2 Reyes 23:1-37
23 Upémarõ pe rréi heʼika oñembyaty hag̃ua enterove umi kuimbaʼe omoakãva* Judá ha Jerusalén.+
2 Upéi pe rréi oho Jehová rógape enterove umi kuimbaʼe Judagua ndive, enterove oikóvandi Jerusalénpe, umi saserdóte ha umi profétandi, oho avei kompletoite pe puévlo, umi ijedáva ha umi mitã mimi jepe. Ha haʼe olee chupekuéra hatã porã opa mbaʼe heʼíva pe lívro+ del kompromíso*+ ikatu hag̃uáicha ohendu enterove, upe lívro ojetopa vaʼekue Jehová rógape.+
3 Pe rréi oñemboʼy pe kolúmna ykére ha ojapo peteĩ kompromíso Jehová ndive,+ ha haʼe oñekompromete oservitaha Jehovápe ha okumplitaha umi imandamientokuéra, umi iléi ha umi mbaʼe tekotevẽva imanduʼa. Avei ojapotaha ipyʼaite guive ha hekove* kompletoite reheve umi mbaʼe heʼíva ko kompromíso ojeskrivi vaʼekue ko lívrope. Ha pe puévlo kompletoite heʼi oĩ porãha upe kompromíso.+
4 Upéi pe rréi omanda pe súmo saserdóte Hilquíaspe,+ umi ótro saserdótepe ha umi guárdia oñangarekóvape okẽre, oguenohẽ hag̃ua Jehová témplogui kompletoite umi tembiporu ojejapo vaʼekue Baálpe g̃uarã, pe póste sagrádope+ g̃uarã ha entéro mbaʼe oĩvape g̃uarã yvágape. Upéi haʼe oguenohẽ umíva Jerusaléngui ha ohapy Cedrón Ñúme, ha ogueraha itanimbukue Betélpe.+
5 Péicha mbaretépe omosẽmba umi dios extranhéro saserdotekuérape, umívape umi rréi de Judá onombra vaʼekue omotimbo hag̃ua sakrifísio umi lugár yvatépe oĩva umi siuda de Judápe ha Jerusalén jerére. Ha avei umi omotimbóvape sakrifísio Baálpe, pe kuarahýpe, jasýpe, umi grúpo de estréllape ha kompletoite umi mbaʼe oĩvape yvágape.+
6 Haʼe oipeʼa pe póste sagrádo+ Jehová rógagui ha ogueraha okápe Jerusaléngui, Cedrón Ñúme. Haʼe ohapy upéva+ Cedrón Ñúme ha omonguʼipaite, polvoite oheja, ha pe ikuʼikue omosarambi umi hénte mboriahu sepultúra ári.+
7 Haʼe oitypaite avei umi prostitúto*+ koty oĩva Jehová rógape, upépe ningo umi kuña ojapómi vaʼekue umi ogaʼi de téla pe póste sagrádope g̃uarã.
8 Upéi oguerupaite umi saserdóte oĩvape umi siuda de Judápe, ha oheja ojepuruʼỹ hag̃uáicha umi lugár yvate ojepurúva ojeadora hag̃ua, umíva umi lugárpe umi saserdóte omotimbo vaʼekue oikóvo umi sakrifísio. Péicha haʼe ojapo Gueba+ guive Beer-Seba+ peve. Oitypaite avei umi lugár yvate oĩva Josué rokẽ entrádape, haʼe hína upe omoakãva pe siuda, upéva opyta hína a la iskiérda ojeikévo pe siuda rokẽme.
9 Umi saserdóte oservívape umi lugár yvatépe noñepermitíri vaʼekue oservi Jehová altárpe Jerusalénpe,+ péro oñepermiti chupekuéra hoʼu umi pan ilevaduraʼỹva umi iñirũnguéra saserdótendi.*
10 Pe rréi oheja ojepuruʼỹ hag̃uáicha avei pe lugár ojeadoraha hérava Tófet,*+ oĩva Hinón Raʼykuéra Ñúme,*+ péicha avave ndohapymoʼãvéima itaʼýra térã itajýrape sakrifísioramo* Mólekpe.+
11 Ha heʼi avei anivéma hag̃ua oñemoinge Jehová rógape, Natán-Mélec komedór rupi, umi kavaju Judá rreikuéra oofrese* vaʼekue pe kuarahýpe. Natán-Mélec haʼe hína pe ofisiál palasiopegua ha oĩ vaʼekue pe entráda orekóvape pilár ha techoʼi. Ha pe rréi ohapy avei umi kárro ojeofrese vaʼekue pe kuarahýpe.+
12 Pe rréi oitypaite avei umi altár umi rréi de Judá omoĩ vaʼekue Acaz koty yvategua terrásape.+ Oitypaite avei umi lugár yvate Manasés omoĩ vaʼekue umi mokõi korapy oĩvape Jehová rógape.+ Haʼe omonguʼipaite umíva, polvoite oheja, ha omosarambi pe ikuʼikue Cedrón Ñúme.
13 Ha pe rréi oheja ojepuruʼỹ hag̃uáicha umi lugár yvate ojepurúva ojeadora hag̃ua oĩva Jerusalén rovái, umíva opyta vaʼekue sur gotyo pe Sérro Ojejapohápe Ivaíva.* Umíva ningo Salomón, pe rréi de Israel, ojapo vaʼekue Astorétpe, haʼéva hína umi sidoniokuéra diosa oporombojeguarúva, avei Kemóspe, haʼéva hína umi moabitakuéra dios oporombojeguarúva, ha Milcómpe,+ haʼéva hína umi ammonitakuéra dios oporombojeguarúva.+
14 Haʼe omonguʼi umi kolúmna sagráda ha oikytĩmba umi póste sagrádo+ ha omyenyhẽ umi lugár umi hénte kanguekuégui.
15 Haʼe oity avei pe altár oĩva Betélpe, pe lugár yvate ojapo vaʼekue Jeroboán, Nebat raʼy, ojapoka hag̃ua ivaíva Israélpe.+ Ha oity rire upe altár ha pe lugár yvate, ohapy upe lugár yvate ha omonguʼipaite, polvoite oheja, upéi ohapy avei pe póste sagrádo.+
16 Upéi Josías ojere ha ohecha umi sepultúra pe montáñape, ha oguenohẽka umi sepultúragui umi hénte kanguekue ha ohapy pe altár ári, péicha pe altár opytáma ojepuruʼỹ hag̃uáicha ojeadora hag̃ua. Péicha oiko asegún upe Jehová heʼi vaʼekue iproféta rupive.+
17 Upémarõ Josías heʼi: “Ahecha ningo amoite peteĩ sepultúra, ¿máva sepultúra piko amóva?”. Upépe umi kuimbaʼe upe siudapegua heʼi chupe: “Amóva ningo Ñandejára siérvo Judagua+ sepultúra, haʼe heʼi vaʼekue oikotaha umi mbaʼe rejapo vaʼekue pe altár oĩvare Betélpe”.
18 Upémarõ haʼe heʼi: “Ani peheja avave opoko ikanguekuére, pehejaiténte upe oĩháme”. Upévare ndopokói hikuái umi ikanguekuére, ha ndopokói avei pe proféta ou vaʼekue Samáriagui kanguekuére.+
19 Josías oipeʼapaite avei umi óga oĩva umi lugár yvatépe ojepurúva ojeadora hag̃ua, oĩva umi siuda de Samáriape.+ Umíva hína umi rréi de Israel omopuʼã vaʼekue ombopochy hag̃ua Ñandejárape, ha haʼe ojapo umívare ojapo haguéicha umi lugár yvate oĩ vaʼekuére Betélpe.+
20 Upémarõ haʼe osakrifika umi altár ári enterovete umi saserdóte oservívape umi lugár yvate oĩvape upépe, ha ohapy umi altár ári umi hénte kanguekue.+ Upe rire oho jey Jerusalénpe.
21 Upéi pe rréi omanda pe puévlo kompletoitépe: “Pemboarete peteĩ Páskua*+ pende Jára Jehovápe, heʼiháicha ko lívro del kompromíso”.+
22 Peichagua Páskua ndojejapóiva gueteri umi hués ohusgaha tiémpo guive Israélpe ha ndojejapóiva peichagua Páskua kompletoite umi rréi de Israel ha umi rréi de Judá tiémpope.+
23 Péro 18 áño ogoverna haguépe rréi Josías, ko Páskua ojejapo Jehovápe g̃uarã Jerusalénpe.
24 Josías oipeʼapaite avei umi espiritístape, umi adivínope,+ umi dios raʼanga,*+ umi dios puerkésa* ha kompletoite umi mbaʼe oporombojeguarúva ojuhu vaʼekue Judá ha Jerusalén territóriope, ikatu hag̃uáicha okumpli pe léi+ ojeskrivi vaʼekue pe lívro otopa vaʼekuépe pe saserdóte Hilquías Jehová rógape.+
25 Haʼe mboyve ndaipóri vaʼekue ótro rréi haʼeichagua, haʼe ojevy Jehovápe ipyʼaite guive ha hekove*+ kompletoite reheve heʼiháicha Moisés léi, ha ndaipóri vaʼekue avei haʼeichagua upe rire.
26 Péro Jehová ndaipochyjerái Judá kóntrape, haʼe orrenegaiterei ha ipochyeterei hendivekuéra pórke Manasés ojapo vaʼekue hetaiterei mbaʼe vai ombopochy hag̃ua chupe.+
27 Jehová heʼi: “Aipeʼáta avei che resa renondégui Judápe+ aipeʼa haguéicha Israélpe,+ ha arrechasáta Jerusalénpe, ko siuda aiporavo vaʼekuépe ha pe óga haʼe vaʼekuére: ‘Che réra amoĩta upépe’”.+
28 Josías istória oñemoĩmbaite pe lívro ojeskrivihápe umi mbaʼe oiko vaʼekue Judá rreikuéra tiémpope, upépe oñemombeʼu entéro mbaʼe ojapo vaʼekue.
29 Upe tiémpope faraón Nekó, pe rréi de Egipto ou ojotopa hag̃ua pe rréi de Asiria ndive pe Rrío Éufrates ypýpe, ha rréi Josías ou oñorairõ hag̃ua hendive, péro Nekó ohechárõ guare Josíaspe, ojuka chupe Meguidópe.+
30 Upémarõ umi isiervokuéra ogueraha Josías retekue peteĩ kárrope Meguidógui Jerusalénpe, ha oñotỹ chupe hikuái isepultúrape. Upéi umi hénte Judagua ojagarra Josías raʼy Jehoacázpe ha onombra* ha omoĩ chupe rréiramo itúa rekovia.+
31 Jehoacaz+ oreko vaʼekue 23 áño oikórõ guare chugui rréi ha ogoverna 3 mésere Jerusalénpe. Isy héra vaʼekue Hamutal,+ haʼe hína Jeremías Libnagua rajy.
32 Jehoacaz ojapo vaʼekue ivaíva Jehová renondépe, ojapo haguéicha umi ituakuéra ypykue.+
33 Faraón Nekó+ oheja chupe préso Riblápe,+ Hamat territóriope, anive hag̃ua ogoverna Jerusalénpe, ha upéi oovliga upe paíspe opaga hag̃ua chupe impuésto 3.420 kílo* de pláta ha 34 kílo 200 grámo* de óro.+
34 Avei faraón Nekó omoĩ rréiramo Josías raʼy Eliaquímpe itúa Josías rekovia, ha okambia chugui héra ha ombohéra chupe Jehoiaquim. Péro Jehoacázpe ojagarra ha ogueraha Egíptope+ ha upéi haʼe omano upépe.+
35 Jehoiaquim omeʼẽ pe pláta ha óro faraónpe, péro upearã omoĩ peteĩ impuésto umi héntepe opaga hag̃ua pe faraónpe pe pláta ojeruréva. Haʼe oexihi vaʼekue peteĩ kantida de pláta ha óro káda uno umi hénte oikóvape upe territóriope, ikatu hag̃uáicha omeʼẽ faraón Nekópe.
36 Jehoiaquim+ oreko vaʼekue 25 áño oikórõ guare chugui rréi, ha ogoverna 11 áñore Jerusalénpe.+ Isy héra vaʼekue Zebidá, haʼe hína Pedaya Rumagua rajy.
37 Haʼe ojapo meme ivaíva Jehová renondépe+ ojapo haguéicha umi ituakuéra ypykue.+
Nóta
^ Hebréope: “ansianokuéra”.
^ Térã: “hiʼálma”.
^ Térã: “prostitúto de témplo”.
^ Hebréope: “iñermanokuérandi”.
^ Peteĩ lugár oĩva okápe Jerusaléngui, ha upépe umi israelita opuʼãva Ñandejárare osakrifika umi mitãme.
^ Ehecha “Gehena” Diksionáriope.
^ Hebréope: “nombohasamoʼãvéima itaʼýra térã itajýra tatárupi”.
^ Hebréope: “omeʼẽ vaʼekue”.
^ Upéva hína pe Sérro Olivoty, pe párte oĩva oríllape sur gotyo ha oñehenóiva avei Sérro de la Ofénsa.
^ Hebréope ojepuru peteĩ ñeʼẽ heʼiséva “animál rekaka”, ha ojepuru ojeapoʼi hag̃ua ótrope.
^ Térã: “hiʼálma”.
^ Hebréope: “1 talento”.
