1, 2. (a) Nulila tẹwẹ akọta lẹ na basi to madẹnmẹ? (b) Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí dona mọ gblọndo na?

MÍ NI dọ dọ akọta lẹ ṣẹṣẹ basi nulila “jijọho po hihọ́ po” tọn he mí ko to nukundo sọn ojlẹ dindẹn die lọ. Yé sọgan to nùgo yí dọ aihọn lọ ma ko tindo jijọho sọmọ pọ́n. Akọta lẹ na jlo dọ mí ni lẹndọ emi penugo nado didẹ nuhahun aihọn tọn lẹpo. Ṣigba, yé ma tindo huhlọn depope do nuhe na bọdego ji! Etẹwutu? Sọgbe hẹ dọdai Biblu tọn, “vasudo ajiji na wá yé ji to afọdopolọji . . . yé ma nasọ họ̀ngán to aliho depope mẹ.”—1 Tẹs. 5:3.

² Kanbiọ titengbe delẹ tin he mí dona mọ gblọndo na: Etẹwẹ na jọ to “nukunbibia daho” lọ whenu? Etẹwẹ Jehovah na donukun dọ mí ni wà to ojlẹ enẹ mẹ? Podọ nawẹ mí sọgan wleawudai todin nado hẹn nugbonọ-yinyin mítọn go to nukunbibia daho lọ whenu gbọn?—Mat. 24:21.

3. Sọgbe hẹ Osọhia 17:5, 15-18, nawẹ Jiwheyẹwhe na và “Babilọni Daho lọ” sudo gbọn?

³ Hia Osọhia 17:5, 15-18. “Babilọni Daho lọ” na yin vivasudo! Dile mí ko dọ do wayi, akọta lẹ ma na tindo huhlọn depope do nuhe na jọ to ojlẹ enẹ mẹ ji. Etẹwutu? Na “Jiwheyẹwhe wẹ [na] yí i do ahun yetọn mẹ nado hẹn linlẹn etọn di” wutu. Etẹwẹ yin linlẹn enẹ? Linlẹn lọ wẹ nado và sinsẹ̀n  lalo lẹpo to pọmẹ sudo, ehe bẹ sinsẹ̀n Mẹylọhodotọklisti tọn lẹ hẹn. * Jiwheyẹwhe na yí linlẹn etọn do ahun “azò ao” “gbekanlin vẹẹ ṣẹ́ṣẹ́” lọ tọn mẹ. Azò ao lọ lẹ nọtena gandudu lẹpo he nọ nọgodona “gbekanlin lọ,” enẹ wẹ Plidopọ Akọta lẹ tọn. (Osọ. 17:3, 11-13; 18:8) Whenue gandudu enẹlẹ na diọnukunsọ sinsẹ̀n lalo, enẹ na dohia dọ nukunbibia daho lọ ko bẹjẹeji. Na nugbo tọn, nujijọ ajiji he dobu taun de wẹ e na yin lẹdo aihọn pé.

4. (a) Etẹwẹ akọta lẹ sọgan dọ nado suwhẹna mẹgbeyinyan yetọn sọta sinsẹ̀n lalo? (b) Aliho tẹ mẹ wẹ hagbẹ hoho sinsẹ̀n enẹlẹ tọn lẹ sọgan yinuwa te?

⁴ Mí ma yọ́n whẹwhinwhẹ́n he akọta lẹ sọgan na nado suwhẹna mẹgbeyinyan yetọn sọta Babilọni Daho lọ. Yé sọgan dọ dọ sinsẹ̀n aihọn tọn lẹ nọ glọnalina jijọho, podọ dọ yé nọ to didádo whẹho tonudidọ tọn lẹ mẹ mapote. Kavi yé sọgan dọ dọ sinsẹ̀n enẹlẹ ko bẹ adọkun po nutindo lẹ po pli zẹjlẹgo. (Osọ. 18:3, 7) E taidi nuhe sọgbe hẹ lẹnpọn dagbe dọ mẹgbeyinyan ehe ma na dekọtọn do vasudo mẹ na hagbẹ sinsẹ̀n enẹlẹ tọn lẹpo. Kakatimọ, e yọnbasi dọ sinsẹ̀n lọ lẹ lọsu wẹ akọta lẹ na sukúndona. To whenue sinsẹ̀n enẹlẹ na ko yin vivasudo godo, hagbẹ yetọn hoho lẹ na wá doayi e go dọ sinsẹ̀ngán emitọn lẹ ko flu emi, podọ yé sọgan tẹnpọn nado nọla na sinsẹ̀n enẹlẹ.

5. Etẹwẹ Jehovah dopà etọn gando nukunbibia daho lọ go, podọ etẹwutu?

⁵ Biblu ma dọ lehe vasudo Babilọni Daho lọ tọn na dẹnsọ, ṣigba nuhe mí yọnẹn wẹ yindọ e na wá aimẹ to ojlẹ kleun de gblamẹ. (Osọ. 18:10, 21) Jehovah dopà dọ emi na “sán azán [nukunbibia lọ tọn] lẹ dogli,” na “mẹdide” emitọn lẹ po sinsẹ̀n nugbo emitọn po nido sọgan luntọ́n. (Malku 13:19, 20) Amọ́, etẹwẹ Jehovah na donukun dọ mí ni wà to gblagbla bẹjẹeji nukunbibia daho lọ tọn po awhàn Amagẹdọni tọn po mẹ?

6. Naegbọn e ma ko pé nado sánkanna haṣinṣan mítọn hẹ sinsẹ̀n lalo poun?

⁶ Dile mí ko gbadopọnna do to hosọ he wayi mẹ, Jehovah nọ donukun dọ sinsẹ̀n-basitọ emitọn lẹ ni klan yede sọn Babilọni Daho lọ go. Ṣigba, kansinsánna haṣinṣan mítọn hẹ sinsẹ̀n lalo poun ma ko pé. Mí sọ dona magbe nado nọgodona sinsẹ̀n nugbo, enẹ wẹ sinsẹ̀n-bibasi wiwe-ṣeke Jehovah tọn. Pọ́n aliho awe delẹ he mẹ mí sọgan wàmọ te.

7. (a) Nawẹ mí sọgan yí nujikudo do tẹdo nujinọtedo walọ dagbe tọn Jehovah tọn lẹ go gbọn? (b) Nawẹ Heblu lẹ 10:24, 25 zinnudeji dọ e yin nujọnu nado nọ pli dopọ, titengbe todin gbọn?

⁷ Jẹnukọn whẹ́, mí dona yí nujikudo do tẹdo nujinọtedo walọ dagbe tọn Jehovah tọn lẹ go. Mí ma sọgan kẹalọyi walọyizan po nujinọtedo aihọn tọn lẹ po. Di apajlẹ, mí ma nọ kẹalọyi fẹnnuwiwa zanhẹmẹ tọn wunmẹ depope, ehe bẹ alọwle to mẹhe tindo vijinu dopolọ lẹ ṣẹnṣẹn, gọna walọyizan mọnkọ devo lẹ hẹn. (Mat. 19:4, 5; Lom. 1:26, 27) Awetọ, mí dona zindonukọn nado nọ basi sinsẹ̀n to pọmẹ hẹ Klistiani hatọ mítọn lẹ. Mí nọ wà ehe to fidepope he mí sọgan wàmọ te, vlavo to Plitẹnhọ Ahọluduta tọn lẹ mẹ, kavi eyin e biọ domọ to owhé mẹdetiti tọn lẹ gbè kavi etlẹ yin to nuglọ. Mahopọnna nudepope he to jijọ, mí ma sọgan jo aṣa mítọn nado nọ pli dopọ na sinsẹ̀n-bibasi do. Na nugbo tọn, mí dona nọ pli dopọ “humọ dile [mí] mọdọ azán lọ to dindọnsẹpọ.”—Hia Heblu lẹ 10:24, 25.

8. Aliho tẹ mẹ wẹ owẹ̀n mítọn sọgan diọ te to sọgodo?

⁸ To nukunbibia daho lọ whenu, e yọnbasi dọ owẹ̀n he mí na lá ni diọ. To alọnu, mí to wẹndagbe Ahọluduta lọ tọn lá bo to vivẹnudo nado hẹn gbẹtọ lẹ zun devi. Ṣigba to ojlẹ enẹ mẹ, e yọnbasi dọ owẹ̀n he mí na lá lọ na sinyẹn taidi kẹ́nsu lẹ. (Osọ. 16:21) Vlavo mí na lá dọ vasudo he ja aihọn Satani tọn ji ko to unklẹn. To ojlẹ lọ mẹ, mí na yọ́n nuhe owẹ̀n mítọn na bẹhẹn na taun tọn po lehe mí na lá ẹ do po. Be aliho dopolọ he mẹ mí ko hẹn lizọnyizọn mítọn di te na owhe kanweko linlán lẹ wẹ mí na gbẹ́ yizan ya? Kavi aliho devo lẹ wẹ mí na zan? Sọgodo wẹ na dọ. Depope he whẹho lọ yin, e taidi dọ mí na tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado yí adọgbigbo do lá owẹ̀n whẹdida tọn Jehovah tọn!—Ezek. 2:3-5.

9. Nawẹ akọta lẹ sọgan yinuwa gando owẹ̀n mítọn go gbọn, ṣigba nujikudo tẹwẹ mí sọgan tindo?

⁹ E yọnbasi taun dọ owẹ̀n mítọn na do adán nukun na akọta lẹ bọ yé na tẹnpọn nado bọnùdo na mí kakadoi. Kẹdẹdile mí nọ ganjẹ Jehovah go nado nọgodona mí to lizọnyizọn lọ mẹ todin do, mọ wẹ mí na do hudo godonọnamẹ etọn tọn to ojlẹ lọ mẹ do niyẹn. Mí sọgan deji dọ Jiwheyẹwhe mítọn na na mí huhlọn nado wà ojlo etọn.—Mika 3:8.

10. Dile e yin didọdai to Luku 21:25-28 mẹ do, nawẹ suhugan gbẹtọvi lẹ tọn na yinuwa gando nuhe na jọ to nukunbibia daho lọ whenu lẹ go gbọn?

¹⁰ Hia Luku 21:25-28. To nukunbibia daho lọ whenu, gbẹtọ lẹ na jọsi dile yé mọ bọ nuhe yé lẹndọ yé hẹnai taun to aihọn lọ mẹ lẹpo jẹ hihọliai ji. Yé na tin to “awufiẹsa” mẹ, bo na to nuhà gando ogbẹ̀ yetọn go dile yé na to jujugbọn ojlẹ he dózin hugan to whenuho gbẹtọvi tọn mẹ lọ mẹ. (Zef. 1:14, 15) To ojlẹ enẹ mẹ, e yọnbasi dọ gbẹninọ ni vẹawu dogọ etlẹ yin na omẹ Jehovah tọn lẹ. Na mí ma yin apadewhe aihọn tọn wutu, mí sọgan pehẹ awusinyẹnnamẹnu delẹ. Mí sọgan wá jẹdò dandannu gbẹ̀mẹ tọn delẹ tọn.

11. (a) Naegbọn gbẹtọvi lẹ na ze ayidonugo yetọn do Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ji? (b) Naegbọn mí ma dona dibuna nukunbibia daho lọ?

 ¹¹ To ojlẹ de mẹ, e sọgan vẹna mẹhe sinsẹ̀n yetọn ko yin vivasudo lẹ dọ Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ zindonukọn to sinsẹ̀n-bibasi yetọn mẹ. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n zingidi he enẹ sọgan fọndote, etlẹ yin to linlinnamẹnu lẹ mẹ. Akọta lẹ to pọmẹ hẹ ogán yetọn Satani, na gbẹwanna mí, na sinsẹ̀n mítọn kẹdẹ wẹ pò to aimẹ wutu. Yé ma ko jẹ yanwle yetọn nado sukúndona sinsẹ̀n lẹpo sọn aigba ji lọ kọ̀n. Enẹwutu, ayidonugo yetọn na tin to mí ji. To whenẹnu, akọta lẹ na jẹ nuyiwa ji taidi Gọgi Magọgi tọn. * Yé na bẹ yede pli dopọ nado yangbé omẹ Jehovah tọn lẹ tọn po kanyinylan po to aliho egblemaku tọn mẹ. (Ezek. 38:2, 14-16) To whenuena e yindọ mí ma sọgan yọ́n nuhe na jọ lẹpo to gigọ́ mẹ, nulinlẹnpọn do lehe e yọnbasi dọ nulẹ ni yì do ji sọgan hẹn mí hanú jẹ obá de mẹ. Ṣigba, onú dopo họnwun: Mí ma dona dibuna nukunbibia daho lọ. Jehovah na na mí anademẹ gbẹwhlẹngán tọn lẹ. (Salm. 34:19) Mí na penugo nado “jlọ ṣite bo ze ota [mítọn] daga,” na mí yọnẹn dọ ‘whlẹngán mítọn to sisẹpọ’ wutu. *

12. Nawẹ “afanumẹ nugbonọ podọ nuyọnẹntọ lọ” ko to awuwlena mí na nuhe na jọ to sọgodo lẹ gbọn?

¹² “Afanumẹ nugbonọ podọ nuyọnẹntọ lọ” ko to awuwlena mí nado hẹn nugbonọ-yinyin mítọn go to nukunbibia daho lọ whenu. (Mat. 24:45) Ehe ko yin wiwà to aliho susu lẹ mẹ, ṣigba lẹnnupọndo apajlẹ dopo ji, enẹ wẹ tito-to-whinnu plidopọ daho mítọn 2016-2018 tọn lẹ he wá do gànmẹ taun. Tito-to-whinnu enẹlẹ ko na mí tuli nado hẹn jẹhẹnu he sin hudo mí na do lẹ pọnte, dile azán Jehovah tọn to dindọnsẹpọ. Mì gbọ mí ni vọ́ dogbapọnna jẹhẹnu enẹlẹ to kleun mẹ.

13. Nawẹ mí sọgan hẹn nugbonọ-yinyin mítọn na Jehovah lodo gbọn, podọ naegbọn mí dona wàmọ todin?

¹³ Nugbonọ-yinyin: Hosọ plidopọ daho 2016 tọn wẹ “Yin Nugbonọ Na Jehovah!” Tito-to-whinnu lọ plọn mí dọ eyin mí tindo haṣinṣan pẹkipẹki de hẹ Jehovah, mí na yin nugbonọ na ewọ. Mí sọ yin nuflin dọ mí sọgan dọnsẹpọ Jehovah gbọn odẹ̀ ahundopo tọn hihò gọna Ohó etọn pinplọn po sọwhiwhe po gblamẹ. Mọwiwà na na mí huhlọn nado duto avùnnukundiọsọmẹnu he tlẹ sinyẹn taun lẹ ji. Dile titonu Satani tọn to dindọnsẹpọ vivọnu, mí sọgan donukun whlepọn nugbonọ-yinyin na Jiwheyẹwhe po Ahọluduta etọn po tọn he kàn dẹpẹ biọ lẹ. E yọnbasi dọ gbẹtọ lẹ ni zindonukọn nado to mí ṣanko. (2 Pita 3:3, 4) Ehe sọgan jọ titengbe dile kadaninọ mítọn na to yinyin whiwhlepọn dogọ. Mí dona hẹn nugbonọ-yinyin mítọn lodo todin nado sọgan wàmọ to nukunbibia daho lọ whenu.

14. (a) Diọdo tẹwẹ na wá aimẹ gando mẹmẹsunnu he to anadenanu to aigba ji lẹ go? (b) Naegbọn e na biọ dọ mí ni yin nugbonọ to ojlẹ enẹ mẹ?

¹⁴ To nukunbibia daho lọ whenu, diọdo de na wá aimẹ gando mẹmẹsunnu he to anadenanu to aigba ji lẹ go. To ojlẹ de mẹ, mẹyiamisisadode he pò to aigba ji lẹpo na yin bibẹplido olọn mẹ nado tindo mahẹ to awhàn Amagẹdọni tọn mẹ. (Mat. 24:31; Osọ. 2:26, 27) Ehe dohia dọ Hagbẹ Anademẹtọ lọ ma na  topọ hẹ mí to aigba ji ba. Ṣigba, gbẹtọ susugege lọ na gbẹ́ yin tito-basina. Mẹmẹsunnu he pegan to lẹngbọ devo lẹ mẹ lẹ na nọ deanana nulẹ. E na biọ dọ mí ni do nugbonọ-yinyin mítọn hia gbọn godoninọna mẹmẹsunnu ehelẹ podọ gbọn anademẹ he wá sọn Jiwheyẹwhe dè he yé na na mí lẹ hihodo dali. Enẹ yin nujọnu nado mọ whlẹngán!

15. Nawẹ mí sọgan hẹn akọndonanu mítọn lodo gbọn, podọ naegbọn e do yin nujọnu nado wàmọ todin?

¹⁵ Akọndonanu: Hosọ plidopọ daho 2017 tọn wẹ “Ma Gbọjọ Blo!” Tito-to-whinnu ehe gọalọna mí nado hẹn nugopipe mítọn nado doakọnna whlepọn lẹ pọnte dogọ. Mí plọn dọ akọndonanu mítọn ma nọ sinai do ninọmẹ he bọawu lẹ ji. Mí sọgan hẹn akọndonanu mítọn lodo eyin mí nọ ganjẹ Jehovah go. (Lom. 12:12) Mì gbọ mí ni ma wọn opagbe Jesu tọn gbede blo dọ: “Mẹhe to akọndona kakajẹ opodo wẹ na yin whinwhlẹngán.” (Mat. 24:13, Odò.) Opagbe ehe zẹẹmẹdo dọ mí dona hẹn nugbonọ-yinyin mítọn go mahopọnna avùnnukundiọsọmẹnu depope he mí pehẹ. Eyin mí nọ doakọnna whlepọn dopodopo todin, mí sọgan yin hinhẹn lodo whẹpo nukunbibia daho lọ nido gbajẹgbonu.

16. Etẹwẹ adọgbigbo nọ biọ to mí si, podọ nawẹ mí sọgan hẹn adọgbigbo mítọn lodo todin gbọn?

¹⁶ Adọgbigbo: Hosọ plidopọ daho 2018 tọn wẹ “Yin Adọgbotọ!” Tito-to-whinnu ehe flinnu mí dọ adọgbigbo mítọn ma nọ sinai do nugopipe mítọn titi lẹ ji. Dile e yindo na akọndonanu, adọgbigbo nujọnu tọn nọ biọ dọ mí ni ganjẹ Jehovah go. Etẹwẹ sọgan gọalọna mí nado nọ ganjẹ ewọ go dogọ? Ohó Jehovah tọn hihia egbesọegbesọ po ayihamẹlinlẹnpọn do lehe ewọ whlẹn omẹ etọn lẹ to hohowhenu do ji po wẹ. (Salm. 68:20; 2 Pita 2:9) To whenue akọta lẹ na tọ́nawhàn mí to nukunbibia daho lọ whenu, mí dona yin adọgbotọ bosọ dejido Jehovah go hugan gbede pọ́n. (Salm. 112:7, 8; Heb. 13:6) Eyin mí nọ ganjẹ Jehovah go todin, mí na wleawuna adọgbigbo he mí do nuhudo etọn nado pehẹ mẹgbeyinyan Gọgi tọn. *

17. Naegbọn mí ma dona dibuna Amagẹdọni? (Pọ́n yẹdide he to wepa ji.)

¹⁷ Dile mí ko dọ do to hosọ he wayi mẹ, suhugan mítọn wẹ to gbẹnọ to azán godo tọn lẹ  mẹ. Ṣigba, mí sọ tindo todido nado lùn nukunbibia daho lọ tọ́n. Awhàn Amagẹdọni tọn wẹ na hẹn titonu ehe wá opodo mlẹnmlẹn. Ṣigba, whẹwhinwhẹ́n depope ma tin nado dibu. Etẹwutu? Na Jiwheyẹwhe wẹ to awhàn lọ na fùn. (Howh. 1:33; Ezek. 38:18-20; Zek. 14:3) To gbedide Jehovah tọn glọ, Jesu Klisti na deanana awhànpa Jiwheyẹwhe tọn nado funawhàn. Ewọ na topọ hẹ mẹyiamisisadode he yin finfọnsọnku lẹ po angẹli madosọha lẹ po. To pọmẹ, yé na funawhàn sọta Satani, aovi lẹ po awhànpa aigba ji tọn yetọn lẹ po.—Dan. 12:1; Osọ. 6:2; 17:14.

18. (a) Jide tẹwẹ Jehovah na mí? (b) Nawẹ Osọhia 7:9, 13-17 na we jide gando sọgodo go gbọn?

¹⁸ Jehovah ko na mí jide dọmọ: “Adánwanu depope he yin awuwlena sọta we ma na tindo kọdetọn dagbe.” (Isa. 54:17) “Gbẹtọ susugege de” he bẹ sinsẹ̀n-basitọ nugbonọ Jehovah tọn lẹ hẹn na “jugbọn nukunbibia daho lọ mẹ” luntọ́n! Enẹgodo, yé na zindonukọn nado to sinsẹ̀nzọn wiwe wà hlan ewọ. (Hia Osọhia 7:9, 13-17.) Lehe Biblu na mí jide gando sọgodo go do sọ! Mí yọnẹn dọ “Jehovah nọ basi hihọ́na nugbonọ lẹ.” (Salm. 31:23) Mẹhe yiwanna Jehovah bosọ nọ pà ewọ lẹpo na jaya tlala nado mọdọ ewọ suwhẹna oyín wiwe etọn.—Ezek. 38:23.

19. Todido jiawu nankọ wẹ to tepọn mí to sọgodo he to yakẹ de mẹ?

¹⁹ Lẹnnupọndo nuhe 2 Timoti 3:2-5 sọgan dọ ji eyin yè na yí wefọ enẹlẹ do basi zẹẹmẹ mẹhe na nọgbẹ̀ to aihọn yọyọ he ma na tin to nuyiwadomẹji Satani tọn glọ mẹ lẹ tọn. (Pọ́n apotin lọ “ Jijọ Gbẹtọ lẹ Tọn to Whenẹnu.”) Mẹmẹsunnu George Gangas, * he sẹ̀n taidi dopo to Hagbẹ Anademẹtọ lọ mẹ basi zẹẹmẹ etọn dole: “Lehe aihọn na yọ́n taun do sọ to whenue mẹlẹpo na yin mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu po! To madẹnmẹ, a na tindo lẹblanulọkẹyi lọ nado nọgbẹ̀ to titonu yọyọ lọ mẹ. A na nọgbẹ̀ kakadoi dile Jehovah na togbẹ̀ dẹnsọ. Mí na nọgbẹ̀ doidoi.” Todido jiawu nankọ die!