Yì hosọ lẹ ji

Yì todowhinnu hosọ lẹ tọn ji

Sẹ̀n Jehovah, Jiwheyẹwhe Mẹdekannujẹ Tọn Lọ

Sẹ̀n Jehovah, Jiwheyẹwhe Mẹdekannujẹ Tọn Lọ

“Fie gbigbọ Jehovah tọn te, mẹdekannujẹ nọ tin to finẹ.”—2 KỌL. 3:17.

OHÀN LẸ: 49, 73

1, 2. (a) Naegbọn kanlinmọ-yinyin po mẹdekannujẹ po do nọ duahunmẹna mẹhe nọgbẹ̀ to azán apọsteli Paulu tọn gbè lẹ? (b) Mẹnu wẹ Paulu dohia dọ gbẹtọ lẹ dona lẹhlan nado sọgan tindo mẹdekannujẹ nujọnu tọn?

MẸJIDUGANDO Lomu tọn lẹ, he ṣẹnṣẹn Klistiani dowhenu tọn lẹ nọgbẹ̀ te, nọ doawagun dọ emi wẹ yin tọ́ntlọ́ngbọ́n na nuhe dù osẹ́n, whẹdida dodo po mẹdekannujẹ po. Ṣigba, azọ́n kanlinmọ lẹ tọn wẹ hẹn Ahọluigba Lomu tọn nado yin huhlọnnọ podọ gigonọ. To ojlẹ de mẹ, nudi gbẹtọ 30 to kanweko ji wẹ yin kanlinmọ to ahọluigba lọ mẹ. Matin ayihaawe, kanlinmọ-yinyin po mẹdekannujẹ po yin whẹho de he na ko nọ duahunmẹna gbẹtọ paa lẹ, ehe bẹ Klistiani lẹ hẹn ga.

2 Wekanhlanmẹ apọsteli Paulu tọn lẹ dọ nususu gando mẹdekannujẹ go. Ṣigba, yanwle lizọnyizọn etọn tọn ma yin nado hẹn ninọmẹ gbẹtọvi lẹ tọn pọnte kavi nado hẹn diọdo wá to tonudidọ-liho gba, yèdọ nuhe gbẹtọ lẹ to jijlo vẹkuvẹku to ojlẹ enẹ mẹ. Kakati nado lẹhlan gandutọ gbẹtọvi de kavi pipli de he nọ yiavùnlọna mẹdekannujẹ, Paulu po Klistiani hatọ etọn lẹ po wazọ́n sinsinyẹn nado gọalọna mẹdevo lẹ nado sè wẹndagbe lọ gando Ahọluduta Jiwheyẹwhe tọn po nuhọakuẹ-yinyin mayọnjlẹ avọ́sinsan ofligọ Klisti Jesu tọn po go. Paulu dọ̀n ayidonugo yisenọ hatọ etọn lẹ tọn wá mẹhe yin Asisa mẹdekannujẹ nujọnu tọn lọ ji. Di apajlẹ, to wekanhlanmẹ etọn awetọ hlan Klistiani he to Kọlinti lẹ mẹ, e dọ madoadúdẹji dọmọ: “Jehovah wẹ Gbigbọ lọ, podọ fie gbigbọ Jehovah tọn te, mẹdekannujẹ nọ tin to finẹ.”—2 Kọl. 3:17.

3, 4. (a) Etẹwẹ Paulu dọ to wefọ he jẹnukọnna 2 Kọlintinu lẹ 3:17 lẹ mẹ? (b) Etẹwẹ mí dona wà nado duvivi mẹdekannujẹ he nọ wá sọn Jehovah dè tọn?

3 To bẹjẹeji wekanhlanmẹ etọn hlan Kọlintinu lẹ tọn, Paulu dọho gando gigo Mose tọn go to whenue angẹli Jehovah tọn de ko sọawuhia ẹ bọ e jẹte sọn Osó Sinai ji godo. To whenue akọta lọ mọ Mose, yé dibu podọ ewọ yí nukunmẹṣinyọnnu de ṣinyọ́n nukunmẹ. (Eks. 34:29, 30, 33; 2 Kọl. 3:7, 13) “Ṣigba,” Paulu basi zẹẹmẹ dọ, “to whenue yè lẹhlan Jehovah dè, nukunmẹṣinyọnnu lọ nọ yin didesẹ.” (2 Kọl. 3:16) Etẹwẹ hogbe Paulu tọn lẹ zẹẹmẹdo?

4 Dile mí plọn do to hosọ he jẹnukọn mẹ, Jehovah, yèdọ Didatọ nulẹpo tọn wẹ Omẹ dopo gee lọ he tindo mẹdekannujẹ mlẹnmlẹn he ma tindo dogbó. Enẹwutu, e sọgbe dọ mẹdekannujẹ ni tin to fie Jehovah tin te podọ to ‘fie gbigbọ Etọn te.’ Ṣigba, nado duvivi mẹdekannujẹ enẹ tọn bo mọaleyi sọn e mẹ, mí dona “lẹhlan Jehovah dè,” enẹ wẹ nado biọ haṣinṣan mẹdetiti tọn de mẹ hẹ ewọ. To whenue Islaelivi lẹ tin to danfafa ji, yé ma yí nukun gbigbọmẹ tọn do pọ́n aliho he mẹ Jehovah yinuwa hẹ yé te. E taidi dọ ahun po ayiha yetọn po dózin bosọ sinyẹn wẹ nkọ, na onú dopo gee he duahunmẹna yé wẹ nado yí mẹdekannujẹ he yé ṣẹṣẹ mọyi sọn Egipti si lọ zan to agbasa-liho wutu.—Heb. 3:8-10.

5. (a) Mẹdekannujẹ wunmẹ tẹwẹ gbigbọ Jehovah tọn nọ namẹ? (b) Nawẹ mí wagbọn do yọnẹn dọ gànpamẹ kavi kanlinmọgbenu-ninọ ma nọ glọnalina mẹdekannujẹ he Jehovah nọ namẹ? (c) Kanbiọ tẹlẹ wẹ mí na gbadopọnna?

5 Ṣigba, mẹdekannujẹ he gbigbọ Jehovah tọn nọ namẹ zẹ̀ mẹdekannujẹ mimọyi sọn kanlinmọgbenu gbẹtọvi tọn si go. Gbigbọ Jehovah tọn nọ tún mẹ dote sọn kanlinmọgbenu ylando po okú po tọn si, podọ sọn kanlinmọgbenu sinsẹ̀n lalo po nuyiwa etọn lẹ po tọn si, yèdọ nude he vivẹnudido gbẹtọvi tọn ma sọgan wà gbede. (Lom. 6:23; 8:2) Mẹdekannujẹ gigonọ nankọ die! Mẹde sọgan duvivi ale he mẹdekannujẹ mọnkọtọn nọ hẹnwa lẹ tọn eyin mẹlọ tlẹ tin to gànmẹ kavi to kanlinmọgbenu. (Jen. 39:20-23) E họnwun dọ ehe yin nugbo to whẹho Mẹmẹyọnnu Nancy Yuen po Mẹmẹsunnu Harold King po tọn mẹ, yèdọ mẹhe nọ gànpamẹ na owhe susu na yise yetọn wutu lẹ. A sọgan mọ video numimọ yetọn tọn tlọlọ to Televiziọn JW ji. (Pọ́n adà lọ HOKANSEMẸ PO NUMIMỌ LẸ PO > AKỌNDIDONA WHLEPỌN glọ.) Todin, mì gbọ mí ni gbadopọnna kanbiọ awe delẹ. Nawẹ mí sọgan dohia dọ mí yọ́n pinpẹn mẹdekannujẹ mítọn tọn gbọn? Podọ etẹwẹ mí sọgan wà nado yí mẹdekannujẹ ehe zan po nuyọnẹn po?

NỌ YỌ́N PINPẸN MẸDEKANNUJẸ HE JIWHEYẸWHE NA MÍ TỌN

6. Nawẹ Islaelivi lẹ dohia dọ yé ma yọ́n pinpẹn mẹdekannujẹ he Jehovah na yé tọn gbọn?

6 Eyin mí mọ nuhọakuẹ-yinyin nunina de tọn nugbonugbo, mí nọ yin whinwhàn nado do pinpẹn-nutọn mítọn hia nunamẹtọ lọ. Islaelivi lẹ ma yọ́n pinpẹn mẹdekannujẹ he Jehovah na yé tọn to whenue e tún yé dote sọn kanlinmọgbenu Egipti tọn. To osun delẹ godo he yé yin tuntundote, yé jẹ ojlo sinsinyẹn tindo ji na dùdù po nùnù po he yé nọ mọ to dai to Egipti bo jẹ nuhlundọ gando awuwledainanu Jehovah tọn lẹ go ji, bo tlẹ jlo nado lẹkọyi Egipti. Yí nukun homẹ tọn do pọ́n, ‘whèvi, kukumbeli, opẹ̀, omá, alùbasa po ayò lẹ po’ yin nujọnu na yé hugan mẹdekannujẹ he Jiwheyẹwhe na yé nado basi sinsẹ̀n hlan Ewọ Jiwheyẹwhe nugbo lọ, Jehovah. Be nupaṣamẹ wẹ e yin dọ Jehovah gblehomẹ do omẹ etọn lẹ go sinsinyẹn ya? (Sọh. 11:5, 6, 10; 14:3, 4) Nuplọnmẹ nankọ die na mí!

7. Nawẹ Paulu yinuwa to kọndopọ mẹ hẹ ayinamẹ he tin to 2 Kọlintinu lẹ 6:1 mẹ gbọn, podọ nawẹ mí sọgan hodo apajlẹ etọn gbọn?

7 Apọsteli Paulu na tuli Klistiani lẹpo ma nado yí nukunpẹvi do pọ́n mẹdekannujẹ he Jehovah ko yí homẹdagbe do na mí gbọn Visunnu etọn, Jesu Klisti gblamẹ. (Hia 2 Kọlintinu lẹ 6:1.) Flindọ Paulu nọ tindo awubla po ayihadawhẹnamẹnu he hoapa de po, na afanumẹ ylando po okú po tọn he e yin wutu. Ṣogan, e dọ po pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn po dọmọ: “Opẹ́ wẹ na Jiwheyẹwhe gbọn Jesu Klisti Oklunọ mítọn gblamẹ!” Etẹwutu e do dọ mọ? E basi zẹẹmẹ na Klistiani hatọ etọn lẹ dọmọ: “Na osẹ́n gbigbọ he nọ namẹ ogbẹ̀ to kọndopọ mẹ hẹ Klisti Jesu lọ tọn ko tún we dote sọn osẹ́n ylando tọn po okú tọn po mẹ.” (Lom. 7:24, 25; 8:2) Nado hodo apajlẹ Paulu tọn, mílọsu dona payi ma nado nọ yí nukunpẹvi do pọ́n mẹdekannujẹ he Jehovah na mí sọn kanlinmọgbenu ylando po okú po tọn si gbede. Gbọn ofligọ lọ gblamẹ, mí sọgan sẹ̀n Jiwheyẹwhe mítọn po ayihadawhẹnamẹnu wiwe de po bo mọ awuvivi nujọnu tọn to mọwiwà mẹ.—Salm. 40:8.

Be hiẹ to mẹdekannujẹ nudide bibasi tọn towe yizan na nukọnyiyi azọ́n Ahọluduta lọ tọn ya kavi na yanwle towe titi lẹ? (Pọ́n hukan 8-10tọ)

8, 9. (a) Avase tẹwẹ apọsteli Pita na gando mẹdekannujẹ mítọn yiyizan go? (b) Owù tẹlẹ wẹ mí nọ pannukọn to egbehe?

8 Ṣigba, gbọnvona pinpẹn-nutọn-yinyọnẹn mítọn didohia, mí sọ dona to aṣeji ma nado ṣì mẹdekannujẹ họakuẹ mítọn zan gbede. Apọsteli Pita na avase sọta mẹdekannujẹ mítọn yiyizan taidi whẹjijọ de nado joawuna ojlo agbasalan tọn mítọn lẹ. (Hia 1 Pita 2:16.) Be avase enẹ ma flin we nuhe jọ do Islaelivi lẹ go to danfafa ji ya? Podọ, owù lọ gbẹ́ pò to ai, vlavo bo tlẹ sọ sinyẹn taun hú dehe yé pehẹ. Hugan gbede pọ́n, Satani po aihọn etọn po nọ ze nudide he nọ doyẹklọmẹ taun lẹ donukọnna mí na nuhe dù aṣọ́dido po nusisọ́ po, dùdù po nùnù po, aihundida po ayidedai po, gọna nususu devo lẹ. To ajọjijla lẹ mẹ, gbẹtọ whanpẹnọ lẹ nọ saba yin didohia to aliho yẹdoklọmẹ tọn mẹ nado do nususu he mí ma tindo hudo etọn lẹ hia mí di nujọnu. Lehe e bọawu nado jai jẹ omọ̀ ehelẹ mẹ bo ṣì mẹdekannujẹ mítọn zan do sọ!

9 Ayinamẹ Pita tọn sọ gando adà gbẹzan tọn devo he sinyẹn hugan lẹ go, taidi nudide he mẹde sọgan basi na nuhe dù wepinplọn po agbasazọ́n po. Di apajlẹ, to egbehe, jọja he to wehọmẹ yì lẹ nọ yin kọgbidina mapote nado dovivẹnu bo pegan na wehọmẹ alavọ tọn he diyin lẹ. Yé nọ yin hinhẹn nado lẹndọ wepinplọn gaa nọ hùn dotẹnmẹ dote namẹ nado mọ agbasazọ́n nukundeji he pekuẹ lẹ; podọ sọhayinanú lẹ nọ saba dohia dọ mẹhe yì wehọmẹ he diyin enẹlẹ nọ dù akuẹ taun hú mẹhe ma plọnwe yinukọn lẹ. Jọja lẹ sọgan nọ mọ onú ehe lẹpo di nuhe fọnjlodotenamẹ to whenue yé pannukọn nudide he sọgan yinuwado gbẹzan yetọn blebu ji lẹ. Etẹwẹ yewlẹ po mẹjitọ yetọn lẹ po dona hẹn do ayiha mẹ?

10. Etẹwẹ mí dona hẹn do ayiha mẹ to whenue mí to mẹdekannujẹ mítọn yizan nado basi nudide mẹdetiti tọn lẹ?

10 Mẹdelẹ sọgan nọ mọdọ na whẹho mẹdetiti tọn wẹ nudide mọnkọtọn lẹ yin wutu, emi dona tindo mẹdekannujẹ nado de nuhe emi jlo eyin ayihadawhẹnamẹnu emitọn gbẹ́ kẹalọyi. Vlavo nuhe Paulu dọna Klistiani Kọlinti tọn lẹ gando núdùdù go wẹ yé nọ tindo to ayiha mẹ. E dọmọ: “Naegbọn mẹdekannujẹ ṣie dona yin whẹdana gbọn ayihadawhẹnamẹnu mẹdevo tọn dali?” (1 Kọl. 10:29) Dile etlẹ yindọ mí tindo mẹdekannujẹ nado basi nudide mẹdetiti tọn lẹ to whẹho delẹ mẹ taidi wepinplọn po agbasazọ́n po, mí dona flindọ mẹdekannujẹ mítọn tindo dogbó, podọ dọ nudide he mí basi lẹpo wẹ nọ tindo kọdetọn lẹ. Na whẹwhinwhẹ́n enẹ wutu, Paulu bẹ hodidọ etọn jẹeji po hogbe ehelẹ po: “Nulẹpo wẹ sọgbe hẹ osẹ́n [kavi “wẹ yin alọkẹyi,” Odò.], ṣigba e ma yin nulẹpo wẹ tindo ale. Nulẹpo wẹ sọgbe hẹ osẹ́n, ṣigba e ma yin nulẹpo wẹ nọ jlọmẹdote.” (1 Kọl. 10:23) Matin ayihaawe, ehe gọalọna mí nado mọdọ whẹho devo lẹ yin nujọnu taun hú nujlomẹ mítọn titi lẹ, to whenue e biọ dọ mí ni yí mẹdekannujẹ mítọn zan to adà gbẹzan mítọn tọn voovo lẹ mẹ.

MẸDEKANNUJẸ MÍTỌN YIYIZAN PO NUYỌNẸN PO NADO SẸ̀N JIWHEYẸWHE

11. Lẹndai tẹ wutu wẹ mí do yin tuntundote?

11 To avase he Pita na sọta mẹdekannujẹ ṣiṣizan mẹ, ewọ sọ do yanwle lọ hia. E na mí tuli nado yí mẹdekannujẹ mítọn zan “taidi afanumẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ.” Enẹwutu, lẹndai tangan he wutu Jehovah do tún mí dote sọn osẹ́n ylando po okú po tọn si, gbọn Jesu gblamẹ, wẹ yindọ mí ni zan gbẹzan klandowiwe tọn de “taidi afanumẹ Jiwheyẹwhe tọn lẹ.”

12. Apajlẹ tẹwẹ Noa po whẹndo etọn po zedai na mí?

12 Aliho dagbe hugan lọ nado basi hihọ́na míde sọta mẹdekannujẹ mítọn ṣiṣizan bo ma nasọ do lẹzun afanumẹ na yanwle po ojlo aihọn tọn lẹ po wẹ nado ze míde jo na yanwle gbigbọmẹ tọn lẹ mlẹnmlẹn. (Gal. 5:16) Di apajlẹ, lẹnnupọndo tọgbo Noa po whẹndo etọn po ji. Yé nọgbẹ̀ to aihọn ylankan he gblezọn de mẹ. Ṣogan, yé ma joawuna ojlo po yanwle mẹhe lẹdo yé lẹ tọn po. Nawẹ yé wagbọn bọ e do pà yé? Yé de nado hẹn alọnu yetọn ján to azọ́n he Jehovah ko dena yé lẹpo wiwà mẹ—yèdọ aki lọ gbigbà, núdùdù yetọn gọna kanlin lẹ tọn bibẹpli, po avase nina mẹdevo lẹ po. “Noa sọ basi sọgbe hẹ nuhe Jiwheyẹwhe ko degbena ẹn lẹpo. E wà domọ pẹpẹ.” (Jen. 6:22) Etẹwẹ yin kọdetọn lọ? Noa po whẹndo etọn po yin whinwhlẹngán to whenue aihọn enẹ wá opodo.—Heb. 11:7.

13. Azọ́ndenamẹ tẹwẹ Jesu mọyi bo wá dena hodotọ etọn lẹ?

13 Etẹwẹ Jehovah degbena mí nado wà to egbehe? Taidi devi Jesu tọn lẹ, mí yọ́n azọ́n he Jiwheyẹwhe dena mí lọ ganji. (Hia Luku 4:18, 19.) To egbehe, yẹwhe titonu ehe tọn ko tọ́nnukunna suhugan gbẹtọ lẹ tọn, bọ yé to kanlinmọgbenu sinsẹ̀n tọn, akuẹ tọn, podọ to tonudidọ-liho. (2 Kọl. 4:4) Lẹblanulọkẹyi de wẹ e yin na mí nado hodo apajlẹ Jesu tọn bo nọ gọalọna gbẹtọvi lẹ nado wá yọ́n Jehovah bosọ nọ sẹ̀n Ewọ, yèdọ Jiwheyẹwhe mẹdekannujẹ tọn lọ. (Mat. 28:19, 20) Azọ́n ehe ma bọawu, podọ e bẹ avùnnukundiọsọmẹnu susu hẹn. To otò delẹ mẹ, ojlo matindo gbẹtọ lẹ tọn fọ́n bo to sinsinyẹn deji, bọ mẹdelẹ tlẹ nọ ylanhùn do mí go. Kanbiọ he dopodopo mítọn dona kanse ede wẹ yindọ, ‘Be n’gán yí mẹdekannujẹ ṣie zan nado nọgodona azọ́n Ahọluduta lọ tọn dogọ ya?’

14, 15. Nawẹ omẹ Jehovah tọn lẹ nọ yinuwa gando azọ́n yẹwhehodidọ tọn lọ go gbọn? (Pọ́n yẹdide he tin to bẹjẹeji hosọ ehe tọn.)

14 Tulinamẹnu daho wẹ e yin nado mọdọ mẹsusu ko mọ niyaniya-yinyin ojlẹ he mẹ mí to gbẹnọ te tọn, bo ko hẹn gbẹzan yetọn bọawu nado sọgan tindo mahẹ to lizọnyizọn whenu-gigọ́ tọn mẹ. (1 Kọl. 9:19, 23) Delẹ to yé mẹ nọ sẹ̀n to aigba-denamẹ lẹdo he mẹ yé te tọn lẹ ji; mẹdevo lẹ nọ sẹtẹn yì fie nuhudo sù te taun lẹ. Linlin lẹ dohia dọ to owhe atọ́n agọe tọn lẹ mẹ, wẹnlatọ hugan 250 000 lẹdo aihọn pé wẹ lẹzun gbehosọnalitọ whepoponu tọn, podọ ehe zọ́n bọ sọha gbehosọnalitọ whepoponu tọn lẹ tọn ko zẹ̀ 1 100 000 go todin. Kọdetọn ayidego tọn mẹdekannujẹ mítọn yiyizan po nuyọnẹn po nado sẹ̀n Jehovah tọn nankọ die!—Salm. 110:3.

15 Etẹwẹ gọalọna mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu po he bọdego ehelẹ nado yí mẹdekannujẹ yetọn zan po nuyọnẹn po? Lẹnnupọndo John po Judith po he ko sẹ̀n na owhe 30 to otò susu lẹ mẹ ji. Yé flindọ to whenue Wehọmẹ Sinsẹ̀nzọn Gbehosọnalitọ tọn bẹjẹeji to 1977, wehọmẹvi lẹ yin tulina nado sẹtẹn yì fie nuhudo sù te. Nado ze ayiha do yanwle ehe ji, John dọ dọ emi diọ agbasazọ́n whlasusu nado sọgan hẹn gbẹzan emitọn do jlẹkaji. To godo mẹ, to whenue yé wá otò devo mẹ, yé mọdọ dẹ̀hiho hlan Jehovah podọ ginganjẹ ewọ go gọalọna yé nado duto aliglọnnamẹnu delẹ ji, taidi ogbè yọyọ de pinplọn, akọjijẹ hẹ aṣa yọyọ de gọna akọndidona ninọmẹ aimẹ tọn sinsinyẹn lẹ. Nawẹ owhe sinsẹ̀nzọn tọn enẹlẹ yinuwado yé ji gbọn? John dọmọ: “N’mọdọ azọ́n dagbe hugan he n’ma ko mọ kavi wà pọ́n lọ mẹ wẹ n’hẹn alọnu ṣie ján te. N’dọnsẹpọ Jehovah dogọ, dile e nọ yindo hẹ otọ́ owanyinọ de. Todin, n’mọnukunnujẹ zẹẹmẹ Jakọbu 4:8 tọn mẹ dogọ, he dọmọ: ‘Mì dọnsẹpọ Jiwheyẹwhe, ewọ nasọ dọnsẹpọ mì.’ N’yọnẹn dọ n’ko mọ nuhe dín n’te lọ, enẹ wẹ lẹndai dagbe de to gbẹ̀mẹ.”

16. Nawẹ gbẹtọ fọtọ́n susu he ma sọgan wà susu sọmọ lẹ ko yí mẹdekannujẹ yetọn zan po nuyọnẹn po gbọn?

16 To vogbingbọn mẹ na John po Judith po, ninọmẹ mẹdevo lẹ tọn nọ na yé dotẹnmẹ nado doalọ to sinsẹ̀nzọn whenu-gigọ́ tọn mẹ na ojlẹ kleun de poun. Etomọṣo, mẹsusu nọ yí dotẹnmẹ hundote lọ zan nado ze yede jo to tito họ̀gbigbá yẹwhehọluduta tọn lẹ mẹ lẹdo aihọn pé. Di apajlẹ, to whenue tatọ́-tẹnnọ mítọn to yinyin gbigbá to Warwick, to New York, mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu po 27 000 plipli wẹ ze yede jo nado gọalọ—to azọ́nwatẹn depope, na osẹ awe jẹ owhe dopo kavi humọ. Susu to yé mẹ wẹ basi avọ́sinsan vonọtaun lẹ nado sẹ̀n to finẹ. Lehe yé yin apajlẹ ayidego tọn de na mí do sọ, na yé yí mẹdekannujẹ he Jehovah na yé lọ zan nado pagigona ẹn bosọ gbògbéna ewọ, yèdọ Jiwheyẹwhe mẹdekannujẹ tọn lọ!

17. Sọgodo jiawu tẹwẹ to tepọn mẹhe to mẹdekannujẹ he Jiwheyẹwhe na yé lọ yizan po nuyọnẹn po todin lẹ?

17 Mí dopẹ́ dọ mí ko wá yọ́n Jehovah bo sọgan duvivi mẹdekannujẹ he sinsẹ̀n-bibasi nugbo nọ hẹnwa tọn. Mì gbọ mí ni dohia gbọn nudide he mí nọ basi lẹ dali dọ mí yọ́n pinpẹn mẹdekannujẹ enẹ tọn. Kakati nado ṣì i zan, mì gbọ mí ni yí mẹdekannujẹ mítọn po dotẹnmẹ he e nọ hundote na mí lẹ po zan nado sẹ̀n Jehovah to gigọ́ mẹ dile e yọnbasi do. Eyin mí wàmọ, mí sọgan to nukọnpọnhlan dona he Jehovah ko dopà etọn lẹ to whenue dọdai ehe na mọ hẹndi dọmọ: “Nudida lọsu na ede nido yin hinhẹn jẹ mẹdekannu sọn afanumẹ-yinyin na gbigble mẹ bo tindo mẹdekannujẹ gigonọ he yin ovi Jiwheyẹwhe tọn lẹ tọn.”—Lom. 8:21.