اگر خدا مسبب مصیبت و سختی‌ها نیست،‏ پس عامل قحطی و گرسنگی نکبتبار،‏ فقر بی‌امان،‏ جنگ‌های خانمان‌سوز،‏ بیماری‌های توانفرسا و فجایع طبیعی چیست؟‏ خداوند در کلامش،‏ کتاب مقدّس سه عامل اصلی مصیبت‌ها و سختی‌های بشر را برایمان روشن می‌کند.‏

1. ۱.‏ خودخواهی،‏ طمع و نفرت.‏ ‏«انسان بر همنوعِ خود به زیان او حکم می‌رانَد.‏» (‏جامعه ۸:‏۹‏)‏ انسان‌های ناکامل،‏ خودخواه،‏ شریر و بی‌رحم موجب رنج و زیان همنوعانشان بوده‌اند.‏

2. ۲.‏ حوادث غیرمنتظره.‏ ‏«دست زمان و حادثه» نیز عامل دیگر مصیبت و سختی انسان‌هاست.‏ (‏جامعه ۹:‏۱۱‏)‏ به این معنی که ممکن است شخصی بر حسب اتفاق،‏ در زمانی خاص در مکانی باشد که حادثه‌ای پیش آید یا کسی بی‌دقتی و اشتباهی بکند.‏

3. ۳.‏ حکمران شریر دنیا.‏ خداوند در کلامش دلیل اصلی مصیبت‌های بشر را آشکار می‌کند.‏ در کلام خدا آمده است:‏ «تمام دنیا زیر سلطهٔ آن شریر است.‏» (‏۱یوحنا ۵:‏۱۹‏)‏ «آن شریر» شیطان یا ابلیس است.‏ موجود روحی قدرتمندی که در ابتدا فرشتهٔ خدا بود،‏ اما به گفتهٔ کتاب مقدّس،‏ «در حقیقت استوار نماند.‏» (‏یوحنا ۸:‏۴۴‏)‏ از میان فرشتگان برخی نیز از امیال خودخواهانه‌شان پیروی کردند و در سرکشی در مقابل خدا به شیطان پیوستند که شیاطین یا دیوها خوانده می‌شوند.‏ (‏پیدایش ۶:‏۱-‏۵‏)‏ از آن زمان شیطان و دیوها سلطه و نفوذ بی‌رحمانه خود را بر دنیا اِعمال می‌کنند.‏ به خصوص در دوران ما این نفوذ بیشتر شده است.‏ اکنون ابلیس بسیار خشمگین است و مصمم است که ‹تمام ساکنان زمین را گمراه کند.‏› حاصل آن نیز مصیبت و سختی برای ساکنان زمین بوده است.‏ (‏مکاشفه ۱۲:‏۹،‏ ۱۲‏)‏ حقیقتاً که شیطان مستبدی،‏ بی‌رحم و ظالم است که از آزار رساندن به انسان‌ها و رنج آنان لذّت می‌برد.‏ پس شیطان مسبب مصیبت بشر است،‏ نه خدا.‏

نکته‌ای برای تأمّل:‏ فقط موجودی پلید و سنگدل رنج و عذاب انسان‌های بی‌گناه را می‌خواهد و مسبب آن است.‏ در حالی که کتاب مقدّس می‌گوید:‏ «خدا محبت است.‏» (‏۱یوحنا ۴:‏۸‏)‏ پس غیر ممکن است که خدا بدی کند و «قادر مطلق که شرارت ورزد،‏» چون بدی و شرارت با شخصیت پرمهر او هماهنگ نیست.‏—‏ایّوب ۳۴:‏۱۰‏.‏

با این همه شاید با خود بگویید،‏ ‹تا به کی خدای قادر مطلق به شیطان اجازه می‌دهد که با شرارت و بدی اِعمال قدرت کند؟‏› همان طور که گفتیم خدا از شرارت و بدی بیزار است،‏ حتی رنج و مصیبت‌های ما دل او را به درد می‌آورد.‏ خداوند در کلامش به ما چنین می‌گوید:‏ «تمام نگرانی‌های خود را به او بسپارید؛‏ زیرا او به فکر شماست.‏» (‏۱پِطرُس ۵:‏۷‏)‏ خدا به ما محبت دارد و قدرت ریشه‌کن کردن بی‌عدالتی و مصیبت‌های ما را نیز دارد.‏ در مقالهٔ بعد به این موضوع می‌پردازیم.‏ *