Nùnina e sɔgbe xá mɛ e è jló na na nǔ é mimɔ nyí nùɖé bo fá ǎ. Nugbǒ ɔ, mɛ e è na nǔ é wɛ na ɖè lee nùnina ɔ xɔ akwɛ sɔ́ é xlɛ́. Gɔ́ na ɔ, nǔ e xɔ akwɛ ɖò mɛɖé nukúnmɛ é sixu nɔ ma xɔ akwɛ ɖò mɛ ɖevo nukúnmɛ.

Ði kpɔ́ndéwú ɔ, mɛ winnyawinnya ɖé sixu lin ɖɔ alokan yaɖeyaɖe alǒ nǔ mɔhun ɖevo lɛ wɛ na nyí nùnina e nyɔ́ hugǎn é. Ðò alɔ ɖevo mɛ ɔ, mɛxo ɖé sixu mɔ ɖɔ gǔ ɖé wɛ na nyí nùnina e xɔ akwɛ hugǎn é. Ðò aca ɖé lɛ mɛ ɔ, akwɛ wɛ nyí nǔ e nyɔ́ hugǎn ɖò mɛ winnyawinnya kpo mɛxo bǐ kpo nukúnmɛ é, ɖó é nɔ d’alɔ mɛ e è na é bɔ é nɔ zán dó nǔ ɖebǔ e jló è é mɛ.

Wuvɛ̌ lɛ ɖò finɛ có, awakanmɛ kú mɛ gègě dó nùnina e jɛxa mɛ nukúnɖeji yetɔn lɛ é biba wu ǎ. Nùnina mɔhun mimɔ sixu nɔ ma nyɔ́ bló hwebǐnu, amɔ̌, nùɖé lɛ hinhɛn d’ayi mɛ cobo yì biba gbé sixu zɔ́n b’ɛ kpa mɛ. Mi nú mǐ ni gbéjé nǔ e na gɔ́ sò nú awǎjijɛ mɛ e è na nǔ é tɔn é ɛnɛ kpɔ́n.

Nǔ e nɔ jló mɛ e è jló na na nǔ é lɛ é. Nya ɖé ɖò Belfast ɖò Irlande du Nord, bo ɖɔ ɖɔ kɛkɛví e è na emi hwenu e emi ɖó xwè 10 alǒ 11 mɔ̌ é wɛ nyí nùnina e nyɔ́ hú bǐ bɔ è na emi kpɔ́n é. Etɛwu? É tinmɛ ɖɔ, “É jló mì ɖesu.” Nǔ enɛ xlɛ́ ɖɔ nǔ e nɔ jló mɛɖé é nɔ zɔ́n tawun bɔ nǔ e è na ɛ é na sù nukúnmɛ tɔn mɛ alǒ gbɔ. Enɛ wu ɔ, lin tamɛ dó mɛ e a lin na na nǔ é jí. Tɛ́n kpɔ́n bo tuùn nǔ e sixu xɔ akwɛ ɖò nukún tɔn mɛ é, ɖó hwɛhwɛ ɔ, nǔ e nɔ xɔ akwɛ ɖò mɛɖé nukúnmɛ é nɔ cá kàn xá nǔ e nɔ jló è lɛ é. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, hwenu zinzan ɖó kpɔ́ xá hɛnnumɔ lɛ nɔ xɔ akwɛ ɖò gǎn’paa lɛ kpo gǎn’maa lɛ kpo nukúnmɛ hwɛhwɛ. Ye sixu nɔ jló na mɔ vǐ yetɔn lɛ kpo vivǔ yetɔn lɛ kpo hwɛhwɛ. Kpɔ́ninɔ xá gǎn’paa kpo gǎn’maa mɛtɔn lɛ kpo ɖò gbɔjɛhwenu na ɖibla sù nukún yetɔn mɛ hú nùnina ɖebǔ e è na na ye é.

Nǔ e nɔ zɔ́n bɔ è nɔ tuùn nǔ e nɔ jló mɛɖé é ɖokpo wɛ nyí ɖɔ è ni ɖótó mɛ ɔ ganji. Biblu dó wusyɛn lanmɛ nú mǐ ɖɔ ‘mɛ ɖokpo ɖokpo ɖó na nɔ ɖò gbesisɔmɛ, bo na nɔ sè xó.’ (Jaki 1:19) Ðò xó e a nɔ ɖɔ xá xɔ́ntɔn towe lɛ, alǒ hɛnnumɔ towe lɛ ayihɔngbe ayihɔngbe lɛ é mɛ ɔ, tó ɖiɖó ye ganji na zɔ́n bɔ a na tuùn nǔ e ye yí wǎn na lɛ é, kpo nǔ e ye gbɛ́ wǎn na lɛ é kpo. Mɔ̌ mɛ ɔ, a sixu tuùn nùnina e na hun xomɛ nú ye hugǎn é.

 Mɛ e è jló na na nǔ é sín hudo lɛ. Enyi nùnina ɖé na bo tlɛ hwe bo ka sú hudo taji ɖé sín dò ɔ, é sixu sù mɛ e è na é nukúnmɛ tawun. Amɔ̌, nɛ̌ a ka sixu tuùn nǔ e hudo mɛɖé é gbɔn?

É sixu bɔwǔ ɖɔ è ni kanbyɔ mɛ e è jló na na nǔ é ɖɔ etɛ ka hudo è alǒ etɛ ba wɛ é ka ɖè à jí. É ɖò mɔ̌ có, nú nùnamɛtɔ́ gègě ɔ, enɛ nɔ ɖè kàn kpò nú awǎjijɛ e nùnamɛ nɔ hɛn wá é, enɛ wu ɔ, ye nɔ jló na sɔ́ nùnina e jɛxa mɛ ɔ é dó fyán ɛ. Gɔ́ na ɔ, mɛɖé lɛ sixu nɔ ɖɔ xó dó nǔ e ye yí wǎn na lɛ é kpo nǔ e ye gbɛ́ wǎn na lɛ é kpo wu faà, amɔ̌ hwɛhwɛ ɔ, ye sixu nɔ hwla hudo yetɔn lɛ.

Enɛ wu ɔ, ɖǒ ayi te bo mɔ nǔ jɛ ninɔmɛ mɛ ɔ tɔn lɛ wu ganji. Mɛ winnyawinnya wɛ n’i à, mɛxomɔ wɛ n’i à, tlɛnnɔ wɛ n’i à, é da asú alǒ asì wɛ à, asú alǒ asì kú dó è wɛ à, asú alǒ asì gbɛ́ ɛ wɛ à, azɔ̌watɔ́ wɛ n’i à, alǒ é ɖò gbɔjɛ tɔn ɖaxó ɔ mɛ wɛ à? Lin tamɛ dó nùnina e a sixu na mɛ e ɖò ninɔmɛ mɔhun lɛ mɛ b’ɛ na sú hudo yetɔn lɛ sín dò é jí.

Bo na dó mɔ nǔ jɛ mɛ e a jló na na nùnina ɖé é sín hudo lɛ wu ɔ, kàn nǔ byɔ mɛ ɖěɖee ko gbɔn ninɔmɛ mɔhun mɛ kpɔ́n lɛ é. Ye sixu ɖɔ xó nú we dó hudo bunɔ e mɛ ɖevo lɛ ma tuùn ɖò kpaà mɛ ǎ lɛ é wu. Nǔ enɛ e a tuùn dìn é na zɔ́n bɔ, a sixu kpéwú bo na na nùnina e na sú hudo e mɛ ɖevo lɛ ma lin tamɛ d’eji kpɔ́n ǎ é ɖé sín dò é.

Hwenu e é jɛxa dó é. Biblu ɖɔ jí: “È ɖɔ xó nú é jɛ gan ɔ, é nɔ nyɔ́ tawun!” (Nùnywɛxó 15:23) Wemafɔ enɛ xlɛ́ ɖɔ gan e mɛ mǐ ɖɔ xó dó é sixu wà ɖagbe tawun. Nǔ ɖokpo ɔ wɛ é nyí xá nǔwiwa mǐtɔn lɛ. Lee xó e è ɖɔ dó ganmɛ é nɔ nyɔ́ sè tawun gbɔn é ɔ, mɔ̌ ɖokpo ɔ wɛ nùnina e è na mɛ dó ganmɛ alǒ ɖò ninɔmɛ e jɛ é mɛ é sixu hɛn awǎjijɛ ɖaxó wá nú mɛ e è na nǔ ɔ é nɛ.

Xɔ́ntɔn ɖé jló na wlí alɔ. Mɛ winnyawinnya ɖé ja kúnnuɖewema tɔn yí gbé ɖò wemaxɔmɛ ɖò malin-malin mɛ. Sunnu ɖé sín asì ɖò xò bo ja vǐ jì gbé. Ninɔmɛ ɖěɖee mɛ è nɔ yawu na nǔ mɛ ɖè hwɛhwɛ é ɖé lɛ nɛ. Mɛɖé lɛ mɔ ɖɔ é nyɔ́ ɖɔ è ni slɛ́ nǔwiwa taji mɔhun e na jɛ ɖò xwè e ja é mɛ lɛ é dó wema jí. Mɔ̌ mɛ ɔ, ye sixu sɔnǔ nú nùnina e na nyɔ́ hugǎn ɖò ninɔmɛ ɖokpo ɖokpo mɛ é jɛ nukɔn. *

É ɖò wɛn ɖɔ, é kún nyí ninɔmɛ bunɔ ɖé lɛ mɛ kɛɖɛ jɛn a ɖó na na nǔ mɛ ɖè ó. È sixu mɔ awǎjijɛ e ɖò nùnamɛ mɛ é hweɖebǔnu. Amɔ̌, è ɖó na cɔ́ mɛɖée tawun. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, enyi sunnu ɖé na nǔ nyɔnu ɖé hwenu e é ma byɔ mɔ̌ ǎ é ɔ, nyɔnu ɔ sixu wá gbeta ɔ kɔn ɖɔ hǎ byɔ emi wɛ é ɖè. Nú é ma nyí linlin enɛ wɛ sísɛ́ ɛ b’ɛ wà mɔ̌ ǎ ɔ, nùnina enɛ sixu hɛn tagba lɛ wá. Enɛ xlɛ́ nyì wɛn ɖɔ è ɖó na lɛ́vɔ lin tamɛ dó nǔ taji ɖevo jí, é wɛ nyí nǔ e nɔ sísɛ́ nùnamɛtɔ́ ɔ é.

Nǔ e nɔ sísɛ́ nùnamɛtɔ́ ɔ é. Lee kpɔ́ndéwú e wá yì é xlɛ́ gbɔn é ɔ, é nyɔ́ ɖɔ è ni gbéjé kpɔ́n ɖɔ mɛ e è na nǔ é ka na ɖó linlin agɔ dó nǔ e sísɛ́ nùnamɛtɔ́ ɔ é wu wɛ à jí. Ðò alɔ ɖevo mɛ ɔ, é na nyɔ́ ɖɔ nùnamɛtɔ́ ɔ lɔ ni gbéjé nǔ e sísɛ́ éɖesunɔ lɛ é kpɔ́n. Hwenu e mɛ gègě nɔ mɔ ɖɔ linlin ɖagbe wɛ nɔ sísɛ́ emi bɔ emi nɔ na nǔ mɛ é ɔ, mɛɖé lɛ nɔ na nǔ mɛ ɖò xwè ɔ mɛ ɖó é nɔ nyí dandan sín nǔ nú ye wutu. Gɔ́ na ɔ, mɛ ɖevo lɛ nɔ na nǔ mɛ ɖó ye nɔ ɖó nukún nǔ ɖevo wutu.

Etɛ a ka sixu wà bá dó kudeji ɖɔ linlin ɖagbe wɛ nɔ sísɛ́ we bɔ a nɔ na nǔ mɛ? Biblu ɖɔ: “Mi wà nǔ bǐ kpo wanyiyi kpo.” (1 Kɔlɛntinu lɛ 16:14) Enyi wanyiyi jɔ wanyiyi kpo mɛ ɔ sín nǔ e ɖu ayi mɛ nú we é kpo wɛ sísɛ́ we bɔ a na nǔ mɛ ɔ, nùnina towe na hun xomɛ n’i, bɔ hwi lɔ na mɔ awǎjijɛ ɖaxó e ɖò nùnamɛ mɛ é. Enyi a na nǔ mɛ kpo awǎjijɛ kpo ɔ, a na lɛ́ hɛn Tɔ́ mǐtɔn jixwé tɔn ɔ sín xomɛ hun. Mɛsɛ́dó Pɔlu kpa Klisanwun Kɔlɛnti hwexónu tɔn tɔn lɛ, hwenu e ye hɛn sɔ Klisanwun hàtɔ́ yetɔn e ɖò Judée lɛ é kpo xomɛhunhun kpo é. É ɖɔ nú ye ɖɔ, “Mawu yí wǎn nú mɛ e nɔ na nǔ mɛ kpodo xomɛhunhun kpo é.”​—2 Kɔlɛntinu lɛ 9:7.

Ayi sísɔ́ ɖó nǔ ɖěɖee jí mǐ ɖɔ xó dó lɛ é jí sixu  d’alɔ we tawun bɔ nǔ e a nɔ na mɛ ɖevo lɛ é na nɔ hun xomɛ nú ye. Nǔ enɛ lɛ kpo ɖevo lɛ kpo wà nǔ taji ɖé ɖò tuto e Mawu bló bo na nùnina ɖaxó hugǎn ɔ gbɛtɔ́ lɛ é mɛ. Mǐ byɔ we ɖɔ a ni gbéjé nùnina ɖaxó enɛ kpɔ́n gbɔn xota e bɔ d’ewu é xixa gblamɛ.