1, 2. (a) Na bula vakacava eda marautaka nikua? (b) Cava e vakaleqa noda bula veisaututaki? (Raica na imatai ni iyaloyalo.)

EDA vinakata kece na bula veiyaloni, meda kua tale ga ni leqataka e dua na ka. Eda marau gona ni solia vei keda o Jiova “na vakacegu ni Kalou,” e taqomaki keda mai na rai cala kei na vakanananu ca! (Fpai. 4:6, 7) Nida yalataki keda vei Jiova, eda marautaka tale ga nida ‘veiyaloni kei na Kalou,’ nida veiwekani voleka kei koya.—Roma 5:1.

² Ia eda se bera sara ni marautaka vakaoti na bula veisaututaki se veiyaloni. Dua na ka na levu ni tikoyavavala ena iotioti ni veisiga qo, e sega tale ga ni vinaka nodra itovo e levu. (2 Tim. 3:1-4) Nida lotu vaKarisito, eda na vala tiko vakayalo kei Setani da qai vorata na nona ivakavuvuli lasu. (2 Kor. 10:4, 5) Ia e rawa nira vakaleqa noda bula veisaututaki se veiyaloni na wekada era sega ni tiko ena dina. Era na rairai vakalialia noda vakabauta, beitaki keda nida tawasea na vuvale, se ra tukuna nira na sega ni via kilai keda tale ke da dei tiko ga ena noda vakabauta. Meda raica gona vakacava na  nodra veitusaqati? Eda na vosota vakacava?

3, 4. (a) Na cava ena yaco ena vuku ni ivakavuvuli i Jisu? (b) Gauna cava e ka toka kina ni sasaga meda muri Jisu?

³ E kila o Jisu ni nona ivakavuvuli ena tawasei ira na tamata, ena vinakati tale ga mera yaloqaqa na nona imuri nira tusaqati. Na nodra veitusaqati na lewenivuvale ena vakaleqa na nodra duavata. E kaya o Jisu: “Dou kua ni nanuma niu kauta mai na veisaututaki e vuravura, au sega ni kauta mai na veisaututaki, na iseleiwau ga. Au kauta mai na veitawasei, rau na veitawasei na veitamani tagane, o rau na veitinani yalewa, kei rau na veivugoni yalewa. Era na meca ni tamata yadua na lewe sara ga ni nona vuvale.”—Maciu 10:34-36.

⁴ Ni cavuta o Jisu: “Dou kua ni nanuma niu kauta mai na veisaututaki,” e tukuna tiko ga na ka ena yaco vei ira eso nira muri koya. E rawa ni tawasei ira na tamata na nona itukutuku. Ia e sega ni nona inaki o Jisu me vakaleqa na bula veiyaloni, me kacivaka ga na ka dina me baleta na Kalou. (Joni 18:37) E ka toka ni sasaga me dua e yalodina ena ivakavuvuli i Karisito ke ra sega ni taleitaka na ka dina na nona itokani voleka se o ira na lewenivuvale.

5. Na cava era vosota na imuri i Jisu?

⁵ E cavuta o Jisu ni dua tale ga na ka mosimosi mera vosota nona imuri, oya na nodra veitusaqati na lewenivuvale. (Maciu 10:38) Me rawa nida yaga vei Karisito, ena vinakati meda vosota na nodra veivakalialiai na weka se nodra vakanadakui keda. Ena levu sara na ka eda rawata ni vakatauvatani kei na ka eda sa biuta mai.—Wilika Marika 10:29, 30.

6. Na cava meda nanuma tiko nira tusaqata na wekada noda sokalou?

⁶ Nira tusaqata mada ga na wekada na noda sokalou, meda lomani ira tiko ga, ia me nanumi ni na liu duadua noda lomani Jiova kei Karisito. (Maciu 10:37) Me nanumi tale ga ni na vakayagataka o Setani na noda veimositi vakaveiwekani meda kua kina ni yalodina. Meda veivosakitaka mada eso na ivakaraitaki ni nodra veitusaqati na lewenivuvale, kei na sala eda rawa ni vosota kina.

7. Na rai cava me tiko vei ira na lotu vaKarisito vakawati?

⁷ E veivakasalataki na iVolatabu ni o ira na vakawati ena “vakararawataki na yagodra.” (1 Kor. 7:28) Ke sega ni tiko ena dina o watimu, o na rairai lomaocaoca se nuiqawaqawa vakalevu. Ia e bibi me tiko vei iko na rai i Jiova. Nona sega ni via muri Karisito o watimu e sega ni yavu ni veibiu se veisere. (1 Kor. 7:12-16) De dua ena sega ni liutaka o tagane vakawati sega ni tiko ena dina na sokalou, ia e dodonu me dokai tiko ga ni ulunivuvale. E dodonu tale ga vei tagane vakawati me lomana qai mareqeta vakalevu na watina sega ni tiko ena dina.—Efeso 5:22, 23, 28, 29.

8. Na cava mo taroga ni saga o watimu mo kua ni vakaitavi vakalevu ena nomu sokalou?

⁸ Vakacava ke saga o watimu mo kua ni vakaitavi vakalevu ena nomu sokalou? Kena ivakaraitaki, e tukuna e dua na tagane vakawati sega ni tiko ena dina vua na watina lotu vaKarisito me vunau ga ena so na siga. Ke o sotava tiko qori, mo taroga: ‘E via tarova tiko o watiqu noqu qaravi Jiova? Ke sega, au rawa ni vakamalumalumu ena ka e tukuna?’ Ni o yalorawarawa, drau na  sega ni veibataka na ka e sega na betena.—Fpai. 4:5.

9. Era na vakavulici luvedra vakacava na lotu vaKarisito mera doka nodra itubutubu sega ni tiko ena dina?

⁹ E ka ni sasaga na nodra tuberi na gone ni sega ni tiko ena dina na isa ni vakawati. Kena ivakaraitaki, ena vinakati mo vakavulici luvemu me muria na ivakaro vakaivolatabu: “Mo rokovi tamamu kei tinamu.” (Efeso 6:1-3) Vakacava ke sega ni muria o watimu na ivakatagedegede ni itovo savasava ena iVolatabu? Mo liu sara ga ena nomu dokai watimu. Mo kauaitaka ga na nona itovo vinaka, qai dau vakavinavinakataki koya. Kua ni cavuta nona malumalumu ni ratou tiko na gone. Mo vakamacalataka ga ni tu na dodonu meda vakatulewataka meda qaravi Jiova se sega. Na nona itovo vinaka o luvemu ena rawa ni uqeti watimu me qaravi Jiova.

10. Era na vakavulici luvedra vakacava na itubutubu ena vuvale duidui lotu?

¹⁰ Ena so na gauna, era na vakarota na isa ni vakawati sega ni tiko ena dina mera vakaitavi na luvedra ena soqo e yavutaki ena lotu butobuto se mera tuberi ena ivakavuvuli ni lotu lasu. De dua eso na tagane vakawati era na vakatabui watidra mera kua ni vakavulici luvedra ena iVolatabu. Ni yaco qori, ena saga tiko ga na yalewa lotu vaKarisito me vakavulica na ka dina vei luvena. (Caka. 16:1; 2 Tim. 3:14, 15) Kena ivakaraitaki, ena sega ni vakatara o tagane me vakavulici ratou na luvena lalai ena  iVolatabu se kauti ratou ena soqoni. Ena doka na nona vakatulewa, se rawa tiko ga ni vakavulici ratou ena ka me baleti Jiova ena gauna veiganiti. (Caka. 4:19, 20) Ia me ratou qai vakatulewa ga na gone ena nodratou sokalou.—Vkru. 30:19, 20. *

11. Na cava e rawa ni vakavuna nomudrau veileqaleqati kei na wekamu sega ni tiko ena dina?

¹¹ Nida se qai tekivu veimaliwai kei ira na iVakadinadina i Jiova, eda na rairai sega ni tukuna vei ira na noda vuvale. Ni dei tiko ga noda vakabauta, eda kila ni bibi meda wasea na ka eda vulica. (Mari. 8:38) Ke vu ni nomudrau veileqaleqati kei na wekamu sega ni vakabauta na nomu yalodina, qo eso na ka e rawa ni wali kina nomudrau duidui, mo yalodina tiko ga.

12. Na cava era na rairai saqati keda kina na wekada sega ni vakabauta? Eda na kauaitaki ira vakacava?

¹² Kauaitaki ira na weka sega ni tiko ena dina. Eda na rairai marautaka na ka dina vakaivolatabu eda sa vulica tiko, ia era na nanuma cala na wekada nida lawakitaki se da sa muritamata tiko. Era na rairai nanuma nida cati ira nida sega ni marautaka vata kei ira na olodei. Era na lomaleqataka sara mada ga na noda rawata na bula. E dodonu meda kauaitaka nodra rai, meda rogoca tale ga na vu ni nodra lomaleqa. (Vkai. 20:5) A saga na yapositolo o Paula me kilai ira “na tamata kece ga” me rawa ni tukuna vei ira na itukutuku vinaka. Qori tale ga na ka eda rawa ni cakava.—1 Kor. 9:19-23.

13. Me vakacava na noda vosa vei ira na wekada era sega ni tiko ena dina?

¹³ Vosa vakayalovinaka. E kaya na iVolatabu, “Moni vosa ena yalovinaka ena gauna kece.” (Kolo. 4:6) Meda kerea na yalo tabu i Jiova meda vakaitovotaka na kena itovo nida vosa vei ira na wekada. Meda kua ni veiletitaka na nodra ivakavuvuli lasu kece. Ke vakararawataki keda na ka era tukuna se cakava, meda vakatotomuria nodratou ivakaraitaki na yapositolo. E vola o Paula: “Ni keitou vakasewasewani, keitou vosa vinaka ga, ni keitou vakacacani, keitou vosota. Ni keitou vakaucacataki, keitou vosa vakayalovinaka.”—1 Kor. 4:12, 13.

14. Na cava na yaga ni noda itovo vinaka?

¹⁴ Me vinaka tiko ga noda itovo. E yaga na vosa vakayalovinaka nida veivosaki kei ira na wekada dau veitusaqati, ia e yaga sara vakalevu na noda itovo vinaka. (Wilika 1 Pita 3:1, 2, 16.) Mo ivakaraitaki vinaka vei ira na wekamu, mera raica ni mamarau noda vakawati na iVakadinadina i Jiova, eda qaravi ira vinaka na luveda, eda savasava qai vinaka noda itovo, e vakainaki tale ga noda bula.” Ke ra sega mada ga ni vakabauta na dina na wekada, eda marau ga nida vakamarautaki Jiova ena noda yalodina.

15. Na cava meda cakava ena ituvaki e rawa ni tini ena veileti?

¹⁵ Ka mo vakasamataka tiko. Meda vakasamataka eso na ituvaki e rawa ni tini ena veileti, kei na sala meda walia kina. (Vkai. 12:16, 23) E kaya e dua na tacida yalewa mai Ositerelia: “E sega ni dau taleitaka na dina o tamai watiqu. Ni bera ni keirau lai sikovi koya kei watiqu, keirau na masuti Jiova me vukei keirau me keirau vosa vakayalovinaka ena  gauna e cudru kina. Keirau na vakarautaka eso na ulutaga me marautaki kina na veivosaki. Me rawa ni lekaleka ga na veivosaki, me kua ni tini ena veiba, keirau dau yalana na balavu ni veisiko.”

16. O na valuta vakacava na ora ni lomamu ni o sega ni vakayalovinakataki ira na wekamu?

¹⁶ E macala ga ni na tiko na ka eda duiyaloyalo kina kei ira na wekada era sega ni tiko ena dina. Ena rawa ni ora kina na lomada baleta nida lomani ira vakalevu na wekada, da qai vinakata meda vakayalovinakataki ira. Ke va qori nomu rai, saga me liu tiko ga nomu yalodina vei Jiova qai muri nomu lomani ratou nomu vuvale. Ni o dei, era na raica na wekamu ni nomu muria na ka dina ena iVolatabu e vakatau kina noda bula. Se mani cava e yaco, nanuma tiko ni o sega ni vakasaurarataka e dua me ciqoma na ka dina. Ia mera raica ni yaga nomu muria na ivakatagedegede i Jiova. E vinakata na noda Kalou dauloloma mera digia na sala mera muria me vaka ga nona cakava vei keda.—Aisea 48:17, 18.

17, 18. O na vosota vakacava ni biuti Jiova e dua na lewenivuvale?

¹⁷ Ni vakasivoi se biuta na isoqosoqo e dua na lewenivuvale, e rawa ni tautauvata kei na noda sualaki ena iseleiwau. O na vosota vakacava na kena mosimosi?

¹⁸ Muria dei nomu ituvatuva vakayalo. Vakadeitaka nomu vakabauta ena nomu wilika e veisiga na iVolatabu, vakavakarau ena soqoni mo tiko tale ga kina, cakacaka vakaitalatala, kerea na kaukaua mo vosota. (Juta 20, 21) Vakacava ke sega ni lomamu taucoko na ka o cakava tiko, o cakava tu ga me rawa? Kua ni soro! Ni o dei ena nomu ituvatuva vakayalo ena vinaka nomu vakasama kei na lomamu. Vakasamataka na ka e sotava o koya e vola na ika73 ni Same. A bucina na raicala, e lomaleqa kina vakalevu, ia e vakadodonutaka nona rai ni curu ena vanua ni sokalou. (Same 73:16, 17) O na rawa ni cakava tale ga qori ni o yalodina vei Jiova.

19. O na doka vakacava na ituvatuva i Jiova me baleta na veivakadodonutaki?

¹⁹ Doka na veivakadodonutaki i Jiova. Nona ituvatuva ena yaga vei keda kece, wili kina o koya e cakacala, ke mosimosi mada ga. (Wilika Iperiu 12:11.) Kena ivakaraitaki, e vakasalataki keda o Jiova meda “kua ni vakailala” kei ira na sega ni veivutunitaka nodra ivalavala ca. (1 Kor. 5:11-13) Ena mosimosi toka nira vakasivoi na wekada, ia meda kua ni veivosaki kei ira ena talevoni se vakauitukutuku, vola ivola, imeli se so tale na sala ni veikilai ena Internet.

20. Na cava meda nuitaka?

²⁰ Vakanuinui tiko ga. Na loloma e “nuitaka na ka kece,” okati kina nodra lesu vei Jiova o ira na biuti koya. (1 Kor. 13:7) Ke o raica na ivakatakilakila ni sa veisau na wekamu, o rawa ni masulaka me dusimaki koya na Vosa ni Kalou, me rogoca tale ga na kerekere i Jiova: “Mo lesu mai vei au.”—Aisea 44:22.

21. Na cava mo cakava ke dou veitawasei vakavuvale ni o muri Jisu?

²¹ E tukuna o Jisu nida na sega ni yaga vua ke da vakaliuci ira na so tale. E nuidei tale ga nira na yaloqaqa na nona tisaipeli mera yalodina tiko ga vua nira tusaqati. Ke vaka na “iseleiwau” ena nomu vuvale na nomu muri Jisu, mo nuitaki Jiova me vukei iko mo vosota. (Aisea 41:10, 13) Mo marau ni rau vakamareqeti iko o Jiova kei Jisu, erau na vakalougatataki iko tale ga.