AYEGHLE 12
DZIA 119 Bia yiène bele mebun
Tsinighe naa wa wulu ya mebun
« Bia wulu ya mebun, se ki ya mis » (2 BECOR. 5:7).
É DZAM BIA YE YEN
Bia ye yen aval bi ne tsini naa bia wulu ye mebun éyong bia ñong bura minkighan.
1. Amu dzé Pablo a mbe mevakh été nfa aval a nga belan éning dzèñ ?
NTÔÔ Pablo a mbe é yem naa be nkuna ñe wiñ, ve, a mbe a bele abuiñ mekalgha ya tobe mevakh ébe aval a nga belan éning dzèñ. Éyong a mbe é siman éning a mbe a bele melu mvus, a mbe dzô naa : « Me maneyang nkare mbii, me va baghle mebun » (2 Tim. 4:6-8). Pablo a nga ñong minkighane mi ne fakh ésèñ a nga bo akal Jehôva, ye tobe ndzi-n’nem naa, Jehôva a mbe mevakh akal ésèñ té. Bia fe, bia kômô ñong mbemba minkighan, ye bele ayebe Nzame. Aval avé bi ne de bo ?
2. A wulu ya mebun da yili za dzam ?
2 Pablo a nga dzô émièn ye bekristen bevoo naa : « Bia wulu ya mebun, se ki ya mis » (2 Becor. 5:7). Za dzam Pablo a nga kômô dzô ? A Bible été, éfiè « a wulu », biyong bizing é wôla yili, aval moan môr a top naa a ning. Éyong môr a wulu fave ya mis, a ñong minkighane mi tsii fave ébe é mam a yen, a wokh, ye wôran nfa ya nsôn. Nfa mboo, éyong môr a wulu ya mebun, a ñong minkighane mi tsii ya mebun a bele ébe Jehôva Nzame. Mimboane mièñ mia lere naa, a bele ndzi-n’nem ébe Nzame naa a ye borane ñe, naa a ye ñong abuan éyong a béé melepgha Jehôva me ne Nkobe wèñ été (Bya 119:66 ; Behéb. 11:6).
3. Za biborane bia so éyong bia wulu ya mebun ? (2 Becorinthien 4:18).
3 É ne bebela naa, bia besese bi wôla ñong minkighane mi tsii ébe é mam bia yen, bia wokh ye wôran. Ve, bia ye tubane mindzukh nge bia ñong bura minkighane bi bembe fave ébe é mam bia yen, nge ki a wokh. Amu dzé ? Amu naa, é mam bia wôran nfa ya nsôn me ne bia dukh biyong bizing. Amben déé se ki nèè, nge bia wulu fave ye é mam bia yen, a wokh ye wôran nfa ya nsôn, éyong ézing, bi ne sughlane bian nkômane Nzame nge ki melepgha mèñ (Eccl. 11:9 ; Mat. 24:37-39). Vedèè, éyong bia wulu ya mebun, é ne bia ébubu a ñong minkighane « mia ve Nti n’nem mbeng » (Beéph. 5:10). A béé melepgha Nzame da ve bia mvoa a n’nem ye ve bia ña mevakh (Bya 16:8, 9 ; Esaïe 48:17, 18). Ye naa, nge bia tsini naa bia wulu ya mebun, bia ye bele éning é ne mbèmbèè (a lang 2 Becorinthien 4:18).
4. Aval avé môr a ne yem nge a wulu ya mebun nge ki ya mis ?
4 Aval avé bi ne yem nge bia wulu ya mebun nge ki ya mis ? Bi ne sili bia bebién minsili mi : Mam mevé ma wulu minkighane miam ? Ye ma bembe fave ébe é mam ma yen ya mis ? Nge ki, ye ma likh naa melepgha Jehôva éme me wulu ma ? N’yeneghan ane bi ne tsini naa bia wulu ya mebun ébe é bura be-mam melal ma : éyong bia top ésèñ, éyong bia top é môr bia ye lukh, ye éyong Ékôan da lere bia zen. Ébe kada dzam ye été, bia ye yen é mam bia yiène fas naa, bi ñong mbemba minkighan.
ÉYONG BIA TOP ÉSÈÑ
5. Za dzam bia yiène fas éyong bia top ésèñ bia ye bo ?
5 Bia besese bia kômô dzale mekômgha mèè ye éma me ye é nda-bôr dzèè (Eccl. 7:12 ; 1 Tim. 5:8). Bisèñ bizing bia yem yaane a lôr ébi bivoo. Bisèñ bité bi ne vole mbo-ésèñ naa, a bele abuiñ mono aval da ve naa a baghle é nda-bôr dzèñ ye ñiè abim mono nfeng akal melu ma zu. Bisèñ bivoo ki, bi ne yaane avitsang mono ye ve mbo-ésèñ naa, a ve é nda-bôr dzèñ fave é vôm ba tobe, bitôp, ye bidzi. Éyong bia top ésèñ ézing, da yiène naa, bi dzeng naa bia yem abim mono ba ye yaane bia. Vedèè, nge môr ézing a dzeng naa a top ésèñ é simane fave dzam té, a lere naa a wulu ya mis.
6. Aval avé bi ne wulu ya mebun éyong bia top ésèñ ? (Behébreu 13:5).
6 Nge bia wulu ya mebun, bia ye fe fas aval ésèñ bi va top da ye name angom bi bele ya Jehôva. Bi ne sili bia bebièn naa : ‘Ye ésèñ té da ye me tsini naa me bo é mam Jehôva a fem ?’ (Mink. 6:16-19). ‘Ye da ye ve naa me bukh bisulan, me taa fe lôr abuiñ tam minkanghle, nge ki éyong ma yeghe Bible ? Ye fe naa, ye da ye ve naa, me tobe é nda-bôr dzam ôyap ébe abuiñ tam ?’ (Beph. 1:10). Nge bia yalane ôwé ébe minsili mité, da ye bo mbeng naa bi taa yebe ésèñ té, amben bisèñ bi ne ndzukh a yen éyong di. Amu naa bia wulu ya mebun, bia ñong minkighane mia lere naa, bi bele ndzi-n’nem naa Jehôva a ye dzale mekômgha mèè aval émièn a siman (Mat. 6:33 ; a lang Behébreu 13:5).
7-8. Aval avé moadzang ézing ye America ya nkièñ, a nga lere naa a wulu ya mebun (A daghe fe évaghle).
7 Bilighan aval moadzang ézing ye America ya nkièñ, ba luè naa Javier a, a nga lere naa a wulu ya mebun. A dzô naa : « Me nga ke sili é mura ésèñ be nga ye yaane ma abuiñ mono ébe biyong bibèñ a lôr édi me mbe me bele, ye naa, me nga ye de bira dzing. » Vedèè, Javier a mbe é bira kômô bo mpwaghe mefan. A koghle naa : « Be nga dzô me naa me ke kobe ye é môr a top bebo-bisèñ. Ve kaa naa me ke ñe yen, me nga yaghlane naa me bele avole ye ndzi-n’nem naa, Jehôva a yem é dzam da dang mbeng akal dam. Me mbe mé kômô bele bura meyem ésèñ, ve, méé nga kômô ki yebe ésèñ té, nge déé nga ye ki me vole a dzale minsonghane mi ya nsisim miam. »
8 Javier a kane naa : « Éyong me mbe mé kobe ye môr té, éde a nga dzô me naa, ma ye bo mé sèñ a lôr mewala ma yiène sèñ. Ye mbemba fulu, me nga dzô ñe naa, méé se ki de bo akal ésèñ minkanghle dam. » Ane Javier a nga tep ésèñ té. Besono bebèñ ôsu, ane a nga sum ésèñ mpwaghe mefan. Mbu té mboo-mboo, a nga yen ésèñ a bo étun éyong. A dzô naa : « Jehôva a nga bèè meyaghlane mam, ye ve ma ésèñ da yiène ésèñ mpwaghe mefan dam. Me ne édedèè mevakh naa me va yen ésèñ da likh naa me bele abuiñ tam naa me sèhane Jehôva ye fe bobedzang ye bekal bam. »
Nge ba kômô wô bere nkông ésèñ, ye ntopbane wiè wa ye lere naa, ô ne ndzi-n’nem naa Jehôva a yem é dzam da dang éban akal duè ? (A daghe bifaghle 7-8)
9. Za ayeghle wa ñong ye éfônane Trésor ?
9 Za dzam bi ne bo nge bi yene naa ésèñ dèè, daa likh ki bia naa bi wulu ya mebun ? N’ñonghan éfônane Trésor, moadzang ye Congo. A kane naa : « Nféféñ ésèñ dam, é mbe aval ésèñ me mbe mé yi. Abim mono be mbe bé yaane ma é mbe dé lôt ébe biyong bilal, abim mono me mbe me bele n’nôm ésèñ dam, ye naa, bôr be nga bira me kang. » Ve, Trésor a mbe é bira makh bisulan amu a mbe é sèñ a lôt mewala a yiène sèñ. Bebo-bisèñ bevoo be nga yemle fe ñe naa a shuale bôr mbia be-mam mbanegha ô mbe wé bo. Trésor a mbe é kômô kôrô ésèñ té, ve a mbe é ko wong naa a tobe kaa ésèñ. Dzé é nga vole ñe ? A dzô naa : « Nten Habacuc 3:17-19 ô nga vole ma a wokh naa, nge ma dzimle abim ba yaane ma, Jehôva a ye me baghle aval émièn a siman. Ane me nga kôrô ésèñ té. » A sughlane dzô naa : « Abuiñ bedjiè be ye mimbanegha ba simane naa, môr a ne yebe naa a dzimle mam mesese, ane é nda-bôr dzèñ ye mam me ya nsisim akal ésèñ da yaane abuiñ mono. Me ne mevakh été amu me nga baghle élar dam ye Jehôva ye édi me bele ye é nda-bôr dzam. Mbu mboo ôsu vèè, Jehôva a nga vole me naa, me yen ésèñ da ve naa me ning ye abim me bele, ye bele abuiñ tam akal bisèñ bi ya nsisim. Éyong bia tele Jehôva ôsu éning dèè, bi ne bele mindzukh mi mono biyong bizing, ve Jehôva a ye bia baghle. » Ôwé, nge bia tobe mebun ébe melepgha ye mengiagh Jehôva, bia ye tsini naa bia wulu ya mebun, éyong té, ñe a ye borane bia.
ÉYONG BIA TOP É MÔR BIA YE LUKH
10. Dzé é ne bia tsini naa bi wulu ya mis éyong bia top é môr bia ye lukh ?
10 Alughan é ne é das Jehôva, éde, da yiène naa bi kômô lughan. Éyong a siman aval môr a kômô lukh, kal dzèè a ne daghe aval môr a ne, aval a yene ô mis, éwogha dèñ, aval a belane mono, meyem a bele a nda-bôr dzèñ été, ye fe nge a ve naa a wôrane mevakh b. Mam meté me ne éban. Vedèè, nge a daghe fave mam meté, é ne bo naa kal dzèè té a wulu ya mis.
11. Aval avé bi ne wulu ya mebun éyong bia yiène top é môr bia lukh ? (1 Becorinthien 7:39).
11 Jehôva a ne édedèè mevakh ya é bobedzang ye bekal bèè ba bèè melepgha mèñ éyong ba top é môr ba ye lukh ! Éfônan, ba dzale ya n’nem ôse, é tsîn atsing da dzô naa be tare lôr « éto étong » kaa naa be sum lèè minlang mi alukh (1 Becor. 7:36). Ba top é môr ba ye lukh bé daghe mefulu Jehôva a dzô naa, éme ma ve naa môr a bo mbemba n’nôm nge ki mbemba ngal (Mink. 31:10-13, 26-28 ; Beéph. 5:33 ; 1 Tim. 5:8). Nge é môr éé se ki moan Bengaa a lere naa a dzing be, ba ye bèè é tsîn atsing da dzô naa, môr a yiène lughane « fave ébe Nti » bia yen nten 1 Becorinthien 7:39 (a lang). Ba tsini naa ba wulu ya mebun, ye ndzi-n’nem naa Jehôva a ye be ve é dzam ba yi a lôr moan môt (Bya 55:22).
12. Za ayeghle bia ñong ye éfônane Rosa ?
12 N’ñonghan éfônane Rosa, kal dzèè ézing a ne mpwaghe mefan a Colombia. Mbanegha wèñ ô nga ve naa, a bo é sèñ ye é fam déé se ki moan Bengaa. Éde, fam té é nga sum lere naa a dzing ñe. Rosa a mbe é dzing a yen ñe. A dzô naa : « A mbe é yene ane a ne mbemba môt. A mbe é vole bôr kaa yane dzam ézing ayat é vôm a mbe a too, kaa ki bo mbia be-mam. Me mbe mé dzing aval a mbe é tobe ye ma. A mbe a bele mefulu ma dzeng ébe é fam é ne me bo n’nôm, ve dzam dèè, éé mbe ki moan Bengaa. » A tsini ôsu ye dzô naa : « É mbe ndzukh naa me dzô ñe naa maa yebe ki élar a nga kômô naa bia ñe bi bele, amu naa, dzam té éde me mbe mé kômô. Tam té, me mbe mé wôrane naa me ne étam ye kômô lughan, ve kaa yen é môr me ne lughane ñe ékôan été. » Ve, Rosa éé dzi ki bembe fave ébe é mam a mbe é yen ya mis. A nga fas aval nkighane té ô mbe name élar a mbe a bele ya Jehôva. Asughlan, ane a nga sim naa a lôr tam ye fam té, ye bembe ébe bisèñ bièñ bi ya nsisim. Ôyôm tam ôsu vèè, be nga luè ñe a Sikôlô akal bekare fuèñ be ye Édjié, ye naa, éndagha a ntoo ngura aval mpwaghe mefan. Rosa a dzô naa : « Jehôva a nga dzale n’nem wom ya abuiñ mevakh. » Amben déé se ki ébubu naa bi wulu ya mebun éyong mam mézing me tsii bia a n’nem, ve éyong bia likh naa Jehôva éñe a wulu bia, bia ñong biboran éyong ésese.
ÉYONG ÉKÔAN DA LERE BIA ZEN
13. Dzé é ne bia ve naa bi wulu ya mis éyong Ékôan da lere bia zen ?
13 Ékôan é wôla bia lere zen ngalane bemvene, bedeghe bikôan, mintem bikôan nge ki Tsîn Ékôan, nfa ékang bia ve Jehôva. Ve, za dzam é ne boban nge biaa tugha ki wokh é zen ba lere bia ? A ne kuiñ naa, bi nga sum yen fave minfa mi ne abé mi ne bia name. Bi ne fe sum bembe ébe bikop é bobedzang be va lere bia zen té.
14. Dzé da ye bia vole naa bi wulu ya mebun éyong Ékôan da lere bia zen ? (Behébreu 13:17).
14 Éyong bia wulu ya mebun, bi ne ndzi-n’nem naa Jehôva éñe a wulu ye Ékôan, ye naa, a yem étéñ bi tele. Akal té éde bia bo mewokh avôô ye bo de ye mbemba ôsiman (a lang Behébreu 13:17). Bia yebe naa, mewokh bia bo ma ve naa élar é bo ékôan été (Beéph. 4:2, 3). Bi too ndzi-n’nem naa, amben é bobedzang ba wulu bia ba bo bikop, Jehôva a ye borane bia nge bia bo be mewokh (1 Sam. 15:22). Bi bele mebun naa, Jehôva a ye kôm é mam maa wulu ki mvèñ, é tam da yiène (Michée 7:7).
15-16. Dzé é nga vole moadzang ézing naa a wulu ya mebun éyong a mbe a bele bisô ébe é zen Ékôan é nga lere ñe ? (A daghe fe évaghle).
15 N’yeneghan éfônane da ngône biborane bia so, éyong bia wulu ya mebun. Amben nkobe ba bira kobe a Perú a ne Paña, abuiñ minlô mi ya menda-mebôr ba bira kobe minkobe be nga byale mio. Nkobe mboo ye été ô ne Quechua. Ébe abuiñ mimbu, bobedzang ye bekal bèè ba kobe Quechua be nga dzeng é bôr ba kobe nkobe té abeng minkanghle deba. Vedaa, nfa ye naa be bo metsing me ya ngoman mewokh, éde be nga songhane mam mézing nfa aval ba sum nkobe ye bôr minkanghle (Bero. 13:1). Asughlan, bobedzang bézing be nga sili nge dzam té é nga ye faa ve naa, ésèñ minkanghle deba é wulu mbeng. Amu naa, bobedzang be nga béé minféféñ minsonghane mité, éde Jehôva a nga borane mengu’u be nga ve naa, be yen abuiñ bôr ba kobe Quechua.
16 Kevin, mvene ézing ye ékôan ba kobe Quechua, a mbe môr mboo ye été. A dzô naa : « Me nga dzô mamièn naa “bia ye bo yè naa bi yen é bôr ba kobe Quechua” ? » Za dzam Kevin a nga bo ? A dzô naa : « Me nga simane nten Minkana 3:5. Ye simane nlang Moisés. A nga yiène kulu ayong Israel Egipto ye kee be Évele mang, é vôm ô mbe wé yene ane béé mbe ki tup é Begipcios nge ki Bégyptien be mbe bé dzirane be. Mben aval té, Moisés a nga bo mewokh, éde Jehôva a nga borane mewokh mèñ aval éé mbe ki da siman » (Akô. 14:1, 2, 9-11, 21, 22). Kevin a mbe nkoghane naa a songhan aval a mbe é bo ésèñ minkanghle dèñ. Asughlan é mbe ya ? A dzô naa : « Me nga bira yaghane a yen nté mbé Jehôva a nga borane bia. Melu mvus, bi mbe bi bira wulu minkanghle, ve bi mbe bi tubane fave môr mboo nge ki bebèñ ba kobe nkobe Quechua. Éndagha, bia dang bembe mebeng minkanghle bi ne tuban abuiñ bôr ba kobe Quechua. Dzam té da ve naa, bi lèè abuiñ minlang, bi ke fep abuiñ bôt ye sum meyeghe Bible. É nomo bôr ba tobe bisulan biè é vemang. » Ôwé, éyong bia wulu ya mebun, Jehôva a borane bia éyong ésese.
Abuiñ bôr be nga dzô bobedzang é vôm be mbe yen é bôr ba kobe Quechua bébéñ é vôm be mbe be too (A daghe bifaghle 15-16)
17. Za ayeghle ô va ñong ayeghle di été ?
17 Bi va fas aval bi ne tsini naa bia wulu ya mebun ébe mam melal me ne éban. Ve, bia yiène tsini naa bia wulu ya mebun ébe minfa misese éning dèè, ane éyong bia top metsap bia ye bo, minkighane miè nfa besikôlô bia kômô bo, nge ki éba bia kômô naa é boan bèè be bo nge bi bele be. A bo nkighane ôsese bi ne ñong, biaa yiène ki bembe fave ébe é mam bia yen ya mis, ve, bia yiène fe daghe élar bi bele ya Jehôva, a bèè melepgha mèñ, ye ve mebun ébe é ngiagh dèñ naa, a ye bia kale. Nge bi bo de, bia ye bele ngu’u ye a « wulu ya éyôla Jehôva é Nzame wèè, mbèmbèè ya mbèmbèè » (Michée. 4:5).
DZIA 156 Ye mebun mam
