E Vakadinadinataki ena Parofisai me Baleti Jisu ni o Koya ga na Mesaia?
Kena isau vakaivolatabu
Io. Ni tiko e vuravura o Jisu a vakayacora e levu na parofisai me baleta na “Mesaia na iLiuliu,” o koya ena “iVakabula kei vuravura.” (Taniela 9:25; 1 Joni 4:14) Na gauna mada ga e mate oti kina e vakayacora tiko ga na parofisai me baleta na Mesaia.—Same 110:1; Cakacaka 2:34-36.
Cava na ibalebale ni “Mesaia”?
Na vosa vakaIperiu Ma·shiʹach (Mesaia) e tautauvata kei na vosa vaKirisi Khri·stos (Karisito), e kena ibalebale, “Lumuti.” Koya gona o “Jisu Karisito” e kena ibalebale, “Jisu na Lumuti,” se “Jisu na Mesaia.”
Ena gauna vakaivolatabu ni dua e lesi ena itavi lavotaki ena sova e uluna na waiwai. (Vunau ni Soro 8:12; 1 Samuela 16:13) Na Kalou a lesi Jisu me Mesaia, na itutu e soli vakalevu kina vua na lewa. (Cakacaka 2:36) Ia e sega ni lumuti Jisu ena waiwai, e lumuti koya ga ena yalotabu.—Maciu 3:16.
Rawa ni vica vata e vakayacori vei ira na parofisai me baleta na Mesaia?
Sega. Me vaka ga na kena kilai e dua na tamata ena ivakatakilakila ni qaqalo ni ligana, na vakayacori ni parofisai e dusia ga e dua na Mesaia se Karisito. Ia e kaya na iVolatabu nira na “basika mai na Karisito lasu kei na parofita lasu mera vakaraitaka eso na ivakatakilakila lelevu kei na ka veivakurabuitaki mera veivakacalai kina, ke rawa, o ira mada ga na digitaki.”—Maciu 24:24.
E rawa ni basika na Mesaia ena gauna se bera mai?
Sega. E parofisaitaka na iVolatabu ni na basika na Mesaia mai na yatukawa i Tui Tevita. (Same 89:3, 4) Ia sa yali na nodra ivolatukutuku ni kawa na Jiu, wili tiko kina na kawa i Tevita. E kena irairai ni vakarusai ena 70 G.V. na gauna era ravuti Jerusalemi kina na kai Roma. a Tekivu ena gauna qori, sega ni dua e rawa ni vakadinadinataka ni cavutu mai na vuvale vakatui i Tevita. Ia e qai kune na ivolatukutuku ni yatukawa qori ena gauna i Jisu, era guce kina na kena meca mera vakalasuya ni kawa i Tevita o Jisu.—Maciu 22:41-46.
E vica na parofisai me baleta na Mesaia e tiko ena iVolatabu?
E sega ni vakadeitaki rawa na kena iwiliwili. Kena ivakaraitaki, e rawa ni veisau na iwalewale e wiliki kina na levu ni parofisai e vakamatatataki koya tiko na Mesaia. E levu na parofisai me baleta na Mesaia e cavuti ena Aisea 53:2-7. De dua eso era na okata na veitikina kece qori me dua ga na parofisai, eso tale era na rairai nanuma ni vica vata na parofisai e vakamacalataki tiko kina.
Eso na parofisai me baleta na Mesaia e vakayacora o Jisu
Parofisai |
Laurai ena |
Vakayacori |
---|---|---|
Kawa i Eparama |
||
Kawa ni luve i Eparama o Aisake |
||
Sucu ena Yavusa o Isireli o Juta |
||
Mai na yatukawa vakaturaga i Tui Tevita |
||
Goneyalewa savasava o tinana |
||
Sucu e Peceliema |
||
Vakatokai me Imanueli b |
||
iTekitekivu Lailai |
||
Era vakamatei na gone ni oti ga vakalailai nona sucu |
||
Kacivi mai Ijipita |
||
Vakatokai me kai Nasareci c |
||
Talai e liu e dua na mata |
||
Lumuti me Mesaia ena 29 G.V. d |
||
Vakadonui koya na Kalou me Luvena |
||
Yalogu me baleta na vale ni Kalou |
||
Daukacivaka na itukutuku vinaka |
||
Vakacila rarama ena nona cakacaka vakaitalatala e Kalili |
||
Daucakamana me vakataki Mosese |
||
Tukuna na vakasama ni Kalou me vakataki Mosese |
||
Vakabula e levu na tauvimate |
||
Sega ni via rogo |
||
Lomani ira na rarawa tu |
||
Vakaraitaka na lewadodonu ni Kalou |
||
Daunivakasala Vuku |
||
Kacivaka na yaca i Jiova |
||
Vakayagataka na ivakatautauvata |
||
iLiuliu |
||
Levu era sega ni vakabauti koya |
||
Vatu ni veivakatarabetaki |
||
Levu era cati koya |
||
Sega na yavu vinaka ni nona cati |
||
Curu vakaturaga e Jerusalemi ena asa |
||
Era vakacaucautaki koya na gone |
||
Lako ena yaca i Jiova |
||
Liumuritaki koya nona itokani |
||
Liumuritaki ena 30 na tikinisiliva e |
||
Era biuti koya nona itokani |
||
Beitaki vakailasu |
||
Galu tu ga e matadra na veibeitaki |
||
Kasiviti |
||
Moku na uluna |
||
Kuita |
||
Vosota nona mokulaki |
||
Era bukiveretaki koya na iliuliu ni matanitu |
||
Vako ruarua na yavana kei na ligana ena kau |
||
Era vakawirimadigitaka nona isulu |
||
Okati me ivalavala ca |
||
Vakasewasewani, vakacacani |
||
Vakararawataki ena vukuda na ivalavala ca |
||
Kena irairai ni guilecavi koya na Kalou |
||
Vagunuvi ena viniqa kei na waini e waki vata kei na wai wiwi |
||
Karamaca ni bera ni mate |
||
Solia nona bula vua na Kalou |
||
Mate ena vukuda |
||
O koya na isoro me bokoci kina na ivalavala ca |
||
Sega ni musu e dua nona sui |
||
Lausua |
||
Bulu kei ira na vutuniyau |
||
Vakaturi mai na mate |
||
Sosomitaki o koya a liumuritaki Jisu |
||
Dabe tiko ena ligaimatau ni Kalou |
a E kaya na ivola na McClintock and Strong’s Cyclopedia: “Sega ni vakataratutu ni a se tu vinaka tu na nodra ivolanikawabula na vuvale kei na yavusa Jiu ni bera na kena rusa o Jerusalemi, e qai kawaboko ga ena veivakarusai oya.”
b Na yaca vakaIperiu Imanueli e kena ibalebale, “Tiko kei Keda na Kalou,” qori e vakamacalataki Jisu sara ga na nona itavi vakaMesaia. Na nona bula e vuravura kei na nona cakacaka e vakadinadinataka ni tiko kei ira nona tamata na Kalou.—Luke 2:27-32; 7:12-16.
c Na vosa “Nasareci” e vakadewataki mai na vosa vakaIperiu neʹtser, e kena ibalebale, “kadre.”
d Raica na ulutaga, “E Tukuna na Parofisai i Taniela na Gauna ena Tadu Mai Kina na Mesaia,” me baleta na ivakamacala ni tuvai ni gauna ena iVolatabu e dusia na 29 G.V., na gauna a basika kina na Mesaia.
e Na parofisai qo e tiko ena ivola i Sakaraia, ia e kaya na dauvolai iVolatabu o Maciu ni “cavuta na parofita o Jeremaia.” (Maciu 27:9) Ena so na gauna e dau biu toka ena iwasewase i liu ni iVolatabu na vola i Jeremaia e vakatokai “na Parofita.” (Luke 24:44) De dua ni cavuti “Jeremaia” o Maciu, e dusia na iwasewase taucoko ni ivola, okati kina na ivola i Sakaraia.