1, 2. Etẹwẹ na zọ́n bọ Jiwheyẹwhe na kẹalọyi sinsẹ̀n-bibasi mítọn?

 ETẸWẸ nọ wá ayiha mẹ na we eyin a sè hogbe lọ “sinsẹ̀n-bibasi”? Vlavo a nọ lẹnnupọndo mẹmẹsunnu de ji he jẹklo to akánma etọn pá bo to odẹ̀ vẹkuvẹku hò nado dọ nuhe to ahun ji na ẹn lẹ. Kavi vlavo ayiha towe gán yì whẹndo ayajẹnọ he to vivi Biblu pinplọn yetọn tọn dù de ji.

² Mẹhe ninọmẹ awe lọ lẹ bẹhẹn lẹpo wẹ to mahẹ tindo to nuwiwa sinsẹ̀n-bibasi tọn lẹ mẹ. Be Jehovah na kẹalọyi sinsẹ̀n-bibasi yetọn ya? E na wàmọ eyin e sọgbe hẹ lẹndai etọn bosọ zọnpọ hẹ owanyi po sisi po. Mí yiwanna Jehovah taun. Mí yọnẹn dọ ewọ wẹ yè dona sẹ̀n, podọ mí nọ jlo dọ sinsẹ̀n-bibasi mítọn ni yin dagbe hugan lọ.

3. Etẹwẹ mí na gbadopọnna to hosọ ehe mẹ?

³ To hosọ ehe mẹ, mí na gbadopọnna sinsẹ̀n-bibasi wunmẹ he Jehovah kẹalọyi to hohowhenu, podọ mí na dọhodo adà ṣinatọ̀n sinsẹ̀n-bibasi tọn he Jiwheyẹwhe nọ kẹalọyi to egbehe delẹ ji. Dile mí to mọwà, mí gán lẹnnupọndo lehe dopodopo mítọn gán hẹn sinsẹ̀n-bibasi mítọn pọnte do ji. Mí nasọ gbadopọnna whẹwhinwhẹ́n he wutu sinsẹ̀n-bibasi nugbo nọ hẹn ayajẹ wá na mí lẹ.

4. Nawẹ sinsẹ̀n-basitọ Jehovah tọn he nọgbẹ̀ whẹpo Jesu do wá aigba ji lẹ do sisi po owanyi yetọn na Jehovah po hia gbọn?

⁴ Whẹpo Jesu do wá aigba ji, sunnu nugbonọ delẹ taidi Abẹli, Noa, Ablaham po Jobu po do sisi po owanyi yetọn na  Jehovah po hia. Gbọnna? Gbọn tonusise, yise po avọ́sinsan yetọn lẹ po gblamẹ. Biblu ma dọ nulẹpo gando nuhe sinsẹ̀n-bibasi yetọn dona ko bẹhẹn lẹ go. Amọ́, e họnwun dọ yé wà nuhe go yé pé lẹpo nado gbògbéna Jehovah, podọ ewọ kẹalọyi sinsẹ̀n-bibasi yetọn. To nukọn mẹ, Jehovah na Osẹ́n Mose tọn kúnkan Ablaham tọn lẹ. Osẹ́n ehelẹ bẹ anademẹ tangan lẹ hẹn gando lehe yè na sẹ̀n Jehovah to aliho he ewọ kẹalọyi te mẹ lẹ go.

5. Diọdo tẹwẹ yin bibasi gando sinsẹ̀n-bibasi nugbo go to okú po fọnsọnku Jesu tọn po godo?

⁵ To okú po fọnsọnku Jesu tọn po godo, Jehovah masọ biọ dọ gbẹtọ lẹ ni nọ setonuna Osẹ́n Mose tọn ba. (Lom. 10:4) Klistiani lẹ dona hodo osẹ́n yọyọ de, enẹ wẹ “osẹ́n Klisti tọn.” (Gal. 6:2) Yé gán setonuna “osẹ́n” ehe, e ma yin gbọn pinplọn ẹn do tamẹ po titẹdo todohukanji nuhe dona yin wiwà gọna nuhe ma dona yin wiwà lẹ po tọn go dali wẹ gba, amọ́ gbọn apajlẹ Jesu tọn po nuplọnmẹ etọn lẹ po hihodo dali. To egbehe ga, Klistiani lẹ nọ wà nuhe go yé pé lẹpo nado hodo apajlẹ Jesu tọn, bo hẹn homẹ Jehovah tọn hùn bosọ “mọ kọfanamẹ.”—Mat. 11:29.

6. Nawẹ hosọ ehe gán hẹn ale wá na mí gbọn?

⁶ Dile mí to dogbapọnna adà sinsẹ̀n-bibasi mítọn tọn dopodopo, kanse dewe dọ, ‘Nukọnyiyi tẹwẹ n’ko basi to adà ehe mẹ?’ A gán sọ kanse dewe dọ, ‘Be n’gán hẹn sinsẹ̀n-bibasi ṣie pọnte dogọ ya?’ Homẹ towe dona hùn gando nukọnyiyi he a ko basi go, amọ́, a na jlo nado hodẹ̀ bo lẹnnupọndo vọjlado depope he e gbẹ́ biọ dọ a ni basi ji.

7. Nukun tẹwẹ Jehovah nọ yí do pọ́n odẹ̀ ahundopo tọn mítọn lẹ?

⁷ Mí nọ basi sinsẹ̀n hlan Jehovah whenue mí hodẹ̀ hlan ẹn. Biblu yí odẹ̀ mítọn lẹ jlẹdo nuyọnwan he yè yí sọwhiwhe do wleawuna, ehe nọ yin mimẹ̀ to gòhọtúntún mẹ, podọ to tẹmpli mẹ to nukọn mẹ de go. (Salm. 141:2) Nuyọnwan mọnkọ nọ de owán gblingblin de he nọ hẹn homẹ Jiwheyẹwhe tọn hùn. Mọdopolọ, odẹ̀ ahundopo tọn mítọn lẹ “nọ hẹn homẹ Etọn hùn,” eyin mí tlẹ yí hogbe kleun delẹ zan. (Howh. 15:8; Deut. 33:10) Mí do whẹwhinwhẹ́n dagbe nado kudeji dọ homẹ Jehovah tọn nọ hùn eyin mí do owanyi po pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn mítọn po hia ẹ to odẹ̀ mẹ. E nọ jlo dọ mí ni dọ ahunmẹdunamẹnu mítọn, nukundido mítọn po ojlo mítọn lẹ po na emi. Whẹpo a nido dọnsẹpọ Jehovah to odẹ̀ mẹ, naegbọn a ma na yiagbọji bo lẹnnupọndo nuhe a jlo na dọ ji? Gbọnmọ dali, a na na “nuyọnwan” dagbe hugan Otọ́ olọn mẹ tọn towe.

8. Dotẹnmẹ hundote dagbe tẹwẹ mí tindo nado nọ na pipà Jiwheyẹwhe?

⁸ Mí nọ basi sinsẹ̀n hlan Jehovah whenue mí na ẹn pipà. (Salm. 34:1) Mí nọ na pipà Jehovah to whenue mí yí pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn do dọho gando jẹhẹnu po azọnjiawu etọn lẹ po go. Hogbe pipà tọn lẹ nọ sù to ahun he gọ́ na pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn de mẹ. Eyin mí nọ yí whenu zan nado lẹnayihamẹpọn do dagbewà Jehovah tọn ji, enẹ wẹ do nuhe e ko wà na mí lẹpo ji, mí ma na ba hogbe pipà tọn lẹ pò. Azọ́n yẹwhehodidọ tọn nọ hùn dotẹnmẹ dagbe dote na mí nado ‘basi avọ́sinsan pipà tọn hlan Jiwheyẹwhe, enẹ wẹ sinsẹ́n nùflo mítọn tọn.’ (Heb. 13:15) Kẹdẹdile mí dona nọ yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo nuhe mí jlo na dọ ji whẹpo do hodẹ̀ hlan Jiwheyẹwhe do, mí na wà dagbe nado nọ yí sọwhiwhe do lẹnnupọndo nuhe mí jlo na dọ na mẹhe mí nọ dukosọna to lizọnyizọn lọ mẹ lẹ ji. Mí jlo dọ “avọ́sinsan pipà tọn” mítọn ni yin dagbe hugan lọ. Mí nọ dọho sọn ahun mẹ whenue mí to nugbo lọ má hẹ mẹdevo lẹ.

9. Taidi Islaelivi hohowhenu tọn lẹ, nawẹ mí nọ mọaleyi gbọn eyin mí pli dopọ? Na apajlẹ mẹdetiti tọn de.

 ⁹ Mí nọ basi sinsẹ̀n hlan Jehovah whenue mí yì opli lẹ. To hohowhenu, e yin didọ na Islaelivi lẹ dọmọ: “Sunnu lẹpo dona nọ sọawuhia to Jehovah Jiwheyẹwhe towe nukọn whla atọ̀n to whemẹwhemẹ to fihe ewọ na de.” (Deut. 16:16) Yé dona nọ jo owhé po ogle yetọn lẹ po do matin hihọ́. Amọ́ Jehovah dopà na yé dọmọ: “Mẹdepope ma na nọ tindo ojlo to aigba mìtọn mẹ to whedepopenu he mìwlẹ jei nado yì sọawuhia to Jehovah Jiwheyẹwhe mìtọn nukọn.” (Eks. 34:24) Po yise mlẹnmlẹn po to Jehovah mẹ, Islaelivi budisi Jiwheyẹwhe tọ́ enẹlẹ nọ yì hùnwhẹ whemẹwhemẹ tọn lọ lẹ tẹnmẹ. Gbọnmọ dali, yé gán mọ dona susugege lẹ yí; yé nọ hẹn nukunnumọjẹnumẹ yetọn gando Osẹ́n Jiwheyẹwhe tọn go gbloada dogọ, nọ lẹnayihamẹpọn do dagbewà etọn ji bosọ nọ duvivi gbẹdido hẹ yisenọ hatọ yetọn lẹ tọn. (Deut. 16:15) Mí nọ mọ ale dopolọ lẹ yí eyin mí basi avọ́sinsan lẹ nado yì opli Klistiani tọn lẹ. Podọ, lẹnnupọndo lehe homẹ Jehovah tọn nọ hùn do ji eyin mí wleawu nado na gblọndo he to kleun bosọ do zẹẹmẹ lẹ.

10. Naegbọn hànjiji do yin adà titengbe sinsẹ̀n-bibasi mítọn tọn de?

¹⁰ Mí nọ basi sinsẹ̀n hlan Jehovah whenue mí kọ̀n ogbè mítọn lẹ dopọ nado jihàn. (Salm. 28:7) Islaelivi lẹ nọ pọ́n hànjiji hlan taidi adà titengbe sinsẹ̀n-bibasi yetọn tọn. Ahọlu Davidi deazọ́nna Levinu 288 taidi hànjitọ lẹ to tẹmpli mẹ. (1 Otàn. 25:1, 6-8) To egbehe, mí gán do owanyi mítọn na Jiwheyẹwhe hia whenue mí ji ohàn pipà tọn lẹ. Nuhe yin nujọnu lọ ma yin lehe ogbè mítọn yọ́n na hànjiji do. Lẹnnupọndo nuyijlẹdonugo ehe ji: Whenue mí to hodọ, “mímẹpo wẹ nọ ṣinuwa whlasusu,” amọ́ enẹ ma nọ glọnalina mí nado dọho to agun mẹ, podọ to lizọnyizọn lọ mẹ. (Jak. 3:2) Mọdopolọ, mí ma dona dike nuhihà gando kọnugbè mítọn go ni glọnalina mí nado jihàn pipà tọn lẹ hlan Jehovah.

11. Sọgbe hẹ Salmu lẹ 48:13, naegbọn mí dona nọ de whenu dovo nado plọn Biblu to whẹndo mẹ?

¹¹ Mí nọ basi sinsẹ̀n hlan Jehovah whenue mí plọn Ohó etọn bosọ plọnnu ovi mítọn lẹ gando ewọ go. Gbọjẹzan nọ hùn dotẹnmẹ dote na Islaelivi lẹ nado ze nuwiwa egbesọegbesọ tọn yetọn lẹ do apadopo bo na ayidonugo haṣinṣan yetọn hẹ Jehovah. (Eks. 31:16, 17) Nugbonọ he to ṣẹnṣẹn yetọn lẹ nọ plọnnu ovi yetọn lẹ gando Jehovah po dagbewà etọn po go. Dopodopo mítọn na wà dagbe nado nọ de whenu dovo nado hia Ohó Jiwheyẹwhe tọn bosọ nọ plọn ẹn. Ehe yin adà sinsẹ̀n-bibasi mítọn tọn de, podọ e nọ gọalọna mí nado dọnsẹpọ Jehovah dogọ. (Salm. 73:28) Humọ, eyin mí nọ plọnnu dopọ taidi whẹndo de, mí gán gọalọna whẹndo he na bọdego, enẹ wẹ ovi mítọn lẹ nado wleawuna haṣinṣan mẹdetiti tọn pẹkipẹki de hẹ Otọ́ owanyinọ olọn mẹ tọn mítọn.—Hia Salmu lẹ 48:13.

12. Etẹwẹ mí plọn sọn nukun he Jehovah nọ yí do pọ́n azọ́n mẹhe wleawuna núzinzan gòhọtúntún lọ tọn lẹ tọn mẹ?

¹² Mí nọ basi sinsẹ̀n hlan Jehovah whenue mí gbá nọtẹn sinsẹ̀n-bibasi tọn lẹ bosọ hẹn yé do ninọmẹ dagbe mẹ. Biblu dọ dọ azọ́n gòhọtúntún lọ gbigbá po awuwiwlena núzinzan etọn lẹ po tọn yin “azọ́n wiwe” de. (Eks. 36:1, 4) To egbehe ga, Jehovah nọ pọ́n azọ́n Plitẹnhọ Ahọluduta tọn gọna nọtẹn yẹwhehọluduta tọn devo lẹ gbigbá tọn hlan taidi sinsẹ̀nzọn wiwe de. Mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu delẹ po nọ yí whenu susu zan to azọ́n ehelẹ mẹ. Be mí ma nọ yọ́n pinpẹn alọgọ titengbe yetọn tọn to azọ́n Ahọluduta lọ tọn ehe mẹ ya? Na nugbo tọn, yé sọ nọ do mahẹ to azọ́n yẹwhehodidọ tọn mẹ ga. Delẹ to yé mẹ tlẹ gán nọ jlo nado yin gbehosọnalitọ. Mẹho agun tọn lẹ  gán dohia dọ yé nọ nọgodona azọ́n họ̀gbigbá tọn lọ eyin yé ma nọ whleawu nado pà sunnu po yọnnu azọ́n sinsinyẹnwatọ ehelẹ po taidi gbehosọnalitọ lẹ to whenue yé pegan. Vlavo mí tindo azọ́nyinyọnẹn to họ̀gbigbá mẹ kavi lala, mímẹpo wẹ gán gọalọ nado nọ hẹn ohọ̀ lọ lẹ do wiwe ji, podọ do ninọmẹ dagbe mẹ.

13. Nukun tẹwẹ mí dona nọ yí do pọ́n nunina he mí nọ basi nado nọgodona azọ́n Ahọluduta lọ tọn?

¹³ Mí nọ basi sinsẹ̀n hlan Jehovah whenue mí yí nunina mítọn lẹ do nọgodona azọ́n Ahọluduta lọ tọn. Islaelivi lẹ ma dona nọ sọawuhia to Jehovah nukọn asigbá-alọgbá. (Deut. 16:16) Yé dona hẹn nunina de wá sọgbe hẹ nugopipe yetọn. Gbọnmọ dali, yé nọ do pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn yetọn hia na tito he ko yin bibasi na dagbe yetọn to gbigbọ-liho lẹpo. Nawẹ mí gán dohia dọ mí yiwanna Jehovah bosọ nọ yọ́n pinpẹn awuwledainanu gbigbọmẹ tọn he mí nọ mọyi lẹ tọn gbọn? Aliho dopo nado wàmọ wẹ nado nọ nọgodona agun mítọn po azọ́n lẹdo aihọn pé tọn lọ po to akuẹzinzan-liho dile mí penugo do. Apọsteli Paulu dọ ẹ dole: “Eyin ojlo lọ tin to finẹ jẹnukọn, na taun tọn e nọ yin alọkẹyi sọgbe hẹ nuhe mẹlọ tindo, e ma yin sọgbe hẹ nuhe mẹlọ ma tindo gba.” (2 Kọl. 8:4, 12) Jehovah nọ yọ́n pinpẹn nunina ahundopo tọn depope he mí basi tọn mahopọnna lehe e whè sọ.—Malku 12:42-44; 2 Kọl. 9:7.

14. Sọgbe hẹ Howhinwhẹn lẹ 19:17, nukun tẹwẹ Jehovah nọ yí do pọ́n alọ he mí nọ gọ́ na mẹmẹsunnu mítọn he to nuhudo mẹ lẹ?

¹⁴ Mí nọ basi sinsẹ̀n hlan Jehovah whenue mí gọalọna Klistiani hatọ he to nuhudo mẹ lẹ. Jehovah dopà nado suahọ Islaelivi he nọ do nukundagbe hia wamọnọ lẹ. (Deut. 15:7, 10) Mọwẹ, whedepopenu he mí gọalọna sinsẹ̀n-basitọ hatọ he to nuhudo mẹ de, Jehovah nọ pọ́n ẹn hlan di nunina de he mí basi na Ewọ. (Hia Howhinwhẹn lẹ 19:17.) Di apajlẹ, whenue Klistiani Filipi tọn lẹ do nunina de hlan Paulu whenue e to gànpamẹ, e ylọ nunina ehe dọ “avọ́sinsan he yin alọkẹyi de, he nọ hẹn homẹhun Jiwheyẹwhe.” (Flp. 4:18) Lẹnnupọndo mẹhe to agun towe mẹ lẹ ji bo kanse dewe dọ, ‘Be mẹde tin he n’gán gọalọna ya?’ Homẹ Jehovah tọn nọ hùn whenue e mọdọ mí yí whenu, huhlọn, nugopipe po nutindo mítọn lẹ po zan nado gọalọna mẹhe to nuhudo mẹ lẹ. E nọ pọ́n yé hlan di adà sinsẹ̀n-bibasi mítọn tọn.—Jak. 1:27.

15. Sinsẹ̀n-bibasi nugbo nọ biọ whenu po huhlọn po, amọ́ naegbọn e ma nọ pẹnagbànmẹ?

¹⁵ Sinsẹ̀n-bibasi nugbo nọ biọ whenu po huhlọn po. Amọ́, e ma nọ pẹnagbànmẹ. (1 Joh. 5:3) Etẹwutu mí do dọ mọ? Na owanyi wẹ nọ whàn mí nado sẹ̀n Jehovah wutu. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n ovi pẹvi de he jlo na basi nunina de na otọ́ etọn. E gán yí ojlẹ de to e si nado jọ akuẹ nado họ̀ nunina lọ. E ma na vẹna ovi lọ dọ e yí whenu bo jọ akuẹ nado họ̀ nunina enẹ. E yiwanna otọ́ etọn, podọ homẹ etọn hùn nado basi nunina de na ẹn. Mọdopolọ, na mí yiwanna Jehovah wutu, homẹ mítọn nọ hùn nado yí whenu po huhlọn po zan nado basi sinsẹ̀n hlan ẹn.

16. Sọgbe hẹ Heblu lẹ 6:10, nukun tẹwẹ Jehovah nọ yí do pọ́n vivẹnu dopodopo mítọn tọn nado hẹn homẹ etọn hùn?

¹⁶ Mẹjitọ owanyinọ lẹ ma nọ donukun nunina dopolọ lẹ sọn ovi yetọn lẹ si. Yé nọ yọnẹn dọ ovi lẹ gbọnvo bọ ninọmẹ yetọn masọ yin dopolọ. Mọdopolọ, Otọ́ olọn mẹ tọn mítọn nọ mọnukunnujẹ ninọmẹ dopodopo mítọn tọn mẹ. Vlavo a gán nọ wà susu hú mẹhe a yọnẹn bosọ yiwanna lẹ. Kavi a gán nọma nọ penugo nado wà susu sọ mẹdevo lẹ na  owhe, agbasamalo kavi azọngban whẹndo tọn lẹ wutu. Ma gbọjọ blo. (Gal. 6:4) Jehovah ma na wọn azọ́n towe. Dile e na dẹnsọ bọ a na to dagbe hugan towe na po mẹwhinwhàn he sọgbe lọ po, homẹ etọn na hùn. (Hia Heblu lẹ 6:10.) Jehovah nọ mọ etlẹ yin linlẹn ahun towe mẹ tọn lẹ. E jlo dọ a ni do ayajẹ po pekọ po dile a to nuhe go a pé wà to sinsẹ̀n-bibasi towe mẹ.

17. (a) Eyin mí mọdọ adà sinsẹ̀n-bibasi mítọn tọn delẹ nọ vẹawu, afọdide tẹlẹ wẹ mí gán ze? (b) Nawẹ a ko mọaleyi sọn adà apotin lọ “ Nọ Yidogọna Ayajẹ Towe” tọn de mẹ gbọn?

¹⁷ Bọ etẹwẹ lo, eyin e nọ vẹawuna mí nado do mahẹ to adà sinsẹ̀n-bibasi tọn mítọn delẹ mẹ taidi oplọn mẹdetiti tọn kavi lizọnyizọn gbangba tọn? Ayihaawe ma tin dọ mí na doayi e go dọ lehe mí to mahẹ tindo to azọ́n ehelẹ mẹ whẹwhẹ sọ, mọ wẹ mí na duvivi yetọn bosọ mọaleyi sọn yé mẹ do niyẹn. Mí gán yí sinsẹ̀n-bibasi mítọn jlẹdo nuwiwa delẹ go taidi aihundida lanmẹyiya tọn de kavi pinplọn nado hò hànjinu de. Eyin dopo vlavo wẹ mí nọ wà onú ehelẹ, mí gán nọma yinukọn sọmọ. Amọ́, mí ni dọ dọ mí magbe nado nọ wà ẹ egbesọegbesọ. Mí gán bẹjẹeji po ojlẹ kleun de yiyizan po, bọ to nukọn mẹ, mí na wá dlẹnkanna ojlẹ enẹ vudevude. Whenue mí mọ kọdetọn dagbe vivẹnudido mítọn lẹ tọn, ayihaawe ma tin dọ mí na nọ to jejeji na ojlẹ ehelẹ bo na nọ duvivi yetọn to gigọ́ mẹ. Be a mọ lehe mí gán yí ehe zan gando sinsẹ̀n-bibasi mítọn go do ya?

18. Nawẹ mí nọ hẹn lẹndai he wutu mí do to ogbẹ̀ di gbọn, podọ etẹwẹ nọ yin kọdetọn lọ lẹ?

¹⁸ Mí nọ hẹn lẹndai he wutu mí do to ogbẹ̀ di, eyin mí yí ahun lẹpo do sẹ̀n Jehovah. Taidi kọdetọn de, mí nọ duvivi gbẹzan ayajẹnọ he do zẹẹmẹ de tọn, podọ mí tindo todido lọ nado sẹ̀n Jehovah kakadoi. (Howh. 10:22) Mí ko tindo jijọho ahun mẹ tọn na mí yọnẹn dọ Jehovah nọ gọalọna omẹ etọn lẹ whenue yé pehẹ nuhahun. (Isa. 41:9, 10) Matin ayihaawe, mí tindo whẹwhinwhẹ́n dagbe lẹ nado jaya dile mí to Otọ́ owanyinọ mítọn sẹ̀n, yèdọ mẹhe jẹ ‘nado mọ gigo po gbégbò po’ sọn nudida etọn lẹpo dè!—Osọ. 4:11.