Te Tangira—Te Aroaro ae Rangi ni Kakawaki
E KOREI aroaro aika raoiroi aika ruaiwa aika reke mani mwamwakurin te taamnei ae raoiroi te abotoro Bauro i aani kairana n te taamnei. (IKar. 5:22, 23) E kabwarabwarai aroaro aika tamaroa aikai ni kabane bwa “uaan te taamnei ae raoiroi.” * Te uaa aei e kaota raoi “te aroaro ae boou.” (IKoro. 3:10) N aron te aroka ae e na karikiuaa ngkana e ribanaaki raoi, ao ai aron naba te aomata bwa e na kaotiota uaan te taamnei, ngkana e mwamwakuri raoi te taamnei ae raoiroi ni maiuna.—TaiAre. 1:1-3.
Te moan aroaro ae uaan te taamnei ae e koreia Bauro, bon te aroaro ae rangi ni kakawaki ae te tangira. Tera aroni kakawakina? E taekinna Bauro bwa ngkana akea te tangira irouna, ao bon ‘akea uaana.’ (1Kor. 13:2) Ma tera raoi te tangira, ao ti na kangaa ni karikirakea ao ni kaotiotia ni katoabong?
ARONI KAOTAN TE TANGIRA
E ngae ngke e aki kona ni kabwarabwaraaki raoi te tangira, ma e kabwarabwaraaki n te Baibara aroni kaotiotana. N te katoto, ti warekia bwa e “taotaonakinnano ao e akoi” te tangira. E “kimwareirei n te koaua,” ao “e taona nanona nakoni bwaai ni kabane, e onimakini bwaai ni kabane, e kantaningai bwaai ni kabane, ao e nanomwaaka nakoni bwaai ni kabane.” E irekereke naba te tangira ma te nanoanga ae korakora ao mwamwannanoaia aomata, n ikotaki ma te iraorao ae kaan ma ngaiia. N te itera are teuana, akean te tangira e kaotaki raoi n te bakantang, te nanorieta, te aroaro ae aki riai, te bangaomata, kaikoan te un, ao te aki kani kabwarai buure. A kaokoro aroaro akana bangaomata ao n akea uaaia akanne ma te tangira ae ti kani karikirakea, ae e “aki ukera oini kabwaiana.”—1Kor. 13:4-8.
TE TANGIRA AE MOAN TE TAMAROA AE KAOTIOTAKI IROUN IEHOVA AO IESU
“Te Atua bon te tangira.” Ni koauana, Iehova bon nibwan te tangira. (1Ioa. 4:8) E kaotaki koauan ana tangira ni baike e karaoi ao ana mwakuri. Ni kaotan ana tangira ae moan te korakora ibukia aomata, e a kanakoa Iesu bwa e na karawawataaki ao ni mate ibukira. E taku te abotoro Ioane: “E kaotaki ana tangira te Atua ibukira, n aei: ngkai e kanakomaia Natina ae te rikitemanna te Atua nako buakoia kaain te aonnaba bwa ti aonga ni karekea te maiu rinanona. Aio aron te tangira aei, bwa e tangirira te Atua ao e kanakoa Natina bwa te karea ni kan raoi ibukin ara bure, ao e aki karaoa aei ibukina bwa ti tangiria.” (1Ioa. 4:9, 10) Ibukin ana tangira te Atua, ti a kona ni karekea kabwaraan ara bure, te kantaninga, ao te maiu.
E kaota tangiraia aomata Iesu ngke e kukurei ni kakororaoa nanon te Atua. E korea aei Bauro: “E a manga kangai [Iesu]: ‘Akea bwa I a roko bwa N na karaoa nanom.’ . . . Ao ibukin ‘nanona,’ ti a katabuaki rinanoni kareanakin rabwatan Iesu Kristo are kareanaki n tii te taina ma e manena n aki toki.” (Ebera 10:9, 10) Akea ae e kona ni kaota te tangira ae korakora riki nakon aei. E taku Iesu: “Akea te tangira iroun te aomata ae korakora riki nakon aei, ae e na anga maiuna ibukia raoraona.” (Ioa. 15:13) Ti kona ngaira aomata aika ti aki kororaoi ni kakairi n te tangira are a kaotia nakoira Iehova ao Iesu? Eng! Ti na noria bwa ti na kangaa ni karaoia.
“TEIMATOA N NAKONAKO N TE TANGIRA”
E kaungaunga ni kangai Bauro: “Riiki bwa taani katotonga aron te Atua, ngkai naati aika tangiraki ngkami, ao kam na teimatoa n nakonako n te tangira, n aron te Kristo ngkai e tangirira naba ao e anga boni ngaia ibukira.” (IEbe. 5:1, 2) Ti “teimatoa n nakonako n te tangira” ngkana ti kaotiota te aroaro aei n iterani maiura ni kabane. Ti kaota te tangira anne n ara mwakuri ao tiaki tii n ara taeka. E korea aei Ioane: “Ataei aika uarereke, ti aki riai n itangitangiri n tii te taeka ke n te wi, ma ti riai n itangitangiri n te mwakuri ao n te koaua.” (1Ioa. 3:18) N te katoto, ngkana ti nakonako n tangiran te Atua ao aomata, ti na kairaki bwa ti na tibwaa nakoia te ‘rongorongo ae raoiroi ae taekan te Tautaeka n Uea.’ (Mat. 24:14; Ruka 10:27) Ti nakonako naba n te tangira ngkana ti taotaon nanora, ti akoi, ao ti kabwarai buure. E reireinira ni kangai te Baibara: “N aron Iehova ngke e tauraoi ni kabwarai ami bure, ao kam riai naba ni karaoa anne.”—IKoro. 3:13.
Ma e aki riai ni kaireruaaki te tangira ni koaua anne, ma te kamona. N te katoto, ibukini katokan tangin natina, e kona te karo ae kamona n irira nanon natina ni baike e tangiri. Ma te karo ae tangira raoi natina, e bon riai ni matoatoa ngkana e riai. N aron naba anne, te Atua bon te tangira, ma “akana e tangiriia Iehova ao e reireinia ni kaetietiia.” (Ebera 12:6) Ngkana ti nakonako n te tangira, ti riai naba n anga te reirei ni kaetieti ae riai ngkana e kainnanoaki. (TaeRab. 3:11, 12) Ma ngkana ti karaoa anne, ti riai naba n uringnga are ti bubure ao ti kai karaoi mwakuri aika aki kaota te tangira. Ngaia are a boni bane n iai iroura itera ake ti riai ni kanakoraoi riki, ibukini kaotan te tangira. Ti na kangaa ni karaoia? Ti na rinanoi aanga aika tenua.
KARIKIRAKEA TE TANGIRA—N TE ARO RAA?
Te moan, butiia te Atua taamneina ae karekea te tangira. E taekinna Iesu bwa Iehova e anganga “te taamnei ae raoiroi nakoia akana butiia.” (Ruka 11:13) Ngkana ti tataroa te taamnei ae raoiroi ao ni kakorakoraira n ‘teimatoa n nakonako ni kairakira n te taamnei,’ e na kaotiotaki riki te tangira n ara mwakuri. (IKar. 5:16) N te katoto, ngkana te unimwaane n te ekaretia ngkoe, ko kona ni bubutii te taamnei ae raoiroi ibukini buokam n anga te reirei ni kairiri man te Baibara nakoia tabemwaang, ma te tangira. Ke ngkana te karo ngkoe, ko kona ni bubutii taamnein te Atua bwa e na buokiko n reireinia natim ni kaetiia tiaki n te un, ma n te tangira.
Te kauoua, iangoa aron Iesu ni kaota te tangira e ngae naba ngke e kaunaki. (1Bet. 2:21, 23) Ti bon riai riki n iangoa ana katoto Kristo ngkana iai ae e kaunira ke ti aitara ma te ribuaka. N taai akanne, e raoiroi bwa ti na titirakinira ni kangai, ‘Tera ae e na karaoia Iesu ni kaineti ma aei?’ E noria te tari te aine ae Leigh bwa iangoan te titiraki aei e buokia n iango imwain te bwai ae e na karaoia. E taku: “N te taina ao raou ni mwakuri temanna e kanakoa ana reta rinanon te kaombiuta nakoia raou ni mwakuri ake tabeman, ni kabuakakaai ma au mwakuri. I rangi ni maraki iai, ma I titirakinai ni kangai, ‘N na kangaa ni katotonga Iesu n te bwai ae N na karaoia nakon te aomata aei?’ Imwin iaiangoan te bwai ae e na karaoia Iesu ni kaineti ma aei, I a motikia bwa N na mwaninga taekana ao n aki tabe iai. Imwina riki, I a ataia ae e kabokorakora raou ni mwakuri arei ma aorakina ae kakaiaki ao e rangi ni karawawataaki iai. I iangoia bwa tao e bon aki nanona te baere e koreia. Iaiangoan ana katoto Iesu ni kaota te tangira, e ngae ngke e kaunaki, e buokai ni kaota te aeka n tangira anne nakon raou ni mwakuri aei.” Eng, ngkana ti katotonga Iesu, ti na boni kaota te tangira n taai nako.
Te katenua, karikirakea i nanom te tangira are te anga boni ngkoe, ae boni kanikinaeaia Kristian ni koaua. (Ioa. 13:34, 35) Ni kaineti ma aei, e kaumakira te Baibara bwa ti na karikirakea te “iango” are e kaotiotia Iesu. E kitana karawa ao “e kaaki oin arona” ibukira, ao “ni kataua matena.” (IBir. 2:5-8) Ngkana ti kakairi n ana tangira are e anga boni ngaia iai, a nang moanna n titeboo ara namakin ao ara iango ma Kristo, ao ti na kairaki bwa ti na tabeakini moa aroia tabemwaang nakon oin arora. Baikara riki kakabwaia mani karikirakean te tangira?
KAKABWAIA MANI KAOTIOTAN TE TANGIRA
Ngkana ti kaotiota te tangira, a rangi n rianako kakabwaia iai. Iangoi katoto aika uoua:
-
TE BOTAKI N ITARITARI AE KATOBIBIA TE AONNABA: Ibukina bwa ti itangitangiri i marenara, ti ataia bwa n aki ongeia bwa te ekaretia raa n te aonnaba ae ti kawaria, a na boni butimwaeira taari ma te tangira. Ai kakabwaiaakira ngaira ngkai ti tangiraki irouia ‘taari nako ni kabutaa te aonnaba’! (1Bet. 5:9) Akea riki te tabo ae kona n reke iai te aeka n tangira aei, ma tii i buakoia ana aomata te Atua.
-
TE RAU: Ti kimwareirei n “te bwai ni kabaebae are te raoi” ngkai ti ‘taotaon nanora i marenara n te tangira.’ (IEbe. 4:2, 3) Ti namakina te rau aei n ara bobotaki n te ekaretia, n ruunga, ao bwabwaro. Ko kakoauaa ae e rangi n okoro te rau aei n te aonnaba ae a aki katiteuanaaki kaaina? (TaiAre. 119:165; Ita. 54:13) Ngkana ti uaiakina karekean te rau i marenara ma tabemwaang, ti kaota iai korakoran tangiraia iroura, ao e kukurei iai Tamara are i karawa.—TaiAre. 133:1-3; Mat. 5:9.
“E KATEIMATOA TE ABA TE TANGIRA”
E korea aei Bauro: “E kateimatoa te aba te tangira.” (1Kor. 8:1) N te aro raa? N te ka-13 ni mwakoro n ana moan reta Bauro nakoia I-Korinto, ae aranaki bwa te “Areru n Tangira,” e kabwarabwaraa iai aron te tangira ni kateimatoa te aba. Teuana i buakona bwa e ukera kabwaian te aomata. (1Kor. 10:24; 13:5) Irarikina, ibukina bwa e mwamwannano te tangira, e atataiaomata, e taotaonakinnano ao e akoi, e kateimatoai utu aika mwamwannano ao ekaretia aika katiteuanaaki.—IKoro. 3:14.
Tangiran te Atua iroura bon te tangira ae moan te kakawaki ao e kateimatoa te aba. E katiteuanaia aomata aika kakaokoro abaia, aia reeti, ao aia taetae, bwa a na kukurei n reitaki ni beku iroun Iehova “ma te katiteuanaaki.” (Teb. 3:9) Ti bia motinnanoia bwa ti na katoabong ni kaotiota te aroaro ae rangi ni kakawaki aei, ae uaan te taamnei ae raoiroi are mairoun te Atua.
^ bar. 2 Aio te moani kaongora man te kaongora ae ruaiwa mwakorona ae e na kabwarabwaraaki iai te aroaro teuana ma teuana, ae uaan te taamnei.