Rawa ni Vukei Iko na iVolatabu Mo Biuta na Wainimate Gaga
E vica vata na milioni era mate e veiyabaki nira vakayagataka vakasivia eso na ka, okati kina na wainimate gaga. Sa qai toso cake na iwiliwili qori ena gauna ni matedewa na COVID-19. Ia e levu era biuta rawa na ka era bobula kina nira muria na ivakasala yaga ena iVolatabu. Ke o sotava tiko e dua na ituvaki qori, e rawa tale ga ni vukei iko na iVolatabu. a
Ena ulutaga qo
Cava mo qara kina na ivakasala ena iVolatabu?
Era kaya na dauvakadidike na galili, lomaocaoca, nuiqawaqawa kei na lomabibi e rawa ni vu mai ena noda bobula ina so na ka. Ia e rawa ni vukei iko na iVolatabu mo biuta eso na ka o bobula kina. O na kila tale ga na sala mo veivolekati kei na Kalou. (Same 25:14) Ena nona veitokoni, e rawa ni o muduka eso na ka o na sega ni walia rawa vakataki iko.—Marika 11:22-24.
Va na yavu vakaivolatabu ena vukei iko
1. Saga mo kila na Kalou o Jiova. b (Joni 17:3) O koya na Dauveibuli, e sega tale ga ni vakaiyalayala na nona kaukaua. Koya e uasivi sara, ni o koya na Tamada vakalomalagi dauloloma. E vinakata mo drau veivolekati, me vakayagataka tale ga nona kaukaua me vukei iko. (Aisea 40:29-31; Jemesa 4:8) E yalataka tu na veigauna totoka e se bera mai ke o vakalaiva me yaga vei iko na nona loloma.—Jeremaia 29:11; Joni 3:16.
2. Kerei Jiova me vukei iko. Masuta na Kalou qai kerei koya me vukei iko mo biuta na veika o bobula kina. Me rawa ni o ‘savasava me vakadonui iko tale ga’. (Roma 12:1) Ena vakayagataka nona yalo tabu se igu kaukaua, me solia vei iko na “kaukaua e uasivia na kaukaua ni tamata.” (2 Korinica 4:7; Luke 11:13) Qori ena vakaukauataki iko mo biuta na wainimate gaga, qai bucina na “itovo vou” ena vakamarautaki koya.—Kolosa 3:9, 10.
3. Me tiko vei iko na rai ni Kalou. (Aisea 55:9) Ena vukei iko na Kalou me “vakavoui tiko ga ena igu e lewa na nomu ivakarau ni vakasama,” se mo veisautaka na ivakarau ni nomu rai mo rawa ni biuta na veika o bobula kina. (Efeso 4:23) E tu ena iVolatabu na rai ni Kalou, e bibi gona mo dau wilika wasoma. (Same 1:1-3) E levu e yaga vei ira na nodra kerei ira eso tale mera vakavulici ira ena iVolatabu. (Cakacaka 8:30, 31) Keimami dau tu vakarau gona na iVakadinadina i Jiova, me keimami veivakavulici wale ena iVolatabu. Keimami sureti iko tale ga mo tiko ena neimami soqoni, e dau dikevi kina na iVolatabu kei na sala meda muria kina na kena ivakasala.
4. Digia na itokani vinaka. O ira nomu itokani era rawa ni vukei iko, se vakadredretaka mo biuta na veika o bobula kina. (Vosa Vakaibalebale 13:20) Na Kalou e vakarautaki ira na nona dauveiqaravi era itokani vinaka. E vinakata tale ga me yaga vei iko na nomu veitokani kei ira. (Same 119:63; Roma 1:12) Digia vinaka tale ga na ka ni veivakamarautaki. Ni o sara iyaloyalo, wilika se rogoca na italanoa e vaka ga o veimaliwai tiko kei ira na talanoataki tiko. Mo qarauna gona na veika kece ena vakadredretaka nomu cakava na ka e dodonu.—Same 101:3; Emosi 5:14.
Tikinivolatabu ena vukei iko mo biuta na ka o bobula kina
Same 27:10: “Ke biuti au mada ga o tamaqu kei tinaqu, o Jiova ga ena maroroi au.”
“Au veilecayaki niu sega tu ni kilai tamaqu. Ia e vakainaki noqu bula niu mai kila ni bula dina tiko na Kalou o Jiova, e lomani au tale ga. Au rawa tale ga ni biuta na veika au bobula kina.”—Wilby, mai Haiti.
Same 50:15: “Kacivi au ena gauna ni leqa. Au na vakabulai iko.”
“E uqeti au vakalevu na tikinivolatabu qori meu saga tiko ga meu muduka na veika au bobula kina, vakabibi keu temaki kina. Au raica ni o Jiova e dau dina ena nona vosa ni yalayala.”—Serhiy, mai Ukraine.
Vosa Vakaibalebale 3:5, 6: “Mo nuitaki Jiova ena lomamu taucoko, mo kua ni vakararavi ena nomu yalomatua. Mo nanumi koya ena ka kece o cakava, ena vakadodonutaka nomu ilakolako o koya.”
“E vukei au na tikinivolatabu qori meu kua ni dau nuitaka ga noqu kaukaua, ia meu nuitaki Jiova. E veisau sara ga noqu bula niu vakararavi vua.”—Michele, mai Itali.
Aisea 41:10: “Mo kua ni rere niu tokoni iko. Kua ni taqaya niu nomu Kalou. Au na vakaukauataki iko, io, au na vukei iko, au na tokoni iko ena ligaqu imatau daudina.”
“Keu sega ni vakayagataka na wainimate gaga, au na nuiqawaqawa vakalevu. Ia e vakadeitaka na Kalou ena tikinivolatabu qori, ni na vukei au meu biuta. E qai cakava dina.”—Andy, mai Sauca Aferika.
1 Korinica 15:33: “Ni kua ni vakaisini kemuni. Na ilala ca e vakacacana na itovo vinaka.”
“Au tovolea na wainimate gaga vei ira na noqu ilala ca. Au lai bobula sara kina. Au sa qai biuta rawa ga niu muduka noqu vakailala kei ira. Au veimaliwai ga kei ira e vinaka na nodra itovo.”—Isaac, mai Kenya.
2 Korinica 7:1: “Meda vakasavasavataki keda mai na dukadukali kece vakayago kei na dukadukali vakayalo.”
“E uqeti au na tikinivolatabu qori meu saga meu savasava tiko ga vakayago. Meu biuta tale ga na veika au bobula kina, kei na ka ena vakaleqai au.”—Rosa mai Colombia.
Filipai 4:13: “Au rawata na ka kece ena vuku i koya e vakaukauataki au.”
“Au kila niu na sega ni rawa ni biuta na wainimate gaga ena noqu kaukaua ga. Au mani masuta na Kalou me vukei au. E vakaukauataki au o koya meu biuta.”—Patrizia, mai Itali.
iTalanoa dina: Vukei rau na iVolatabu me rau biuta na ka rau bobula kina
E susu o Joseph Ehrenbogen ena vanua e levu kina na itovo kaukaua. E bobula tale ga ena gunu, tavako, mariwana, kei na heroin. Levu na gauna e voleka sara ga ni mate ni vakayagataka vakasivia na wainimate gaga. Ia e uqeti koya e dua na tikinivolatabu ni rawa ni veisau. Wilika na kena italanoa ena ulutaga, “Au Vulica meu Dokai ira na Yalewa, Meu Kua ni Beci Au.”
Levu na gauna e saga o Dmitry Korshunov me muduka nona bobula ena gunu. Raica na ka e vukei koya ni o sarava na vidio, ‘Au Rarawataka Sara ga na iVakarau ni noqu Bula.’
E vakacala na iVolatabu na veiqaravi vakavuniwai me tarova na ka o bobula kina?
Sega. E kaya na iVolatabu: “E sega ni yaga na vuniwai vei ira na bula vinaka, e yaga ga vei ira na tauvimate.” (Maciu 9:12) E kaya tale ga na isoqosoqo na U.S. National Institute on Drug Abuse: “Na bobula ena wainimate gaga e vaka tiko e dua na tauvimate e dredre me wali. E sega gona ni rawarawa me biu.” Dina ni yaga vakalevu na veivuke ni Kalou. Ia e levu tale ga era biuta rawa na ka era bobula nira qaravi vakavuniwai. Kena vakaraitaki e kaya e dua na tagane o Allen: “Dua na ka na momosi ni yagoqu niu sa biuta na gunu. Dina au sa vukei tiko vakayalo, ia e vinakati tale ga meu qaravi vakavuniwai.”
E vakacala na iVolatabu mo vakayagataka na wainimate gaga ni o tauvimate?
Sega. E kaya na iVolatabu ni rawa ni vakayagataki na alakaolo ni o tauvimate, se me vakalailaitaka nona mosi e dua e voleka ni mate. (Vosa Vakaibalebale 31:6; 1 Timoci 5:23) Ia ena rawarawa sara mo bobula ena alakaolo se wainimate gaga. c E ka vakavuku gona mo kila na leqa e rawa ni vakavuna, qai qarauna nomu vakayagataka eso na wainimate me vaka na painkiller.—Vosa Vakaibalebale 22:3.
a Dina ni vakabibitaki ena ulutaga qo na bobula ena wainimate gaga. Ia e yaga tale ga na kena ivakavuvuli vakaivolatabu vei ira na bobula ena alakaolo, tavako, kana, veimauilavo, iyaloyalo vakasisila kei na sala ni veikilai ena internet.
b Na yaca ni Kalou o Jiova. (Same 83:18) Wilika na ulutaga, “O Cei o Jiova?”
c E veivuke vakalevu na valenibula se vanua era qaravi kina na dau vakayagataka vakasivia na gunu se alakaolo. Meda dikeva vinaka sara na ivakarau ni veiqaravi vakavuniwai ena dui ganiti keda.—Vosa Vakaibalebale 14:15.