شگفتیهای طبیعت
قابلیت هورمونها در تنظیم عملکرد بدن
برای عملکرد درست بدن، جریان خون باید مقدار دقیق و مشخصی از الکترولیتها را داشته باشد؛ الکترولیتهایی مثل کلسیم. اما مقدار الکترولیتهایی که ما روزانه از طریق غذا میگیریم متفاوت است، پس بدن ما چطور میزان آنها را ثابت نگه میدارد؟
یک بدن سالم از طریق تولید، ذخیره و تزریق هورمونها در جریان خون، میزان الکترولیتها را تنظیم میکند. هورمونها مواد شیماییای هستند که فعالیتهای مختلف بدن را هماهنگ میکنند. حتی اضافه شدن مقدار خیلی کمی از یک هورمون به بدن، میتواند تأثیر بسیار زیادی روی آن داشته باشد. طبق دایرةالمعارف بریتانیکا تزریق هورمون در جریان خون یک «روند تصادفی نیست، بلکه پیچیده، دقیق و حساس است.»
برای مثال، غدههای پاراتیروئید را در نظر بگیرید. این غدهها، که معمولاً چهار غده هستند، در ناحیهٔ گردن قرار دارند و هرکدام تقریباً به اندازهٔ یک دانهٔ برنج است. آنها کوچکترین تغییر در میزان کلسیم خون را تشخیص میدهند.
وقتی میزان کلسیم خون از مقدار معینی کمتر شود، این غدهها در ظرف چند ثانیه هورمونی را در خون تزریق میکنند. این هورمون علامتی است برای استخوانها که کلسیم ذخیره شده در خود را وارد جریان خون کنند. علاوه بر این، علامتی است برای کلیهها تا کلسیم خون را تصفیه نکنند و برای رودهٔ کوچک، تا مقدار بیشتری کلسیم از غذا جذب کند.
اما اگر میزان کلسیم خون بیش از مقدار معین باشد، غدهٔ دیگری به اسم تیروئید، هورمون متفاوتی را به جریان خون تزریق میکند. این هورمون علامتی است برای استخوانها که کلسیم بیشتری جذب و در خود ذخیره کنند. این هورمون، همین طور باعث میشود که کلیهها کلسیم بیشتری را از جریان خون خارج کنند.
هورمونهایی که به آنها اشاره کردیم، تنها دو نوع از هرمونهای بسیاری هستند که فعالیتهای بدن ما را هماهنگ میکنند. در واقع، بیش از صد هورمون عملکرد بدن انسان را تنظیم میکنند.
نظر شما چیست؟ آیا قابلیت هورمونها در تنظیم عملکرد بدن، از طریق تکامل به وجود آمده یا یک طراح پشت این شگفتی است؟