Kakaliainna naya aʼyataain waneepia nümüin Jeʼwaa. Oʼttüshii naya soʼujee 1988. Eʼnnaajünüshii naya suluʼu nekiʼralaamaatüin suluʼu wane mma, naapaain tü aʼyatawaa aapünakat namüin, nnojotsü nayoutajaain amaa. Aʼyataashii naya chaa Guadalupe otta chaa Guayana Francesa, tü jülüjakat saaʼin tü Weteet chakat Francia. Anashii joo yootule waya nümaa Jack sümaa Marie-Line.

¿Jamüsü jüneekaka jiʼyataain waneepia nümüin Jeʼwaa?

Marie-Line: Miyoʼusü taya suluʼu tü mmakat Guadalupe, sümaapuʼusü taya tü teikat sünain aküjaa pütchi otta siraapuʼusü kaʼi waaʼu. Aishii tapüla na wayuukana, müsüjeseʼe pürekutsoolüin taya tajaʼttirapa takoleejiase soʼu 1985.

Jack: Jintüliiwaʼaya taya, namaapuʼushi taya na wawalayuu aʼyataakana waneepia nümüin Jeʼwaa, na kamalainkana amüin aküjaa pütchi. Pürekutsootpuʼushi aaʼusiliaat taya wakasionpa taya suluʼujee takoleejiase. Eeshi toʼunawaire saawanoʼu jee rimiinkoʼu sünain aküjaa pütchi namaa na pürekutsootkana. Siraapuʼusü kaʼika waaʼu jee wuusüluʼupuʼushii waya. Süchikijee tia, chapuʼushii waya palaairuku. Talatüsü maʼin waaʼin.

Kasaatshi taya sümaa Marie-Line soʼu 1988. «Anainjaʼa wakooʼomüinrüle waʼyataain sünain aküjaa pütchi», müshi taya suluʼu taaʼin. Nnojotsü eein wanee kasa ataʼülaka wakuwaʼipa suulia waaʼinrüin tia. Müshijeseʼe pürekutsoolin taya maʼaka pürekutsoolüin Marie-Line. Waneepa juya waya sünain pürekutsoolüü, ounejaanüshii waya sünain tü Ekirajawaa napülajatkat na Pürekutsootkana. Suluʼujee tia, waneekünaka süpüla pürekutsoolüin pesiaat waya. Kojuya mma waküjaka aluʼu pütchi chaa Guadalupe, talatüsü maʼin waaʼin sünain aʼyatawaa chayaa. Waluwataanaka mapa suluʼumüin tü mmakat Guayana Francesa.

Wainma mma juʼunaka aluʼupünaa, ¿kasa jaaʼinraka süpüla jikiʼralaain chayaa?

Marie-Line: Na wawalayuu chajanakana suluʼu tü Weteet chakat Guayana Francesa, natüjaa aaʼu kamalain wamüin tü sümakat Isaías 6:8. Nayamaajapa waya, «¿jarat taaʼin tü wetsiikulo kamalainkat jümüin?», mayaashii naya wamüin. Wayaawatüin sükajee tia shiiʼiratüinjatüin tü waʼyataainkat. «¡Anaa waya! ¡Waya juluwataa!», müshii waya namüin.

Nnojotsü waʼwanaajireʼerüin tü waʼyataapuʼukalü anain sümaa tü jeketkat aapünüin wamüin. Waaʼinrüle  tia, mojuteerü wamüin tü aʼyatawaa aapünakat wamüin. Wachajaain sukuwaʼipa süpüla weʼraajüinjanain na wawalayuu kepiakana eere waluwataanüin.

Jack: «Nnojo juʼunüin suluʼumüin wane mma naatajatü», eeshii na waʼaleewainyuu makana wamüin. Mapajeʼe naya süka neʼreein waya kottuin namaa. Woʼunapa Guadalupejee, naashajeʼerüin wamüin wanee wawala tü nümakat Jesuu suluʼu Mateo 13:38. Nüküjain wamüin shiain yüüjain tü mmakat eere waʼyataain nümüin Jeʼwaa. Müsüjeseʼe sotowalin waaʼin tü nümakat woʼunapa suluʼumüin wanee mma. Jaʼitairü jetsüin tü mma woʼunakalü aluʼumüin, ayatüshiʼiya waya aʼyataain nümüin Maleiwa. Tü alanaʼaleekat ojutü wamüin naya na wayuukana, nnojotsü shiain tü mmakat.

Wantapa suluʼumüin wane mma, weʼrüin talatüin naaʼin na wayuukana. Müshiijeseʼe talatüin waya eepünaale wantüin. Mayaainjeʼe naatain sümüin neküinpala, weküin tü kasa nekaajakat, weisattapejeʼe wakuwaʼipa suulia ayuulin waya. Anasü wanüiki süchiki wanee aʼyatawaa aapünawaika wamüin.

Marie-Line: Watta saalii tü kasa watüjakat nanainjee na wawalayuu nepiajanakana. Eesü wanee kasa alataka wamüin wantaiwaʼaya suluʼumüin tü mmakat Guayana Francesa. Kaaʼüliashaatasü maʼin tü juyakat, «waneʼereejaʼa wojuʼitüin sünain aküjaa pütchi süshaʼwalaapa tü juyakat», maa müsü taaʼin. «Jooʼuya maa sünain aküjaa pütchi», sümaka tamüin wanee wawala. «¿Süʼütpünaa juyakat?», tamaka sümüin. Ponusü taaʼin tü sümakat. «Pülüʼüjeerü pusombriase, oʼuneena waya saaʼu wisiküleeta», sümaka tamüin. Soʼujeʼereʼeya tia, ekiʼralaasü taya sünain wisiküleetoʼuwaa sümaa taaʼalijain sombrilla. Nnojotsüje taya aküjain pütchi süka juyapoʼulajanain waya soʼu tia.

Eeirü maʼaka 15 jukua sünain okolojowaa. ¿Kasa eeka süpüla jüküjain namüin na okolojoweekana suluʼumüin wane mma?

Marie-Line: Eesü kapüleere wamüin okolojowaa suluʼumüin wane mma. Choʼujaapejeʼe wamüin wanee miichi kasakaʼa joo müin aka saaʼin wepia, anasü waaʼin suluʼu.

Jack: Natüjaa aaʼu na wawalayuu chajanakana Weteet wepintajawalin suluʼupünaa tü miichi wakolojookalü aluʼumüin. «Jack, nnojo pipintajüin türa miichikat», eeshii namawaire tamüin motsoʼopünaainjatüle wamaa.

Atüjasü maʼin Marie-Line süpüleerua anaajaa tü walüʼüjainjatkat. Kanüliayaa müsü sutuma tü kaajakat, «oʼoojulee», «atunkülee» otta «aʼlakajaalee», müsü sünülia sutuma. Wokolojoopa suluʼumüin wanee miichi, watüjaa aaʼu jalainjatüin weʼitaain tü kaajakalüirua. Süpüla wousütamaatüin sünain wanee kasa,  yaawasü sutuma sünülia tü kasa eekat suluʼu wanee kaaja.

Marie-Line: Süka watüjain süpüleerua wakumajüin wakuwaʼipa, oʼttamaatüshii waya sünain tü waʼyataainkat.

¿Kasa jaaʼinrawaika süpüla jikeraajüin tü jiʼyataainkat? (2 Tim. 4:5, TNM).

Marie-Line: Eemeraʼawaishii waya luunoʼu otta wekeraajaleein tü wekirajaainjatkalü anain sünain tü outkajawaakat. Aküjawaishii waya pütchi soʼu tü wane kaʼikalüirua.

Jack: Mayaainjeʼe shiʼitaanüin wapüleerua jeʼrainjanain oora waya sünain aküjaa pütchi, nnojotsü shiain waaʼinmaain tia. Shia waaʼinmaaka maʼin aküjaa pütchi. Aküjatüjüliʼiya waya pütchi namüin na wayuukana wojuʼitaiwaʼaya wepialuʼujee jee waleʼejaleepa wachikuaʼa.

Marie-Line: Jamüshiijaʼa woʼunawaire sünain ekawaa suluʼumüin wanee parque, alüʼüjasü taya karaloʼutachein. Eeshii na wayuu arütkaakana wanainmüin jee achuntushii karaloʼuta wamüin jaʼitasü nnojoluin waküjain namüin paala waküjaliin pütchi nüchiki Jeʼwaa. Weisattüin wakuwaʼipa otta nnojotsü weʼrayaain amüin waʼanaaya. Süka jamüin, jülüjain saaʼin wayuu tia.

Jack: Eeshii na wayuu atüjaweekana saaʼu tü wanoujakalü anain sünainjee tü kasa anasü waaʼinrakat napüleerua. Jamüshijaʼa taya, tepitajawalin süʼütpünaa tü miichikat jee tojotowalin tü wasuurakat. Neʼrüin tia na wayuu kepiakana pejepünaa wanain. «¿Eesü Wiwülia jümaʼana?, jüsülaja tamüin waneesia», eeshii na makana tamüin.

Aküjawaishii jia pütchi suluʼupünaa mma eekai wattain, ¿aashimüin? Jüküja wamüin jetsüin tü sotokat jaaʼin.

Jack: Kapüleesü maʼin oʼunaa suluʼu waneirua mma chaa Guayana Francesa. Eeshii wasaʼwatüle 600 kiloometüro sünain oʼunaa soʼu wanee semaana. Mojusü maʼin tü wopukot. Sotusü taaʼin soʼu chejeein waya suluʼujee tü mmakat Saint Élie, chaa Amazonia. Kamaʼa waya suluʼu kemion jee suluʼu anuwa süpüla wantüinjanain chamüin. Na wayuu kepiakana chayaa, aʼyataashii sünain achajawaa ooro. Talatüshii maʼin naya sümaa tü karaloʼuta waapakat namüin. Naaʼaya na aapakana wamüin soʼuchein ooro saaʼu tü karaloʼutakat. Motsopa kaʼikat, weeʼiyatüin namüin wanee video, wainma na wayuu antakana sünain anajaa.

Marie-Line: Achuntunusüinka nümüin Jack nikirajüinjachin chaa Camopi sünain tü Outkajawaakat eere Sotuin Waaʼin Outuin Jesuu. Süpüla wantüinjanain chamüin, pienchi oora waya suluʼu anuwa shirokupünaa tü süchikat Oyapock. Talatüsü maʼin waaʼin.

Jack: Keemasü maʼin alataa shirokupünaa tü süchikat eere poolotüin tü wüinkat sümaa katsüin shia. Mmotshi wanee wayuu nülüʼülaapa sünainmüin. Atüjainjachi maʼin wanee wayuu süpüleerua nuʼunirüin tü anuwakat shirokupünaa tia wüinkat. Anapejeʼe wakuwaʼipa soʼu tia. Mayaainjeʼe aipiruain neʼe na Aküjalii pütchi chajanakana sünain tü outkajawaakat eere Sotuin Waaʼin Outuin Jesuu, eejana maʼaka 50 na antakana sünain tia outkajawaakat. Eejana waneinnua wayuu naatajatü neʼiruku naʼaka.

Marie-Line: Wainma tü kasa anasü weʼrakat sünainjee tü waʼyataainkat. Eesü süpüla neʼrüin tia na jimaʼalii jee na majayünnüü akooʼomüinreekana naʼyataain nümüin Jeʼwaa. Weʼitaainjatpejeʼe waaʼin nünain Jeʼwaa waküjale pütchi suluʼu wanee mma eekai müin aka saaʼin tia. Katsüinsü wanoula sutuma. Kojuyatua weʼrüin nükaalinjain waya Jeʼwaa.

Wainma anüikii jütüjaka apüleerua, ¿mapüleesat jümüin jikirajaain sünain?

Jack: Nnojotsiaajeʼe mapüleein. Ekirajaashi taya süpüla taküjain pütchi jee takaalinjain na wawalayuukana. Jamüsüjaʼa paashin, ekirajüshinka taya sünain Aapiria Wayuu suluʼu tü anüikiikat sranangtongo. * Eeyaai neʼe tekirajaain palajana sünain aashajeʼeraa tü Wiwüliakat suluʼu tia anüikiikat. Tasakirakaʼa wanee wawala müleka niyaawatüle saaʼu tanüiki. «Eeʼewaisü nnojorüle wayaawatüin saaʼu, anapejeʼe shia putuma», nümaka tamüin. Nakaalinjain taya na wawalayuukana, nayapejeʼe akaalinjaleein taya na tepichikana. Naküjain tamüin mojule tatuma süküjia wanee pütchi. Atüjashi taya nanainjee.

Marie-Line: Suluʼu wanee mma, ekirajapuʼusü taya suluʼu francés, portugués otta suluʼu sranangtongo. «Pikiraja suluʼu portugués süka shiain kapüleein pümüin, süchikijee pikirajeetka suluʼu tü mapüleekat  pümüin», müsü tamüin wanee wawala. Tayaawataka saaʼu mapa sükaalinjain taya tü sümakat tamüin.

Soʼu wanee kaʼi oʼunusü taya sünain ekirajaa piamasü wayuu. Tü palajatkat, tekirajüin suluʼu sranangtongo, tü wane tekirajüin suluʼu portugués. Shiasaʼa tekirajapa tü chiiruaajatkat wayuu, «Marie-Line, nnojotsü shiyaawatüin aaʼu pünüiki tü wayuukot», sümaka tamüin tü wawala tamaajatkat. Tayaawatakaʼa saaʼu taashajaain suluʼu sranangtongo sümüin wanee wayuu chejeʼewat Brasil. Nnojotsü taya aashajaain sümaa suluʼu portugués.

Aishii maʼin jia napüla na wawalayuu jüntakana oumainpaʼamüin. ¿Kasa jaaʼinraka süpüla alinjanain maʼin jia napüla?

Jack: Proverbios 11:25 müsü sünüiki: «Chi wayuu eekai nüsülajülin, anakuwaʼipaleechi». Wakaalinjamaatüin wanee wawala. Jamüshijaʼa taya soʼu takaalinjain sünain anoutaa tü piichi outkajaaleekat, «anashii nayale aʼyataain na nnojoliikana pürekutsoolin», müshii tamüin waneinnua wawalayuu. «Jaʼitaichi pürekutsoolin taya, eerejeʼe aʼyatawaa, akaalinjeechi taya», tamaka namüin. Shiimain choʼujaain kaʼi süpüla wamüiwaʼain waya. Tayakai sümaa tü taʼwayuusekat, wakaalinjeein na waneinnua.

Marie-Line: Wachajaain sukuwaʼipa süpüla wakaalinjain na wawalayuukana waneʼewai nakua. Sünainjee waaʼinrüin tia, watüjaa aaʼu müleka choʼujaale namüin waaʼinmajüin nachonnii jee wasaajüinjanale naya suluʼujee nakoleejiase. Wakumajüin sukuwaʼipa süpüla wakaalinjain naya. Aleewajiraashii waya suluʼujee tia jee wakaalinjamaatüin eekai niʼrüin choʼujawaa.

¿Kasa jiʼraka suluʼujee jüküjain pütchi eere choʼujaain Aküjalii pütchi?

Jack: Talatüsü maʼin waaʼin sutuma waʼyataain waneepia nümüin Jeʼwaa. Eepünaale wantüin, weʼrüin anain maʼin tü kasa nukumajalakat. Mayaainjeʼe wainmain tü kasa alatakat wamüin, anasü waaʼin süka watüjaain saaʼu sükaalinjain waya nupueulose Maleiwa.

Jintüliiwaʼaya taya, püreesashi taya chaa Guayana Francesa sutuma nnojolin surulaaleein taya. Nnojotsü antapünaain suluʼu tekii misioneeroinjachin taya chayaa jee saapünüinjatüin wanee karaloʼuta tamüin süpüla tekerotuinjachin suluʼumüin tü kaatsetkat sünain aküjaa pütchi. Watta saalii tü kasa anasü weʼrakat nutuma Jeʼwaa.

Marie-Line: Tü talataleekalü atuma taaʼin shia takaalinjain na waneinnua. Kamalainsü maʼin wamüin aʼyatawaa nümüin Jeʼwaa. Anasü takuwaʼipa nümaa chi taʼwayuusekai sünainjee tia. Eesü nüsakirüle taya Jack müleka eere süpüla wounejaain wanee wawala eemiajaakai anoula sümaa nuʼwayuuse. «Müinjatiaa taya pümüin», maʼwaisü taya nümüin. Alatawaisü tia wamüin waneepia.

Jack: Eeirü maʼaka jeʼra juya süchikijee süntünüin tanain cáncer de próstata. «Müleka outule taya, nnojoishijaʼa outuin taya sutuma laülawaa. Outeechipejeʼe taya sümaa talatüin taaʼin süka taapüin takuwaʼipa nümüin Jeʼwaa süpüla taʼyataain waneepia nümüin. Shia alanaʼaleeka tia suluʼu anain maʼin», maʼwaishi taya sümüin Marie-Line, mayaainjeʼe nnojoluin saapeein süchiki tia (Gén. 25:8, TNM).

Marie-Line: Naapüin Jeʼwaa wamüin wainma aʼyatawaa nnojotka antapünaain suluʼu wekii. Wainma kasa naapaka wamüin. Oʼuneena waya eepünaale waluwataanüin sutuma nupueulose Jeʼwaa, süka jamüin, weʼitaain maʼin waaʼin nünain.