1, 2. (a) Kúnnuɖenú tɛ lɛ ka xlɛ́ ɖɔ Axɔsu mǐtɔn ko jɛ acɛ kpa jí sín 1914? (b) Etɛ mǐ ka na gbéjé kpɔ́n ɖò wemata elɔ mɛ?

 NǓ ÐĚÐEE Axɔsuɖuto Mawu Tɔn ko bló ɖò kɛntɔ́ tɔn lɛ tɛntin bɔ mǐ gbɔn jí lɛ é hɛn nùɖiɖi mǐtɔn lidǒ. (Ðɛh. 110:2) Axɔsu mǐtɔn xò wɛnjlatɔ́ jlǒɖotɔ́ wɔbuwɔbu lɛ kplé. É ɖè nǔ kwiji sín ahwanvu tɔn lɛ wu ɖò gbigbɔ kpo walɔ kpo lixo. Kɛntɔ́ Axɔsuɖuto ɔ tɔn lɛ ɖò gǎn e wu ye kpé lɛ é bǐ dó wɛ bo na klán mǐ có, mǐ nɔ ɖu vivǐ bǔninɔ tɔn gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ égbé. Nǔ enɛ lɛ kpo nǔ gègě ɖevo ɖěɖee Axɔsuɖuto ɔ wà bɔ mǐ ɖɔ xó d’eji lɛ é kpo nyí kúnnuɖenú jiwǔ ɖɔ sín 1914 ɔ, Axɔsu mǐtɔn ko ɖò acɛ kpa wɛ ɖò kɛntɔ́ Axɔsuɖuto ɔ tɔn lɛ tɛntin.

² Axɔsuɖuto ɔ tlɛ na lɛ́ wà nǔ e jiwǔ hugǎn mɔ̌ lɛ é ɖò malin-malin mɛ. É na “wá” “gbà [kɛntɔ́ tɔn] lɛ bǐ, bo na hu acɛ nú ye, bɔ ye sɔ́ na tíìn nyǐ ǎ.” (Mat. 6:10; Dan. 2:44) Amɔ̌, cobonu táan enɛ na wá ɔ, nǔ taji ɖevo lɛ na tó jɛ hwɛ̌. Nǔ tɛ lɛ ka wɛ? Nǔɖɔɖ’ayǐ Biblu tɔn gègě na xósin nú nùkanbyɔ enɛ. Mi nú mǐ ni gbéjé nǔɖɔɖ’ayǐ enɛ lɛ ɖé lɛ kpɔ́n, bo kpɔ́n nǔ ɖěɖee kpó ɖò nukɔn ja lɛ é.

3. Etɛ ka nyí nǔ nukɔntɔn e mǐ ɖò te kpɔ́n jijɛ tɔn é?

³ Fífá jijla. Ðò wema e mɛsɛ́dó Pɔlu wlan sɛ́dó Tɛsalonikinu lɛ é mɛ ɔ, é ɖɔ nǔ nukɔntɔn e na jɛ bɔ mǐ ɖò te kpɔ́n é. (Xà 1 Tɛsalonikinu lɛ 5:2, 3.) Ðò wema-sɛ́dó-mɛ Pɔlu tɔn mɛ ɔ, é ɖɔ xó dó “Aklunɔzán” ɔ wu, é na bɛ́ hwenu e “Babilɔnu ɖaxó ɔ” na tɔ́n ahwan togun tɔn é. (Nǔɖe. 17:5) Amɔ̌, hwenu kpɛɖé jɛ nukɔn nú Aklunɔzán ɔ sín bǐbɛ̌ ɔ, akɔta lɛ na ɖɔ “Fífá tíìn, bɔ ayi jɛ ayǐ.” É sixu nyí nǔ bunɔ ɖé bɔ è na jla azɔn ɖokpo géé alǒ é na nyí nǔ nukúnɖeji ɖé bɔ è na jla ɖebɔdoɖewu. Sinsɛngán lɛ ka na ɖ’alɔ ɖ’emɛ wɛ à? Ðó ye nyí gbɛ̀ ɔ tɔn wutu ɔ, ye na ɖibla gɔ́ nú akɔta lɛ bo na ɖɔ: “Nǔ bǐ ɖò yiyi wɛ [alǒ ‘Fífá tíìn,’ NWT].” (Jel. 6:14; 23:16, 17; Nǔɖe. 17:1, 2) Fífá kpo ayijayǐ kpo enɛ e è na jla é na nyí xlɛ̌ ɖé ɖɔ azǎn Jehovah tɔn ko ɖò  kɛnnɛkɛnnɛ. Kɛntɔ́ Axɔsuɖuto Mawu Tɔn tɔn lɛ “na gán ɖ’emɛ ǎ.”

4. Nɛ̌ nukúnnú mimɔ jɛ nǔɖɔɖ’ayǐ Pɔlu tɔn e kúnkplá fífá kpo ayijayǐ kpo jijla é mɛ ka hɛn lè wá nú mǐ gbɔn?

⁴ Nɛ̌ nukúnnú mimɔ jɛ nǔɖɔɖ’ayǐ enɛ mɛ ka hɛn lè wá nú mǐ gbɔn? Pɔlu ɖɔ: “Midɛɛ lɛ ɔ, mi ɖò ablu mɛ, bonu azǎn enɛ ɔ na wá fyán mi ajotɔ́ ɖɔhun ǎ.” (1 Tɛ. 5:3, 4) Mǐdɛɛ lɛ gbɔn vo nú gbɛtɔ́ lɛ bǐ kpaà, ɖó mǐ tuùn fí e nǔ enɛ lɛ sín jijɛ na tɔ́n kɔ dó é. Nɛ̌ nǔɖɔɖ’ayǐ enɛ e kúnkplá fífá kpo ayijayǐ kpo é ka na jɛ gbɔn tawun? Mǐ ɖó na nɔte bo na kpɔ́n lee é na jɛ gbɔn é. Enɛ wu ɔ, “mǐ ɖó na nɔ wunzɛn; ayi mǐtɔn ni ɖò te.”​—1 Tɛ. 5:6; Sof. 3:8.

5. Etɛ ka na hun nǔ sín ya ɖaxó ɔ nu?

⁵ Ahwan tíntɔ́n sinsɛn lɛ. Flín ɖɔ Pɔlu wlan ɖɔ: “Hwenu e gbɛtɔ́ lɛ na ɖɔ: ‘Fífá tíìn, bɔ ayi jɛ ayǐ’ ɔ, hwe enɛ ɔ nu wɛ nǔ e na viva kún yetɔn ɔ na zɔn ye jí ajijimɛ.” Lee jǐ kɛwun ɔ, xɛbyoso nɔ nyì awǎn bɔ d’ewu tlolo é ɔ, mɔ̌ ɖokpo ɔ wɛ hwenu e mɛ lɛ na ɖɔ “Fífá tíìn, bɔ ayi jɛ ayǐ” é ɔ, “nǔ e na viva kún yetɔn” é na jɛ gudo azɔn ɖokpo. Etɛ sín kún è ka na viva? Nukɔntɔn ɔ wɛ nyí kplékplé sinsɛn nùvú lɛ tɔn e nɔ nyí “Babilɔnu ɖaxó ɔ” bo nɔ lɛ́ nyí “agalɛtɔ́” ɔ é. (Nǔɖe. 17:5, 6, 15) Klisanwun-nyijɛtɔ́ enɛ lɛ kpo tutoblonunu sinsɛn nùvú tɔn ɖevo lɛ bǐ kpo e è na viva é na hun nǔ sín ya ɖaxó ɔ nu. (Mat. 24:21; 2 Tɛ. 2:8) Nǔ enɛ e na jɛ é na kpaca mɛ gègě. Etɛwu? Ðó kaka jɛ hwenɛnu ɔ, agalɛtɔ́ ɔ na lin ɖɔ emi nyí “axɔsu nyɔnu” ɖé bo kún na “nɔ aluwɛ mɛ gbeɖé [ó].” Amɔ̌, é na mɔ ajijimɛ ɖɔ emi blɛ́ emiɖée. È na sú kún tɔn dó vawun cí nǔ ɖɔ “kéze ɖokpo géé mɛ” wɛ ɖɔhun.​—Nǔɖe. 18:7, 8.

6. Mɛ̌ alǒ etɛ ka na huzu kpannukɔn “Babilɔnu ɖaxó ɔ”?

⁶ Mɛ̌ alǒ etɛ ka na huzu kpannukɔn “Babilɔnu ɖaxó ɔ” gbɔn mɔ̌? “Kanlin” e ɖó “zo wǒ” é ɖé wɛ. Wema Nǔɖexlɛ́mɛ tɔn xlɛ́ ɖɔ Nations unies (ONU) dó gesí wɛ kanlin ɔ ɖé. Zo wǒ lɛ nɔte nú acɛkpikpa toxóɖiɖɔ tɔn ɖěɖee nɔ nɔ gudo nú “kanlin vɔvɔ cɛ́cɛ́” ɔ lɛ é bǐ. (Nǔɖe. 17:3, 5, 11, 12) Bǎ tɛ mɛ é ka na wà nǔ tɔn ɖó? Akɔta ɖěɖee ɖò ONU mɛ lɛ é na fɔ nǔ e agalɛtɔ́ ɔ ɖó lɛ é bǐ, bo na ɖu lan tɔn lobo na “zé myɔ dó fyɔ ɛ.”​—Xà Nǔɖexlɛ́mɛ 17:16. a

7. Nɛ̌ xó Jezu tɔn e ɖò Matie 24:21, 22 mɛ lɛ é ka jɛnu ɖò xwè kanweko nukɔntɔn H.M. tɔn mɛ gbɔn? Nɛ̌ ye ka na jɛnu gbɔn ɖò sɔgudo?

⁷ È ɖè azǎn ɔ kpò. Axɔsu mǐtɔn ɖè nǔ e na jɛ ɖò ya ɖaxó ɔ sín táan enɛ mɛ é xlɛ́. Jezu ɖɔ: “Mawu . . . ɖè azǎn ɔ kpò ɖó mɛ tɔn e é cyan lɛ wu.” (Xà Matie 24:21, 22.) Xógbe Jezu tɔn lɛ jɛnu akpá bǔ ɖò 66 H.M. hwenu e Jehovah “ɖè azǎn” ahwan e Hlɔmanu lɛ tɔ́n Jeluzalɛmu é tɔn “kpò” é. (Mak. 13:20) Mɔ̌ wiwa zɔ́n bɔ Klisanwun e ɖò Jeluzalɛmu kpo Judée kpo lɛ é sixu gán. Etɛ ka na jɛ hwenu e nǔɖɔɖ’ayǐ Jezu tɔn na jɛnu bǐ mlɛ́mlɛ́ ɖò ya ɖaxó ɔ hwenu é? Jehovah na gbɔn Axɔsu mǐtɔn jí bo na “ɖè” ahwan e Nations unies na tɔ́n sinsɛn lɛ é sín “azǎn ɔ kpò” bɔ enɛ na zɔ́n bɔ è na viva sinsɛn  nugbǒ ɔ kpo sinsɛn nùvú lɛ kpo ɖó kpɔ́ ǎ. Enɛ wu ɔ, hwenu e è na ko sú kún dó nú tutoblonunu sinsɛn nùvú tɔn lɛ bǐ gudo é ɔ, sinsɛn nugbǒ ɖokpo géé ɔ na kpó ɖò te. (Ðɛh. 96:5) Dìn ɔ, mi nú mǐ ni kpɔ́n nǔ ɖěɖee na jɛ hwenu e akpáxwé ya ɖaxó ɔ tɔn enɛ na ko wá yì gudo é.

8, 9. Nǔdabaɖa tɛ Jezu ka sixu ko dó gesí? Nɛ̌ gbɛtɔ́ lɛ ka na wà nǔ gbɔn hwenu e ye na mɔ é?

⁸ Nǔ ɖěɖee Jezu ɖɔ ɖ’ayǐ dó azǎn gudogudo tɔn lɛ wu é xlɛ́ ɖɔ nǔ taji gègě na jɛ hwenu e Haamagedɔni na ɖò sisɛkpɔ wɛ é. Nǔ wè nukɔntɔn ɖěɖee mǐ na gbéjé kpɔ́n lɛ é ɖò Wɛnɖagbe-Wema atɔn elɔ lɛ bǐ mɛ: Matie, Maki kpo Luki kpo.​—Xà Matie 24:29-31; Mak. 13:23-27; Luk. 21:25-28.

⁹ Nǔdabaɖa jixwé tɔn lɛ. Jezu ɖɔ ɖ’ayǐ ɖɔ: “Hwe na dó zinflú, sun sɔ́ na na weziza tɔn ǎ; sunví lɛ na jɛ ayǐ sín jixwé.” É ɖò wɛn ɖɔ è kún sɔ́ na nɔ kpɔ́n sinsɛngán lɛ dó mɔ weziza alǒ fí e è nɔ mɔ alixlɛ́mɛ ɖè é ɖě ó. Ðiɖɔ wɛ Jezu ɖè ɖɔ nǔdabaɖa lɛ na jɛ ɖò jixwé gannaganna à? Nǔ sixu nyí mɔ̌. (Eza. 13:9-11; Jowɛ. 2:1; 3:3, 4) Hwenu e mɛ lɛ na mɔ mɔ̌ é ɔ, nɛ̌ ye ka na wà nǔ gbɔn? Ye na ɖò “adohu adohu jí” ɖó ye na tuùn fí e ye na hɔn gbɔn é ǎ. (Luk. 21:25; Sof. 1:17) Nugbǒ ɔ, kɛntɔ́ Axɔsuɖuto Mawu Tɔn tɔn lɛ bɛ́sín ‘axɔsu lɛ jí kaka jɛ kannumɔ lɛ jí’ “ɖò nǔ e na jɛ dó gbɛ̀ ɔ wu ɔ kpɔ́n sɛ́dó wɛ ɔ, xɛsi na ɖi ye, bɔ ye na kú dó te,” lobo na hɔn bo ba bibɛtɛn. Amɔ̌, ye na mɔ fí ɖagbe ɖebǔ bo na hɔn bɛ́ ɖó, bo na gán ɖò xomɛsin Axɔsu mǐtɔn tɔn nukɔn ǎ.​—Luk. 21:26; 23:30; Nǔɖe. 6:15-17.

10. Hwɛ tɛ Jezu ka na ɖɔ? Nɛ̌ mɛ e nɔ nɔ gudo nú Axɔsuɖuto Mawu Tɔn lɛ é kpo mɛ e nɔ klán gbè xá ɛ lɛ é kpo ka na wà nǔ gbɔn dó hwɛɖiɖɔ enɛ wu?

¹⁰ Lɛngbɔ̌ lɛ kínklán ɖó vo nú gbɔ̌ lɛ. È na hɛn kɛntɔ́ Axɔsuɖuto Mawu Tɔn tɔn lɛ bǐ gannugánnú bɔ ye na mɔ nǔ ɖevo e na lɛ́ zɔ́n bɔ adohu adohu yetɔn na jɛji é. Jezu ɖɔ: “È na mɔ Gbɛtɔ́ví ɔ ɖò akpɔ́kpɔ́ jí jǎwe, kpodo hlɔnhlɔn ɖaxó kpo, kpodo susu kpo.” (Mak. 13:26) Nǔdabaɖa enɛ e na jɛ é na xlɛ́ ɖɔ Jezu wá bo na ɖɔ hwɛ xá gbɛtɔ́ lɛ. Ðò nǔɖɔɖ’ayǐ ɖokpo enɛ e kúnkplá azǎn gudogudo tɔn lɛ é mɛ ɔ, Jezu tín nǔ ɖevo lɛ mɛ dó hwɛ e è na ɖɔ ɖò hwenɛnu é wu. Mǐ mɔ tinmɛ enɛ lɛ ɖò lǒ e é dó dó lɛngbɔ̌ lɛ kpo gbɔ̌ lɛ kpo wu é mɛ. (Xà Matie 25:31-33; Ðɛhan 37:9-11.) Mɛ ɖěɖee nɔ nɔ gudo nú Axɔsuɖuto Mawu Tɔn kpo gbejininɔ kpo lɛ é ɔ, è na dá hwɛ nú ye ɖɔ ye nyí “lɛngbɔ̌ lɛ,” lobɔ ye na “jlɔ́, bo kpɔ́n jǐ” lobo na mɔ ɖɔ “hwenu e Mawu na hwlɛn [ye] é ko sɛya.” (Luk. 21:28) Amɔ̌, mɛ ɖěɖee klán gbè xá Axɔsuɖuto ɔ lɛ é ɔ, è na dá hwɛ nú ye ɖɔ ye nyí “gbɔ̌ lɛ,” bɔ ye na “jɛ alě na jí” lobo na mɔ ɖɔ kú wɛ ɖò te kpɔ́n emi.​—Mat. 24:30; Nǔɖe. 1:7.

11. Etɛ mǐ ka ɖó na hɛn dó ayi mɛ hwenu e mǐ na ɖò nǔ e na jɛ lɛ é gbéjé kpɔ́n wɛ é?

¹¹ Ee Jezu na ɖɔ hwɛ xá “akɔta lɛ bǐ” gudo é ɔ, nǔ taji gègě ɖevo lɛ na lɛ́ jɛ cobɔ ahwan Haamagedɔni tɔn ɔ na bɛ́.  (Mat. 25:32) Mǐ na kpɔ́n wè ɖò nǔ lɛ mɛ: Gɔgu na tɔ́n ahwan togun Mawu tɔn, bɔ è na xò mɛ yí ami dó ɖè lɛ kplé. Hwenu e mǐ na ɖò nǔ wè enɛ lɛ gbéjé kpɔ́n wɛ é ɔ, mǐ ɖó na hɛn dó ayi mɛ ɖɔ Xó Mawu Tɔn kún ɖè hwenu e nǔ enɛ lɛ na jɛ dó pɛ́pɛ́pɛ́ é xlɛ́ ó. É cí ɖɔ hwenu e ɖě na ɖò jijɛ wɛ é ɔ, wegɔ ɔ lɔ na ɖò jijɛ wɛ azɔn ɖokpo ɖɔhun.

12. Ahwan ɖaxó bǐ tɛ Satáan ka na tɔ́n Axɔsuɖuto ɔ?

¹² Ahwantɔ́nmɛ ɖaxó bǐ ɔ. Gɔgu Magɔgi tɔn na tɔ́n ahwan mɛ yí ami dó ɖè e kpò lɛ é kpo lɛngbɔ̌ ɖevo ɖěɖee nyí hagbɛ̌ yetɔn lɛ é kpo. (Xà Ezekiyɛli 38:2, 11.) Ahwan enɛ e è na tɔ́n Axɔsuɖuto e è ko ɖó ayǐ b’ɛ ɖò acɛ kpa wɛ é wɛ na nyí ahwan gudogudo tɔn e Satáan na fun xá mɛ yí ami dó ɖè ɖěɖee kpò lɛ é sín hwenu e è nya ɛ sín jixwé é. (Nǔɖe. 12:7-9, 17) Ðò taji ɔ, sín hwenu e è jɛ mɛ yí ami dó ɖè lɛ xokplé dó agun Klisanwun tɔn e è vɔ́ ɖó ayǐ é mɛ é jí é ɔ, Satáan ko tɛnkpɔn bo na hɛn nǔɖokan yetɔn gbigbɔ tɔn lɛ gblé, amɔ̌, é ka kpéwú ǎ. (Mat. 13:30) Amɔ̌, hwenu e tutoblonunu sinsɛn nùvú tɔn lɛ bǐ na ko sú dó gudo é ɔ, é na cí ɖɔ togun Mawu tɔn ɖò “tò e è ma mɛ̀ ahohó lɛlɛ̌ dó toxo tɔn lɛ bo dó hɔn nu, bo nɔ dó gan mɛ ǎ lɛ” é mɛ ɖɔhun. É sín enɛ wu ɔ, Satáan na mɔ ɖɔ ali ɖagbe ɖé hun nú emi. É na sísɛ́ acɛkpikpa gbɛtɔ́ tɔn lɛ bɔ ye na tɔ́n ahwan ɖaxó bǐ ɔ mɛ ɖěɖee nɔ nɔ gudo nú Axɔsuɖuto ɔ lɛ é.

13. Nɛ̌ Jehovah ka na jɛ ahwan togun tɔn jí gbɔn?

¹³ Ezekiyɛli tín nǔ e na jɛ é mɛ. Nǔɖɔɖ’ayǐ tɔn ɖɔ dó Gɔgu wu ɖɔ: “A na sɔnǔ, bo gosin tò towe mɛ ɖò totaligbé aga dɔ̌n, bo na zɔn sɔjahwangbɛ́ wɔbuwɔbu ɖé nu. Tò lɛ gègě mɛ wɛ sɔja enɛ lɛ na gosin, bo na xá sɔ. A na tɔ́n ahwan togun ce . . . , bo na cyɔn tò ɔ ahǔn ɖɔhun.” (Ezek. 38:15, 16) Nɛ̌ Jehovah ka na wà nǔ gbɔn hwenu e é na cí ɖɔ nǔ ɖě kún sixu ɖó ahwantɔ́nmɛ enɛ te ó ɖɔhun é? Jehovah ɖɔ: “Xomɛsin ce na jɛte dó jǐ towe.” “Un na sɛ́ ahwan dó.” (Ezek. 38:18, 21; xà Zakalíi 2:12.) Jehovah na jɛ ahwan mɛsɛntɔ́ tɔn e ɖò ayikúngban jí lɛ é jí. Enɛ wɛ na dɔn ahwan e nɔ nyí Haamagedɔni é wá.

14, 15. Nǔ ɖevo tɛ ka na jɛ hweɖenu ɖò hwenu e Satáan na bɛ́ ahwan ɖaxó bǐ ɔ xá togun Mawu tɔn gudo é?

¹⁴ Cobonu mǐ na gbéjé lee Jehovah na jɛ ahwan togun tɔn jí ɖò ahwan Haamagedɔni tɔn hwenu gbɔn é kpɔ́n ɔ, mi nú mǐ ni tó gbéjé nǔ taji ɖevo kpɔ́n hwɛ̌. Nǔ enɛ na jɛ ɖò bǐbɛ̌mɛ ahwantɔ́nmɛ ɖaxó Satáan tɔn tɔn kpo bǐbɛ̌mɛ ahwan e Jehovah na jɛ togun tɔn jí ɖò Haamagedɔni hwenu é kpo tɔn tɛntin. Lee mǐ ko mɔ gbɔn ɖò akpáxwé 11gɔ́ ɔ mɛ é ɔ, nǔ wegɔ enɛ e na jɛ é wɛ nyí mɛ yí ami dó ɖè ɖěɖee kpò lɛ é xixo kplé.

¹⁵ Mɛ yí ami dó ɖè lɛ xixo kplé. Matie kpo Maki kpo bǐ wɛ wlan xó e Jezu ɖɔ dó “mɛ e Mawu cyan lɛ” (Klisanwun e gbigbɔ ɖè lɛ) é wu é; xó enɛ nyí akpáxwé ɖé ɖò nǔ  ɖebɔdoɖewu ɖěɖee na jɛ cobɔ Haamagedɔni na bɛ́ é mɛ. (Kpɔ́n akpáxwé 7gɔ́ ɔ.) Jezu ɖɔ ɖ’ayǐ dó éɖesunɔ Axɔsu ɔ wu ɖɔ: “É na sɛ́ wɛnsagun tɔn lɛ dó, bɔ ye na kplé mɛ e é cyan lɛ gbɔn wɛkɛzo ɛnɛ lɛ mɛ, sín fí e ayikúngban ɔ kponu ɖó é, kaka yì jɛ fí e jinukúnsin kponu ɖó é.” (Mak. 13:27; Mat. 24:31) Mɛ xixo kplé tɛ xó ɖɔ wɛ Jezu ka ɖè ɖò fí? É nyí wuntun gudogudo tɔn e è na ɖó mɛ yí ami dó ɖè e kpò lɛ, ɖò hwenu kpɛɖé jɛ nukɔn nú ya ɖaxó ɔ sín bǐbɛ̌ é xó ɖɔ wɛ Jezu ɖè ǎ. (Nǔɖe. 7:1-3) Loɔ, nǔ e na jɛ ɖò ya ɖaxó e ja é hwenu é wɛ. Hǔn, é cí ɖɔ hweɖenu ɖò hwenu e Satáan na bɛ́ ahwan ɖaxó bǐ ɔ xá togun Mawu tɔn gudo é wɛ è na xò mɛ yí ami dó ɖè e kpó ɖò ayikúngban jí lɛ é kplé dó jixwé.

16. Etɛ mɛ yí ami dó ɖè ɖěɖee è fɔ́n sín kú lɛ é ka na wà ɖò ahwan Haamagedɔni tɔn ɔ mɛ?

¹⁶ Nɛ̌ mɛ yí ami dó ɖè lɛ xixo kplé enɛ ka cá kàn xá nǔ e na jɛ bɔ d’ewu bo nyí Haamagedɔni é gbɔn? Hwenu mɛ xixo kplé tɔn ɔ xlɛ́ ɖɔ mɛ yí ami dó ɖè lɛ bǐ na ɖò jixwé cobɔ ahwan Mawu tɔn e nyí Haamagedɔni é na bɛ́. Ðò jixwé ɔ, gbɛtɔ́ 144 000 e na ɖu gǎn xá Jezu lɛ é na mɔ acɛ yí bo na zán “gankpo” ɖé xá Jezu dó sú kún dó nú kɛntɔ́ Axɔsuɖuto Mawu Tɔn tɔn lɛ. (Nǔɖe. 2:26, 27) Enɛ ɔ, wɛnsagun hlɔnhlɔnnɔ lɛ kpo mɛ yí ami dó ɖè ɖěɖee è fɔ́n sín kú lɛ é kpo na nɔ bǔ bo xwedó Klisu e nyí Axɔsu Ahwangán ɔ é, hwenu e é na site bo na kpé ahwan xá “sɔjahwangbɛ́ wɔbuwɔbu” e ɖibla súbɔ́ togun Jehovah tɔn é. (Ezek. 38:15) Hwenu ahwangbɛ́ wè enɛ lɛ na kplé é ɔ, Haamagedɔni jɛn ko bɛ́ nɛ!​—Nǔɖe. 16:16.

17. Etɛ ka na jɛ dó “gbɔ̌ lɛ” wu ɖò Haamagedɔni hwenu?

¹⁷ Kún susu dó nú mɛ nyanya lɛ. Ahwan Haamagedɔni tɔn wɛ na nyí akpáxwé gudogudo tɔn ya ɖaxó ɔ tɔn. Ðò hwe enɛ nu ɔ, Jezu na lɛ́ wà nǔ ɖevo. Gɔ́ nú Hwɛɖɔtɔ́ “akɔta lɛ bǐ” tɔn e é nyí é ɔ, é na lɛ́ hu akɔta lɛ, é nɛ wɛ nyí ɖɔ é na sú kún dó nú mɛ ɖěɖee é ko dá hwɛ na ɖɔ ye nyí “gbɔ̌ lɛ” é. (Mat. 25:32, 33) Kpo “hwǐ ɖiɖá ɖé” kpo ɔ, Axɔsu mǐtɔn na “xò tò lɛ.” Nugbǒ ɔ, mɛ ɖěɖee cí gbɔ ɖɔhun lɛ é, sín “axɔsu lɛ” jí kaka jɛ “kannumɔ lɛ” jí ɔ, è ‘na sú kún yetɔn dó.’​—Nǔɖe. 19:15, 18; Ðɛh. 37:9-11.

18. (a) Nɛ̌ ninɔmɛ lɛ ka na ɖyɔ nú “lɛngbɔ̌ lɛ” gbɔn? (b) Nɛ̌ Jezu ka na ɖu ɖò ahwan ɔ jí bǐ mlɛ́mlɛ́ gbɔn?

¹⁸ Kpɔ́n lee ninɔmɛ lɛ na ɖyɔ gbɔn nú mɛ ɖěɖee Jezu na dá hwɛ ɖɔ ye nyí “lɛngbɔ̌ lɛ” é! Sɔjahwangbɛ́ Satáan tɔn ɔ ko ɖibla gbidi “mɛ wɔbuwɔbu” e cí “lɛngbɔ̌” ɖěɖee nǔ ɖě ma ɖò alɔ cyɔn jǐ yetɔn wɛ ǎ ɖɔhun lɛ é dó afɔ wu, amɔ̌, ye na xò ahwan e kɛntɔ́ lɛ na tɔ́n ye é zlɛ bo na gán ɖò “ya ɖaxó ɔ” mɛ. (Nǔɖe. 7:9, 14) Hwenu e Jezu na ɖu ɖ’eji bo na ko ɖè gbɛtɔ́ e nyí Axɔsuɖuto ɔ sín kɛntɔ́ lɛ é bǐ síìn gudo é ɔ, é na wlí Satáan kpo awovi tɔn lɛ kpo dó domaɖó-azan ɔ mɛ. Ðò  finɛ ɔ, é na cí kú wɛ ye kú ɖɔhun, ye sɔ́ na sixu wà nǔ ɖě ǎ kaka nú xwè afatɔ́n.​—Xà Nǔɖexlɛ́mɛ 6:2; 20:1-3.

19, 20. Nɛ̌ mǐ ka sixu wà nǔ sɔgbe xá nùkplɔnmɛ e ɖò Ezayíi 26:20 kpo 30:21 kpo mɛ lɛ é gbɔn?

¹⁹ Nɛ̌ mǐ ka sixu sɔnǔ nú mǐɖée, bo na xò nǔdóxɛsi enɛ lɛ e ja é zlɛ gbɔn? Atɔxwɛ ɖɔ wá yì xwè ɖé lɛ ɖíe ɖɔ: “Tónúsíse wɛ na zɔ́n bɔ è na gán.” Etɛwu nǔ ka nyí mɔ̌? È mɔ xósin ɔ ɖò akpá e Jehovah gbò nú Jwifu e nɔ kannumɔgbenu ɖò Babilɔnu hwexónu tɔn lɛ é mɛ. Jehovah ɖɔ ɖ’ayǐ ɖɔ è na ɖu ɖò Babilɔnu jí, amɔ̌, etɛ togun Mawu tɔn ka na wà dó sɔnǔ nú éɖée nú nǔ enɛ e na jɛ é? Jehovah ɖɔ: “Togun ce emi, mi yì xɔ mitɔn lɛ mɛ, mi dɔn hɔn mitɔn sú dó ta, bo nɔ finɛ kpɛɖé, bonu xomɛsin [ce] ni wá yì.” (Eza. 26:20) Ðǒ ayi xókwin ɖěɖee ɖò wemafɔ ɔ mɛ lɛ é wu: “yì,” “dɔn . . . sú” kpo “nɔ” kpo; xókwin enɛ lɛ bǐ xlɛ́ ɖɔ gbè wɛ è ɖè nú ye. Jwifu ɖěɖee wà nǔ sɔgbe kpo gbeɖiɖe ɔ kpo lɛ é nɔ xɔ yetɔn lɛ mɛ, bo lín dó ahwanfuntɔ́ ɖěɖee tɔ́n ahwan ye bo ɖò ali lɛ jí lɛ é. Enɛ wu ɔ, lee ye setónú nú alixlɛ́mɛ Jehovah tɔn lɛ gbɔn é wɛ na zɔ́n bɔ ye na gán. b

²⁰ Etɛ enɛ ka kplɔ́n mǐ? Lee é nyí gbɔn ɖò ninɔmɛ Mawu sɛntɔ́ hwexónu tɔn lɛ tɔn mɛ é ɖɔhun ɔ, tónú e mǐ na sè nú alixlɛ́mɛ Jehovah tɔn lɛ é wɛ na zɔ́n bɔ mǐ na gán ɖò nǔ ɖěɖee ja jijɛ gbé lɛ é mɛ. (Eza. 30:21) É na gbɔn agun ɔ jí bo na na mǐ alixlɛ́mɛ mɔhun lɛ. Enɛ wu ɔ, mǐ ɖó na tɛnkpɔn bo ɖó ayixa e na setónú nú alixlɛ́mɛ e mǐ na mɔ lɛ é é. (1 Jaan 5:3) Enyi mǐ nɔ wà mɔ̌ égbé dìn ɔ, é na bɔkun nú mǐ bɔ mǐ na nɔ sɔ́ jlǒ dó setónú ɖò nukɔnmɛ, bɔ mɔ̌ mɛ ɔ, Tɔ́ mǐtɔn Jehovah kpo Axɔsu mǐtɔn Jezu kpo na nya xɛ ɖò mǐ jí. (Sof. 2:3) Xɛnyaɖomɛji enɛ na zɔ́n bɔ mǐ na mɔ lee Axɔsuɖuto Mawu Tɔn na za kɛntɔ́ tɔn lɛ síìn bǐ mlɛ́mlɛ́ gbɔn é céɖécéɖé. Nǔ manawɔn ɖé wɛ é na nyí.