Era dau veidokai na yalomalumalumu. Era sega ni dokadoka, se nanuma nira uasivi ira na kena vo. Era veikauaitaki dina, ra tu vakarau tale ga ni vuli ena nodra ivakaraitaki eso tale.

Eso era nanuma ni o ira na yalomalumalumu era gogo se dadatuvu, ia e sega ni dina qori. Na yalomalumalumu ena kila kina e dua na ka e sega ni rawa ni cakava, se yalani kina nona kaukaua.

• Yaga ina bula veimaliwai. E kaya na ivola The Narcissism Epidemic: “E rawarawa nodra veitokani na yalomalumalumu, rawarawa tale ga nodra dau veivosaki se veimaliwai.”

• Yaga ina nona bula mai muri. Na yalomalumalumu ena vukei luvemu me kunea totolo na cakacaka ni sa uabula. E vola e dua na vuniwai o Leonard Sax: “Na gone e nanumi koya ga qai sega ni kila nona malumalumu, ena dredre me kunea e dua na cakacaka. Ia na gone e kauaitaka na ka e tukuna o koya e dau digitaki ira na cakacaka, ena rairai kunea totolo na cakacaka.” *

Uqeta me kua ni nanumi koya vakasivia.

IVAKAVUVULI VAKAIVOLATABU: “Ke nanuma e dua ni sa bau dua na ka ni sega ga ni dua na ka, e vakaisini koya tiko.”—Kalatia 6:3.

• Kua ni veivakacalai. Ena rairai veivakauqeti toka ni o tukuna vua ena “yaco na ka kece o tatadrataka,” se “cakava na ka ga o vinakata.” Ia levu na gauna e sega ni dina qori. Era na rawata vinaka ga nodra bula na luvemu ke tiko nodra isausau e veiganiti, ra qai saga mera sauva.

• Vakacaucautaka sara ga na ka era cakava. Ni o kaya vua “duatani sara ga o iko,” o sega ni uqeti koya tiko me yalomalumalumu. E vinaka mo tukuna vua na vu ni nomu qoroya na nona cakacaka.

• Yalana nona vakayagataka na internet. E levu era vakayagataka na sala ni veitaratara ena internet mera dokadokataka kina nodra rawaka, taledi kei na ka era rawata. Qori e veibasai sara ga kei na yalomalumalumu.

• Uqeti koya me kere veivosoti totolo. Vukei koya me vakatusa nona cala, me kua ni cakitaka.

 Me dau vakavinavinaka.

IVAKAVUVULI VAKAIVOLATABU: “Me laurai na nomuni vakavinavinaka.”—Kolosa 3:15.

• Vakavinavinakataka na veika buli. Vakavulici koya me vakavinavinakataka na veika buli, me kila tale ga ni yaga vakalevu qori vei keda. Okati kina na cagi eda ceguva, wai eda gunuva, kei na kakana eda kania. Me rawa ni uqeti koya me mareqeta, taleitaka, qai vakavinavinakataka na totoka ni veika bula ena noda vuravura.

• Vakavinavinakataki ira na tamata. Tukuna vua nira uasivi koya eso tale, me kua gona ni vuvutaka nodra kila se taledi eso tale, ia me vuli ga kina.

• Uqeta me dau vakavinavinaka. Vakavulici koya me kua ni kaya wale ga na ‘vinaka,’ ia me vu dina mai lomana. Nona dau vakavinavinaka ena vukei koya me yalomalumalumu.

Vakavulica vua na yaga ni veiqaravi.

IVAKAVUVULI VAKAIVOLATABU: “Moni yalomalumalumu ena nomuni okati ira na kena vo mera uasivi kemuni, ni oni sega ni kauaitaka ga na ka e baleti kemuni, ni kauaitaka tale ga na ka e baleti ira tale eso.”—Filipai 2:3, 4.

• Me cakava na itavi e lesi vua. Ni o sega ni lesia vua e dua na itavi e vale, o sa tukuna tiko, ‘kua ni cakava e dua na ka!’ Me liu na itavi e cakava e vale, qai muri na qito. Vakaraitaka vua ni yaga vei ira eso tale nona qaravi itavi, era na vakavinavinakataki koya, ra dokai koya tale ga ni cakava vakavinaka.

• Tukuna vua ni itavi dokai me dau veiqaravi. Nona cakava qori ena vukei koya me yalomatua. Uqeti koya gona me kauaitaki ira na vinakata dina na veivuke. Veitalanoataka kei koya na sala me veivuke kina. Vakavinavinakataki koya, qai tokona nona sasaga me dau veivukei.