در تعلیم مهارت کسب کنید

‏«کلام را موعظه کن،‏ .‏ .‏ .‏ با صبر بسیار و هنرِ تعلیم،‏ اصلاح،‏ توبیخ و تشویق نما.‏» —‏ ۲تیموتاؤس ۴:‏۲‏،‏ د ج.‏

۱.‏ عیسی به شاگردانش چه وظیفه‌ای واگذار کرد و خود چه نمونه‌ای گذاشت؟‏

هرچند عیسی با معجزات شفابخش خود مایهٔ شگفتی مردم بود،‏ اما در بین آنان به عنوان معلّم شناخته شده بود نه معجزه‌گر یا شفادهنده.‏ (‏مَرقُس ۱۲:‏۱۹؛‏ ۱۳:‏۱‏)‏ اعلام خبر خوش پادشاهی خدا مهم‌ترین فعالیت در زندگی عیسی بود.‏ امروزه نیز برای پیروان او چنین است.‏ مسیحیان موظفند به فعالیت شاگردسازی ادامه دهند.‏ آنان به مردم تعلیم می‌دهند تا تمامی اموری را که عیسی فرمان داده است حفظ کنند.‏ —‏ متّیٰ ۲۸:‏۱۹،‏ ۲۰‏.‏

۲.‏ برای این که بتوان وظیفهٔ بشارت را به انجام رساند چه باید کرد؟‏

^۲ برای این که بتوانیم فعالیت شاگردسازی را به انجام رسانیم باید مرتباً مهارت‌ها و توانایی‌های خود را در تعلیم  دادن تقویت کنیم.‏ پولُس رسول بر اهمیت این امر تأکید نمود و به دوست خود تیموتاؤس نوشت:‏ «به دقت،‏ مراقب شیوهٔ زندگی و تعلیم خود باش.‏ در آن‌ها پایداری کن،‏ که اگر چنین کنی خویشتن و شنوندگانت را نجات خواهی داد.‏» (‏۱تیموتاؤس ۴:‏۱۶‏،‏ ترجمهٔ هزارهٔ نو‏)‏ منظور پولُس از تعلیم دادن تنها انتقال دانش و اطلاعات نیست.‏ او به مسیحیان یادآور شد که «هنر تعلیم» را بیاموزند؛‏ یعنی روشی در تعلیم که روی افکار و احساسات افراد اثر گذارد و آنان را بر انگیزد تا تغییراتی در زندگی‌شان ایجاد کنند.‏ حال چگونه می‌توانیم هنگامی که به مردم خبر خوش پادشاهی خدا را می‌رسانیم این هنر را بیاموزیم و در آن پیشرفت کنیم؟‏ —‏ ۲تیموتاؤس ۴:‏۲‏.‏

‏«هنر تعلیم» را بیاموزیم

۳،‏ ۴.‏ الف)‏ چطور می‌توانیم «هنر تعلیم» را بیاموزیم؟‏ ب)‏ مدرسهٔ خدمت تئوکراتیک چگونه به ما کمک می‌کند تا معلّمینی آزموده گردیم؟‏

^۳ یک فرهنگ لغت واژهٔ «هنر» را چنین تعریف می‌کند:‏ «هنر مهارتی است که از راه مطالعه،‏ مشاهده و تمرین کسب می‌شود.‏» ما باید به این سه جنبه توجه داشته باشیم تا بتوانیم معلّمینی کارآزموده و ماهر در فعالیت بشارت گردیم.‏ برای تعلیم باید ابتدا خود درک صحیحی از موضوع داشته باشیم و این مستلزم مطالعه و دعاست.‏ (‏مزمور ۱۱۹:‏۲۷،‏ ۳۴ خوانده شود.‏‏)‏ مشاهدهٔ نحوهٔ آموزش مبشّرانِ کارآزموده به ما کمک می‌کند تا شیوه‌های آموزشی آنان را بیاموزیم و آن را سرمشق قرار دهیم.‏ همچنین با به‌کارگیری و تمرین آموخته‌های خود می‌توانیم توانایی‌ها و مهارت‌های خود را بهتر سازیم.‏ —‏ لوقا ۶:‏۴۰؛‏ ۱تیموتاؤس ۴:‏۱۳-‏۱۵‏.‏

^۴ یَهُوَه معلّم اعظم ماست.‏ او از طریق سازمان زمینی خود راهنمایی‌های لازم را برای پرستندگانش فراهم آورده است تا بتوانند خبر خوش کلام او را موعظه کنند.‏ (‏اِشَعْیا ۳۰:‏۲۰،‏ ۲۱‏)‏ برای این منظور هر هفته در جماعات،‏ مدرسهٔ خدمت تئوکراتیک برگزار می‌شود.‏ این مدرسه به مبشّران کمک می‌کند تا بشارت‌دهندگانی کارآزموده گردند.‏ در این مدرسه کتاب اصلی آموزش کتاب مقدّس است.‏ کلام الهامی یَهُوَه است که به ما می‌گوید چه چیز را آموزش دهیم.‏ به علاوه نشان می‌دهد که چه روش‌های آموزشی‌ای مناسب و ثمربخش است.‏ مدرسهٔ خدمت تئوکراتیک همواره به ما یادآور می‌شود برای این که معلّمینی ماهر شویم باید کتاب مقدّس را اساس آموزش خود قرار دهیم،‏ به نحوی مؤثر از شیوهٔ سؤال و جواب استفاده کنیم،‏ شیوهٔ آموزشی ساده‌ای را دنبال کنیم و به دیگران علاقهٔ واقعی نشان دهیم.‏ در اینجا هر یک از این نکات را بررسی می‌کنیم.‏ در انتها خواهیم دید که چگونه می‌توان به شخص کمک کرد تا خود به نتیجهٔ صحیح برسد.‏

کلام خدا را اساس آموزش‌تان قرار دهید

۵.‏ بر چه اساسی باید تعلیم دهیم و چرا؟‏

^۵ تعالیم عیسی،‏ بزرگ‌ترین معلّم تمامی اعصار بر اساس کتاب مقدّس بود.‏ (‏متّیٰ ۲۱:‏۱۳؛‏ یوحنّا ۶:‏۴۵؛‏ ۸:‏۱۷‏)‏ عیسی همواره سخن آن که او را فرستاده بود می‌گفت نه سخن خود را.‏ (‏یوحنّا ۷:‏۱۶-‏۱۸‏)‏ در آموزش به دیگران عیسی سرمشق ماست.‏ اساس آموزش‌مان در مطالعهٔ کتاب مقدّس با علاقه‌مندان و در موعظهٔ خانه‌به‌خانه باید کلام خدا باشد.‏ (‏۲تیموتاؤس ۳:‏۱۶،‏ ۱۷‏)‏ استعداد و توانایی ما هر چقدر هم که باشد هیچ‌گاه با قدرت و نفوذ کلام الهام‌شدهٔ خدا برابری نمی‌کند.‏ بلی،‏ کلام خدا قدرتمند و بانفوذ است.‏ اگر می‌خواهیم به شاگردانمان کمک کنیم تا نکته‌ای را  درک نمایند بهترین روشِ آموزش استفاده از کلام خداست.‏ آنان را تشویق کنید تا خود نکته مورد نظر را در کتاب مقدّس بخوانند و به دیدگاه کلام خدا پی ببرند.‏ —‏ عبرانیان ۴:‏۱۲ خوانده شود.‏

۶.‏ یک معلّم مسیحی چگونه می‌تواند به شاگردش در درک مطلبی کمک کند؟‏

^۶ واضح است که هر معلّم مسیحی باید خود را از قبل برای مطالعه با شاگردش آماده سازد.‏ از پیش روی آیات ارجاعی تعمّق کند و تصمیم گیرد که هنگام مطالعه کدام یک از آیات را او یا شاگرد بخواند.‏ اغلب بهتر است آیاتی را بخوانیم که اساس اعتقادات را تشکیل می‌دهند.‏ همچنین باید به شاگرد خود در درک مطلبی که خوانده است کمک نماییم.‏ —‏ ۱قُرِنتیان ۱۴:‏۸،‏ ۹‏.‏

استفاده از سؤالات سنجیده و تأمّل‌برانگیز

۷.‏ چرا در امر آموزش سؤال کردن بسیار مفید است؟‏

^۷ با مهارت یافتن در طرح سؤالات سنجیده و تأمّل‌برانگیز می‌توانیم شاگرد را بر آن داریم که طرز فکر خود را اصلاح کند.‏ بعد از خواندن آیه‌ای از کتاب مقدّس به جای این که خود مفهوم آن را توضیح دهیم می‌توانیم از او بخواهیم که او آن را توضیح دهد.‏ بعضی اوقات برای درک موضوع مورد بحث لازم است سؤال یا سؤالاتی را از او بپرسیم.‏ در واقع با سؤال کردن از شاگرد خود به او کمک کرده‌ایم دلیل هر نتیجه‌گیری‌ای را درک کند و از آن اطمینان حاصل نماید.‏ —‏ متّیٰ ۱۷:‏۲۴-‏۲۶؛‏ لوقا ۱۰:‏۳۶،‏ ۳۷‏.‏

۸.‏ چگونه می‌توانیم به افکار و احساسات شاگردمان پی ببریم؟‏

^۸ روش مطالعه‌ای که در نشریات ما بکار گرفته می‌شود به صورت سؤال و جواب است.‏ بدون شک شاگردانمان بعد از مدتی به این شیوهٔ مطالعه خو می‌گیرند و می‌توانند جواب سؤالات را در بندها بیابند و پاسخ دهند.‏ با وجود این معلّمی کارآزموده و بصیر تنها به جواب صحیح شاگردش اکتفا نمی‌کند.‏ برای نمونه،‏ شاید شاگردتان بتواند تعلیم کلام خدا را در مورد زنا توضیح دهد.‏ (‏۱قُرِنتیان ۶:‏۱۸‏)‏ اما شما با مطرح کردن سؤالاتی سنجیده می‌توانید به نظر او در مورد آن تعلیم پی‌ببرید.‏ برای مثال می‌توانید از او بپرسید:‏ «چرا کتاب مقدّس روابط جنسی خارج از زندگی زناشویی را رد می‌کند؟‏ چه نظری در مورد این تعلیم دارید؟‏ آیا برای ما مفید است که از معیارهای الٰهی اطاعت کنیم؟‏» پاسخ او به این سؤالات طرز فکرش را در مورد این تعلیم نشان می‌دهد.‏ —‏ متّیٰ ۱۶:‏۱۳-‏۱۷ خوانده شود.‏

به سادگی آموزش دهید

۹.‏ هنگام تدریس کلام خدا به شاگردمان باید چه نکته‌ای را در نظر داشته باشیم؟‏

^۹ بسیاری از تعالیم کتاب مقدّس ساده‌اند.‏ شاید کسانی که با آنان مطالعه می‌کنیم به علّت تعالیم نادرست،‏ گیج و سردرگم شده‌اند.‏ ما معلّمان کلام خدا باید به آنان کتاب مقدّس را به نحوی ساده و قابل فهم توضیح دهیم.‏ معلّم کارآزموده مطالب را ساده،‏ روشن و دقیق به شاگردش انتقال می‌دهد.‏ اگر ما این روش آموزش را دنبال کنیم تعالیم کتاب مقدّس را از آنچه هست دشوارتر نساخته‌ایم.‏ لزومی ندارد که تمامی جنبه‌های یک آیه را توضیح دهیم.‏ تنها باید به آن جنبه اشاره کنیم که به موضوع مورد بحث مربوط می‌شود.‏ همچنان که شاگردمان در راه یادگیری کلام خدا پیشرفت می‌کند به درک تعالیم عمیق آن نیز نایل می‌گردد.‏ —‏ عبرانیان ۵:‏۱۳،‏ ۱۴‏.‏

۱۰.‏ توجه به چه نکاتی به ما کمک می‌کند تا تشخیص دهیم که هر جلسه چه حجمی از مطالب را با شاگرد خود مطالعه کنیم؟‏

^۱۰ در هر جلسه باید چه مقدار تدریس کرد؟‏ برای تعیین حجم مطلب در هر جلسه نیاز به بصیرت و دوراندیشی است.‏ توانایی‌ها و شرایط شاگرد و معلّم متفاوتند،‏ اما باید این نکته را در نظر داشت که هدف ما تقویت و استوار ساختن ایمان شاگرد است.‏ بنابراین باید زمان کافی صرف کنیم که او تعالیم کتاب مقدّس را بخواند،‏ درک کند و بپذیرد.‏ پس نباید در یک جلسه بیش از ظرفیت شاگردمان به او آموزش دهیم.‏ اما از سوی دیگر می‌خواهیم مطالعه‌مان را با او پیش ببریم.‏ هنگامی که شاگردمان موضوعی را درک کرد می‌توانیم به موضوع بعدی بپردازیم.‏ —‏ کُولُسیان ۲:‏۶،‏ ۷‏.‏

۱۱.‏ از پولُس رسول در ارتباط با آموزش کلام خدا چه می‌آموزیم؟‏

^۱۱ پولُس رسول بشارت را ساده و روشن به کسانی که  برای اوّلین بار با آنان گفتگو می‌کرد اعلام می‌نمود.‏ او فردی تحصیل‌کرده بود اما از کاربرد زبانی دشوار و غیرقابل فهم دوری می‌کرد.‏ (‏۱قُرِنتیان ۲:‏۱،‏ ۲ خوانده شود.‏‏)‏ سادگی کلام خداست که صادق‌دلان را جذب و شیفتهٔ خود می‌سازد.‏ برای فهم و درک کلام خدا نیازی به تحصیلات عالی نیست.‏ —‏ متّیٰ ۱۱:‏۲۵؛‏ اَعمال ۴:‏۱۳؛‏ ۱قُرِنتیان ۱:‏۲۶،‏ ۲۷‏.‏

به شاگرد خود کمک کنید تا ارزش تعالیم را دریابد

۱۲،‏ ۱۳.‏ چه چیز ممکن است شاگرد را بر انگیزد مطابق با آموخته‌های خود عمل کند؟‏ نمونه‌ای بیاورید.‏

^۱۲ ما با در پیش گرفتن شیوهٔ آموزشی مؤثر می‌توانیم شاگرد را یاری کنیم که از تعلیم کلام خدا فایده برد.‏ او باید دریابد که آنچه می‌آموزد شخصاً به او مرتبط و برای او مفید است.‏ همچنین بیاموزد که با به کار بستن راهنمایی‌های کلام خدا زندگی بهتری خواهد داشت.‏ —‏ اِشَعْیا ۴۸:‏۱۷،‏ ۱۸‏.‏

^۱۳ برای نمونه عبرانیان ۱۰:‏۲۴،‏ ۲۵ را در نظر گیرید.‏ این آیات مسیحیان را برمی‌انگیزد که برای معاشرت نزدیک با هم‌ایمانانشان و تشویق یکدیگر گرد هم آیند.‏ اگر شاگردمان هنوز در جلسات شرکت نمی‌کند ممکن است بتوانیم به طور خلاصه برای او نحوهٔ برگزاری جلسات را توضیح دهیم.‏ شاید بتوانیم اشاره کنیم که شرکت در جلسات بخشی از پرستش ماست که از آن فایده می‌بریم.‏ سپس می‌توانیم او را به جلسات دعوت کنیم.‏ انگیزهٔ او از قبول تعالیم کتاب مقدّس باید اطاعت از خدا باشد نه راضی و خوشحال ساختن کسی که با او مطالعه می‌کند.‏ —‏ غَلاطیان ۶:‏۴،‏ ۵‏.‏

۱۴،‏ ۱۵.‏ الف)‏ شاگرد می‌تواند چه چیز را در بارهٔ یَهُوَه بیاموزد؟‏ ب)‏ شاگرد از شناخت یَهُوَه چه بهره‌ای می‌برد؟‏

^۱۴ مزیت اصلی‌ای که شاگردمان از مطالعهٔ کلام خدا و به‌کارگیری اصول آن می‌برد شناخت شخصیت یَهُوَه خدا و عشق و علاقه به اوست.‏ (‏اِشَعْیا ۴۲:‏۸‏)‏ یَهُوَه خدا نه تنها آفریننده،‏ مالک جهان و پدر آسمانی ماست بلکه خدایی است که شخصیت و توانایی‌های خود را نیز به دوستداران و پرستندگانش نشان می‌دهد.‏ (‏خروج ۳۴:‏۶،‏ ۷ خوانده شود.‏‏)‏ هنگامی که موسی می‌خواست قوم اسرائیل را از اسارت مصریان آزاد سازد یَهُوَه معنی نام خود را با عبارت «هر آنچه بخواهم خواهم شد» روشن کرد.‏ (‏خروج ۳:‏۱۳-‏۱۵‏،‏ ترجمهٔ روتِرهام [انگل‍.‏]‏‏)‏ به عبارت دیگر یَهُوَه برای به تحقق رساندن وعده‌هایش در رابطه با قوم منتخب خود هر آنچه لازم باشد خواهد شد.‏ اسرائیلیان یَهُوَه را به عنوان کسی شناختند که به نیازهای آنان رسیدگی می‌کرد،‏ برای آنان می‌جنگید،‏ آنان را نجات می‌بخشید،‏ وعده‌های خود را عملی می‌ساخت و از راه‌های دیگر قومش را یاری می‌رساند.‏ —‏ خروج ۱۵:‏۲،‏ ۳؛‏ ۱۶:‏۲-‏۵؛‏ یوشَع ۲۳:‏۱۴‏.‏

^۱۵ یَهُوَه خدا شاید به شاگردمان به همان صورتی که به موسی کمک‌هایی معجزه‌آسا رساند یاری نرساند.‏ اما وقتی ایمان شاگرد قوی شود و برای آموخته‌هایش ارزش بیشتری قائل شود و آن‌ها را بکار گیرد،‏ بدون شک درک می‌کند که برای کسب شجاعت،‏ حکمت و راهنمایی نیاز به یَهُوَه خدا و توکّل به او دارد.‏ به این شکل یَهُوَه را به عنوان شخصی قابل اعتماد و حکیم خواهد شناخت؛‏ برای راهنمایی و مشورت به او روی خواهد آورد و اطمینان خواهد داشت که به تمامی نیازهای او سخاوتمندانه رسیدگی و از او حفاظت خواهد نمود.‏ —‏ مزمور ۵۵:‏۲۲؛‏ ۶۳:‏۷؛‏ امثال ۳:‏۵،‏ ۶‏.‏

 به شاگردتان علاقه و توجه نشان دهید

۱۶.‏ چرا توانایی‌ها و مهارت‌های ما در تعلیم کلام خدا عامل اصلی نیست؟‏

^۱۶ اگر احساس می‌کنید که از مهارت کافی برای آموزش دیگران برخوردار نیستید ناامید و مأیوس نشوید.‏ چرا که یَهُوَه و عیسی بر فعالیت جهانی شاگردسازی نظارت دارند.‏ (‏اَعمال ۱:‏۷،‏ ۸؛‏ مکاشفه ۱۴:‏۶‏)‏ آنان به تلاش‌های ما برکت می‌دهند تا گفته‌هایمان در خدمت موعظه اثری رضایت‌بخش بر حقیقت‌جویان داشته باشد.‏ (‏یوحنّا ۶:‏۴۴‏)‏ محبت واقعی یک معلّم می‌تواند جای خالی مهارت‌های او را پر کند.‏ پولُس رسول به اهمیت محبت به شاگردان پی برده بود.‏ —‏ ۱تَسّالونیکیان ۲:‏۷،‏ ۸ خوانده شود.‏

۱۷.‏ چگونه می‌توانیم به شاگردمان علاقه و توجه نشان دهیم؟‏

^۱۷ همانند پولُس رسول ما نیز می‌توانیم علاقه و محبت قلبی خود را به کسانی که با آن‌ها مطالعه می‌کنیم نشان دهیم و آنان را بهتر بشناسیم.‏ احتمالاً هنگام بررسی اصول کلام خدا با آنان با شرایط زندگی‌شان بهتر آشنا می‌شویم.‏ همچنین شاید تشخیص دهیم که در چه جنبه‌هایی زندگی آنان هماهنگ با اصول کتاب مقدّس است و در چه جنبه‌هایی چنین نیست و نیاز به تغییرات دارد.‏ بلی،‏ وقتی که شاگردمان را یاری می‌کنیم تا از آموخته‌های خود در طی مطالعهٔ کتاب مقدّس استفاده کند در حقیقت به او کمک کرده‌ایم که یکی از شاگردان حقیقی مسیح گردد.‏

۱۸.‏ چرا اهمیت دارد با شاگردمان و برای او دعا کنیم؟‏

^۱۸ یکی از مهم‌ترین نکاتی که در پیشرفت شاگرد اهمیت دارد دعاست.‏ ما می‌توانیم با شاگردمان و برای شاگردمان دعا کنیم.‏ او باید تشخیص دهد که هدف ما این است که آفریدگار را بهتر بشناسد،‏ به او نزدیک‌تر شود و از راهنمایی‌های او بهره‌مند گردد.‏ (‏مزمور ۲۵:‏۴،‏ ۵ خوانده شود.‏‏)‏ وقتی که برای تلاش‌های شاگردمان در دعا از یَهُوَه برکت می‌طلبیم تا بتواند آموخته‌هایش را بکار گیرد در حقیقت به او کمک کرده‌ایم تا به اهمیت عمل به کلام خدا پی ببرد.‏ (‏یعقوب ۱:‏۲۲‏)‏ شاگرد با گوش کردن به دعای ما می‌آموزد که خود چگونه دعا کند.‏ چقدر باید خوشحال باشیم که می‌توانیم به شاگردمان کمک کنیم تا با یَهُوَه رابطه‌ای نزدیک داشته باشد!‏

۱۹.‏ در مقالهٔ بعدی چه موضوعی بررسی می‌شود؟‏

^۱۹ مایهٔ شادی است که شاهد آن هستیم که در سراسر جهان بیش از شش و نیم میلیون شاهد ‏«هنر تعلیم» را می‌آموزند و در خود تقویت می‌کنند.‏ هدف آنان این است که به انسان‌های صادق‌دل تعلیم دهند تا تمامی اموری را که عیسی فرمان داده است حفظ کنند.‏ چه نتایجی از این فعالیت جهانی حاصل شده است؟‏ در مقالهٔ بعدی پاسخ به این سؤال را بررسی خواهیم نمود.‏

مرور مقاله

‏• مسیحیان چرا باید «هنر تعلیم» را بیاموزند؟‏

‏• با استفاده از چه روش‌هایی می‌توانیم نحوهٔ آموزش‌مان را مؤثر سازیم؟‏

‏• چه چیز می‌تواند جای خالی مهارت‌های یک معلّم را پر سازد؟‏

‏[سؤالات مقالهٔ مطالعه‌ای]‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۳]‏

آیا در مدرسهٔ خدمت تئوکراتیک شرکت می‌کنید؟‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۵]‏

چرا باید از شاگردمان بخواهیم که از روی کتاب مقدّس بخواند؟‏

‏[تصویر در صفحهٔ ۱۶]‏

برای شاگردتان و با او دعا کنید