1, 2. Etẹwẹ na gọalọna mí nado kudeji dọ Ahọluduta lọ na hẹn lẹndai he Jiwheyẹwhe tindo na gbẹtọvi lẹ di, podọ etẹwutu? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.)

TAIDI Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ, mí nọ saba dọ dọ Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn kẹdẹ wẹ na de nuhahun mítọn lẹ sẹ̀, podọ mí nọ yí zohunhun do dọ̀n ayidonugo gbẹtọ lẹ tọn wá nugbo titengbe Owe-wiwe lẹ tọn enẹ ji. Todido he Ahọluduta lọ zedonukọnna mí sọ nọ miọnhomẹna mí taun. Ṣigba, be mí kudeji nugbonugbo dọ Ahọluduta lọ yin onú tangan de he gblamẹ lẹndai Jiwheyẹwhe tọn na mọ hẹndi te ya? Whẹwhinwhẹ́n tẹ wutu wẹ mí dona tindo yise dolido to Ahọluduta lọ mẹ?—Heb. 11:1.

² Jiwheyẹwhe Ganhunupotọ lọsu wẹ do Ahọluduta Mẹsia tọn ai nado hẹn lẹndai he e tindo na nudida etọn lẹ di. Ahọluduta lọ yin didoai do dodonu dolido de ji, enẹ wẹ jlọjẹ Jehovah tọn nado paṣẹ do wẹkẹ lọ ji. Adà titengbe Ahọluduta lọ tọn lẹ, ehe bẹ ahọlu etọn, gandutọgbẹ́ etọn lẹ, po mẹhe na tin to aṣẹpipa yetọn glọ lẹ po hẹn, yin didoai sọgbe hẹ osẹ́n gbọn alẹnu lẹ dali. Alẹnu enẹlẹ yin gbekọndopọ kavi tito he sọgbe hẹ osẹ́n de, ehe Jiwheyẹwhe kavi Visunnu etọn,  Jesu Klisti nọ yin dopo to mẹhe to bibasi i lẹ mẹ. Eyin mí nọ lẹnayihamẹpọn do alẹnu enẹlẹ ji, nukunnumọjẹnumẹ he mí tindo gando lehe lẹndai Jiwheyẹwhe tọn na mọ hẹndi do go na pọnte dogọ, podọ enẹ nasọ gọalọna mí nado mọ lehe Ahọluduta Mẹsia tọn hẹnai do.—Hia Efesunu lẹ 2:12.

3. Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe po dehe bọdego po mẹ?

³ Biblu dlẹnalọdo alẹnu titengbe ṣidopo he gando Ahọluduta Mẹsia tọn he Klisti Jesu yin ahọlu etọn go. Alẹnu enẹlẹ wẹ (1) alẹnu he yin bibasi hẹ Ablaham, (2) alẹnu Osẹ́n tọn, (3) alẹnu he yin bibasi hẹ Davidi, (4) alẹnu nado yin yẹwhenọ taidi Mẹlkizedẹki, (5) alẹnu yọyọ lọ, podọ (6) alẹnu Ahọluduta tọn. Mì gbọ mí ni gbadopọnna lehe alẹnu enẹlẹ dopodopo tindo kanṣiṣa hẹ Ahọluduta lọ bo to adà de yiwà nado hẹn lẹndai he Jiwheyẹwhe tindo na aigba po gbẹtọvi lẹ po di do.—Pọ́n apotin nudọnamẹ tọn lọ “ Lehe Jiwheyẹwhe Na Hẹn Lẹndai Etọn Di Do.”

4. Dile eyin didọ do to owe Gẹnẹsisi tọn mẹ, gbedide tẹlẹ wẹ Jehovah detọ́n gando gbẹtọvi lẹ go?

⁴ To whenue Jehovah ko basi aigba whanpẹnọ mítọn na gbẹtọvi lẹ godo, e de gbedide atọ̀n delẹ tọ́n gando gbẹtọvi lẹ go, enẹ wẹ: Jiwheyẹwhe mítọn na dá gbẹtọ to boṣiọ etọn mẹ, gbẹtọvi lẹ na hẹn Paladisi lọ gblodeji lẹdo aigba pé bọ ovivi yetọn lẹ na gọ́ e ji, podọ gbẹtọvi lẹ ma dona dù sọn atin yinyọ́n dagbe po oylan po tọn lọ mẹ. (Gẹn. 1:26, 28; 2:16, 17) Nuhudo nudevo de tọn masọ tin. To whenue gbẹtọvi lẹ yin didá godo, eyin yé ko setonuna gbedide awe he gbọngodo lọ lẹ wẹ, lẹndai Jiwheyẹwhe tọn na ko mọ hẹndi. Ṣigba, naegbọn nuhudo wá tin dọ Jiwheyẹwhe ni basi alẹnu lẹ?

5, 6. (a) Nawẹ Satani tẹnpọn nado glọnalina lẹndai Jiwheyẹwhe tọn gbọn? (b) Nawẹ Jehovah yinuwa gando atẹṣiṣi Satani tọn to Edẹni mẹ go gbọn?

⁵ Na Satani Lẹgba jlo na glọnalina lẹndai Jiwheyẹwhe tọn wutu, e fọ́n atẹṣiṣi de dote. E yí gbedide lọ he biọ dọ gbẹtọvi lẹ ni setonuna Jiwheyẹwhe zan to aliho agọ̀ mẹ, na e mọdọ enẹ na bọawuna emi nado jẹ yanwle emitọn kọ̀n. E whlé Evi yọnnu tintan lọ pọ́n nado vẹtolina Jiwheyẹwhe bo dù sọn atin yinyọ́n dagbe po oylan po tọn lọ mẹ. (Gẹn. 3:1-5; Osọ. 12:9) Gbọnmọ dali, Satani diọnukunsọ jlọjẹ Jiwheyẹwhe tọn nado dugán do nudida Etọn lẹ ji. To nukọn mẹ, Satani sọ sawhẹ ylankan dokọna devizọnwatọ nugbonọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ dọ yé yin ṣejannabinọ.—Job 1:9-11; 2:4, 5.

⁶ Nawẹ Jehovah na yinuwa gando atẹṣiṣi he Satani fọndote to Edẹni mẹ go gbọn? Na nugbo tọn, eyin Jiwheyẹwhe ko và atẹṣitọ lọ lẹ sudo wẹ, atẹṣiṣi yetọn na ko doalọte. Ṣigba, enẹ nasọ zẹẹmẹdo dọ lẹndai Jiwheyẹwhe tọn nado hẹn ovivi Adam po Evi po tọn he setonu lẹ gọ́ aigba lọ ji ma na mọ hẹndi. Enẹwutu, kakati nado và atẹṣitọ lọ lẹ sudo to afọdopolọji, Mẹdatọ nuyọnẹntọ mítọn dọ dọdai vonọtaun de, yèdọ dọdai Edẹni mẹ tọn, nado hẹn ẹn diun dọ nuhe e dọ lẹpo na mọ hẹndi.—Hia Gẹnẹsisi 3:15.

7. Jide tẹwẹ dọdai Edẹni mẹ tọn na mí gando odàn lọ po kúnkan etọn po go?

⁷ Gbọn dọdai Edẹni mẹ tọn gblamẹ, Jehovah dawhẹna odàn lọ po kúnkan etọn lẹ po, ehe nọtena Satani Lẹgba po mẹhe nọgodona ẹn nado diọnukunsọ jlọjẹ Jiwheyẹwhe tọn nado dugán lẹpo po. Jiwheyẹwhe nugbo lọ na aṣẹ okún yọnnu olọn mẹ tọn etọn nado và Satani sudo. Enẹwutu, gbọnvona dọ dọdai Edẹni mẹ tọn zinnudeji dọ mẹhe fọ́n atẹṣiṣi dote to  jipa Edẹni tọn mẹ gọna kọdetọn ylankan he nuyiwa etọn hẹnwa lẹpo na yin didesẹ mlẹnmlẹn, e sọ do lehe enẹ na yin wiwà do hia.

8. Etẹwẹ mí sọgan dọ gando mẹhe yọnnu lọ po okún lọ po yin go?

⁸ Mẹnu wẹ na yin okún yọnnu lọ tọn? Na okún lọ na só ota odàn lọ tọn, enẹ wẹ yindọ e na hẹn nudida gbigbọnọ lọ Satani Lẹgba “zun ovọ́” wutu, okún lọ dona yin nudida gbigbọnọ de ga. (Heb. 2:14) Enẹwutu, yọnnu he mẹ okún lọ na wá sọn dona yin mayinukundomọ. To whenuena okún odàn lọ tọn fọ́n bo to jijideji, mẹhe okún yọnnu lọ tọn po yọnnu lọ po yin ma yin yinyọnẹn na owhe 4000 sọn whenue Jehovah ko dọ dọdai Edẹni mẹ tọn lọ godo. To owhe enẹlẹ gblamẹ, Jehovah basi alẹnu delẹ he do okún lọ hia bosọ na jide devizọnwatọ Etọn lẹ dọ gbọn okún lọ gblamẹ wẹ emi na doalọtena nugbajẹmẹji he Satani hẹnwa gbẹtọvi lẹ ji.

9. Alẹnu tẹwẹ yin bibasi hẹ Ablaham, podọ whetẹnu wẹ e bẹ azọ́n jẹeji?

⁹ Owhe fọtọ́n donu awe to whenue Jehovah ko dọ whẹgbledomẹ he na wá Satani ji godo, e degbena tọgbo Ablaham nado tọ́n sọn otò etọn Uli mẹ to Mẹsopotamia bo yì aigba Kenani tọn ji. (Owalọ 7:2, 3) Jehovah dọna ẹn dọmọ: “Tọ́n sọn aigba towe ji, sọn hẹnnumẹ towe lẹ mẹ, sọn owhé otọ́ towe tọn gbè, yì aigba he yẹn na dohia we lọ ji: yẹn nasọ yí we do basi akọta daho de, yẹn na dona we, bo na hẹn oyín towe zun daho; hiẹ nisọ yin dona de: mẹhe dona we wẹ yẹn na dona, ewọ he sọ hodẹ̀do we wẹ yẹn na hodẹ̀do; to hiẹ mẹ wẹ yè na dona hẹnnu aigba tọn lẹpo te.” (Gẹn. 12:1-3) Whla tintan he kandai Biblu tọn dọho gando alẹnu he yin bibasi hẹ Ablaham go niyẹn, yèdọ alẹnu he Jehovah Jiwheyẹwhe basi hẹ Ablaham. Mí ma yọ́n whenue Jehovah basi alẹnu lọ hẹ Ablaham to tintan  whenu. Ṣigba, alẹnu lọ bẹ azọ́n jẹeji to owhe 1943 J.W.M., to whenue Ablaham he ko tindo owhe 75 tọ́n sọn Halani bo dasá Tọ̀sisa Euflate.

10. (a) Nawẹ Ablaham do yise dolido hia to opagbe Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ gbọn? (b) Nudọnamẹ titengbe he gando okún yọnnu lọ tọn go tẹlẹ wẹ Jehovah dehia vudevude?

¹⁰ Jehovah vọ́ opagbe etọn do na Ablaham to ojlẹ devo lẹ mẹ bo nọ yí nudọnamẹ gigọ́ lẹ dogọ. (Gẹn. 13:15-17; 17:1-8, 16) Podọ to whenue Ablaham do yise dolido hia to opagbe Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ bo desọn ojlo mẹ nado yí visunnu dopo akán etọn do sanvọ́, Jehovah sọ hẹn alẹnu lọ lodo dogọ gbọn opagbe vonọtaun devo yiyidogọ dali. (Hia Gẹnẹsisi 22:15-18; Heblu lẹ 11:17, 18.) To whenue alẹnu he yin bibasi hẹ Ablaham bẹ azọ́n jẹeji, Jehovah jẹ nudọnamẹ titengbe he gando okún yọnnu lọ tọn go lẹ dehia ji vudevude. Okún lọ na wá sọn whẹndo Ablaham tọn mẹ, bo na bẹ mẹsusu hẹn, podọ e na sẹ̀n taidi ahọlu, bo na và kẹntọ lẹpo sudo bo nasọ yin dona de na mẹsusu.

11, 12. Nawẹ Owe-wiwe lẹ dohia dọ alẹnu he yin bibasi hẹ Ablaham na mọ hẹndi to gbigbọ-liho gbọn, podọ nawẹ enẹ gando mí go gbọn?

¹¹ Dile etlẹ yindọ alẹnu he yin bibasi hẹ Ablaham mọ hẹndi gando ovivi Ablaham tọn lẹ go to whenue yé dugu Aigba Pagbe tọn, Owe-wiwe lẹ dohia dọ alẹnu lọ nasọ mọ hẹndi to gbigbọ-liho. (Gal. 4:22-25) Dile apọsteli Paulu basi zẹẹmẹ etọn to gbọdo glọ do, to whenue alẹnu lọ na mọ hẹndi to gbigbọ-liho adà tintan okún Ablaham tọn lọ tọn wẹ Klisti podọ adà awetọ etọn wẹ Klistiani yiamisisadode 144 000 lẹ. (Gal. 3:16, 29; Osọ. 5:9, 10; 14:1, 4) Yọnnu he wleawuna okún lọ wẹ “Jelusalẹm he to aga lọ,” yèdọ adà olọn mẹ tọn titobasinanu Jiwheyẹwhe tọn, he bẹ nudida gbigbọnọ nugbonọ lẹ hẹn. (Gal. 4:26, 31) Dile opagbe he zọnpọ hẹ alẹnu he yin bibasi hẹ Ablaham dohia do, okún yọnnu lọ tọn na hẹn dona wá na gbẹtọvi lẹ.

¹² Alẹnu he yin bibasi hẹ Ablaham yin dodonu he sọgbe hẹ osẹ́n de he dohia dọ Ahọluduta olọn tọn na wá dandan bo na hùn dotẹnmẹ dote na Ahọlu lọ po gandutọgbẹ́ etọn lẹ po nado dugu Ahọluduta enẹ tọn. (Heb. 6:13-18) Nawẹ alẹnu ehe na dẹnsọ? Gẹnẹsisi 17:7 dọ dọ “alẹnu madopodo de” wẹ. E na gbọṣi aimẹ kakajẹ whenue Ahọluduta Mẹsia tọn na và kẹntọ Jiwheyẹwhe tọn lẹ sudo bọ whẹndo he tin to aigba ji lẹpo na ko yin didona. (1 Kọl. 15:23-26) Na nugbo tọn, mẹhe na nọ aigba ji to whenẹnu lẹ na mọaleyi kakadoi. Alẹnu he Jiwheyẹwhe basi hẹ Ablaham dohia dọ Jehovah ko magbe nado hẹn lẹndai etọn di, enẹ wẹ nado hẹn gbẹtọvi dodonọ lẹ “gọ́ aigba ji”!—Gẹn. 1:28.

13, 14. Jide tẹwẹ alẹnu he yin bibasi hẹ Davidi na mí gando gandudu Mẹsia tọn go?

¹³ Dọdai Edẹni mẹ tọn po alẹnu he yin bibasi hẹ Ablaham po zinnudo nugbo titengbe lọ ji dọ nujinọtedo dodo tọn lẹ ji wẹ nupojipetọ-yinyin Jehovah tọn yin zize sinai do, enẹwutu Ahọluduta Mẹsia tọn lọsu yin zize sinai do nujinọtedo dodo tọn Jiwheyẹwhe tọn lẹ ji. (Ps. 89:14) Be gandudu Mẹsia tọn na wá lẹzun gandudu ylankan de bo na yin vivasudo wẹ ya? Alẹnu he sọgbe hẹ osẹ́n devo na mí jide dọ onú mọnkọtọn ma na jọ gbede.

¹⁴ Lẹnnupọndo opagbe he Jiwheyẹwhe do na Ahọlu Davidi Islaeli hohowhenu tọn ji, opagbe enẹ nọ yin yiylọdọ alẹnu he yin bibasi hẹ Davidi. (Hia 2 Samuẹli 7:12, 16.) Jehovah basi alẹnu ehe hẹ Davidi to whenue e to gandu to Jelusalẹm, bo dopagbe na ẹn dọ Mẹsia lọ na wá sọn kúnkan etọn mẹ. (Luku 1:30-33) Gbọnmọ dali, Jehovah na nudọnamẹ gigọ́ gando whẹndo he mẹ  okún lọ na wá sọn go, bo dohia dọ gudutọ Davidi tọn de na tindo “jlọjẹ” nado nọ ofìn Ahọluduta Mẹsia tọn ji. (Ezek. 21:25-27) Gbọn Jesu gblamẹ, gandudu Davidi tọn ‘na yin hinhẹn li kakadoi.’ Na nugbo tọn, okún Davidi tọn “na tin kakadoi, podọ ofìn etọn [na gbọṣi aimẹ] taidi owhè.” (Ps. 89:34-37) Gandudu Mẹsia tọn ma na lẹzun gandudu ylankan pọ́n gbede, podọ nuhe e na wadotana lẹ na nọ aimẹ kakadoi!

15-17. Sọgbe hẹ alẹnu nado yin yẹwhenọ taidi Mẹlkizedẹki, azọngban devo tẹwẹ okún lọ na hẹndi, podọ etẹwutu?

¹⁵ Dile etlẹ yindọ alẹnu he yin bibasi hẹ Ablaham po dehe yin bibasi hẹ Davidi po hẹn ẹn họnwun dọ okún yọnnu lọ tọn na lẹzun ahọlu, enẹ kẹdẹ ma ko pé nado hẹn dona wá na gbẹtọ lẹpo. Nado yin didona nugbonugbo, yé dona yin tuntundote sọn ylando si podọ yé dona yin hinhẹnwa whẹndo Jehovah tọn mẹ. Nado jẹ yanwle ehe kọ̀n, okún lọ sọ dona hẹn azọngban yẹwhenọ tọn di ga. Mẹdatọ nuyọnẹntọ mítọn wleawuna tito enẹ gbọn alẹnu sọgbe hẹ osẹ́n devo dali, yèdọ alẹnu nado yin yẹwhenọ taidi Mẹlkizedẹki.

¹⁶ Jehovah dohia gbọn Ahọlu Davidi gblamẹ dọ emi na basi alẹnu mẹdetiti tọn de hẹ Jesu, ehe na tindo lẹndai awe, enẹ wẹ: nado ze e “sinai to adusilọ [Jiwheyẹwhe tọn] mẹ,” kakajẹ whenue e na gbawhàn kẹntọ etọn lẹ tọn, podọ nado yin “yẹwhenọ de kakadoi kẹdẹdi hukan Mẹlkizedẹki tọn.” (Hia Psalm 110:1, 2, 4.) Naegbọn ewọ na yin yẹwhenọ de “kẹdẹdi hukan Mẹlkizedẹki tọn”? Whẹwhinwhẹ́n lọ wẹ yindọ, ojlẹ dindẹn whẹpo ovivi Ablaham tọn lẹ do dugu Aigba Pagbe tọn, Mẹlkizedẹki he yin ahọlu Salẹm tọn sẹ̀n taidi “yẹwhenọ Jiwheyẹwhe Gigogán lọ tọn.” (Heb. 7:1-3) Jehovah lọsu wẹ de e do otẹn enẹ mẹ. Ewọ kẹdẹ go wẹ Owe-wiwe Heblu tọn lẹ donù taidi mẹhe yin ahọlu bosọ yin yẹwhenọ. Humọ, e sọgan yin yiylọdọ “yẹwhenọ de kakadoi,” na mẹde ma wà onú mọnkọ jẹnukọnna ẹn podọ to godo etọn.

¹⁷ Jehovah de Jesu nado yin yẹwhenọ gbọn alẹnu mẹdetiti tọn he e basi hẹ ẹ ehe gblamẹ, bọ e na yin “yẹwhenọ de kakadoi taidi Mẹlkizedẹki.” (Heb. 5:4-6) Ehe dohia hezeheze dọ Jehovah ko whlé nado yí Ahọluduta Mẹsia tọn zan nado hẹn lẹndai he e tindo to dowhenu gando gbẹtọvi lẹ po aigba po go di.

18, 19. (a) Etẹwẹ alẹnu he ji mí dọhodo lẹ dohia gando Ahọluduta lọ go? (b) Etẹ ji wẹ mí na dọhodo to hosọ he bọdego mẹ?

¹⁸ Eyin mí lẹnnupọndo alẹnu he ji mí dọhodo to hosọ ehe mẹ lẹ ji, mí na mọ lehe yé tindo kanṣiṣa hẹ Ahọluduta Mẹsia tọn do gọna lehe Ahọluduta lọ yin zize sinai do alẹnu dejidego lẹ ji do. Dọdai Edẹni mẹ tọn dohia dọ Jehovah na hẹn lẹndai he e tindo gando aigba po gbẹtọvi lẹ po go di dandan gbọn okún yọnnu lọ tọn gblamẹ. Mẹnu wẹ na yin okún lọ, podọ azọngban tẹlẹ wẹ okún enẹ na hẹndi? Alẹnu he yin bibasi hẹ Ablaham na gblọndo kanbiọ enẹlẹ tọn.

¹⁹ Alẹnu he yin bibasi hẹ Davidi na nudọnamẹ gigọ́ gando whẹndo he mẹ Mẹsia lọ na wá sọn go, bosọ dohia dọ ewọ wẹ tindo jlọjẹ nado dugán do aigba ji, na nuhe Ahọluduta lọ na wadotana lẹ nido gbọṣi aimẹ kakadoi. Alẹnu nado yin yẹwhenọ taidi Mẹlkizedẹki na mí jide dọ okún lọ na wà sinsẹ̀nzọn taidi yẹwhenọ. Ṣigba, e ma yin Jesu kẹdẹ wẹ na wazọ́n nado hẹn gbẹtọvi lẹ jẹ pipé kọ̀n. Mẹdevo lẹ sọ yin amisisadode nado wà sinsẹ̀nzọn taidi ahọlu podọ yẹwhenọ lẹ. Fie wẹ yé na wá sọn? Mí na dọhodo kanbiọ enẹ ji to hosọ he bọdego mẹ.