Nuagokun lẹ sọn Owe Yẹwhehodọtọ Tọn Mẹ
Ohó Jehovah Tọn Tin to Ogbẹ̀
Nuagokun lẹ sọn Owe Yẹwhehodọtọ Tọn Mẹ
“GBẸTỌ he yè ji sọn yọnnu de mẹ yin azán lẹ vude tọn, bosọ gọna tukla,” wẹ tọgbo Job dọ. (Job 14:1) Lehe e yin nujọnu do sọ ma nado hẹn gbẹwhenu mítọn he whègli gú to ahunmẹdunamẹnu po vivẹnudido ovọ́ lẹ po mẹ! Yanwle tẹlẹ wẹ mí dona yí whenu, huhlọn, po nutindo mítọn lẹ po do doafọna? Detẹ lẹ wẹ mí dona dapana? Ohó nuyọnẹn tọn he yin kinkàndai to owe Biblu tọn he yin Yẹwhehodọtọ mẹ lẹ na anademẹ dejidego gando ehe go. Owẹ̀n he yé bẹhẹn sọgan de “linlẹn ayiha tọn po ojlo ayiha tọn po” hia bo gọalọna mí nado zan gbẹzan he tindo zẹẹmẹ.—Heblu lẹ 4:12.
Owe Yẹwhehodọtọ tọn yin kinkàn gbọn dawe he diyin na nuyọnẹn etọn wutu de dali, yèdọ Ahọlu Sọlọmọni Islaeli hohowhenu tọn, podọ e bẹ ayinamẹ yọn-na-yizan lẹ hẹn gando nuhe yin nujọnu hugan to gbẹ̀mẹ po nuhe ma doale lẹ po go. To whenuena e yindọ Sọlọmọni donù delẹ to azọ́n họgbigbá tọn he e ko wà lẹ mẹ go, e dona ko kàn owe Yẹwhehodọtọ tọn to tadidona họgbigbá ehelẹ godo podọ jẹnukọnna ojlẹ he mẹ e buali sọn sinsẹ̀n-bibasi nugbo mẹ te. (Nẹhemia 13:26) Ehe dohia dọ, owe lọ yin kinkàn jẹnukọnna owhe 1000 J.W.M., sẹpọ vivọnu gandudu owhe 40 Sọlọmọni tọn.
ETẸWẸ MA YIN OVỌ́?
Yẹwhehodọtọ dọ dọ “popolẹpo ovọ́ wẹ,” bo kanse dọmọ: “Ale tẹwẹ gbẹtọ dù to magbọjẹ etọn he e basi to owhè glọ lẹpo mẹ”? (Yẹwhehodọtọ 1:2, 3) Hogbe lọ lẹ “ovọ́” po “owhè glọ” po sọawuhia whlasusu to owe Yẹwhehodọtọ tọn mẹ. To paa mẹ, hogbe Heblu tọn he yin lilẹdo “ovọ́” zẹẹmẹdo “gbọfufu” kavi “azọ̀” bo dlẹnalọdo nuhe ma yọn-na-yizan, bo ma nọ nọ̀ aimẹ dẹn, bo masọ tindo nuhọakuẹ-yinyin depope. Hodidọ lọ “owhè glọ” zẹẹmẹdo “to aigba ehe ji” kavi “to aihọn ehe mẹ.” Enẹwutu, popolẹpo—yèdọ vivẹnudido gbẹtọ tọn he jẹagọdo ojlo Jiwheyẹwhe tọn lẹpo—wẹ yin ovọ́.
“Sẹ̀ afọ towe do whenuena hiẹ jei ohọ̀ Jiwheyẹwhe tọn mẹ, bo wleawu nado sè,” wẹ Sọlọmọni dọ. (Yẹwhehodọtọ 5:1) Mahẹ tintindo to sinsẹ̀n-bibasi nugbo Jehovah Jiwheyẹwhe tọn mẹ ma yin ovọ́ gba. Na nugbo tọn, ayidonugo zizedo haṣinṣan he mí tindo hẹ ẹ ji wẹ yin onú titengbe lọ he nọ hẹn gbẹzan mítọn tindo zẹẹmẹ.
Gblọndo Na Kanbiọ Owe-Wiwe Tọn Lẹ:
1:4-10—Aliho tẹ mẹ wẹ lilẹpe jọwamọnu lẹ tọn “gọ́ na azọ́n” kavi nọ hẹn agbọ́pemẹ te? Yẹwhehodọtọ lọ donù atọ̀n poun to onú dodonu tọn he nọ hẹn gbẹninọ yọnbasi to aigba ji lẹ go—yèdọ owhè, jẹhọn, po lilẹpe osin tọn po. Na taun tọn, lilẹpe jọwamọnu lẹ tọn sù, bosọ gẹdẹ taun. Gbẹtọ sọgan yí gbẹwhenu etọn blebu do dindona yé ṣogan bo ma na mọnukunnujẹ yé mẹ to gigọ́mẹ. Enẹ sọgan hẹn agbọ́pemẹ nugbo. Apọṣimẹnu wẹ e sọ nọ yin nado yí ogbẹ̀ mítọn he whègli jlẹdo lilẹpe mapote jọwamọnu ehelẹ tọn go. Eyin mẹde tlẹ tẹnpọn nado de nuyọyọ lẹ tọ́n, agbọ́pemẹnu wẹ e nọ yin. To popolẹpo mẹ, nunọwhinnusẹ́n he Jiwheyẹwhe nugbo lọ ko zedai bo ko sọ yizan to nudida mẹ lẹ janwẹ nọ yin hihodo nado de nuyọyọ lẹ tọ́n.
2:1, 2—Naegbọn nukiko do yin alọdlẹndo taidi “nulú”? Nukiko sọgan gọalọna mí nado wọnji tukla mítọn lẹ go na ojlẹ de, podọ aihun ayajẹ tọn sọgan hẹn mí nado yí nukunpẹvi do pọ́n nuhahun mítọn lẹ. Etomọṣo, nukiko ma nọ de awusinyẹnnamẹnu mítọn lẹ sẹ̀ gba. Enẹwutu, ayajẹ dindin gbọn nukiko dali yin alọdlẹndo taidi “nulú.”
3:11—Etẹwẹ Jiwheyẹwhe ko basi “dagbedagbe to whenu etọn”? Delẹ to nuhe Jehovah Jiwheyẹwhe ko basi “dagbedagbe,” kavi ko hẹn sọgbe bo yọ́n to ojlẹ sisọ etọn mẹ lẹ wẹ didá Adam po Evi po tọn, alẹnu aidowhẹdo tọn, alẹnu he e basi hẹ Ablaham, alẹnu Davidi tọn, wiwá Mẹssia lọ tọn, gọna zizedo ofìn ji Jesu Klisti tọn taidi Ahọlu Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn. Ṣigba, nudevo sọ tin he Jehovah na basi “dagbedagbe” to madẹnmẹ. Mí sọgan deji dọ aihọn yọyọ dodowiwa tọn lọ na wá aimẹ to ojlẹ sisọ etọn mẹ.—2 Pita 3:13.
5:9—Nawẹ ‘ale aigba tọn yin omẹ popo tọn’ gbọn? Mẹhe to aigba ji lẹpo wẹ nọ ganjẹ “ale aigba tọn,” kavi sinsẹ́n aigba tọn go. Ehe gando ahọlu lọsu go ga. Nado mọ sinsẹ́n yí sọn ogle etọn mẹ, ahọlu lọ dona yin sinsẹ̀n gbọn azọ́n sinsinyẹn he devizọnwatọ etọn lẹ nọ wà nado pọ̀ ogle etọn dali.
Nuhe Mí Plọn sọn E Mẹ:
1:15. Onú ovọ́ wẹ e yin nado gú whenu po huhlọn po to vivẹnudido mẹ nado jla kọgbidinamẹ po whẹdida mawadodo he mí nọ mọ to egbehe lẹ po do. Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn kẹdẹ wẹ sọgan de kanyinylan sẹ̀.—Daniẹli 2:44.
2:4-11. Nuyiwa aṣa tọn lẹ taidi họgbigbá, jipa-didó po húnhiho po, gọna gbẹ̀fẹdudu yin “homẹgble gbigbọ tọn” kavi wezundido to jẹhọn godo na yé ma nọ hẹn gbẹzan tindo zẹẹmẹ kavi hẹn ayajẹ dẹn-to-aimẹ wá gba.
2:12-16. Nuyọnẹn doale hú nululu to enẹ mẹ dọ e sọgan gọalọ nado didẹ nuhahun delẹ. Ṣigba na nuhe dù okú, nuyọnẹn gbẹtọ tọn ma doale depope. Podọ eyin mẹde tlẹ ko diyin na nuyọnẹn mọnkọtọn tintindo wutu, bleun dopo wẹ e nọ yin winwọn.
2:24; 3:12, 13, 22. Nude ma ylan to e mẹ nado duvivi sinsẹ́n azọ́n mítọn tọn.
2:26. Nuyọnẹn Jiwheyẹwhe tọn, he nọ hẹn ayajẹ wá, nọ yin nina ‘mẹhe jẹ to nukun Jehovah tọn mẹ.’ E ma yọnbasi nado tindo oyọnẹn ehe adavo mẹlọ tindo haṣinṣan dagbe de hẹ Jiwheyẹwhe.
3:16, 17. E ma sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe nado donukun whẹdida dodo to ninọmẹ lẹpo mẹ. Kakati nado nọ hanú gando nuhe to jijọ to aihọn egbehe tọn mẹ lẹ go, mí dona nọtepọn Jehovah nado didẹ whẹho lẹ.
4:4. Azọ́n sinsinyẹn he yin wiwà po sọwhiwhe po sọgan hẹn pekọ wá. Ṣigba, azọ́n sinsinyẹn wiwà nado zẹ̀ mẹdevo lẹ go poun nọ hẹn gbigbọ agbàwhinwhlẹn tọn wá bosọ sọgan fọ́n numọtolanmẹ wangbẹna po awuwhàn po tọn dote. Azọ́n sinsinyẹn he mí nọ wà to lizọnyizọn Klistiani tọn mẹ dona yin po mẹwhinwhàn dagbe po.
4:7-12. Haṣinṣan gbẹtọ tọn lẹ yin nujọnu hugan nutindo agbasa tọn lẹ bo ma dona yin kọgbẹ́ e go nado doafọna adọkunnu lẹ.
4:13. E ma yin otẹn po owhe mítọn po wẹ nọ hẹn mí tindo sisi to whepoponu gba. Mẹhe tin to otẹn azọngban tọn mẹ lẹ dona nọ yinuwa po nuyọnẹn po.
4:15, 16. To tintan whenu, ‘ovi he yin awetọ’—yèdọ mẹjẹmẹtẹnmẹ ahọlu tọn—sọgan tindo godonọnamẹ ‘mẹhe tin to nukọn na ẹn lẹpo’ tọn, ṣigba ‘to godo mẹ yé ma nọ jaya to ewọ mẹ.’ Na nugbo tọn, ojlẹ gli de poun wẹ yè nọ diyin na.
5:2. Odẹ̀ mítọn lẹ dona bẹ ayihamẹlinlẹnpọn po gbégbò po hẹn, bo ma na dite zẹjlẹgo.
5:3-7. Nulinlẹnpọn glanglan do agbasanu lẹ ji sọgan zọ́n bọ mẹde na nọ kúdlọ kléwhète tọn gando yanwle ṣejannabi tọn lẹ go. E sọgan sọ do magbọjẹ na mẹlọ, bọ e na nọ to odlọ ovọ́ lẹ kú to zánmẹ, kakati nado duvivi amlọn yìkànmẹ tọn. Ohó susu didọ sọgan hẹn mẹde nado sọawuhia di nulunọ to nukun mẹdevo lẹ tọn mẹ podọ e sọ sọgan hẹn ẹn nado gbọn sọmawhe dali dopà hlan Jiwheyẹwhe. ‘Budisi Jiwheyẹwhe’ nọ glọnalina mí nado wà depope to onú ehelẹ mẹ.
6:1-9. Ale tẹwẹ adọkun, gigo, gbẹ̀gaa, podọ etlẹ yin whẹndo daho sọgan hẹnwa na mí eyin ninọmẹ lẹ glọnalina mí nado duvivi etọn? Podọ “ehe nukun mọ,” kavi pipehẹ nujijọ lẹ tlọlọ “pọnte hú dindanpe ojlo tọn,” yèdọ vivẹnudido nado hẹn pekọwana ojlo he ma sọgan yin hinhẹndi lẹ. Enẹwutu, aliho dagbe hugan gbẹninọ tọn wẹ nado tindo pekọ to “núdùdù po avọ̀ po” mẹ dile mí to vivi dagbenu gbẹ̀mẹ tọn lẹ tọn dù bo ze ayidonugo do haṣinṣan pẹkipẹki de tintindo hẹ Jehovah ji.—1 Timoti 6:8.
AYINAMẸ HLAN NUYỌNẸNTỌ LẸ
Nawẹ mí sọgan hẹn oyín dagbe mítọn go gbọn? Nawẹ mí dona nọ yinuwa hlan gandutọ lẹ po whẹdida mawadodo he mí sọgan pehẹ lẹ po gbọn? To whenuena e yindọ oṣiọ lẹ ma yọ́n nude, nawẹ mí dona zan gbẹzan mítọn gbọn todin? Nawẹ jọja lẹ sọgan yí whenu gọna huhlọn yetọn zan po nuyọnẹn po gbọn? Ayinamẹ dagbe he yẹwhehodọtọ lọ na do whẹho ehelẹ po devo lẹ po ji yin kinkàndai na ale mítọn to weta 7 jẹ 12 owe Yẹwhehodọtọ tọn mẹ.
Gblọndo Na Kanbiọ Owe-Wiwe Tọn Lẹ:
7:19—Nawẹ nuyọnẹn dohuhlọn hú “huhlọntọ ao” gbọn? To Biblu mẹ, sọha ao nọ yin yiyizan to yẹhiadonu-liho nado nọtena gigọ́-yinyin. Nuhe dọ Sọlọmọni te wẹ yindọ nuyọnẹn nọ basi hihọ́namẹ tlala hú sọha gigọ́ awhànfuntọ he to tòdaho de ṣọ́ lẹ tọn.
10:2—Etẹwẹ e zẹẹmẹdo dọ ayiha kavi ahun mẹde tọn tin “to adusilọ etọn mẹ” kavi “to amiyọnlọ etọn mẹ”? To whenuena e yindọ adusilọ nọ saba nọtena otẹn nukundagbe tọn, eyin ahun mẹde tọn tin to adusilọ etọn mẹ enẹ zẹẹmẹdo dọ ahun etọn nọ whàn ẹn nado wà dagbe. Ṣigba, eyin ahun mẹde tọn nọ whàn ẹn nado doafọna walọ ylankan, e nọ yin didọ dọ ahun etọn tin to amiyọnlọ etọn mẹ.
10:15—Nawẹ ‘magbọjẹ nulunọ lẹ tọn nọ hẹn nuṣikọna yé’ gbọn? Eyin mẹde gbọagba lẹnpọn dagbe tọn, magbọjẹ etọn ma nọ de nujọnu depope tọ́n gba. E ma nọ hẹn pekọ depope wá na ẹn. Vivẹnudido mapote mọnkọtọn nọ hẹn nuṣikọ wá na ẹn poun wẹ.
11:7, 8—Etẹwẹ yin zẹẹmẹ hodidọ lọ tọn dọ: “Hinhọ́n vivi, onú dagbe sọ wẹ na nukun nado pọ́n owhè.” Hinhọ́n po owhè po nọ yidogọna awuvivi gbẹninọ tọn. Sọlọmọni to didohia tofi dọ nujọnu wẹ e yin nado tin to ogbẹ̀ podọ mí dona ‘jaya’ whẹpo azán zinvlu tọn lẹ, kavi yọnhowhe, nido hò huhlọn mítọn yí sọn mí si.
11:10—Naegbọn “ovu po yọpọ whenu po” do yin ovọ́? Eyin ojlẹ ehelẹ ma yin yiyizan ganji, ovọ́ wẹ yé, na taidi azọ̀, bleun dopo wẹ azán huhlọn jọja whenu tọn lẹ nọ juwayi.
Nuhe Mí Plọn sọn E Mẹ:
7:6. Nukiko to ojlẹ he ma sọgbe mẹ nọ hẹn homẹgble wá bosọ yin ovọ́ taidi nudidọ owùn he to miyọnji to ozẹ́n de glọ lẹ tọn. Mí dona họ́ míde sọta nukiko mọnkọtọn.
7:21, 22. Mí ma dona dike nuhe mẹdevo lẹ dọ ni nọ duahunmẹna mí zẹjlẹgo.
8:2, 3; 10:4. Eyin ogán kavi azọ́nmẹyimẹdotọ de mọhodọ do mí go kavi kọhona mí, nuyọnẹnnu wẹ e na yin nado gbọṣi abọẹ. Ehe pọnte hú nado ‘yawu tọ́n yì sọn nukọn etọn,’ yèdọ nado hònúpla bo jo azọ́n do.
8:8; 9:5-10, 12. Ogbẹ̀ mítọn sọgan fó to ajiji mẹ dile whèvi de nọ yin wiwle to odọ̀ mẹ kavi ohẹ̀ lẹ nọ yin wiwle to omọ̀ nù do. Humọ, mẹdepope ma sọgan glọnalina huhlọn ogbẹ̀ tọn nado tọ́n yì to okú whenu, mọjanwẹ mẹdepope ma sọgan dapana awhàn he okú to fùnfùn hẹ gbẹtọvi lẹ do niyẹn. Enẹwutu, mí ma dona nọ hẹn whenu mítọn gú do ovọ́ mẹ. Jehovah jlo dọ mí ni yọ́n nuhọakuẹ-yinyin ogbẹ̀ tọn bo duvivi etọn to aliho he sọgbe mẹ. Nado wàmọ, mí dona ze sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn do otẹn tintan mẹ to gbẹzan mítọn mẹ.
8:16, 17. Nuhe Jiwheyẹwhe ko basi bo ko sọ na dotẹnmẹ nado jọ to gbẹtọvi lẹ ṣẹnṣẹn lẹpo ma sọgan yin nukunnumọjẹemẹ to gigọ́mẹ gba, yèdọ eyin mí tlẹ do amlọnmadọ́ na míde nado dindona yé. Eyin mí nọ hanú gando nuylankan he ko jọ lẹpo go, ehe na hò ayajẹ mítọn yí sọn mí si poun wẹ.
9:16-18. Mí dona nọ yí nukun nujọnu tọn do pọ́n nuyọnẹn etlẹ yin to whenue mẹdepope ma yọ́n pinpẹn etọn. Hogbe dẹẹdẹ nuyọnẹntọ tọn pọnte tlala hú awhágbe lélé nulunọ tọn.
10:1. Mí dona nọ ṣọ́ hodidọ po walọyizan mítọn lẹ po. Nuyiwa nulú tọn dopo poun, taidi hodidọ homẹgble tọn de, ahàn sinsinyẹn ṣiṣizan whladopo poun, kavi nujijọ he bẹ walọ mawé zanhẹmẹ tọn hẹn de, ko pé nado hẹn yinkọ dagbe mẹhe tindo sisi taun de tọn gble.
10:5-11. Mí ma dona whànwu mẹhe ma penugo bo ka tin to otẹn he yiaga mẹ. Nugomape to azọ́n he tlẹ bọawu de wiwà mẹ sọgan hẹn kọdetọn ylankan lẹ wá. Kakatimọ, awuwiwlena nugopipe nado ‘yí nuyọnẹn zan nado tindo kọdetọn dagbe’ yin alenu. Lehe e yin nujọnu dọ mí ni lẹzun nugopetọ to azọ́n yẹwhehodidọ Ahọluduta lọ tọn po mẹhẹnzun-devi tọn po mẹ do sọ!
11:1, 2. Mí dona yin alọtlútọ sọn ahun mẹ wá. Mọwiwà nọ hẹn mẹdevo lẹ tlúalọ ga.—Luku 6:38.
11:3-6. Ninọmẹ jide-matindo gbẹ̀mẹ tọn lẹ ma dona hẹn mí tindo ayihaawe gba.
11:9; 12:1-7. Jọja lẹ na dogbè na Jehovah. Enẹwutu, yé dona yí whenu po huhlọn yetọn po zan to sinsẹ̀nzọn Jiwheyẹwhe tọn mẹ whẹpo yọnhowhe nido hò hlọnhlọn yetọn yí.
“OHÓ NUYỌNẸNTỌ TỌN” LẸ NA DEANANA MÍ
Nukun tẹwẹ mí dona nọ yí do pọ́n “ohó vivi” he yẹwhehodọtọ lọ dindona bo kàn dai lẹ? To vogbingbọn mẹ na “owe susu” he bẹ nuyọnẹn gbẹtọvi tọn hẹn lẹ, “ohó nuyọnẹntọ tọn taidi owùn, podọ di húngàn he yè gbọn alọ nukọntọ agun tọn lẹ [dali] whe, he yè yí na omẹ sọn lẹngbọhọtọ dopo dè.” (Yẹwhehodọtọ 12:10-12) Ohó nuyọnẹn tọn he yin nina mí sọn Jehovah he yin “lẹngbọhọtọ dopo” lọ dè lẹ nọ hẹn gbẹzan mítọn lí.
Na nugbo tọn, ayinamẹ nuyọnẹn tọn he tin to owe Yẹwhehodọtọ tọn mẹ lẹ hihodo na gọalọna mí nado zan gbẹzan he gọ́ na pekọ po ayajẹ po. Humọ, mí yin hinhẹn deji dọmọ: “E na yọ́n na yé he dibusi Jiwheyẹwhe lẹ.” Enẹwutu, mì gbọ mí ni hẹn gbemima mítọn go gligli nado nọ “dibusi Jiwheyẹwhe bosọ yìn osẹ́n etọn lẹ.”—Yẹwhehodọtọ 8:12; 12:13.
[Yẹdide to weda 15]
Dopo to alọnuzọ́n dagbedagbe hugan Jiwheyẹwhe tọn lẹ mẹ na mọ hẹndi to ojlẹ sisọ etọn mẹ
[Yẹdide to weda 16]
Nunina Jiwheyẹwhe tọn lẹ bẹ dùdù, nùnù po vivi magbọjẹ mítọn lẹpo tọn dùdù po hẹn