiha tọn po ojlo ayiha tọn po yọnẹntọ.” Wẹndomẹ Biblu tọn nọ sọ́ mẹ sisosiso, bo nọ do nulẹnpọn nujọnu tọn po mẹwhinwhàn mítọn lẹ po hia. Mẹhe to hihia ẹ po linlẹn lọ po nado mọhodọdego lẹ nọ saba yin hinhẹn jẹflumẹ gbọn kandai delẹ he ma nọ bẹ nudọnamẹ gigọ́ hẹn nado hẹn pekọwana yé lẹ dali. Omẹ enẹlẹ tlẹ nọ tindo ayihaawe eyin Jehovah yin owanyinọ, nuyọnẹntọ, po dodonọ de po nugbonugbo.

18, 19. (a) Naegbọn mí ma dona jẹflumẹ eyin kandai Biblu tọn de fọ́n ayihaawe dote he mí ma mọ gblọndo na to afọdopolọ ji? (b) Nuhudo etẹ tọn wẹ mí tindo nado mọnukunnujẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ, podọ nawẹ ehe do nuyọnẹn daho Jehovah tọn hia gbọn?

¹⁸ To vogbingbọnmẹ, eyin mí yí sọwhiwhe do plọn Biblu po ahundopo po, mí na wá mọ Jehovah dile Biblu lọ blebu do e hia do pẹpẹ. Gbọnmọ dali, mí ma na jẹflumẹ gba eyin kandai delẹ fọ́n ayihaawe dote he mí ma mọ gblọndo na to afọdopolọ ji. Mí yọnẹn dọ eyin mí plọn Biblu, vudevude mí nọ yọ́n mẹhe nkọtọn Jehovah Jiwheyẹwhe yin. Eyin mí ma tlẹ sọgan mọnukunnujẹ kandai delẹ mẹ to tintan whenu kavi yọ́n lehe e sọgbe hẹ jẹhẹnu Jiwheyẹwhe tọn lẹ do, Biblu pinplọn mítọn ko plọn mí nususu dogọ dogbọn Jehovah dali bo gọalọna mí nado mọdọ ewọ yin Jiwheyẹwhe owanyinọ, jijlọ, po dodonọ mlẹnmlẹn de po.

¹⁹ Enẹwutu nado mọnukunnujẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ, mí dona hia bo plọn ẹn po ahundopo po gọna ayiha he hùndonuvo. Be ehe ma yin kunnudenu nuyọnẹn daho Jehovah tọn tọn ya? Gbẹtọvi nuyọnẹntọ lẹ sọgan wlan owe lẹ he ‘nuyọnẹntọ po zinzintọ lẹ po’ kẹdẹ wẹ sọgan mọnukunnujẹemẹ. Ṣigba nado basi owe de he mẹhe tindo mẹwhinwhàn ahun mẹ tọn dagbe lẹpo sọgan mọnukunnujẹemẹ—enẹ biọ nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn!—Matiu 11:25.

20. Naegbọn Jehovah dopo kẹdẹ wẹ sọgan dọ aliho gbẹninọ tọn he yọnhugan na mí, podọ etẹwẹ tin to Biblu mẹ he sọgan gọalọna mí?

²⁰ Jehovah dọ aliho gbẹninọ tọn he yọnhugan na mí to Ohó etọn mẹ. Taidi Mẹdatọ mítọn, e yọ́n nuhudo mítọn lẹ hú mílọsu lẹ. Podọ nuhudo dodonu tọn gbẹtọvi tọn lẹ—yèdọ ojlo lọ nado yin owanyina, nado yin ayajẹnọ, podọ nado tindo kọdetọn dagbe to haṣinṣan lẹ mẹ—ma nọ diọ gba. Biblu bẹ ‘nuyọnẹn he yọn-na-yizan’ susu hẹn, he sọgan gọalọna mí nado zan gbẹzan he tindo zẹẹmẹ. (Howhinwhẹn lẹ 2:7) Adà owe ehe tọn dopodopo tindo weta de he do lehe mí sọgan yí ayinamẹ nuyọnẹn tọn he Biblu bẹhẹn lẹ do yizan mẹ do hia. Ṣigba mì gbọ mí ni gbadopọnna apajlẹ dopo poun.

21-23. Ayinamẹ nuyọnẹn tọn tẹwẹ sọgan gọalọna mí nado dapana adidudu madoalọte po mẹhẹndohomẹ po?

²¹ Be hiẹ ko doayi e go pọ́n dọ mẹhe nọ dokẹ̀nmẹ bo nọ hẹnmẹdohomẹ lẹ nọ saba hẹn awugblena yedelẹ ya? Mẹhẹndohomẹ yin agbàn pinpẹn de he nọ yin hinhẹn to gbẹ̀mẹ. Eyin mí hẹnmẹdohomẹ, e nọ hẹn pọndohlan mítọn gble, bo nọ hẹn jijọho mítọn gble, bosọ nọ glọnalina ayajẹ mítọn. Dodinnanu lẹnunnuyọnẹntọ lẹ tọn dohia dọ adidudu madoalọte sọgan hẹn ahunzọ̀n po awutu sinsinyẹn devo lẹ po wá. Ojlẹ dindẹn jẹnukọnna dodinnanu lẹnunnuyọnẹntọ tọn ehe, Biblu ko na ayinamẹ dọmọ: “Gbọ sọn homẹgble go, bosọ jo adánjijẹ zogbe dai.” (Psalm 37:8) Ṣigba nawẹ mí sọgan wàmọ gbọn?

²² Ohó Jiwheyẹwhe tọn na ayinamẹ nuyọnẹn tọn dọmọ: “Zinzin gbẹtọ tọn hẹn ẹn whleawu nado gblehomẹ; gigo etọn sọ wẹ nado dekọ sọn ylanwa go.” (Howhinwhẹn lẹ 19:11) Zinzin yin nugopipe lọ nado mọnu zẹ̀ awusọhia gbonu tọn go, nado mọnu hlan nukọn. Zinzin nọ hẹn nukunnumọjẹnumẹ wá, na e sọgan gọalọna mí nado yọ́n nuhewutu mẹdevo dọho kavi yinuwa to aliho mọnkọtọn mẹ. Tintẹnpọn nado mọnukunnujẹ mẹwhinwhàn, numọtolanmẹ, po ninọmẹ etọn lẹ po mẹ sọgan gọalọna mí ma nado tindo linlẹn po numọtolanmẹ agọ̀ de po gando mẹlọ go.

 ²³ Biblu sọ bẹ ayinamẹ he bọdego ehe hẹn: “Mì nọ sinyẹnlin hẹ mìnọzo, mì nọ jona mìnọzo.” (Kọlọsinu lẹ 3:13) Hogbe lọ “mì nọ sinyẹnlin hẹ mìnọzo” dohia dọ mí dona nọ fahomẹ to nuyiwahẹ mẹdevo lẹ mẹ, bo na nọ doakọnna walọ he sọgan gblehomẹna mí lẹ. Linsinsinyẹn mọnkọtọn sọgan gọalọna mí nado dapana okẹ̀ndidomẹ flinflin lẹ. “Jona” zẹẹmẹdo nado jo mẹhẹndohomẹ do. Jiwheyẹwhe nuyọnẹntọ mítọn yọnẹn dọ mí dona jona mẹdevo lẹ eyin dodonu dagbe de tin nado wàmọ. Ehe ma yin na ale yetọn kẹdẹ gba ṣigba nado na vivo ayiha po ahun mítọn po ga. (Luku 17:3, 4) Nuyọnẹn nankọtọn die heyin mimọ to Ohó Jiwheyẹwhe tọn mẹ!

24. Etẹwẹ nọ yin kọdetọn lọ eyin mí hẹn gbẹzan mítọn sọgbe hẹ nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn?

²⁴ Na Jehovah yin whinwhàn gbọn owanyi mado-dogbó etọn dali wutu, e jlo nado dọhodopọ hẹ mí. E yí aliho he yọnhugan lọ zan—yèdọ “wekanhlanmẹ” de he gbigbọ wiwe etọn deanana gbẹtọvi lẹ nado kàn. Taidi kọdetọn de, nuyọnẹn Jehovah lọsu titi tọn yin mimọ to weda etọn lẹ mẹ. Nuyọnẹn ehe sọgan yin ‘jide-dego taun.’ (Psalm 93:5) Dile mí hẹn gbẹzan mítọn sọgbe hẹ ẹ bo nọ má ẹn hẹ mẹdevo lẹ, mí nọ yin dindọnsẹpọ Jiwheyẹwhe nuyọnẹntọ hugan mítọn to jọwamọ-liho. To weta he bọdego mẹ, mí na dọhodo apajlẹ nuyọnẹn numọ-dohlan-nukọn Jehovah tọn devo ji: nugopipe etọn nado dọ dọdai sọgodo tọn bo hẹn lẹndai etọn di.