Μήπως Έχω Εθιστεί στα Ηλεκτρονικά Μέσα;
Οι Νεαροί Ρωτούν
Μήπως Έχω Εθιστεί στα Ηλεκτρονικά Μέσα;
Τι κοινό έχουν αυτά τα τρία άτομα;
«Τρελαίνομαι να στέλνω μηνύματα! Είναι μεγάλη ανακάλυψη! Θα έλεγε κανείς ότι ελέγχουν τη ζωή μου».—Άλαν. *
«Η μαμά μου μού αγόρασε τηλεόραση για το δωμάτιό μου, και είχα κατενθουσιαστεί! Αντί να πέφτω για ύπνο το βράδυ, καθόμουν μπροστά στην οθόνη ώρες ολόκληρες. Προτιμούσα να βλέπω τηλεόραση παρά να είμαι με την οικογένειά μου και τους φίλους μου».—Τερέζα.
«Για κάποιο διάστημα, δεν μπορούσα να πάω πουθενά ούτε να κάνω τίποτα δίχως να σκέφτομαι αν κάποιος είχε ανεβάσει κάτι στην ιστοσελίδα μου. Αν ξυπνούσα τη νύχτα, έμπαινα απαραιτήτως στο Ιντερνέτ. Ενημέρωνα το μπλογκ μου με κάθε ευκαιρία».—Άννα.
Ποιος από αυτούς τους νεαρούς πιστεύεις εσύ ότι περιγράφει κατάσταση εθισμού σε κάποιο ηλεκτρονικό μέσο;
□ Άλαν □ Τερέζα □ Άννα
ΟΤΑΝ οι γονείς σου μπήκαν στην εφηβεία, τα κυριότερα ηλεκτρονικά μέσα ήταν η τηλεόραση και το ραδιόφωνο. Εκείνη την εποχή, τα τηλέφωνα ήταν απλώς τηλέφωνα—μετέδιδαν μόνο φωνή και συνήθως βρίσκονταν σε ένα σταθερό σημείο. Σου φαίνεται σαν αρχαία ιστορία; Αυτό πιστεύει και η Άννα, η οποία λέει: «Οι γονείς μου μεγάλωσαν στο Μεσαίωνα της τεχνολογίας. Ίσα που έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν ορισμένες λειτουργίες του κινητού τους!»
Σήμερα μπορείς να τηλεφωνήσεις, να ακούσεις μουσική, να δεις ένα έργο, να παίξεις ένα παιχνίδι, να στείλεις μηνύματα στους φίλους σου, να βγάλεις φωτογραφίες και να μπεις στο Ιντερνέτ με μία και μόνο συσκευή που χωράει στην τσέπη σου. Επειδή μεγάλωσες με κομπιούτερ, κινητά τηλέφωνα, τηλεόραση και Ιντερνέτ, ίσως σου φαίνεται φυσιολογικό να τα χρησιμοποιείς όλη την ώρα. Οι γονείς σου, όμως, ίσως πιστεύουν ότι έχεις εθιστεί. Αν εκφράζουν ανησυχία, μην αγνοείς τα λόγια τους θεωρώντας ότι είναι εκτός τόπου και χρόνου. Ο σοφός Βασιλιάς Σολομών είπε: «Όταν κάποιος αποκρίνεται σε ένα ζήτημα πριν το ακούσει, αυτό είναι ανοησία από μέρους του».—Παροιμίες 18:13.
Αναρωτιέσαι γιατί ανησυχούν οι γονείς σου; Κάνε το παρακάτω τεστ για να εξακριβώσεις αν παρουσιάζεις συμπτώματα εθισμού σε κάποιο ηλεκτρονικό μέσο.
«Μήπως Έχω Εθιστεί;»
Μια εγκυκλοπαίδεια ορίζει τον εθισμό ως «επανάληψη από συνήθεια κάποιας υπερβολικής συμπεριφοράς την οποία το άτομο δεν μπορεί ή δεν θέλει
να σταματήσει, παρά τις βλαβερές της συνέπειες». Με βάση αυτόν τον ορισμό, και τα τρία νεαρά άτομα που αναφέρονται στην εισαγωγή του άρθρου είναι ή ήταν εθισμένα στα ηλεκτρονικά μέσα. Πώς τα πας εσύ; Δες παρακάτω τις βασικές φράσεις αυτού του ορισμού. Διάβασε τι είπαν κάποιοι νεαροί και σκέψου αν και εσύ έχεις πει ή κάνει κάτι παρόμοιο. Κατόπιν συμπλήρωσε στα κενά τις απαντήσεις σου.Ανεξέλεγκτη συμπεριφορά. «Έπαιζα ηλεκτρονικά παιχνίδια ώρες ολόκληρες. Μου έκλεβαν τον ύπνο και μονοπωλούσαν τις συζητήσεις μου. Είχα απομονωθεί από την οικογένειά μου και ήμουν χαμένος στο φανταστικό κόσμο των παιχνιδιών».—Αντρέας.
Κατά τη γνώμη σου, πόσο χρόνο είναι λογικό να αφιερώνεις την ημέρα στα ηλεκτρονικά μέσα; ․․․․․
Πόσο χρόνο πιστεύουν οι γονείς σου ότι πρέπει να αφιερώνεις; ․․․․․
Πόσο χρόνο αφιερώνεις συνολικά κάθε μέρα για να στέλνεις μηνύματα, να βλέπεις τηλεόραση, να ανεβάζεις φωτογραφίες και σχόλια σε ιστοσελίδες, να παίζεις ηλεκτρονικά παιχνίδια και ούτω καθεξής; ․․․․․
Με βάση τις απαντήσεις σου, θα έλεγες ότι είναι υπερβολικός αυτός ο χρόνος;
□ Ναι □ Όχι
Δεν μπορείς ή δεν θέλεις να σταματήσεις. «Οι γονείς μου με βλέπουν που στέλνω μηνύματα όλη την ώρα και μου λένε ότι το παρακάνω. Σε σύγκριση όμως με τα άλλα παιδιά, εγώ δεν κάνω τίποτα. Βέβαια δεν λέω, στέλνω περισσότερα από όσα στέλνουν οι γονείς μου. Αλλά αυτό είναι σαν να συγκρίνεις ένα μήλο με ένα πορτοκάλι—εκείνοι είναι 40 χρονών και εγώ 15».—Άλαν.
Μήπως οι γονείς σου ή οι φίλοι σου σού λένε ότι αφιερώνεις πάρα πολύ χρόνο σε κάποιο ηλεκτρονικό μέσο;
□ Ναι □ Όχι
Μήπως δεν θέλεις ή δεν μπορείς να ελέγξεις τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείς αυτό το μέσο;
□ Ναι □ Όχι
Βλαβερές συνέπειες. «Οι φίλοι μου στέλνουν μηνύματα όλη την ώρα—ακόμα και ενώ οδηγούν. Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο!»—Τζούλι.
«Όταν πρωτοπήρα κινητό, τηλεφωνούσα ή έστελνα μηνύματα συνέχεια. Δεν έκανα άλλη δουλειά. Αυτό δημιούργησε προβλήματα στη σχέση μου με την οικογένειά μου και με κάποιες φίλες μου. Παρατηρώ τώρα όταν βγαίνω με φίλες μου ότι διακόπτουν συνέχεια την κουβέντα μας λέγοντας: “Ένα λεπτό! Πρέπει να απαντήσω σε ένα μήνυμα”. Αυτός είναι ένας λόγος που δεν έχω δεθεί περισσότερο μαζί τους».—Σίρλεϊ.
Μήπως διαβάζεις ή στέλνεις μηνύματα ενώ οδηγείς ή είσαι μέσα στην τάξη;
□ Ναι □ Όχι
Όταν κουβεντιάζεις με την οικογένειά σου ή με φίλους, μήπως διακόπτεις συνέχεια για να απαντήσεις σε μηνύματα ή τηλεφωνήματα;
□ Ναι □ Όχι
Μήπως ο τρόπος με τον οποίο χρησιμοποιείς τα ηλεκτρονικά μέσα σού κλέβει απαραίτητο ύπνο ή σε αποσπά από τα διαβάσματά σου;
□ Ναι □ Όχι
Πώς να Βρεις την Ισορροπία
Αν χρησιμοποιείς κάποιο ηλεκτρονικό μέσο—κομπιούτερ, κινητό ή άλλη συσκευή—κάνε στον εαυτό σου τις τέσσερις ακόλουθες ερωτήσεις. Εφαρμόζοντας τις Γραφικές συμβουλές και τηρώντας μερικούς απλούς κανόνες, θα είσαι σε θέση να μην κινδυνεύεις και να μη χάνεις τον έλεγχο.
1. Ποιο είναι το περιεχόμενο; «Ό,τι αληθινό, σεμνό, δίκαιο, καθαρό, αξιαγάπητο, καλόφημο, ό,τι έχει σχέση με την αρετή και είναι άξιο επαίνου, αυτά να έχετε στο μυαλό σας».—Φιλιππησίους 4:8, Μετάφραση από τα Πρωτότυπα Κείμενα.
Να κρατάς την επαφή με τους φίλους και την οικογένειά σου και να τους μεταδίδεις νέα και απόψεις που ωφελούν.—Παροιμίες 25:25· Εφεσίους 4:29.
Μη διαδίδεις επιβλαβή κουτσομπολιά, μην ανταλλάσσεις ανήθικα μηνύματα ή ανήθικες φωτογραφίες και μη βλέπεις αισχρά βίντεο ή προγράμματα.—Κολοσσαείς 3:5· 1 Πέτρου 4:15.
2. Πότε χρησιμοποιώ τη συσκευή; «Για το καθετί υπάρχει προσδιορισμένος καιρός».—Εκκλησιαστής 3:1.
Να θέσεις όριο στο χρόνο που αφιερώνεις για τηλεφωνήματα και μηνύματα, ταινίες, εκπομπές και παιχνίδια. Από σεβασμό, να απενεργοποιείς τη συσκευή σου όταν παρευρίσκεσαι σε σημαντικές εκδηλώσεις, όπως είναι οι θρησκευτικές συνάξεις. Μπορείς να απαντήσεις στα μηνύματα αργότερα.
Μην επιτρέπεις στη χρήση ηλεκτρονικών μέσων να σε διακόπτει όταν έχεις κανονίσει να αφιερώσεις χρόνο στους φίλους ή στην οικογένειά σου, να διαβάσεις ή να ασχοληθείς με πνευματικές Εφεσίους 5:15-17· Φιλιππησίους 2:4.
δραστηριότητες.—3. Ποιους συναναστρέφομαι; «Μην παροδηγείστε. Οι κακές συναναστροφές φθείρουν τις ωφέλιμες συνήθειες».—1 Κορινθίους 15:33.
Να χρησιμοποιείς τα ηλεκτρονικά μέσα για να ενισχύεις τους δεσμούς σου με άτομα που σε παρακινούν να αναπτύσσεις καλές συνήθειες.—Παροιμίες 22:17.
Μην αυταπατάσαι—θα υιοθετήσεις τα πρότυπα, τη γλώσσα και τη νοοτροπία εκείνων με τους οποίους επιλέγεις να κάνεις παρέα μέσω των ηλεκτρονικών μηνυμάτων, της τηλεόρασης, του βίντεο ή του Ιντερνέτ.—Παροιμίες 13:20.
4. Πόσο χρόνο αφιερώνω; «Να βεβαιώνεστε για τα πιο σπουδαία πράγματα».—Φιλιππησίους 1:10.
Να καταγράφεις πόσο χρόνο αφιερώνεις στη χρήση ηλεκτρονικών μέσων.
Μην αγνοείς τα σχόλια των φίλων σου ή τις συμβουλές των γονέων σου αν λένε ότι αφιερώνεις υπερβολικό χρόνο σε κάποιο τέτοιο μέσο.—Παροιμίες 26:12.
Μιλώντας για την ισορροπημένη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων, ο Αντρέας, που αναφέρθηκε νωρίτερα, καταλήγει στο εξής ορθό συμπέρασμα: «Τα ηλεκτρονικά μέσα είναι ωραία, αλλά δεν είναι για να διαθέτεις πολύ χρόνο. Έχω μάθει να μην επιτρέπω στην τεχνολογία να με χωρίζει από την οικογένειά μου και τους φίλους μου».
Περισσότερα άρθρα της σειράς «Οι Νεαροί Ρωτούν» μπορούν να βρεθούν στην ιστοσελίδα www.watchtower.org/ypg
[Υποσημείωση]
^ Μερικά ονόματα σε αυτό το άρθρο έχουν αλλαχτεί.
[Πλαίσιο/Εικόνες στη σελίδα 25]
ΤΙ ΛΕΝΕ ΚΑΠΟΙΟΙ ΣΥΝΟΜΗΛΙΚΟΙ ΣΟΥ
«Οι γονείς μου μού έλεγαν: “Σταμάτα πια με το κινητό! Δεν ξεκολλάνε τα χέρια σου από αυτό!” Στην αρχή διασκέδαζα με την αντίδρασή τους, αλλά μετά κατάλαβα ότι το θέμα δεν ήταν αστείο. Τώρα έχω μειώσει τα μηνύματα, και είμαι χαρούμενος όσο ποτέ άλλοτε!»
«Ένιωθα ότι έπρεπε να ελέγχω αν είχα μηνύματα στο Ιντερνέτ κάθε φορά που ήταν διαθέσιμο. Παραμελούσα τα μαθήματά μου και άλλα διαβάσματα. Τώρα που έχω περιορίσει αυτή τη συνήθεια, είναι σαν να μου έφυγε ένα τεράστιο βάρος. Το ζητούμενο είναι η ισορροπία».
[Εικόνες]
Τζοβάρνι
Μαράια
[Πλαίσιο στη σελίδα 26]
«ΕΙΧΑ ΕΘΙΣΤΕΙ ΣΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΦΙΛΟΥΣ»
«Πριν από λίγα χρόνια, μετακομίσαμε οικογενειακώς. Ήθελα να κρατήσω την επαφή με τους φίλους μου, και εκείνοι μου πρότειναν μια ιστοσελίδα μέσω της οποίας θα ανταλλάσσαμε φωτογραφίες. Μου φάνηκε καλή ιδέα. Θα μιλούσα μόνο με άτομα που γνώριζα, όχι με αγνώστους, οπότε τι θα μπορούσε να πάει στραβά;
»Στην αρχή, όλα πήγαιναν μια χαρά. Έμπαινα στην ιστοσελίδα μία φορά την εβδομάδα για να δω τις φωτογραφίες των φίλων μου, να γράψω σχόλια και να διαβάσω τα δικά τους σχόλια για τις φωτογραφίες μου. Σύντομα, όμως, αυτό μου έγινε έμμονη ιδέα. Χωρίς καλά καλά να το καταλάβω, κατέληξα να βρίσκομαι συνεχώς σε εκείνη την ιστοσελίδα. Εφόσον έμενα τόση ώρα εκεί, κάποια άτομα που ήταν φίλοι των φίλων μου το πρόσεξαν και με προσκάλεσαν να γίνω φίλη τους. Ξέρετε πώς γίνονται αυτά—ένας φίλος λέει ότι αυτό το άτομο έχει πολλή πλάκα, οπότε δέχεσαι. Προτού καν το αντιληφθείς, έχεις 50 διαδικτυακούς φίλους.
»Σύντομα, συνειδητοποίησα ότι το μυαλό μου ήταν συνέχεια στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα. Ακόμα και όταν ήμουν μέσα, σκεφτόμουν πότε θα μπορούσα να ξαναμπώ και ότι έπρεπε να ανεβάσω καινούριες φωτογραφίες. Διάβαζα ένα σχόλιο εδώ, ανέβαζα ένα βίντεο εκεί, και οι ώρες έφευγαν χωρίς να το παίρνω είδηση.
»Αυτό γινόταν περίπου ενάμιση χρόνο, ώσπου τελικά αντιλήφθηκα ότι είχα εθιστεί. Τώρα, όμως, ελέγχω αυστηρά τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιώ το Ιντερνέτ και προσπαθώ να κάνω φιλίες πρόσωπο με πρόσωπο, με ανθρώπους που ξέρω ότι συμμερίζονται τις ηθικές αρχές μου. Μερικοί φίλοι μου δεν καταλαβαίνουν γιατί το κάνω αυτό, αλλά εγώ έχω πάρει το μάθημά μου».—Έλεν, 18 χρονών.
[Πλαίσιο στη σελίδα 26]
ΡΩΤΗΣΕ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΣΟΥ
Μερικές φορές μπορεί να εκπλαγείς αν ανοίξεις με τους γονείς σου συζήτηση για την ψυχαγωγία. Η Σέριλ λέει: «Κάποτε ο μπαμπάς μου είχε την υπόνοια ότι ένα CD που είχα δεν ήταν καλό. Του ζήτησα να καθήσουμε και να το ακούσουμε μαζί ολόκληρο. Συμφώνησε και, αφού το ακούσαμε, μου είπε ότι δεν του φάνηκε να έχει τίποτα το ανάρμοστο!»
Παρακάτω γράψε μια ερώτηση που θα ήθελες να κάνεις εσύ στους γονείς σου για τα ηλεκτρονικά μέσα.
[Πλαίσιο στη σελίδα 27]
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ
Μήπως το παιδί σας αφιερώνει πολύ χρόνο στο διαδίκτυο, στέλνει και λαβαίνει αμέτρητα μηνύματα και τα πηγαίνει καλύτερα με το ΜΡ3 του παρά με εσάς; Αν ναι, τι μπορείτε να κάνετε;
Θα μπορούσατε, βέβαια, να του πάρετε τη συσκευή. Αλλά μη σπεύδετε να καταδικάσετε όλα τα ηλεκτρονικά μέσα. Άλλωστε, το πιθανότερο είναι ότι και εσείς χρησιμοποιείτε κάποια ηλεκτρονικά μέσα που δεν διέθεταν οι δικοί σας γονείς. Αντί λοιπόν να κάνετε απλώς κατάσχεση—εκτός και αν υπάρχει σοβαρός λόγος για κάτι τέτοιο—δείτε το πρόβλημα σαν μια ευκαιρία για να μάθετε στο γιο σας ή στην κόρη σας πώς να χρησιμοποιεί τα ηλεκτρονικά μέσα σοφά και ισορροπημένα. Πώς μπορείτε να το κάνετε αυτό;
Καθήστε και συζητήστε το θέμα με το παιδί σας. Πρώτον, πείτε του τι σας ανησυχεί. Δεύτερον, ακούστε τι έχει εκείνο να σας πει. (Παροιμίες 18:13) Τρίτον, βρείτε πρακτικές λύσεις. Μη διστάζετε να θέσετε σαφή όρια, αλλά παράλληλα να είστε λογικοί. (Φιλιππησίους 4:5) Η Έλεν, η οποία αναφέρθηκε νωρίτερα, λέει: «Όταν είχα πρόβλημα με τα μηνύματα, οι γονείς μου δεν μου πήραν το τηλέφωνο, αλλά έθεσαν κανόνες. Ο τρόπος με τον οποίο χειρίστηκαν το ζήτημα με βοήθησε να χρησιμοποιώ αυτή τη λειτουργία με ισορροπία, ακόμα και όταν οι γονείς μου δεν είναι δίπλα μου για να με ελέγξουν».
Τι γίνεται αν η αντίδραση του παιδιού σας είναι αμυντική; Μη συμπεραίνετε ότι η συμβουλή σας έπεσε στο κενό. Κάντε υπομονή και δώστε του χρόνο να το σκεφτεί. Πιθανόν να συμφωνεί ήδη μαζί σας και να κάνει τις αναγκαίες αλλαγές. Πολλοί νεαροί αντιδρούν παρόμοια με τη Χέιλι, η οποία λέει: «Στην αρχή ενοχλήθηκα όταν οι γονείς μου μού είπαν ότι είχα εθιστεί στο κομπιούτερ. Αργότερα όμως, όσο το σκεφτόμουν, τόσο συνειδητοποιούσα ότι είχαν δίκιο».
[Εικόνα στη σελίδα 27]
Ελέγχεις εσύ τις ηλεκτρονικές σου συσκευές ή εκείνες εσένα;