Yì hosọ lẹ ji

Yì todowhinnu hosọ lẹ tọn ji

Bato de Hẹn Hinhọ́n Gbigbọmẹ Tọn Yì Hùwaji Asie Tọn

Bato de Hẹn Hinhọ́n Gbigbọmẹ Tọn Yì Hùwaji Asie Tọn

 To gblagbla owhe 1930 jẹ 1934 tọn lẹ mẹ, Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ ma ko dọyẹwheho to Indonésie, to Malaisie podọ to fie yè nọ ylọ to egbehe dọ Papouasie-Nouvelle-Guinée. Nawẹ wẹndagbe lọ na jẹ otò enẹlẹ mẹ gbọn? Nado dọyẹwheho to ofi enẹlẹ, alahọ Australie tọn (he nọ yin yiylọ to egbehe dọ alahọ Australasie tọn) họ̀ bato he tindo alavọ awe de bo dite na mẹtlu 16. Yè sù yinkọ na ẹn dọ Lightbearer, (enẹ wẹ hinhọ́n-tátọ) na pipli he na yí i zan lẹpo yin gbehosọnalitọ lẹ, * podọ yé na yi í zan nado má hinhọ́n gbigbọmẹ tọn yí otò dindẹn lẹ mẹ.—Matiu 5:14-16.

Yẹwhehodidọ to Nouvelle-Guinée

 To février 1935, omẹ ṣinawe he pipli lọ bẹhẹn lẹ kẹ̀ alavọ bo súnhún sọn agewaji Sydney tọn dedo huto whèzẹtẹn-waji Australie tọn, pànta Port Moresby, to Nouvelle-Guinée. Dile yé to yìyì, yé hú whèvi lẹ bo nọte to bato-glintẹn voovo lẹ nado jẹ amì, họ̀ núdùdù bosọ jla bato lọ do. To 10 avril 1935, yé súnhún sọn Cooktown to Queensland. Todin, dile yé dedo bo jlo na gbọn lẹdo owùnọ Grande Barrière tọn lẹ mẹ, yé dozò maṣinu bato lọ tọn mẹ. Amọ́, maṣinu lọ jẹ awhá wunmẹ de do ji bọ yé gbọ bo ṣí i. Be yé na lẹkọ wẹ a, kavi yé na zindonukọn yí Nouvelle-Guinée? Húnkùntọ-gán lọ, Eric Ewins, dọ “mí ma jlo na lẹkọ do godo.” Enẹwutu, yé kẹ̀ alavọ bo kùn Lightbearer dedo, bo wá Port Moresby to 28 avril 1935 awuyẹyẹ-afọyẹyẹ.

Pipli mẹhe bato Lightbearer bẹhẹn lẹ tọn sọn amiyọnwhe: William Hunter, Charles Harris, Alan Bucknell (nukọn), Alfred Rowe, Frank Dewar, Eric Ewins, Richard Nutley

 Dile zomọ bato lọ tọn to yinyin jijlado, pipli lọ gbọnvona Frank Dewar, dọyẹwheho wẹndagbe lọ tọn to Port Moresby. Dile dopo to sunnu lọ lẹ mẹ dọ do, Frank yin “gbehosọnalitọ azọ́n sinsinyẹnwatọ de” e dọ, ‘N’bẹ owe susu hẹn bo zinzọnlin na nudi kilomẹtlu 32 linlán nado dọyẹwheho na mẹhe sawhé do lẹdo lọ mẹ lẹ.’ Ali devo wẹ e gbọn lẹkọ bo dona dasá tọ̀sisa pẹvide he gọ́ na oló lẹ. Amọ́ e nọ aṣeji bo lẹkọwa tòpẹvi lọ mẹ awuyẹyẹ-afọyẹyẹ. Vivẹnu he pipli lọ do to sinsẹ̀nzọn lọ mẹ tindo kọdetọn dagbe. Delẹ to mẹhe yí owe sinai do Biblu ji lẹ mẹ wá lẹzun Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ to godo mẹ.

Yẹwhehodidọ to Java

 Whenue zomọ bato Lightbearer tọn lọ yin vivọjlado godo, yé kẹ̀ alavọ bo súnhún sọn Port Moresby bosọ dedo lopo Java tọn he to Indes néerlandaises ji (he suhugan yetọn wẹ Indonésie bẹhẹn to egbehe). To whenue yé ko nọte whla susu nado họ̀ nuhe sin hudo yé do lẹ godo, pipli lọ wá tòdaho Batavia tọn (he nọ yin Jakarta to egbehe) mẹ to 15 juillet 1935.

 To ojlẹ enẹ mẹ, hagbẹ pipli lọ tọn he nọ yin Charles Harris jẹte sọn bato Lightbearer mẹ bo gbọṣi Java, bo zindonukọn nado to yẹwheho wẹndagbe lọ tọn dọ po zohunhun po. * E dọmọ: “to ojlẹ enẹlẹ mẹ, yanwle mítọn poun wẹ nado do owe sinai do Biblu ji lẹ gbonu podọ to enẹgodo nado yì tòpẹvi he bọdego mẹ. N’hẹn owe lẹ do Arabe-gbè, Chine-gbè, Pays-Bas-gbè, Glẹnsigbe po Indonésie-gbè po mẹ. Na mẹsusu nọ yawu kẹalọyi owe mítọn lẹ wutu, n’do nudi 17 000 gbonu to owhe dopo mẹ.”

Bato Lightbearer to ohù ji

 Zohunhun Charles tọn dọ̀n ayidonugo aṣẹpatọ Pays-Bas tọn lẹ tọn. To gbèdopo, ponọ de kanse mẹmẹsunnu devo he to yẹwheho dọ to Java dọ Kunnudetọ nẹmu wẹ to yẹwheho dọ to whèzẹtẹn-waji Java tọn, fie Charles te. Mẹmẹsunnu lọ gblọn dọ “Mẹdopo wẹ.” Ponọ lọ dawhá do ji dọ: “Be a lẹndọ n’na yí enẹ sè a? Po owe planplan he yin mì má enẹlẹ po, e họnwun dọ awhànpa daho de wẹ na ko to azọ́nwa to dọ́n.”

Yẹwhehodidọ to Singapour po Malaisie Po

 Bato Lightbearer tọ́n sọn Indonésie bo wá Singapour to 7 août. Eyin yé nọte to huto de, mẹmẹsunnu lẹ nọ hò hoyidokanji lẹ gbọn zomọ gbèzeyiaga tọn bato lọ tọn dali. Aliho wẹndagbe lilá tọn ehe nọ saba dọ̀n ayidonugo mẹsusu tọn. Na nugbo tọn, linlinwe lọ Singapore Free Press na linlin dọ “to mercredi zánmẹ, gbẹtọ lẹ gán sè ogbè he yiaga bo tátá de sọn ohù ji ... Linlin lọ dọ dọ hodidọ vonọtaun de wẹ he to yinyin sisè sọn bato ‘Lightbearer’ mẹ, hoyidokanji Watch Tower tọn wẹ bo to yinyin hihò to Singapour sọn whenue gbọ́n bato lọ wá sọn Australie.” Linlin lọ yidogọ dọ “eyin ninọmẹ aimẹ tọn yọ́n, mẹhe to nudi kilomẹtlu awe kavi atọ̀n sọgan sè hoyidokanji lọ hezeheze.”

 To whenue Lightbearer gbẹ́ pò to Singapour, Frank Dewar tọ́n sọn bato lọ mẹ bo bẹ azọ́ndenamẹ yọyọ de jẹeji. E dọ lee e tọ́n sọn bato lọ mẹ do to aliho ehe mẹ dọ: “Mí jẹ yẹwhehodọ ji to Singapour bo gbẹ́ zindonukọn nado nọ nọ̀ bato lọ mẹ. To whenue ojlẹ sọ̀ na Lightbearer nado dedo, Eric Ewins dọ nude he paṣa mi. E dọmọ: ‘Frank, a dọ dọ Siam (he yin Thaïlande to egbehe) wẹ yin fie a de nado dọyẹwheho te. Fie mí gán ze we jẹ die. Enẹwutu, a gán dedo!’ Avò vò mi, bọ n’wule dọ: ‘Amọ́ n’ma yọ́n fie Siam te do fi nẹ!’” Eric dọna Frank dọ e gán do pinpán sọn Kuala Lumpur he nọ yin yiylọ to egbehe dọ Malaisie. Enẹwutu, Frank setonu bo dedo Kuala Lumpur podọ e jẹ Thaïlande to osun delẹ godo. *

 To whenue Lightbearer tọ́n sọn whèyihọ-waji huto Malaisie tọn godo, e wá nọte to fidelẹ taidi: Johore Bahru, Muar, Malacca, Klang, Port Swettenham (enẹ wẹ Port Klang to egbehe), podọ to Penang. To bato-glintẹn dopodopo, pipli lọ nọ hò hoyidokanji sinai do Biblu ji gbọn zomọ gbèzeyiaga tọn bato lọ tọn dali. Mẹmẹyọnnu de he nọ yin Jean Deschamp bo sẹ̀n to Indonesie to ojlẹ enẹ mẹ basi zẹẹmẹ dọ “owẹ̀n lọ yinuwa do gbẹtọ lẹ ji taun hú lee mí lẹn do.” To hoyidokanji lọ lẹ hihò godo, pipli lọ nọ jẹte wá agé bo nọ má linlinwe lẹ na mẹhe do ojlo lẹ.

Yẹwhehodidọ to Sumatra

 Pipli lọ kẹ̀ alavọ bo súnhún sọn Penang bosọ dása osinwhín Malacca dedo Medan yèdọ tòdaho Sumatra tọn de he yin apadewhe Indonesie tọn todin. Eric Ewins flin dọmọ: “Mí duvivi wẹndagbe lọ tọn to lẹdo Medan tọn mẹ taun, podọ mẹsusu sè wẹndagbe lọ.” Mẹmẹsunnu lẹ do nudi owe 3 000 gbonu to lẹdo lọ mẹ.

 Dile Lightbearer dedo hùwaji, pipli lọ dọyẹwheho to bato-glintẹn he diyin to whèzẹtẹn Sumatra tọn lẹ. To novembre 1936, bato lọ lẹkọyi Singapour, bọ Eric Ewins tọ́n sọn e mẹ to finẹ. To osẹ vude godo, e wlealọ hẹ Irene Struys he yin Kunnudetọ de he nọ nọ̀ Singapour. Eric po Irene po zindonukọn to azọ́n gbehosọnalitọ tọn mẹ to Sumatra. Na nugbo tọn, bato Lightbearer do hudo húnkùntọ-gán devo tọn todin.

Yẹwhehodidọ to Bornéo

 Norman Senior he ko mọ azọ́nplọnmẹ bato-kùnkùn tọn yí wẹ lẹzun húnkùntọ-gán yọyọ lọ. Sydney wẹ e wá sọn to janvier 1937. Todin, pipli lọ súnhún sọn Singapour pànta Bornéo po Célèbes po (enẹ wẹ Sulawesi to egbehe). Yé dekunnu po zohunhun po gbọn lẹdo enẹlẹ mẹ kaka yì fie dẹn na kilomẹtlu 480 lẹ.

 To whenue Lightbearer jẹ bato-glintẹn Samarinda tọn to Bornéo, nukunpedonugotọ bato-glintẹn lọ tọn ma kẹalọyi dọ pipli lọ ni dekunnu to finẹ. Amọ́, to whenue Norman basi zẹẹmẹ azọ́n mítọn tọn na ẹn, e kọngbedopọ hẹ yé bo tlẹ sọ yí alọnuwe delẹ.

 To nujijọ devo whenu, sinsẹ̀ngán de basi oylọna Norman nado wá dọyẹwheho to ṣọṣi etọn mẹ. Kakati e nido na hodidọ de tlọlọ, Norman hò hoyidokanji sinai do Biblu ji atọ́n, podọ sinsẹ̀ngán lọ yiwanna hoyidokanji lọ lẹ. E tlẹ yí owe delẹ nado na họntọn etọn lẹ. Amọ́, sinsẹ̀ngán ehe kẹdẹ wẹ kẹalọyi wẹndagbe lọ. Homẹ Nukọntọ sinsẹ̀n tọn he pò lẹ tọn ma hùn do azọ́n Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn go. Enẹwutu, yé gblehomẹ sinsinyẹn do kunnudetọ adọgbotọ enẹlẹ go bo tlẹ sisẹ́ aṣẹpatọ lẹ nado hẹnalọdotena bato Lightbearer ma nado yí bato-glintẹn devo lẹ.

Fie bato Lightbearer bayi gbejizọnlin gbọn lẹ gọna yinkọ he yè nọ ylọ yé dọ to ojlẹ enẹ mẹ

Kọlilẹ yì Australie

 To décembre 1937, na nuhe pipli nukọntọ sinsẹ̀n tọn lẹ ko sisẹ́ aṣẹpatọ lẹ nado wà wutu, bato Lightbearer gbọ bo lẹkọyi Australie. Pipli lọ nọte to bato-glintẹn Sydney tọn na ojlẹ de nado yì Plidopọ daho Kunnudetọ Jehovah tọn lẹ tọn, to avril 1938. E ko bayi owhe atọ̀n linlán todin whẹpo bato Lightbearer do lẹkọwa Sydney. Bato lọ yin sisà to gblagbla owhe 1940 jẹ 1944 tọn mẹ, yèdọ ojlẹ vude poun to whenue azọ́n Kunnudetọ lẹ tọn yin alọhẹndotena to Australie godo. Mẹmẹsunnu Ewins dọ dọ, “Ayihaawe ma tin dọ bato lọ jẹ yanwle etọn kọ̀n, podọ owhe sinsẹ̀nzọn tọn he emi yizan to bato Lightbearer mẹ yin dopo to “owhe ayajẹ tọn hugan to gbẹzan emitọn mẹ.”

Bato Lightbearer ma gán yin winwọn

 Pipli mẹhe Lightbearer bẹhẹn lẹ tọn do okún Ahọluduta lọ tọn do lẹdo he gblo bosọ bẹ mẹsusu hẹn lẹ mẹ. Podọ mahopọnna nukundiọsọmẹ, azọ́n yetọn de sinsẹ́n tọ́n vudevude. (Luku 8:11, 15) Na nugbo tọn, to otò voovo he mẹ gbehosọnalitọ whenẹnu tọn enẹlẹ dọyẹwheho te lẹ mẹ, wẹnlatọ Ahọluduta lọ tọn hugan 40 000 wẹ to finẹ todin. Lehe Mẹmẹsunnu adọgbotọ enẹlẹ ze apajlẹ dagbe de dai na mí to egbehe do sọ, podọ mí ma gán wọn oyín he sọgbe he yé sù na bato enẹ gbede!

^ par. 1 Kunnudetọ Jehovah tọn he nọ yí gànmẹ susu zan nado dọyẹwheho wẹ nọ yin yiylọdọ gbehosọnalitọ.

^ par. 5 Otàn gbẹzan tọn Charles Harris tọn yin zinzinjẹgbonu to Atọ̀họ̀-Nuhihọ lọ Tọn 1er juin 1994 mẹ.