Yọ́n Nuhọakuẹ-Yinyin Nunina Ogbẹ̀ Towe Tọn
Yọ́n Nuhọakuẹ-Yinyin Nunina Ogbẹ̀ Towe Tọn
“Ohùn Klisti tọn . . . na lẹ̀ ayiha mìtọn wé sọn azọ́n kúkú mẹ nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe ogbẹ̀nọ lọ.”—HEBLU LẸ 9:14.
1. Kunnudenu tẹwẹ dohia dọ mí yọ́n nuhọakuẹ-yinyin ogbẹ̀ tọn?
EYIN hiẹ yin didọna nado doahi na ogbẹ̀ towe, nẹmu wẹ a na dọ? Mí yọ́n nuhọakuẹ-yinyin ogbẹ̀ mítọn po mẹdevo lẹ po tọn taun. Enẹwẹ zọ́n bọ mí nọ yì doto dè na azọ̀nhẹngbọ to whenuena mí jẹazọ̀n kavi nọ yì gbeje agbasa mítọn pọ́n sọn ojlẹ de mẹ jẹ devo mẹ. Mí nọ jlo nado nọgbẹ̀ dẹn to agbasalilo mẹ. Suhugan mẹhe tlẹ ko poyọnho kavi tindo oblo agbasa go tọn lẹ tọn wẹ ma nọ jlo na kú; yé nọ jlo nado nọgbẹ̀.
2, 3. (a) Dandannu tẹ ji wẹ Howhinwhẹn lẹ 23:22 zinnudo? (b) Nawẹ gbedide he yin nùdego to Howhinwhẹn lẹ 23:22 mẹ gando Jiwheyẹwhe go gbọn?
2 Lehe hiẹ yọ́n nuhọakuẹ-yinyin ogbẹ̀ tọn sọ nọ yinuwado haṣinṣan towe hẹ mẹdevo lẹ ji. Di apajlẹ, Ohó Jiwheyẹwhe tọn degbè dọmọ: “Dotoai na otọ́ towe he ji we, a sọ vlẹ onọ̀ towe, whenuena e poyọnho blo.” (Howhinwhẹn lẹ 23:22) Nado “dotoai” ma zẹẹmẹdo nado sèhó poun gba; howhinwhẹn ehe zẹẹmẹdo nado sè podọ to enẹgodo setonu. (Eksọdusi 15:26; Deutelonomi 7:12; 13:18; 15:5; Jọṣua 22:2; Psalm 81:13) Whẹwhinwhẹ́n tẹwẹ Ohó Jiwheyẹwhe tọn na ehe wutu mí dona dotoai? E ma yindọ otọ́ po onọ̀ towe po yin mẹho na we kavi tindo numimọ hú we poun wutu wẹ gba. Whẹwhinwhẹ́n taun lọ wẹ yindọ yewlẹ wẹ “ji we.” Lẹdogbedevomẹ delẹ dọmọ: “Dotoai na otọ́ towe he na ogbẹ̀ we.” E họnwun dọ, eyin hiẹ yọ́n nuhọakuẹ-yinyin ogbẹ̀ towe tọn, hiẹ na yin whinwhàn nado setonuna asisa ogbẹ̀ lọ tọn.
3 Na nugbo tọn, eyin hiẹ yin Klistiani nugbo de, hiẹ yọnẹn dọ Jehovah wẹ yin Asisa ogbẹ̀ towe tọn. Gbọn ewọ gblamẹ wẹ hiẹ “togbẹ̀;” bo sọgan “to whinwhàn,” bosọ sọgan yinuwa di nudida he tindo numọtolanmẹ; podọ hiẹ ‘tin’ bo sọgan lẹnnupọn kavi basi tito na sọgodo, gọna ogbẹ̀ mavọmavọ. (Owalọ lẹ 17:28; Psalm 36:9; Yẹwhehodọtọ 3:11) To gbesisọmẹ hẹ Howhinwhẹn lẹ 23:22, e jẹ dọ mí ni “dotoai” na Jiwheyẹwhe bo setonuna ẹn, bo tẹnpọn nado yọ́n pọndohlan etọn gando ogbẹ̀ go bosọ nọ yinuwa sọgbe hẹ ẹ kakati nado nọ wà nuhe jlo mí.
Do Sisi Hia Na Ogbẹ̀
4. To bẹjẹeji whenuho gbẹtọvi tọn, nawẹ sisi nina ogbẹ̀ lẹzun whẹho titengbe de gbọn?
4 To bẹjẹeji whenuho gbẹtọvi tọn, Jehovah hẹn ẹn họnwun dọ emi ma na dotẹnmẹ gbẹtọvi lẹ nado yí ohùn zan (kavi ṣì i zan) na whẹwhinwhẹ́n depope wutu gba. Na adì awuwhàn tọn wutu, Kaini yí ogbẹ̀ nọvisunnu homẹvọnọ etọn, Abẹli tọn. Be hiẹ lẹndọ Kaini tindo jlọjẹ lọ nado basi nudide mọnkọtọn gando ogbẹ̀ go wẹ ya? Jiwheyẹwhe ma lẹn mọ gba. E ylọwhẹ Kaini dọmọ: “Etẹwẹ hiẹ ko basi? Ogbè ohùn nọvisunnu towe tọn tọn dawhá hlan mi sọn aigba dè.” (Gẹnẹsisi 4:10) Doayi e go dọ ohùn Abẹli tọn to aigba mẹ nọtena ogbẹ̀ etọn, ehe ko yin sinsán dogli, podọ e dawhá jẹgbonu hlan Jiwheyẹwhe na ahọsuyíyí.—Heblu lẹ 12:24.
5. (a) Osẹ́n tẹwẹ Jiwheyẹwhe dó to azán Noa tọn gbè, podọ mẹnu lẹ wẹ e yin didó na? (b) Aliho tẹ mẹ wẹ osẹ́n ehe yin afọdide tangan de te?
5 To Singigọ lọ godo, gbẹtọvi lẹ bẹ gbẹzan yọyọ de jẹeji po alindọn ṣinatọ̀n poun po. To nulila de he gando gbẹtọvi lẹpo go mẹ, Jiwheyẹwhe do onú susu hia dogbọn nukun he e nọ yí do pọ́n ogbẹ̀ po ohùn po dali. E dọ dọ gbẹtọ lẹ sọgan dù olàn kanlin lẹ tọn, ṣigba e ze dogbó de dai dọmọ: “[Kanlin] he nọ lìn he to ogbẹ̀ lẹpo na yin núdùdù na mì; di omá omú wẹ yẹn yí onú lẹpo na mì. Ṣigba olàn po ogbẹ̀ etọn po, yèdọ ohùn etọn, wẹ mì ma na dù.” (Gẹnẹsisi 9:3, 4) Ju delẹ basi zẹẹmẹ wefọ ehe tọn dọ gbẹtọ lẹ ma dona dù olàn kavi ohùn kanlin he gbẹ́ pò to ogbẹ̀ tọn. Ṣigba e wá yin didohia hezeheze dọ nuhe gbẹ́ Jiwheyẹwhe te tofi wẹ ohùn he nọ hẹn ogbẹ̀ dote lọ dùdù. Humọ, gbedide Jiwheyẹwhe tọn gbọn Noa gblamẹ yin afọdide tangan de nado hẹn lẹndai yiaga Etọn gando ohùn go di—yèdọ lẹndai he na hẹn ẹn yọnbasi na gbẹtọvi lẹ nado mọ ogbẹ̀ madopodo yí.
6. Gbọn Noa gblamẹ, nawẹ Jiwheyẹwhe zinnudo pọndohlan Etọn gando nuhọakuẹ-yinyin ogbẹ̀ tọn ji gbọn?
6 Jiwheyẹwhe zindonukọn dọmọ: “Ohùn mìtọn mẹtọn-mẹtọn wẹ yẹn na yiahọsu na: to alọ gbekanlin dopodopo tọn mẹ wẹ yẹn na yiahọsu na ẹn te, podọ to alọ gbẹtọ tọn mẹ, to alọ mẹmẹsunnu mẹdopodopo tọn mẹ wẹ yẹn na yiahọsu ogbẹ̀ gbẹtọ tọn te. Mẹdepope [he] hẹn ohùn gbẹtọ tọn sàkọ̀nyinai, gbọn gbẹtọ dali wẹ yè na hẹn ohùn etọn sàkọ̀nyinai, na boṣiọ Jiwheyẹwhe tọn mẹ wẹ ewọ basi gbẹtọ do.” (Gẹnẹsisi 9:5, 6) Hiẹ sọgan mọ to nulila ehe hlan gbẹtọvi lẹ mẹ dọ Jiwheyẹwhe nọ pọ́n ohùn gbẹtọ tọn taidi nuhe nọtena ogbẹ̀ etọn. Mẹdatọ lọ wẹ na ogbẹ̀ gbẹtọ, podọ mẹdepope ma dona yí ogbẹ̀ enẹ, ehe ohùn nọtena. Taidi Kaini, eyin mẹde hùmẹ, Mẹdatọ lọ tindo jlọjẹ nado “yiahọsu” kavi yí ogbẹ̀ mẹhutọ lọ tọn.
7. Naegbọn nuhe Jiwheyẹwhe lá na Noa dogbọn ohùn dali dona duahunmẹna mí?
7 Gbọn nulila ehe gblamẹ, Jiwheyẹwhe degbena gbẹtọvi lẹ ma nado ṣì ohùn zan. Be e ko paṣa we pọ́n nuhewutu gbedide enẹ yin nina ya? Podọ etẹwutu wẹ Jiwheyẹwhe tindo pọndohlan enẹ do ohùn ji? Na taun tọn, gblọndo lọ gando dopo to nuplọnmẹ titengbe hugan he to Biblu mẹ lẹ go. Nuplọnmẹ lọ wẹ yin ahọ́nkan owẹ̀n Klistiani tọn, dile etlẹ yindọ sinsẹ̀n susu wẹ gbẹkọ e go. Etẹwẹ yin nuplọnmẹ lọ, podọ nawẹ gbẹzan towe, nudide po nuyiwa towe lẹ po gandego gbọn?
Ohùn—Nawẹ E Sọgan Yin Yiyizan Gbọn?
8. To Osẹ́n lọ mẹ, dogbó tẹwẹ Jehovah zedai do yizan ohùn tọn ji?
8 Jehovah hẹn onú susu họnwun dogọ gando ogbẹ̀ po ohùn po go to whenuena e na Osẹ́n Islaeli. To mọwiwà mẹ, e ze afọdide devo nado hẹn lẹndai etọn di. Hiẹ na ko yọnẹn dọ Osẹ́n lọ biọ avọ́sinsan delẹ hlan Jiwheyẹwhe, taidi jinulili, amì, po ovẹn po tọn. (Levitiku 2:1-4; 23:13; Osọha lẹ 15:1-5) Avọ́nunina kanlin lẹ tọn sọ tin ga. Jiwheyẹwhe dọ gando ehelẹ go dọmọ: “Alindọn olàn lọ tọn tin to ohùn lọ mẹ: yẹn ko na ẹn mì to agbà lọ ji nado basi ovẹsè na alindọn mìtọn lẹ: na ohùn wẹ ewọ he to ovẹsè basi gbọn whẹho alindọn lọ tọn dali. Enẹwutu [wẹ] yẹn dọ hlan ovi Islaeli tọn lẹ lọ dọ, Alindọn sọn mì mẹ de ma na dù ohùn gba.” Jehovah sọ yidogọ dọ eyin mẹde, vlavo gbéyantọ kavi glesi de, hù kanlin he na yin dùdù de, e dona kọ̀n ohùn etọn dai bo ṣinyọ́n kọ́gudu do e. Aigba wẹ yin tokloafọligbe Jiwheyẹwhe tọn, podọ gbọn ohùn lọ kinkọ̀n do kọmẹ dali, mẹlọ dohia dọ ogbẹ̀ lọ to yinyin gigọjo na Ogbẹ̀-Namẹtọ lọ.—Levitiku 17:11-13; Isaia 66:1.
9. Etẹwẹ yin yizan ohùn tọn dopo akàn he yin alọkẹyi to Osẹ́n lọ glọ, podọ na lẹndai tẹ?
9 Osẹ́n enẹ ma yin aṣa sinsẹ̀n tọn tata de he ma tindo zẹẹmẹ depope na mí gba. Be a doayi nuhewutu Islaelivi lẹ ma dona dù ohùn go ya? Jiwheyẹwhe dọmọ: “Enẹwutu [wẹ] yẹn dọ hlan ovi Islaeli tọn lẹ lọ dọ, Alindọn sọn mì mẹ de ma na dù ohùn gba.” Etẹwẹ yin whẹwhinwhẹ́n lọ? “Yẹn ko na [ohùn] mì to agbà lọ ji nado basi ovẹsè na alindọn mìtọn lẹ.” Be hiẹ mọ nuhewutu Jiwheyẹwhe dọna Noa dọ gbẹtọvi lẹ ma dona dù ohùn todin ya? Mẹdatọ lọ ko magbe nado pọ́n ohùn taidi nujọnu vonọtaun de, bo klan ẹn dovo na yizan vonọtaun dopo he sọgan whlẹn ogbẹ̀ mẹsusu tọn gán. E na yí adà titengbe de wà nado ṣinyọnnudo ylando lẹ (ovẹsè). Enẹwutu to Osẹ́n lọ glọ, yizan ohùn tọn dopo akàn he Jiwheyẹwhe kẹalọyi wẹ nado kọ̀n ẹn do agbà lọ ji nado basi ovẹsè na ogbẹ̀ Islaelivi he to jona Jehovah tọn dín lẹ tọn.
10. Naegbọn ohùn kanlin tọn ma sọgan hẹnmẹ tindo jona mlẹnmlẹn, ṣigba etẹwẹ avọ́sinsan Osẹ́n lọ tọn lẹ flinmẹ?
10 Nunọwhinnusẹ́n ehe ma gbọnvona sinsẹ̀n Klistiani tọn. To alọdindlẹndo adà Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn ehe mẹ, apọsteli Paulu wlan dọmọ: “E blà yin onú lẹpo gbọn osẹ́n dali wẹ yè yí ohùn do lẹ̀wé; podọ matin ohùn kọndai desẹ ylando tọn ma tin.” (Heblu lẹ 9:22) Paulu hẹn ẹn họnwun dọ avọ́sinsan he yin bibiọ lọ lẹ ma hẹn Islaelivi lẹ zun mẹpipe, he ma tindo ylando gba. E wlan dọmọ: “To avọ́ nẹlẹ mẹ yè sọ to ylando vọ́ flin to whemẹwhemẹ. Na e glo dọ ohùn oyìnsú tọn po gbọgbọẹ tọn po nado de ylando sẹ̀.” (Heblu lẹ 10:1-4) Etomọṣo, avọ́sinsan enẹlẹ yí onú susu wà. Yé flinnu Islaelivi lẹ dọ yé yin ylandonọ podọ yé tindo nuhudo onú devo de tọn nado sọgan mọ jona mlẹnmlẹn. Ṣigba eyin ohùn he nọtena ogbẹ̀ kanlin lẹ tọn ma sọgan ṣinyọnnudo ylando gbẹtọ tọn mlẹnmlẹn, be ohùn devo depope sọgan wàmọ ya?
Pọngbọ Ogbẹ̀-Namẹtọ lọ Tọn
11. Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ ohùn kanlin tọn yíyí do sanvọ́ to alọdlẹndo nude?
11 Na taun tọn, Osẹ́n lọ to alọdlẹndo nude he na tindo kọdetọn dagbe hugan to ojlo Jiwheyẹwhe tọn hinhẹndi mẹ. Paulu kanse dọmọ: “Be etẹwẹ osẹ́n yin lo?” E na gblọndo dọmọ: “Yè yidogọ ẹ na ylanwa lẹ wutu, kaka okún he yè dopagbe na nido wá; yè sọ de e gbọn angẹli lẹ dali gbọn alọ whẹgbọtọ de [Mose] tọn mẹ.” (Galatianu lẹ 3:19) Mọdopolọ, Paulu wlan dọmọ: “Osẹ́n [tindo] oyẹ̀ onú dagbe he ja lẹ tọn, ma yin ojlẹmọ onú lẹ lọ tọn.”—Heblu lẹ 10:1.
12. Nawẹ mí sọgan mọnukunnujẹ lẹndai Jiwheyẹwhe tọn gando ohùn go mẹ gbọn?
12 Do glido, flindọ Jiwheyẹwhe degbè to azán Noa tọn gbè dọ gbẹtọ lẹ sọgan dù olàn, ṣigba yé ma dona dù ohùn gba. To nukọnmẹ, Jiwheyẹwhe dọ dọ “alindọn olàn lọ tọn tin to ohùn lọ mẹ.” Mọwẹ, Jiwheyẹwhe nọ pọ́n ohùn nado nọtena ogbẹ̀ podọ e dọmọ: “Yẹn ko na [ohùn] mì to agbà lọ ji nado basi ovẹsè na alindọn mìtọn lẹ.” Ṣigba, lẹndai jiawu Jiwheyẹwhe tọn de na gbẹsọ wá yin didohia. Osẹ́n lọ nọtena oyẹ̀ onú dagbe he ja lẹ tọn. Onú dagbe tẹlẹ wẹ?
13. Naegbọn okú Jesu tọn do yin nujọnu?
13 Onú dagbe lọ gando okú Jesu Klisti tọn go. Mì yọnẹn dọ Jesu yin yasana bo yin whiwhe do atin go. E kú taidi sẹ́nhẹngbatọ de. Paulu wlan dọmọ: “Whenuena mí yin madogánnọ, ojlẹ lọ mẹ gee wẹ Klisti kú na mẹylankan lẹ. . . . Jiwheyẹwhe de owanyi etọn hia hlan mí dali, na, whenuena mí gbẹ́ to ylandonọ yin, Klisti kú na mí.” (Lomunu lẹ 5:6, 8) Na Klisti kú na mí wutu, e wleawu ofligọ de tọn nado ṣinyọnnudo ylando mítọn lẹ. Ofligọ enẹ wẹ yin ahọ́nkan owẹ̀n Klistiani tọn. (Matiu 20:28; Johanu 3:16; 1 Kọlintinu lẹ 15:3; 1 Timoti 2:6) Kanṣiṣa tẹwẹ ehe tindo hẹ ohùn po ogbẹ̀ po, podọ nawẹ e gando ogbẹ̀ towe go gbọn?
14, 15. (a) Nawẹ lẹdogbedevomẹ delẹ zinnudo okú Jesu tọn ji to Efesunu lẹ 1:7 mẹ gbọn? (b) Nuagokun tẹwẹ sọgan yin nukunpẹvi yí do pọ́n to Efesunu lẹ 1:7 mẹ?
14 Sinsẹ̀n delẹ nọ zinnudo okú Jesu tọn ji, bọ hodotọ yetọn lẹ nọ yí hogbe lẹ zan taidi “Jesu kú na mi.” Gbadopọnna lehe Biblu delẹ lẹ́ Efesunu lẹ 1:7 do ogbè devo mẹ do: “To ewọ mẹ podọ gbọn okú etọn gblamẹ wẹ mí mọ whlẹngán, enẹwẹ, desẹ ylanwiwa mítọn lẹ tọn.” (The American Bible, gbọn Frank Scheil Ballentine dali, 1902) “Gbọn okú Klisti tọn gblamẹ wẹ mí yin tuntundote, bọ ylando mítọn lẹ yin jijona.” (Today’s English Version, 1966) “To Klisti mẹ podọ gbọn avọ́sinsan ogbẹ̀ etọn tọn gblamẹ wẹ mí yin tuntundote, yèdọ tundote de he zẹẹmẹdo jona ylando lẹ tọn.” (The New Testament, gbọn William Barclay dali, 1969) “Gbọn okú Klisti tọn gblamẹ wẹ ylando mítọn lẹ yin jijona bọ mí yin hinhẹn jẹ mẹdekannu.” (The Translator’s New Testament, 1973) Mí sọgan mọ to lẹdogbedevomẹ ehelẹ mẹ dọ okú Jesu tọn ji wẹ yé zinnudo. Mẹdelẹ sọgan dọ dọ ‘Ṣigba okú Jesu tọn ka yin nujọnu be. Enẹwutu, etẹwẹ jẹdò to lẹdogbedevomẹ ehelẹ mẹ?’
15 Na nugbo tọn, eyin lẹdogbedevomẹ ehelẹ kẹdẹ wẹ hiẹ tindo, hiẹ sọgan yí nukunpẹvi do pọ́n nuagokun titengbe de, podọ ehe sọgan hẹn nukunnumọjẹnumẹ towe do owẹ̀n Biblu tọn ji dózin. Lẹdogbedevomẹ ehelẹ ma hẹn ẹn họnwun dọ kandai dowhenu tọn lọ to Efesunu lẹ 1:7 mẹ bẹ hogbe Glẹki tọn de hẹn, he zẹẹmẹdo “ohùn.” Enẹwutu, lẹdogbedevomẹ Biblu susu tọn sẹpọ dowhenu tọn lọ. Di apajlẹ, Biblu Wiwe—Gun Alada dọmọ: ‘Mẹhe mẹ míwlẹ ko mọ ofligọ yí te gbọn ohùn etọn mẹ, jona ylando tọn, kẹdẹdi adọkun susu ojọmiọn etọn tọn.’
16. Etẹwẹ hogbe lọ “gbọn ohùn etọn mẹ” dona flin mí?
16 Hogbe lọ “gbọn ohùn etọn mẹ” tindo zẹẹmẹ vonọtaun de bo dona flin nususu mí. Okú mẹde tọn, yèdọ Jesu he tlẹ yin mẹpipe de tọn ma ko pé nado namẹ ogbẹ̀ gba. E hẹn nuhe Azán Ovẹsè tọn lọ nọtena to Osẹ́n lọ mẹ di. To azán vonọtaun enẹ gbè, kanlin he jẹ lẹ nọ yin yíyí do sanvọ́. Enẹgodo yẹwhenọ daho nọ hẹn apadewhe ohùn yetọn tọn biọ Fiwiwe Gbaugbau gòhọtúntún kavi tẹmpli lọ tọn mẹ, fie e nọ ze e donukọnna Jiwheyẹwhe te, taidi dọ yẹwhenọ daho lọ tin to nukọn Etọn nkọtọn.—Eksọdusi 25:22; Levitiku 16:2-19.
17. Nawẹ Jesu hẹn nuhe Azán Ovẹsè tọn lọ nọtena di gbọn?
17 Dile Paulu basi zẹẹmẹ etọn do, Jesu hẹn nuhe Azán Ovẹsè tọn lọ nọtena di. Tintan, e basi zẹẹmẹ dọ yẹwhenọ daho Islaeli tọn nọ biọ Fiwiwe Gbaugbau lọ mẹ whladopo to owhe mẹ po ohùn he yè yí do sanvọ́ po “na ede whẹ́, podọ na alibubu gbẹtọ lẹ tọn.” (Heblu lẹ 9:6, 7) To gbesisọmẹ hẹ afọdide enẹ, to whenuena Jesu yin finfọnsọnku godo, e yì olọn mẹ. Taidi gbigbọ de, he ma tindo agbasa po ohùn po, e sọgan sọawuhia to “Jiwheyẹwhe nukọn na mí.” Etẹwẹ e zedonukọnna Jiwheyẹwhe? E mayin nuhe mí sọgan mọ po nukun po gba ṣigba onú titengbe de wẹ. Paulu zindonukọn dọmọ: “Klisti ko wá nado yin yẹwhenọ daho . . . , mọ e ma yin gbọn ohùn gbọgbọẹ po oyìnvu tọn po dali, ṣigba gbọn ohùn etọn titi mẹ wẹ e biọ fiwiwe nẹ mẹ whladopo, to ehe godo e mọ ofligọ madopodo yí na mí. Na eyin ohùn oyìnsú tọn po gbọgbọẹ tọn po . . . nọ hẹnmẹ zun wiwe na lẹ̀wé agbasalan tọn: nẹmunẹmu wẹ ohùn Klisti tọn, mẹhe gbọn [gbigbọ] madopodo mẹ yí agbasa ede tọn do sanvọ́ madodiho hlan Jiwheyẹwhe, ma na lẹ̀ ayiha mìtọn wé sọn azọ́n kúkú mẹ nado sẹ̀n Jiwheyẹwhe ogbẹ̀nọ lọ?” Mọwẹ, Jesu ze nuhọakuẹ-yinyin ohùn etọn tọn donukọnna Jiwheyẹwhe.—Heblu lẹ 9:11-14, 24, 28; 10:11-14; 1 Pita 3:18.
18. Naegbọn nuhe Biblu dọ dogbọn ohùn dali lẹ dona yin nujọnu na Klistiani lẹ to egbehe?
18 Nugbo he wá sọn Jiwheyẹwhe dè ehe gọalọna mí nado mọnukunnujẹ nujọnu-yinyin nuhe Biblu dọ dogbọn ohùn dali tọn mẹ—yèdọ nuhewutu Jiwheyẹwhe nọ yí nukun mọnkọtọn do pọ́n ẹn, nukun he míwlẹ dona yí do pọ́n ẹn, podọ nuhewutu mí dona setonuna dogbó he Jiwheyẹwhe zedai do yizan ohùn tọn ji. To Owe-wiwe Glẹki tọn hihia mẹ, hiẹ na mọ dọ ohùn Klisti tọn yin alọdlẹndo whlasusu. (Pọ́n apotin.) Ehe dohia hezeheze dọ Klistiani dopodopo dona do yise hia ‘to ohùn Jesu tọn mẹ.’ (Lomunu lẹ 3:25) Jona ylando mítọn lẹ tọn podọ jijọho tintindo hẹ Jiwheyẹwhe yin hinhẹn yọnbasi ‘gbọn ohùn he Jesu kọndai gblamẹ.’ (Kọlọsinu lẹ 1:20) Ehe yin nugbo taun gando mẹhe Jesu basi alẹnu vonọtaun hẹ nado dugán hẹ ẹ to olọn mẹ lẹ go. (Luku 22:20, 28-30; 1 Kọlintinu lẹ 11:25; Heblu lẹ 13:20) E sọ yin nugbo to egbehe gando “gbẹtọ susugege” lẹ go, he na lùn “nukunbibia daho” he ja lọ tọ́n bo na duvivi ogbẹ̀ madopodo tọn to aigba paladisi tọn de ji. To yẹhiadonu-liho, yé ‘yàn aṣọ́vọ̀ yetọn wé to ohùn Lẹngbọvu lọ tọn mẹ.’—Osọhia 7:9, 14.
19, 20. (a) Naegbọn Jiwheyẹwhe ze dogbó do yizan ohùn tọn ji, podọ nawẹ ehe dona yinuwado mí ji gbọn? (b) Etẹwẹ mí dona tindo ojlo nado yọnẹn?
19 Na nugbo tọn, ohùn tindo zẹẹmẹ vonọtaun de to nukun Jiwheyẹwhe tọn mẹ. E dona yinmọ na mílọsu ga. Mẹdatọ lọ, he ma nọ yí nukunpẹvi do pọ́n ogbẹ̀, tindo jlọjẹ nado ze dogbó dai na nuhe gbẹtọvi nọ yí ohùn zan na. Na ogbẹ̀ mílọsu tọn yin nujọnu taun na ẹn wutu, e klan ohùn dovo nado yin yiyizan to aliho titengbe hugan dopo mẹ, yèdọ aliho dopo gee lọ he hẹn ogbẹ̀ madopodo yọnbasi. Aliho enẹ bẹ ohùn họakuẹ Jesu tọn hẹn. Lehe mí dona gọ́ na pẹdido dọ Jehovah Jiwheyẹwhe yinuwa na dagbe mítọn gbọn ohùn—yèdọ ohùn Jesu tọn—yiyizan to aliho ogbẹ̀-whlẹngán tọn mẹ do sọ! Podọ lehe mí dona dopẹna Jesu na ohùn etọn kinkọndai to avọ́sinsan mẹ na mí do sọ! Na nugbo tọn, mí sọgan mọnukunnujẹ numọtolanmẹ he apọsteli Johanu dohia lọ mẹ dọmọ: “Hlan ewọ he yiwanna mí, bosọ yí ohùn etọn do klọ́ mí sọn ylando mítọn lẹ mẹ, bosọ yí mí do doahọlu, bosọ yí do do yẹwhenọ hlan Jiwheyẹwhe Otọ́ etọn; wẹ gigo po huhlọn po ni tin hlan whenu whenu lẹ lọ tọn lẹ. Niṣẹ.”—Osọhia 1:5, 6.
20 Sọn whenu dindẹn die gbọ́n wẹ Jiwheyẹwhe nuyọnẹntọ hugan lọ podọ Ogbẹ̀-Namẹtọ mítọn ko tindo afọdide ogbẹ̀-whlẹngán tọn ehe to ayiha mẹ. Enẹwutu, mí sọgan kanse dọ, ‘Nawẹ ehe dona nọ yinuwado nudide po nuyiwa mítọn lẹ po ji gbọn?’ Kanbiọ ehe na yin dogbapọnna to hosọ he bọdego mẹ.
Nawẹ Hiẹ Na Na Gblọndo Gbọn?
• Etẹwẹ otàn Abẹli po Noa po tọn plọn mí gando nukun he Jiwheyẹwhe nọ yí do pọ́n ohùn go?
• Dogbó tẹwẹ Jiwheyẹwhe zedai gando yizan ohùn tọn go to Osẹ́n lọ mẹ, podọ etẹwutu wẹ?
• Nawẹ Jesu hẹn nuhe Azán Ovẹsè tọn nọtena lọ di gbọn?
• Nawẹ ohùn Jesu tọn sọgan whlẹn ogbẹ̀ mítọn gán gbọn?
[Kanbiọ Oplọn Tọn Lẹ]
[Apotin to weda 18]
OHÙN MẸNU TỌN WẸ NỌ WHLẸN OGBẸ̀ GÁN?
“Mì payi mìde go, po apó he [gbigbọ wiwe] yí mì do basi nugopọntọ na lẹpo po, nado nọ yìn agun Jiwheyẹwhe tọn, he e yí ohùn [Visunnu] ede tọn do họ̀.”—Owalọ lẹ 20:28.
“Nẹmunẹmu lo, le yè suwhẹna mí gbọn ohùn etọn dali, yè na whlẹn mí sọn homẹgble mẹ gbọn e dali.”—Lomunu lẹ 5:9.
“Mì tin ma do todido, podọ ma do Jiwheyẹwhe to aihọn mẹ: ṣigba dinvie to Klisti Jesu mẹ mì he ko tin to aganu boboe to hohowhenu wẹ yè sọ hẹn sẹpọ gbọn ohùn Klisti tọn mẹ.”—Efesunu lẹ 2:12, 13.
“Ojlo Otọ́ tọn wẹ dọ, to ewọ mẹ wẹ gigọ́ popo na nọ̀; e ko sọ yí ohùn [yatin] etọn tọn do to jijọho basi, gbọn dali etọn nado gbọwhẹ onú popo tọn hlan ede.”—Kọlọsinu lẹ 1:19, 20.
“Mẹmẹsunnu, . . . mí tindo tugbigbo nado biọ fihe wé gbau mẹ gbọn ohùn Jesu tọn dali.”—Heblu lẹ 10:19.
“Yè ma yí nugbigble do fli mì gba, . . . sọn walọ vọ́ mìtọn mẹ, he mì yí gbọn otàn hoho lẹ dali sọn otọ́ mìtọn lẹ dè; adavo ohùn Klisti tọn akuẹgegenu, di lẹngbọvu he matin apà go tọn, podọ matin dihó.”—1 Pita 1:18, 19.
“Eyin míwlẹ to zọnlinzin to hinhọ́n mẹ, dile ewọ to hinhọ́n mẹ do, mí tindo kọndopọ po mínọzo po, ohùn Jesu Klisti Ovi etọn tọn sọ klọ́ mí sọn ylando lẹpo mẹ.”—1 Johanu 1:7.
“Hiẹ wẹ jẹ nado yí owe lọ, podọ nado hùn hiadonu etọn: na yè ko hù we; hiẹ ko sọ yí ohùn towe do fli mí hlan Jiwheyẹwhe sọn akọta lẹpo mẹ, sọn ogbè lẹpo mẹ, sọn gbẹtọ lẹpo mẹ, podọ sọn aigba lẹpo ji.”—Osọhia 5:9.
“Yè ko yàn mẹslẹtọ mẹmẹsunnu mítọn lẹ tọn dlan odò . . . Yé sọ gbawhàn etọn na ohùn Lẹngbọvu lọ tọn wutu, podọ na ohó okunnu yetọn tọn wutu.”—Osọhia 12:10, 11.
[Yẹdide to weda 16]
Jiwheyẹwhe dohia gbọn Osẹ́n lọ gblamẹ dọ ohùn sọgan yí adà de wà to jona ylando lẹ tọn mẹ
[Yẹdide to weda 17]
Gbọn ohùn Jesu tọn gblamẹ, ogbẹ̀ susu sọgan yin whinwhlẹngán