¿Ayuuipünaashinka pia? Eesüjaʼa motuirüle paaʼin tia süka paawalaamaatüin, ¿aashimüin? Eekajasaʼa ouktüle wanee kasa pünain, kakalia mojuin paaʼin. «Ouktüle wanee kasa wanain, matüjüinsat asünnawaa suluʼujee waaʼin tü mojaakalü aaʼin. [...] Anatchonsü waaʼin sülata sülata sümapa tü kaʼikat, akaʼaya neʼe wakaaliinjünüleʼeya», müsü nünüiki chi tottootkai Alan Wolfelt suluʼu tü karalouktakat Healing a Spouseʼs Grieving Heart (Consuelo tras la muerte del cónyuge).

Anashii wekirajaale sünain tü alatakat nümüin Abraham wanaa sümaa sünaajaain Sara, tü nümaajatkat. Saashin tü Wiwüliakat, aʼyalajashaatashi Abraham wanaa sümaa ouktüin Sara, kakaliasü mojuin naaʼin. * Majachinkaʼaya Jacob, aʼyalajüshi nüchiirua José chi nüchonkai süka süküjünüin nümüin shiküin nia wüchii jashichi. Nnojoishi kasakainjachin natuma na nüpüshikana. Kakalia mapa süchikijee tia, ayatüshia nia aʼyalajüin nüchiirua José (Génesis 23:2; 37:34, 35; 42:36; 45:28).

Müsia neʼe nakuwaʼipa na wayuu anaajaakana apüshi jee naʼaleewainyuu. Jülüja paaʼin tüü:

• «Anaajaashi Robert chi taʼwayuusekai juulioʼu 9 soʼu 2008, pasiruwaashi nia. Süpülapünaa nuʼunawalin niʼyataaleruʼumüin, asayuunajüshii waya palajana, süchikijee, nutuʼlüin taya, akoʼojooshi tanain sünain ‹aisü pia tapüla› nümawalin tamüin. Ayatüsia mojuin taaʼin nüchiirua Rob mayaapejeʼe sülatüirüin aipirua juya süchikijee nünaajaain. Nnojotsü tatüjaain aaʼu moteerüle taaʼin tia soʼu wanee kaʼi» (Gail, 60 suuyase).

• «Ayatsia mojuin taaʼin süchiirua taʼwayuuse, tasukajüin shia eerejeʼe sülatüirüin 18 juya. Teʼrapa tü wüchiikalüirua, teʼrapa tü wunuʼupanakat, sotojoosü taaʼin taʼwayuuse sutuma. ‹Talatüsüje maʼin saaʼin yaaleje shia tamaa›» (Etienne, 84 nuuyase).

Müleka kakaliale mojuin naaʼin wanee wayuu sutuma ouktüin wanee kasa nünain, alejatia tia makat. Nünaajaale wanee wayuu, nnojotsü anain müleka wayoujüle na wayuu kaamakashiikana saaʼu tü nakuwaʼipakat naalii müliashii. Nnojottataalasü joo anain müleka wachecherüle waaʼin suulia aʼyalajaa naalii joo wanee wapüshi eekai nünaajaain. ¿Kasa akaaliinjeenaka waya süpüla eejiraain waya sümaa tü mojaakalü aaʼin?