Νεαροί​—Να Καθοδηγείστε από το Λόγο του Θεού

«Απόκτησε σοφία, απόκτησε κατανόηση».​—ΠΑΡ. 4:5.

1, 2. (α) Τι βοήθησε τον απόστολο Παύλο να αντιμετωπίσει την πάλη που γινόταν μέσα του; (β) Πώς μπορείτε να αποκτήσετε σοφία και κατανόηση;

«ΟΤΑΝ θέλω να κάνω το σωστό, το κακό είναι παρόν σε εμένα». Ξέρετε ποιος είπε αυτά τα λόγια; Ο ίδιος ο απόστολος Παύλος. Αν και αγαπούσε τον Ιεχωβά, υπήρχαν φορές που έπρεπε να προσπαθήσει σκληρά για να κάνει το σωστό. Πώς ένιωθε για αυτή την πάλη που γινόταν μέσα του; «Ταλαίπωρος άνθρωπος που είμαι!» έγραψε. (Ρωμ. 7:21-24) Μήπως νιώθετε και εσείς όπως ο Παύλος; Μήπως μερικές φορές δυσκολεύεστε να κάνετε το σωστό; Σας απογοητεύει αυτό, όπως και τον Παύλο; Αν ναι, μην πτοείστε. Εκείνος κατάφερε να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις που αντιμετώπιζε. Το ίδιο μπορείτε να κάνετε και εσείς.

² Ο Παύλος τα κατάφερε επειδή άφησε τον εαυτό του να καθοδηγείται από “υγιή λόγια”. (2 Τιμ. 1:13, 14) Ως αποτέλεσμα, απέκτησε τη σοφία και την κατανόηση που απαιτούνταν για να αντεπεξέλθει στις προκλήσεις και να πάρει σωστές αποφάσεις. Ο Ιεχωβά Θεός μπορεί να βοηθήσει και εσάς να αποκτήσετε σοφία και κατανόηση. (Παρ. 4:5) Έχει προμηθεύσει στο Λόγο του, την Αγία Γραφή, τις καλύτερες συμβουλές που υπάρχουν. (Διαβάστε 2 Τιμόθεο 3:16, 17) Εξετάστε πώς μπορούν οι αρχές της Αγίας Γραφής να σας ωφελήσουν στις σχέσεις σας με τους γονείς σας, στη διαχείριση των χρημάτων, καθώς και όταν είστε μόνοι σας.

Να Καθοδηγείστε από το Λόγο του Θεού στην Οικογένεια

3, 4. Γιατί μπορεί να δυσκολεύεστε να υπακούτε στους κανόνες των γονέων σας, αλλά γιατί θέτουν κανόνες οι γονείς;

³ Μήπως δυσκολεύεστε να τηρείτε τους κανόνες των γονέων σας; Γιατί μπορεί να νιώθετε έτσι; Ένας λόγος ίσως είναι η επιθυμία σας για μεγαλύτερη ανεξαρτησία. Αυτή η τάση είναι φυσιολογική. Αποτελεί μέρος της πορείας προς την ενηλικίωση. Όσο μένετε με τους γονείς σας, όμως, έχετε την υποχρέωση να τους υπακούτε.​—Εφεσ. 6:1-3.

⁴ Αν δείτε τους κανόνες και τις απαιτήσεις των γονέων σας από τη σωστή οπτική γωνία, θα σας είναι πιο εύκολο να συμμορφώνεστε. Είναι αλήθεια ότι μερικές φορές μπορεί να νιώθετε όπως η 18χρονη Μπρίελ, * η οποία είπε για τους γονείς της: «Έχουν ξεχάσει εντελώς πώς νιώθει κανείς στην ηλικία μου. Δεν θέλουν να έχω δική μου άποψη, δεν θέλουν να κάνω επιλογές, δεν θέλουν να μεγαλώσω». Σαν την Μπρίελ, ίσως πιστεύετε και εσείς ότι οι γονείς σας περιορίζουν την ελευθερία σας περισσότερο από όσο θα έπρεπε. Ωστόσο, οι γονείς σας θέτουν κανόνες κυρίως επειδή νοιάζονται για εσάς. Επιπλέον, οι Χριστιανοί γονείς γνωρίζουν ότι είναι υπόλογοι στον Ιεχωβά για τον τρόπο με τον οποίο σας ανατρέφουν.​—1 Τιμ. 5:8.

5. Πώς μπορεί να σας ωφελήσει η υπακοή στους γονείς σας;

⁵ Στην ουσία, η υπακοή στους κανόνες των γονέων σας μοιάζει με την αποπληρωμή μιας τραπεζικής οφειλής​—όσο πιο αξιόπιστοι είστε στην καταβολή των δόσεων τόσο πιο διατεθειμένη θα είναι η τράπεζα να σας παρέχει πίστωση. Παρόμοια, οφείλετε στους γονείς σας σεβασμό και υπακοή. (Διαβάστε Παροιμίες 1:8) Όσο πιο υπάκουοι είστε σε αυτούς τόσο πιο πιθανό είναι να σας παρέχουν μεγαλύτερη ελευθερία. (Λουκ. 16:10) Βέβαια, αν παραβαίνετε επανειλημμένα τους κανόνες, μην εκπλαγείτε αν οι  γονείς σας μειώσουν ή ακόμη και κόψουν εντελώς την «πίστωσή» σας.

6. Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν τα παιδιά τους να είναι υπάκουα;

⁶ Ένας τρόπος για να βοηθήσουν οι γονείς τα παιδιά τους να υπακούν στους κανόνες που θέτουν είναι το παράδειγμά τους. Η δική τους πρόθυμη υπακοή σε αυτά που απαιτεί ο Ιεχωβά πρέπει να δείχνει καθαρά ότι οι κανόνες του Θεού είναι λογικοί. Έτσι θα είναι πιο εύκολο για τους νεαρούς να βλέπουν τους κανόνες των γονέων τους με τον ίδιο τρόπο. (1 Ιωάν. 5:3) Επιπρόσθετα, η Αγία Γραφή αναφέρει περιπτώσεις στις οποίες ο Ιεχωβά έδωσε στους υπηρέτες του την ευκαιρία να πουν τη γνώμη τους για κάποια ζητήματα. (Γέν. 18:22-32· 1 Βασ. 22:19-22) Δεν θα μπορούσαν και οι γονείς μερικές φορές να δώσουν στα παιδιά τους την ευκαιρία να εκφράσουν την άποψή τους για διάφορα θέματα;

7, 8. (α) Ποια πρόκληση αντιμετωπίζουν μερικοί νεαροί; (β) Η συνειδητοποίηση ποιου πράγματος μπορεί να σας βοηθήσει να ωφεληθείτε από τη διαπαιδαγώγηση;

⁷ Μια άλλη πρόκληση για τους νεαρούς είναι η αντιμετώπιση της κριτικής των γονέων τους όταν αυτή φαίνεται άδικη. Κάποιες φορές μπορεί να νιώθετε όπως ο νεαρός Κρεγκ, ο οποίος είπε: «Η μητέρα μου έμοιαζε με αστυνομικό​—πάντοτε έψαχνε να βρει τομείς στους οποίους αποτύχαινα».

⁸ Η διόρθωση ή η διαπαιδαγώγηση εκλαμβάνεται συχνά ως κριτική. Η Γραφή αναγνωρίζει ότι είναι δύσκολο να δεχτεί κανείς τη διαπαιδαγώγηση, ακόμη και όταν αυτή είναι απολύτως δικαιολογημένη. (Εβρ. 12:11) Τι μπορεί να σας βοηθήσει να ωφεληθείτε από τη διαπαιδαγώγηση που λαβαίνετε; Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι οι συμβουλές των γονέων σας υποκινούνται πιθανότατα από την αγάπη τους για εσάς. (Παρ. 3:12) Θέλουν να σας προφυλάξουν από κακές συνήθειες και να σας βοηθήσουν να αποκτήσετε καλές συνήθειες. Οι γονείς σας πιθανότατα αντιλαμβάνονται ότι, αν δεν σας παρέχουν διόρθωση, θα είναι σαν να σας μισούν! (Διαβάστε Παροιμίες 13:24) Επίσης, πρέπει να καταλάβετε ότι τα λάθη αποτελούν μέρος της διαδικασίας μάθησης. Όταν, λοιπόν, λαβαίνετε διόρθωση, είναι καλό να αναζητάτε ψήγματα σοφίας σε αυτά που λέγονται. «[Η σοφία] αποτελεί κέρδος καλύτερο από το ασήμι και σοδειά καλύτερη και από το χρυσάφι».​—Παρ. 3:13, 14.

9. Τι μπορούν να κάνουν οι νεαροί αντί να «κολλάνε» σε μια φαινομενική αδικία;

⁹ Και οι γονείς, ωστόσο, κάνουν λάθη. (Ιακ. 3:2) Καθώς σας διαπαιδαγωγούν, ίσως μερικές φορές μιλήσουν αστόχαστα. (Παρ. 12:18) Πού μπορεί να οφείλεται αυτή η συμπεριφορά των γονέων σας; Ίσως να νιώθουν πιεσμένοι ή να θεωρούν τα λάθη σας ως δική τους αποτυχία. Αντί, λοιπόν, να «κολλάτε» σε αυτό που σας φαίνεται άδικο, γιατί να μη δείξετε εκτίμηση για την ένθερμη επιθυμία που έχουν να σας βοηθήσουν; Αν μάθετε να δέχεστε τη διαπαιδαγώγηση, αυτό θα σας φανεί χρήσιμο στην ενήλικη ζωή σας.

10. Πώς μπορείτε να ανταποκρίνεστε πιο αποτελεσματικά στους κανόνες και στη διόρθωση των γονέων σας;

¹⁰ Θα θέλατε να ανταποκρίνεστε πιο αποτελεσματικά στους κανόνες και στη διόρθωση των γονέων σας; Αν ναι, χρειάζεται να βελτιώσετε τις ικανότητές σας στην επικοινωνία. Πώς μπορείτε να το κάνετε αυτό; Το πρώτο βήμα είναι να ακούτε. “Να είστε γρήγοροι στο να ακούτε”, λέει η Γραφή, “αργοί στο να μιλάτε, αργοί σε οργή”. (Ιακ. 1:19) Αντί να σπεύσετε να δικαιολογηθείτε, προσπαθήστε να ελέγξετε τα συναισθήματά σας και δώστε προσοχή σε όσα έχουν να πουν οι γονείς σας. Επικεντρωθείτε σε αυτά που λένε, όχι στο πώς τα λένε. Στη συνέχεια, διατυπώστε τα σχόλια των γονέων σας με δικά σας λόγια, κάνοντάς το όμως με σεβασμό. Αυτό θα τους διαβεβαιώσει ότι προσέξατε τα όσα είπαν. Τι πρέπει να κάνετε αν θέλετε να δώσετε μια εξήγηση για τα λεγόμενά σας ή τις πράξεις σας; Στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι σοφό “να κρατάτε τα χείλη σας υπό έλεγχο” και να μιλάτε αφού πρώτα ενεργήσετε σύμφωνα με τις επιθυμίες τους. (Παρ. 10:19) Όταν οι γονείς σας δουν ότι τους έχετε ακούσει, θα είναι πολύ πιο διατεθειμένοι να ακούσουν και εκείνοι εσάς. Μια τέτοια ώριμη αντιμετώπιση αποδεικνύει ότι καθοδηγείστε από το Λόγο του Θεού.

 Να Καθοδηγείστε από το Λόγο του Θεού στη Διαχείριση των Χρημάτων

11, 12. (α) Τι μας προτρέπει ο Λόγος του Θεού να κάνουμε όσον αφορά τα χρήματα, και γιατί; (β) Πώς θα μπορούσαν να σας βοηθήσουν οι γονείς σας να διαχειρίζεστε τα χρήματα;

¹¹ «Τα χρήματα είναι για προστασία», λέει η Γραφή. Αλλά το ίδιο εδάφιο δείχνει ότι η σοφία είναι ακόμη πιο πολύτιμη από τα χρήματα. (Εκκλ. 7:12) Ο Λόγος του Θεού μάς προτρέπει να σεβόμαστε τα χρήματα, όχι να τα αγαπάμε. Γιατί δεν πρέπει να αναπτύξετε αγάπη για τα χρήματα; Σκεφτείτε το εξής παράδειγμα: Στα χέρια ενός έμπειρου μάγειρα, το κοφτερό μαχαίρι αποτελεί χρήσιμο εργαλείο. Αλλά στα χέρια κάποιου απρόσεκτου ή επιπόλαιου ατόμου, το ίδιο μαχαίρι μπορεί να προκαλέσει μεγάλη βλάβη. Έτσι και τα χρήματα, αν τα χειρίζεστε επιδέξια, μπορούν να αποδειχτούν χρήσιμα. Εντούτοις, εκείνοι που είναι «αποφασισμένοι να πλουτίσουν» θυσιάζουν πολλές φορές φιλίες, οικογενειακές σχέσεις, ακόμη και τη σχέση τους με τον Θεό. Ως αποτέλεσμα, μαχαιρώνουν «παντού τον εαυτό τους με πολλούς πόνους».​—Διαβάστε 1 Τιμόθεο 6:9, 10.

¹² Πώς μπορείτε να μάθετε να διαχειρίζεστε επιδέξια τα χρήματα; Γιατί να μη ζητήσετε τη συμβουλή των γονέων σας; «Ο σοφός θα ακούσει και θα λάβει περισσότερη εκπαίδευση, και ο άνθρωπος που έχει κατανόηση αποκτάει επιδέξια κατεύθυνση», έγραψε ο Σολομών. (Παρ. 1:5) Η Άννα, μια νεαρή που ζήτησε επιδέξια κατεύθυνση από τους γονείς της, λέει: «Ο πατέρας μου με δίδαξε πώς να κάνω προϋπολογισμό, και μου έδειξε πόσο σπουδαία είναι η οργάνωση για τη διαχείριση των οικογενειακών πόρων». Και η μητέρα της επίσης τη δίδαξε πρακτικά μαθήματα. «Μου έδειξε πόσο σημαντικό είναι να συγκρίνω τιμές προτού αγοράσω κάτι», λέει. Πώς έχει ωφεληθεί η Άννα; «Τώρα μπορώ να φροντίζω μόνη μου τα οικονομικά μου», απαντάει η ίδια. «Ελέγχω προσεκτικά τα έξοδά μου, και έτσι έχω την ελευθερία και την ειρήνη διάνοιας που απολαμβάνει κάποιος όταν αποφεύγει τα άσκοπα χρέη».

13. Πώς θα μπορούσατε να ασκείτε αυτοπειθαρχία στον τρόπο με τον οποίο ξοδεύετε τα χρήματα;

¹³ Αν κάνετε αγορές παρορμητικά ή ξοδεύετε χρήματα απλώς για να εντυπωσιάσετε τους φίλους σας, μπορεί να βυθιστείτε γρήγορα στα χρέη. Τι θα μπορούσε να σας βοηθήσει να αποφύγετε αυτές τις παγίδες; Μάθετε να ασκείτε αυτοπειθαρχία στον τρόπο με τον οποίο ξοδεύετε τα χρήματα. Δείτε τι κάνει η Έλενα, μια κοπέλα λίγο πάνω από τα 20. «Όταν βγαίνω έξω με φίλους», λέει, «σκέφτομαι εκ των προτέρων και βάζω όριο στο πόσα θα ξοδέψω. . . . Επίσης, διαπιστώνω ότι είναι σοφό να βγαίνω για ψώνια μόνο με φίλους που είναι προσεκτικοί ως προς το πώς ξοδεύουν τα χρήματά τους και οι οποίοι με παροτρύνουν να κάνω έρευνα αντί να αγοράζω το πρώτο πράγμα που βλέπω μπροστά μου».

14. Γιατί πρέπει να φυλάγεστε από την «απατηλή δύναμη του πλούτου»;

¹⁴ Η απόκτηση και η διαχείριση χρημάτων αποτελεί σημαντικό κομμάτι της ζωής. Ωστόσο, ο Ιησούς είπε ότι πραγματική ευτυχία απολαμβάνουν εκείνοι που «έχουν συναίσθηση της πνευματικής τους ανάγκης». (Ματθ. 5:3) Προειδοποίησε ότι πράγματα όπως «η απατηλή δύναμη του πλούτου» μπορούν να πνίξουν το ενδιαφέρον ενός ατόμου για τα πνευματικά ζητήματα. (Μάρκ. 4:19) Πόσο σημαντικό είναι, λοιπόν, να αφήνετε τον εαυτό σας να καθοδηγείται από το Λόγο του Θεού και να διατηρείτε ισορροπημένη άποψη για τα χρήματα!

Να Καθοδηγείστε από το Λόγο του Θεού Όταν Είστε Μόνοι Σας

15. Πότε είναι πιο πιθανό να δοκιμαστεί περισσότερο η οσιότητά σας στον Θεό;

¹⁵ Πότε πιστεύετε ότι θα δοκιμαστεί περισσότερο η οσιότητά σας στον Θεό​—όταν είστε  με άλλους ή όταν είστε μόνοι σας; Ενόσω βρίσκεστε στο σχολείο ή στην εργασία, η πνευματική σας άμυνα είναι πιθανότατα ισχυρή. Είστε άγρυπνοι ώστε να αντιμετωπίσετε ενδεχόμενους πνευματικούς κινδύνους. Όταν όμως χαλαρώνετε και έχει μειωθεί η εγρήγορσή σας, τότε γίνεστε πιο ευάλωτοι σε επιθέσεις που στοχεύουν στις ηθικές αρχές σας.

16. Γιατί πρέπει να θέλετε να υπακούτε στον Ιεχωβά ακόμη και κατ’ ιδίαν;

¹⁶ Γιατί πρέπει να θέλετε να υπακούτε στον Ιεχωβά ακόμη και όταν είστε μόνοι σας; Να θυμάστε το εξής: Μπορείτε είτε να στενοχωρήσετε τον Ιεχωβά είτε να κάνετε την καρδιά του να χαρεί. (Γέν. 6:5, 6· Παρ. 27:11) Ο Ιεχωβά επηρεάζεται από τις πράξεις σας επειδή «ενδιαφέρεται για εσάς». (1 Πέτρ. 5:7) Θέλει να τον ακούτε για να μπορείτε να ωφεληθείτε. (Ησ. 48:17, 18) Όταν κάποιοι υπηρέτες του Ιεχωβά στον αρχαίο Ισραήλ αγνόησαν τις συμβουλές του, τον έκαναν να πονέσει. (Ψαλμ. 78:40, 41) Από την άλλη πλευρά, ο Ιεχωβά ένιωθε βαθιά στοργή για τον προφήτη Δανιήλ, εφόσον ένας άγγελος τον αποκάλεσε “πολύ επιθυμητό άνθρωπο”. (Δαν. 10:11) Γιατί ένιωθε έτσι ο Θεός; Επειδή ο Δανιήλ παρέμενε όσιος σε Αυτόν, όχι μόνο μπροστά στους άλλους, αλλά και κατ’ ιδίαν.​—Διαβάστε Δανιήλ 6:10.

17. Ποιες ερωτήσεις θα μπορούσατε να κάνετε στον εαυτό σας όταν επιλέγετε ψυχαγωγία;

¹⁷ Για να παραμένετε όσιοι στον Θεό όταν είστε μόνοι σας, πρέπει να αναπτύξετε “τις δυνάμεις της αντίληψής σας . . . ώστε να διακρίνετε και το ορθό και το εσφαλμένο” και έπειτα να τις εκπαιδεύσετε «μέσω χρήσης», ενεργώντας σύμφωνα με αυτό που γνωρίζετε ότι είναι σωστό. (Εβρ. 5:14) Για παράδειγμα, όταν διαλέγετε τι μουσική θα ακούσετε, ποιες ταινίες θα δείτε ή ποιες ιστοσελίδες θα επισκεφτείτε στο Ιντερνέτ, οι ακόλουθες ερωτήσεις θα σας βοηθήσουν να διαλέξετε το σωστό και να αποφύγετε το εσφαλμένο: “Θα με παρακινήσει αυτό που βλέπω ή ακούω να είμαι τρυφερά συμπονετικός ή μήπως θα με κάνει να χαίρομαι «με τη συμφορά του άλλου»;” (Παρ. 17:5) “Θα με βοηθήσει να «αγαπώ το καλό» ή θα με κάνει να δυσκολεύομαι να «μισώ το κακό»;” (Αμώς 5:15) Αυτά που κάνετε όταν είστε μόνοι σας αποκαλύπτουν ποιες αξίες θεωρείτε πραγματικά πολύτιμες.​—Λουκ. 6:45.

18. Τι πρέπει να κάνετε αν έχετε εμπλακεί κρυφά σε εσφαλμένη διαγωγή, και γιατί;

¹⁸ Τι πρέπει να κάνετε αν έχετε εμπλακεί κρυφά σε διαγωγή που ξέρετε ότι είναι εσφαλμένη; Να θυμάστε ότι «όποιος καλύπτει τις παραβάσεις του δεν θα έχει επιτυχία, αλλά σε όποιον τις ομολογεί και τις εγκαταλείπει θα δειχτεί έλεος». (Παρ. 28:13) Πόσο άσοφο θα ήταν να εμμένετε σε μια εσφαλμένη πορεία και να «λυπείτε το άγιο πνεύμα του Θεού»! (Εφεσ. 4:30) Το οφείλετε στον Θεό, στους γονείς σας και στον εαυτό σας να ομολογήσετε όποια αδικοπραγία έχετε κάνει. Σε αυτό μπορούν να σας βοηθήσουν πολύ οι “πρεσβύτεροι της εκκλησίας”. Ο μαθητής Ιάκωβος λέει: «Ας προσευχηθούν για [τον παραβάτη], αλείβοντάς τον με λάδι στο όνομα του Ιεχωβά. Και η προσευχή της πίστης θα κάνει καλά εκείνον που πάσχει, και ο Ιεχωβά θα τον εγείρει. Και αν έχει διαπράξει αμαρτίες, αυτό θα του συγχωρηθεί». (Ιακ. 5:14, 15) Είναι αλήθεια ότι κάτι τέτοιο μπορεί να σας κάνει να νιώσετε άβολα και ίσως  προκαλέσει κάποιες δυσάρεστες συνέπειες. Αν, όμως, βρείτε το θάρρος να ζητήσετε βοήθεια, θα γλιτώσετε από περαιτέρω βλάβη και θα νιώσετε ανακούφιση επειδή θα έχετε ξανά καθαρή συνείδηση.​—Ψαλμ. 32:1-5.

Να Κάνετε Χαρούμενη την Καρδιά του Ιεχωβά

19, 20. Τι θέλει ο Ιεχωβά για εσάς, αλλά τι πρέπει να κάνετε εσείς;

¹⁹ Ο Ιεχωβά είναι “ο ευτυχισμένος Θεός”, και θέλει να είστε και εσείς ευτυχισμένοι. (1 Τιμ. 1:11) Ενδιαφέρεται ζωηρά για εσάς. Ακόμη και αν κανένας άλλος δεν προσέχει πόσο αγωνίζεστε για να κάνετε το σωστό, εκείνος το προσέχει. Τίποτα δεν είναι κρυμμένο από τα μάτια του. Σας παρατηρεί, όχι για να βρει σφάλματα, αλλά για να σας στηρίξει στην προσπάθειά σας να κάνετε το καλό. «Τα μάτια του Ιεχωβά περιτρέχουν όλη τη γη για να δείξει την ισχύ του υπέρ εκείνων που έχουν την καρδιά πλήρη προς αυτόν».​—2 Χρον. 16:9.

²⁰ Επομένως, να αφήνετε τον εαυτό σας να καθοδηγείται από το Λόγο του Θεού και να εφαρμόζετε τις συμβουλές που περιέχονται σε αυτόν. Ενεργώντας έτσι, θα αποκτήσετε τη σοφία και την κατανόηση που απαιτούνται για να υπερνικήσετε ακανθώδη προβλήματα και για να πάρετε δύσκολες αποφάσεις στη ζωή σας. Θα ευαρεστείτε τους γονείς σας και τον Ιεχωβά, αλλά και θα απολαμβάνετε αληθινά ευτυχισμένη ζωή.

[Υποσημείωση]

Πώς θα Απαντούσατε;

• Τι μπορούν να κάνουν οι νεαροί για να ανταποκρίνονται στους κανόνες και στη διόρθωση των γονέων τους ώστε να ωφελούνται;

• Γιατί είναι σημαντικό να αποκτήσετε ισορροπημένη άποψη για τα χρήματα;

• Πώς μπορείτε να παραμείνετε όσιοι στον Ιεχωβά ακόμη και όταν είστε μόνοι σας;

[Ερωτήσεις Μελέτης]

[Εικόνα στη σελίδα 6]

Θα παραμείνετε όσιοι στον Θεό όταν είστε μόνοι σας;