YADRA TIKO!
Leqataki Nodra Vakayagataka na iTabagone na Sala ni Vakauitukutuku ena Internet—Cava e Kaya na iVolatabu?
Ena ika23 ni Me 2023, e vakasalataki ira na lewenivanua e Merika na vakailesilesi levu ni tabana ni bula ni na rawa ni vakaleqai ira e levu na itabagone na sala ni vakauitukutuku ena Internet.
“Dina ni yaga na sala ni vakauitukutuku ena Internet vei ira na gonelalai kei ira na itabagone, ia e tiko na ivakadinadina ni rawa tale ga ni vakaleqa nodra vakasama kei na nodra bula.”—Social Media and Youth Mental Health: The U.S. Surgeon General’s Advisory, 2023.
E vakamacalataki ena so na vakadidike na vuna meda qaqarauni kina.
O ira na itabagone era yabaki 12 ina 15 era “vakayagataka e sivia ni 3 na aua e veisiga ena sala ni vakauitukutuku ena Internet, e vakaleqai sara ga vakalevu na nodra vakasama, e laurai tale ga vei ira na ivakatakilakila ni lomabibi kei na nuiqawaqawa.”
E laurai vei ira na yabaki 14, ni sala ni vakauitukutuku ena Internet e “vakaleqa na nodra moce, era vakasagai ena Internet, era sega ni taleitaka na kedra irairai, yalolailai qai lomabibi. E laurai ni yaco vakalevu qori vei ira na yalewa, sega vei ira na tagane.”
Era na taqomaki luvedra vakacava na itubutubu? Ena yaga na ivakasala vakaivolatabu.
Cava mera cakava na itubutubu?
Mo kauai. Ni o dua na itubutubu, mo kila na leqa e rawa ni yaco qai vakatulewataka me vakayagataka o luvemu na sala ni vakauitukutuku ena Internet se sega.
Vakavuvuli vakaivolatabu: “Mo vakavulica na gone ena sala me muria.”—Vosa Vakaibalebale 22:6.
Mo kila eso tale na ka, wilika na ulutaga “E Dodonu me Vakayagataka o Luvequ na Sala ni Vakauitukutuku ena Internet?”
Ke o vakatara me vakayagataka o luvemu na sala ni vakauitukutuku ena Internet, mo yadrava na leqa e rawa ni yaco qai kila na ka e dau cakava kina. Ena sala cava?
Taqomaki luvemu mai na leqa. Vakavulici luvemu me kila na ka ena rawa ni veivakaleqai kei na sala me qaqarauni kina.
Vakavuvuli vakaivolatabu: “Me kua mada ga ni cavuti ena kemuni maliwa na veiyacovi tawadodonu, na ka dukadukali kece se kocokoco, me kua tale ga na itovo vakamadua, na veivosaki e vakasisila, se na veiwali ca.”—Efeso 5:3, 4.
Mo kila eso tale na ka, wilika na ulutaga “Vukei Luvemu iTabagone me Qarauna Nona Vakayagataka na Internet.”
Yalana na gauna. Kena ivakaraitaki, vakamatatataka vua na gauna me vakayagataka kina na sala ni vakauitukutuku ena Internet kei na kena dede.
iVakavuvuli vakaivolatabu: “Ni qarauna matua na nomuni ilakolako, ni kua ni vakataki ira na lialia, ni vakataki ira ga na vuku, ni vakayagataka vakavinaka na nomuni gauna.”—Efeso 5:15, 16.
Vakayagataka na droini yavala Qaqarauni ni o Vakailala ena Internet mo vukei luvemu me kila na vuna o yalana kina na gauna.