1-2. Na cava eda na rairai nanuma kina ni sega ni rogoca o Jiova na noda masu?

 “MO REKITAKI Jiova, ena qai solia vei iko na veika e gadreva na lomamu.” (Same 37:4) E dua dina na yalayala totoka qori! Vakacava meda namaka me rogoca totolo o Jiova na veika kece eda kerea vua? Na cava eda na rairai taroga kina qori? Vakasamataka mada e vica na ivakaraitaki qo. E masulaka e dua na tacida yalewa dawai me vuli ena Koronivuli ni iTalatala ni Matanitu. Sa oti e vica vata na yabaki se sega tiko ga ni sureti. E tauvimate tiko e dua na tacida tagane gone, e kerea vei Jiova me bulabula vinaka me rawa ni veiqaravi vakalevu ena ivavakoso. Ia e tautauvimate voli ga. Rau masulaki luvedrau e dua na itubutubu lotu vaKarisito me dei ena dina. E qai vakatulewataka o luvedrau me sa kua ni qaravi Jiova.

² De dua o kerea tale ga e dua na ka vei Jiova, ia e sega ni rogoca. O nanuma kina ni o Jiova e dau rogoca na nodra masu eso, sega ni nomu. Se o rairai nanuma ni o cakava e dua na ka ca. Qori na ka e nanuma e dua na tacida yalewa o Joana. b Rau masulaka vakaveiwatini ni rau via veiqaravi e Peceli. E kaya o Joana: “Au vakadeitaka ni keirau na sureti totolo i Peceli.” Ia ni toso na vula, toso na yabaki, rau se sega ga ni sureti. E tomana: “Au rarawa sara ga qai lomatarotaro kina. Au vakasamataka deu cakava tiko e dua na ka e vakararawataki Jiova. Au a masulaka sara ga na nona veidusimaki. Na cava e sega ni rogoca kina na noqu masu?”

3. Na cava eda na veivosakitaka ena ulutaga qo?

³ Eda na rairai vakasamataka ena so na gauna ke rogoca tiko o Jiova na noda masu. E va tale ga qori nodra nanuma  eso na tagane yalodina era bula ena gauna makawa. (Jope 30:20; Same 22:2; Apak. 1:2) O na vakadeitaka vakacava ni na rogoca o Jiova na nomu masu? (Same 65:2) Me saumi na taro qori eda na veivosakitaka mada e vica na tikina qo: (1) Na cava ena cakava o Jiova? (2) Na cava e vinakata vei keda o Jiova? (3) Cava meda veisautaka kina eso na ka eda masulaka?

4. Na cava e yalataka o Jiova ena Jeremaia 29:12?

⁴ E yalataka o Jiova ni na rogoca noda masu. (Wilika Jeremaia 29:12.) E lomani ira na sokaloutaki koya ena yalodina. E dau rogoca na nodra masu. (Same 10:17; 37:28) Ia e sega ni kena ibalebale qo ni na sauma kece na ka eda masulaka. Ena rairai vinakati meda waraka na vuravura vou me qai saumi eso na ka eda masulaka.

5. Na cava e dau vakasamataka o Jiova ni rogoca tiko na noda masu? Vakamacalataka.

⁵ E dau vakasamataka o Jiova ke salavata kei na nona inaki na ka eda masulaka. (Aisea 55:8, 9) E okati tiko ena nona inaki mera tawana na vuravura na tagane kei na yalewa era duavata ni talairawarawa ina nona veiliutaki. Ia e kaya o Setani ni vinaka cake mera liutaki ira ga na tamata. (Vkte. 3:1-5) Me vakadinadinataki ni lasu na ka e tukuna o Setani, e vakatara o Jiova mera liutaki ira ga na tamata. Na nodra veiliutaki qori e vakavuna e levu na leqa nikua. (Dauv. 8:9) Eda kila tale ga ni o Jiova ena sega ni vakaotia ena gauna qo na leqa eda sotava. Ke cakava qori, era na tukuna eso ni vinaka cake na veiliutaki vakatamata ni rawa ni walia na noda leqa.

6. Na cava eda vakadeitaka kina ni dau loloma tu ga o Jiova qai sega ni lewacala?

⁶ E sega ni tautauvata na sala e sauma kina o Jiova na masu. Kena ivakaraitaki, ni tauvimate bibi o Tui Esekaia e vakamasuti Jiova me vakabulai koya. E vakabulai koya sara. (2 Tui 20:1-6) Ia na gauna e vakamasuti Jiova kina na yapositolo o Paula me kauta laivi na ‘votonikau e votoki koya voli,’ de dua qori nona tauvimate, e sega ni cakava o Jiova e dua na ka. (2 Kor. 12:7-9) Vakasamataka tale ga na nodrau ivakaraitaki na yapositolo o Jemesa kei Pita. E via vakamatei rau o Tui Eroti. Era masulaki Pita na lewe ni ivavakoso, kena irairai nira masulaki Jemesa tale ga. Ia e vakamatei o Jemesa qai vakabulai vakacakamana o Pita. (Caka. 12:1-11) Eda na rairai taroga, ‘Cava e vakabulai Pita ga kina o Jiova, sega ni o Jemesa?’ E sega ni vakamacalataka na iVolatabu. c Ia na ka eda rawa ni vakadeitaka ya ni “sega vakadua ni lewacala” o Jiova. (Vkru. 32:4) Eda kila tale ga ni vakadonui rau ruarua o Pita kei Jemesa o Jiova. (Vkta. 21:14) De dua ena so na gauna eda na sega ni namaka na sala e saumi kina na noda masu. Ia nida nuitaki Jiova ni na sauma na noda masu me salavata kei na nona loloma kei na lewadodonu, eda na sega ni lomatarotarotaka na sala e sauma kina na noda masu.—Jope 33:13.

7. Na cava eda na sega ni via cakava? Na vuna?

⁷ Eda na sega ni via vakatauvatana na keda ituvaki kei ira eso tale. Me kena ivakaraitaki, de dua eda na masulaka vei Jiova e dua na ka, ia e sega ni saumi na  noda kerekere. Oti eda rogoca sara ni dua e masulaka tale ga qori, kena irairai ni sauma o Jiova na nona masu. Qori sara ga na ka e yaco vua e dua na tacida o Ana. A tauvi kenisa o watina, o Maciu, e masulaka gona me vakabulai mai na mate qori. Ena gauna vata qori, rau tauvi kenisa tale ga e rua na tacida yalewa itabaqase. E masulaki Maciu vakalevu o Ana, e masulaki rau tale ga na tacida qori. Ia rau qai bula na tacida yalewa, e takali o Maciu. A lomatarotarotaka o Ana ke rau vakabulai na tacida yalewa qori ena veivuke i Jiova. Ke va qori, cava e sega ni saumi kina na nona masu me bula o watina? Eda sega ni kila na vuna erau vakabulai kina na tacida yalewa qori, ia eda kila ga ni o Jiova ena walia vakadua na noda rarawa kece. E vinakata sara ga me vakaturi ira na nona itokani era sa takali.—Jope 14:15.

8. (a) E tokoni keda tiko ga vakacava o Jiova me vaka e tukuni ena Aisea 43:2? (b) E rawa ni vukei keda vakacava na masu nida sotava tiko na ituvaki dredre? (Raica na vidio Vukei Keda na Masu Meda Vosota.)

⁸ O Jiova ena tokoni keda tu ga. Ni Tama dauloloma o Jiova, e sega ni via raica meda rarawa tiko. (Aisea 63:9) Ia e sega ni tarova na veika dredre kece eda sotava, era vaka na veiuciwai kei na bukawaqa. (Wilika Aisea 43:2.) E yalataka me na vukei keda meda ‘vosota’ na veika qori. Ena sega ni vakatara na ituvaki dredre me vakaleqa noda veiwekani kei koya. Ena solia tale ga na yalona tabu meda vosota kina. (Luke 11:13; Fpai. 4:13) Eda rawa ni nuidei gona ni na solia o Jiova na veika eda gadreva meda vosota qai yalodina tiko ga vua. d

9. Na cava meda nuitaka kina ni na vukei keda o Jiova me vaka e tukuni ena Jemesa 1:6, 7?

⁹ E vinakata o Jiova meda nuitaki koya. (Iper. 11:6) Eso na gauna eda nanuma ni noda leqa e vaka sara tu ga na bai cecere, eda sega ni vosota rawa. De dua eda na vakatitiqataka nona rawa ni vukei keda o Jiova. Ia e vakadeitaka na iVolatabu ni na solia vei keda na Kalou na kaukaua meda “kabata kina na bai.” (Same 18:29) Meda kua gona ni vakatitiqa, meda masu ena vakabauta, meda nuitaki Jiova ni na sauma noda masu.—Wilika Jemesa 1:6, 7.

10. Vakamacalataka na sala e rawa ni salavata kina na noda masu kei na ka eda cakava.

¹⁰ E vinakata o Jiova me salavata na noda masu kei na ka eda cakava. Me kena ivakaraitaki, ena kerei nona boso e dua na tacida tagane me cegu mai na nona cakacaka me rawa ni tiko ena noda soqo ni veiwasewase. Ena rawa ni sauma vakacava o Jiova na nona masu? De dua ena vukei koya me doudou me vosa vei boso. Ia ena vinakati sara ga vua na tacida qori me lai kerekere. Ena rawa ni kerea vakavica. Ena rairai tovolea me veisautaka nona gauna ni cakacaka kei na dua tale. Ke veiganiti, ena rawa mada ga ni kerea me kua ni saumi ena gauna e cegu kina na cakacaka.

11. Na cava meda masulaka wasoma kina na ka eda kauaitaka?

¹¹ E vinakata o Jiova meda masulaka na ka eda kauaitaka. (1 Ces. 5:17) E tukuna o Jisu ni so na ka eda kerea ena sega ni saumi totolo. (Luke 11:9) Mo kua gona ni soro! Masu vagumatua, me wasoma tale ga. (Luke 18:1-7) Na noda masulaka tiko ga e dua na ka eda kauai  kina, e vakaraitaka vei Jiova ni bibi na ka eda kerea tiko. Eda vakaraitaka tale ga nida vakabauta ni rawa ni vukei keda.

12. (a) Na cava e dua na taro eda rawa ni taroga me baleta na noda masu? Na vuna? (b) Eda na vakadeitaka vakacava ni dokai o Jiova ena noda masu? (Raica na kato “ E Dokai o Jiova ena Noqu Kerekere?”)

¹² Ke sega ni saumi na ka eda masulaka eda rawa ni taroga e tolu na taro. Kena imatai, ‘E donu na ka au masulaka tiko qo?’ Levu na gauna eda nanuma nida sa kila tu na ka e vinaka vei keda. Ia ena rairai sega ni yaga. Ke da masulaka tiko e dua na leqa, e rairai tiko e dua tale na kena iwali mai na kena eda kerea. Ia eso tale ga na ka eda kerea e sega ni salavata kei na inaki i Jiova. (1 Joni 5:14) Me kena ivakaraitaki, vakasamataka na nodrau ivakaraitaki na itubutubu e tukuni mai cake. Rau kerei Jiova me vukei luvedrau me dei ena dina. Ena rairai donu na ka rau masulaka. Ia o Jiova e sega ni vakaukauataka e dua me qaravi koya. E vinakata meda vakatulewataka kece meda sokaloutaki koya, wili kina o ira na luveda. (Vkru. 10:12, 13; 30:19, 20) E rawa ni rau kerei Jiova na itubutubu qori me vukei rau me uqeta na loma i luvedrau me lomani Jiova, me nona itokani tale ga.—Vkai. 22:6; Efeso 6:4.

13. Me vaka e tukuni ena Iperiu 4:16, na gauna cava ena vukei keda kina o Jiova? Vakamacalataka.

¹³ Na ikarua ni taro, ‘E kena gauna qo me sauma o Jiova na ka au kerea?’ De dua eda vinakata me saumi sara ga vakatotolo noda masu. Ia o Jiova ga e kila na gauna vinaka duadua me caka kina. (Wilika Iperiu 4:16.) Ke sega ni saumi  totolo noda kerekere, eda na rairai nanuma ni ‘sega ni vakadonuya’ o Jiova. Ia e rawa ni kena ibalebale ga ni na qai ‘sauma malua.’ Me kena ivakaraitaki, vakasamataka lesu na tacida tagane gone e tauvimate tiko, e kerea me vakabulai. Ke a vakabulai koya vakacakamana o Jiova, ena rawa ni kaya o Setani ni qaravi Jiova tiko ga ni sa vakabulai. (Jope 1:9-11; 2:4) Kena ikuri, sa lokuca tu o Jiova na gauna me vakaotia kina vakadua na tauvimate. (Aisea 33:24; Vkta. 21:3, 4) Ena gauna mada ga qo, meda kua ni namaka me vakayacori na veivakabulai vakacakamana. Na tacida gone qori e rawa ni kerei Jiova me solia vua na kaukaua kei na vakacegu ni vakasama me vosota na kena mate, me qaravi Jiova tiko ga ena yalodina.—Same 29:11.

14. Na cava o vulica ena ivakaraitaki i Joana?

¹⁴ Vakasamataka na ivakaraitaki nei Joana, a masulaka me veiqaravi e Peceli. Ni oti e lima na yabaki sa qai kila na sala e sauma kina o Jiova na nona masu. E kaya: “E vakayagataka na gauna qori o Jiova me vakavulici au meu lotu vaKarisito matua. E vinakati meu nuitaki koya vakalevu. Kena ikuri, e vinakati meu vakavinakataka noqu vuli vakataki au, meu veiqaravi tale ga ena marau se mani vanua cava au lesi kina.” Oti qori rau lesi sara vakaveiwatini me rau veiqaravi vakaivakatawa ni tabacakacaka. Ni vakasamataka lesu o Joana e kaya: “E sauma na noqu masu o Jiova ena sala au sega ni namaka. E taura toka na gauna meu qai kila na sala totoka e sauma kina na noqu masu. Au vakavinavinakataka vakalevu na nona loloma kei na nona yalovinaka.”

15. Na cava me rabailevu kina na ka eda kerea? (Raica tale ga na iyaloyalo.)

 ¹⁵ Na ikatolu ni taro, ‘E dodonu meu masulaka e dua tale na ka?’ E vinaka meda vakamatatataka na ka eda masulaka, ia ena so na gauna eda na kila na loma i Jiova vei keda ni rabailevu na ka eda kerea. Vakasamataka tale na tacida yalewa a masulaka me vuli ena Koronivuli ni iTalatala ni Matanitu. E via vuli kina ni vinakata me veiqaravi ena vanua e vinakati kina na dautukutuku. Ni masulaka tiko me sureti ena vuli qori, e rawa ni kerea me vakaraitaki vua eso tale na sala me vakarabailevutaka kina nona cakacaka vakaitalatala. (Caka. 16:9, 10) Oti me salavata kei na nona masu na ka e cakava ni taroga na ivakatawa ni tabacakacaka me baleta na ivavakoso e voleka vua e vinakati tu kina na painia. Se rawa ni taro ina valenivolavola ni tabana me kila na vanua e vinakati tu kina na dautukutuku ni Matanitu ni Kalou. e

16. Na cava eda rawa ni vakadeitaka?

¹⁶ Me vaka eda sa vulica mai, eda rawa ni vakadeitaka ni o Jiova ena sauma na noda masu me salavata kei na nona loloma kei na lewadodonu. (Same 4:3; Aisea 30:18) Eso na gauna ena sega ni sauma na noda masu me vaka eda namaka, ia e dau kauaitaka o Jiova na noda masu. E lomani keda vakalevu, ena sega ni biuti keda. (Same 9:10) Koya gona, mo “nuitaki koya e veigauna” ni o talaucaka vua na lomamu ena masu.—Same 62:8.