Πρέπει να Βλέπω Βιντεοκλίπ;
Οι Νεαροί Ρωτούν . . .
Πρέπει να Βλέπω Βιντεοκλίπ;
«Τα βιντεοκλίπ είναι καταπληκτικά. Μερικά από αυτά μοιάζουν με μικρές κινηματογραφικές ταινίες. Έχουν ένα σενάριο, και μου αρέσει πολύ η χορογραφία τους».—Κέισι.
«Είναι ένας καλός τρόπος για να βρεις καινούρια μουσική. Εξοικειώνεσαι και με άλλα κομμάτια εκτός από τα λεγόμενα “40 δημοφιλέστερα”. Επίσης, τα βιντεοκλίπ μπορούν να είναι καλό θέμα συζήτησης».—Τζος.
«Οι λεπτομέρειες σε ένα βιντεοκλίπ είναι σημαντικές για εμένα—ποια τραγουδάει, τι φοράει, τι κάνει. Όλα αυτά μαζί με βοηθούν να καταλάβω το νόημα των στίχων».—Κίμπερλι.
«Με ενδιαφέρει να βλέπω με τι ασχολούνται τώρα τα αγαπημένα μου συγκροτήματα. Μου αρέσουν τα ειδικά εφέ. Μερικά βιντεοκλίπ είναι κωμικά. Αλλά πρέπει να είναι κανείς προσεκτικός».—Σαμ.
ΜΠΟΡΕΙ να σου αρέσουν και εσένα τα βιντεοκλίπ. Όταν πρωτοεμφανίστηκαν στην τηλεόραση, ήταν σχετικά απλές παραγωγές χαμηλού κόστους. Αλλά καθώς αποδείχτηκε ότι δεν επρόκειτο για περαστική μόδα και ότι επηρέαζαν σε τεράστιο βαθμό τις πωλήσεις δίσκων, εξελίχθηκαν αστραπιαία σε ολοένα και πιο περίπλοκες παραγωγές, τόσο από καλλιτεχνική όσο και από τεχνική άποψη. Σήμερα αποτελούν σημαντικό μέρος του κόσμου της μουσικής και έχουν αποδειχτεί εξαιρετικά δημοφιλή ανάμεσα στους νέους. Σε μερικές χώρες υπάρχουν τηλεοπτικοί σταθμοί οι οποίοι προβάλλουν αποκλειστικά και μόνο βιντεοκλίπ!
Εντούτοις, γιατί νεαροί όπως ο Σαμ, ο οποίος αναφέρεται εδώ, λένε ότι χρειάζεται να είναι κανείς προσεκτικός; Μήπως μερικά βιντεοκλίπ θα μπορούσαν να έχουν αρνητική επίδραση πάνω σου—ίσως διαφθείροντας τον τρόπο σκέψης και τις ηθικές αξίες σου ή ακόμη και βλάπτοντας τη σχέση σου με τον Δημιουργό σου; Ένα τέτοιο ερώτημα ίσως ακούγεται κάπως ακραίο. Αλλά για σκέψου: Αν πήγαινες να κολυμπήσεις σε μια λίμνη ή στη θάλασσα και έβλεπες πινακίδες που έλεγαν πως είναι επικίνδυνο να κολυμπήσεις εκεί, θα ήταν σοφό να αψηφήσεις αυτές τις προειδοποιήσεις; Ασφαλώς όχι. Επομένως, είναι συνετό να λάβεις υπόψη σου μερικές προειδοποιήσεις σχετικά με τα βιντεοκλίπ.
Ζώνες Κινδύνου
Χρειάζεται να παραδεχτείς ότι αυτά που βλέπεις και ακούς μπορούν να σε επηρεάσουν! Η Αγία Γραφή 1 Σαμουήλ 16:14-23) Μπορεί άραγε η μουσική να ασκεί και αρνητική επίδραση; Το βιβλίο Ροκ εν Ρολ—Η Ιστορία του και η Εξέλιξη του Ύφους Του (Rock and Roll—Its History and Stylistic Development) επισημαίνει: «Δεν μπορεί κάποιος να ισχυρίζεται μια το ένα και μια το άλλο. Αν παραδεχτούμε ότι η μουσική ροκ έχει θετική επίδραση (όπως και συμβαίνει), θα πρέπει επίσης να είμαστε διατεθειμένοι να παραδεχτούμε ότι έχει και αρνητική επίδραση (όπως και συμβαίνει). Το άτομο που καυχιέται: “Εγώ ακούω μουσική, αλλά δεν με επηρεάζει” είναι είτε απελπιστικά αφελές είτε χονδροειδώς κακοπληροφορημένο».
μάς λέει ότι ο πρώτος βασιλιάς του Ισραήλ, ο Σαούλ, χρησιμοποίησε επωφελώς τη μουσική—για να καταπραΰνει τα αισθήματά του. (Η Γραφή αναφέρεται επανειλημμένα στην επιρροή που ασκεί το μάτι στον τρόπο σκέψης και στα συναισθήματά μας. (Παροιμίες 27:20· 1 Ιωάννη 2:16) Έτσι λοιπόν, εμπλουτίζοντας τη μουσική με ισχυρά οπτικά στοιχεία, οι παραγωγοί των βιντεοκλίπ αυξάνουν σημαντικά την επίδραση που ασκεί η μουσική στους ακροατές της. Τι είδους οπτικά στοιχεία χρησιμοποιούνται συνήθως;
Σύμφωνα με μια μελέτη, περίπου το 57 τοις εκατό των ροκ βιντεοκλίπ περιέχουν βιαιότητες. Περίπου το 76 τοις εκατό περιέχουν αναπαραστάσεις σεξουαλικών πράξεων. Μια άλλη πρόσφατη ανάλυση έδειξε ότι το 75 τοις εκατό των βιντεοκλίπ που έχουν κάποιο συγκεκριμένο σενάριο περιλάμβαναν επίσης σεξουαλικές εικόνες και πάνω από τα μισά περιλάμβαναν βία, συνήθως κατά των γυναικών. Θα μπορούσε, λοιπόν, η παρακολούθηση τέτοιων βιντεοκλίπ να σε βλάψει; Ένα σύγγραμμα αναφέρει ότι «πειραματικές μελέτες έχουν δείξει πως η παρακολούθηση βιντεοκλίπ μπορεί, στην πραγματικότητα, να επηρεάσει τη στάση των εφήβων όσον αφορά την πρόωρη ή τη ριψοκίνδυνη σεξουαλική δραστηριότητα». Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι, καθώς οι μουσικοί προσπαθούν να σοκάρουν το κοινό περισσότερο από ό,τι οι παλαιότεροι ή οι σύγχρονοι συνάδελφοί τους, τα βιντεοκλίπ γίνονται γενικά ολοένα και πιο περιγραφικά.
Ένας ειδικός στο χώρο της εκπαίδευσης επισήμανε: «Πολλοί ισχυρίζονται πως αυτά που ακούν—και βλέπουν, χάρη στα βιντεοκλίπ—δεν διαφέρουν από τις μουσικές επιρροές των περασμένων γενεών . . . Φαίνεται, όμως, ότι η πλειονότητα των σημερινών καλλιτεχνών χρησιμοποιούν ανενδοίαστα βωμολοχίες και χυδαιότητες ως αποδεκτά μέσα για να αυξήσουν τις πωλήσεις δίσκων». Και το περιοδικό Σικάγο (Chicago) λέει για εκείνους που παρακολουθούν ένα συγκεκριμένο κανάλι προβολής βιντεοκλίπ: «Αυτά που βλέπουν είναι ένας αδιάκοπος καταιγισμός σαφώς υπονοούμενης ήπιας πορνογραφίας».
Το περιοδικό Σικάγο περιγράφει επίσης ένα βιντεοκλίπ στο οποίο «κάποιος νεαρός που κάθεται στο ταμείο ενός εστιατορίου γέρνει το κεφάλι του λίγο περισσότερο προς τα πίσω. Στο λαιμό του εμφανίζεται μια τεράστια κατακόκκινη εντομή και το κεφάλι πέφτει κάτω». Ένα άλλο βιντεοκλίπ αναφέρεται πως έδειχνε κάποιον άντρα να κάνει αιμοσταγές στριπτίζ, στη διάρκεια του οποίου αφαιρούσε επίσης τη σάρκα και τους μυς του. Προβάλλονταν και άλλα πράγματα, αρκετά αποτροπιαστικά για να αναφερθούν εδώ.
Βέβαια, μερικοί μπορεί να μικροποιήσουν τη σημασία αυτών των πραγμάτων, λέγοντας ότι τα βιντεοκλίπ που περιγράφονται εδώ είναι ακραία και ότι τα περισσότερα δεν είναι και τόσο άσχημα. Μερικοί μπορεί μάλιστα να ισχυριστούν ότι εκείνοι δεν βρίσκουν τα βιντεοκλίπ ιδιαίτερα αποτροπιαστικά ή προσβλητικά. Αλλά μήπως αυτό δεν δείχνει ότι η επανειλημμένη παρακολούθηση τέτοιων βιντεοκλίπ έχει απευαισθητοποιήσει αυτά τα άτομα; Ο Κέισι, ο νεαρός του οποίου τα λόγια παρατέθηκαν στην αρχή, παραδέχεται: «Αν δεν βάλεις όρια σε αυτά που βλέπεις, εκείνο που ήταν στην αρχή αισχρό τελικά γίνεται τετριμμένο. Χωρίς να το καταλάβεις, προχωράς στο επόμενο βήμα και δέχεσαι παθητικά αυτό που προηγουμένως σου φαινόταν αποτροπιαστικό».
Ποιο μπορεί να είναι το αποτέλεσμα; Η ικανότητά σου να παίρνεις ορθές ηθικές αποφάσεις πιθανόν να υποστεί σοβαρή βλάβη. Επειδή η διάνοιά μας μπορεί πολύ εύκολα να επηρεαστεί αρνητικά, η Γραφή μάς προτρέπει να “διαφυλάττουμε την πρακτική σοφία και την ικανότητα σκέψης”. (Παροιμίες 3:21· 5:2) Ένα άλλο αρνητικό αποτέλεσμα μπορεί να είναι η πρόκληση βλάβης στη φιλία σου με τον Ιεχωβά Θεό. Πράγματι, δεν είναι αυτό το πιο πολύτιμο απόκτημά σου; Συνεπώς, χρειάζεται να διαφυλάττεις αυτή τη φιλία λαβαίνοντας μέτρα ώστε να αποφεύγεις οποιαδήποτε μορφή ανάρμοστης διασκέδασης. Πώς μπορείς να το πετύχεις αυτό;
Προστάτεψε τον Εαυτό Σου
Πρώτα πρώτα, δέξου, σε παρακαλούμε, το γεγονός ότι, όπως και να το κάνουμε, είναι εσφαλμένο να βλέπεις σκηνές που περιγράφουν πράγματα τα οποία η Γραφή καταδικάζει σαφώς. (Ψαλμός 11:5· Γαλάτες 5:19-21· Αποκάλυψη 21:8) Όταν ένα βιντεοκλίπ εκθειάζει πράγματα που δεν “αρμόζουν σε αγίους”, πρέπει να έχεις την αποφασιστικότητα να σταματήσεις να τα βλέπεις. (Εφεσίους 5:3, 4) Ομολογουμένως, ίσως να μην είναι εύκολο να αλλάξεις κανάλι—ή να κλείσεις την τηλεόραση—όταν προβάλλεται κάποιο εντυπωσιακό βιντεοκλίπ. Ίσως, λοιπόν, χρειάζεται να προσευχηθείς, όπως έκανε ο ψαλμωδός ο οποίος έγραψε: «Κάνε τα μάτια μου να προσπερνούν και να μη βλέπουν ό,τι δεν έχει αξία».—Ψαλμός 119:37.
Βέβαια, μπορεί να νιώθεις μια φυσική απέχθεια για τα βιντεοκλίπ που είναι αποτροπιαστικά, όπως αυτά τα οποία περιγράψαμε νωρίτερα. Ωστόσο, μερικά φαίνεται να είναι πιο ύπουλα. Οι σεξουαλικές σκηνές μπορεί να είναι σύντομες. Οι στίχοι και οι εικόνες ίσως να συνδυάζονται έντεχνα έτσι ώστε να προωθούν ασεβείς απόψεις χωρίς καν να ακούγεται ή να προβάλλεται κάτι απερίφραστα. Ωστόσο, αν νιώθεις κάποια αόριστη ενοχή επειδή είδες ένα συγκεκριμένο βιντεοκλίπ, το πιθανότερο είναι πως περιείχε κάτι επιβλαβές ή μη Χριστιανικό. Πώς, λοιπόν, μπορείς να προσδιορίσεις τι να βλέπεις και τι να αποφεύγεις όταν τα πράγματα δεν είναι τόσο ξεκάθαρα;
Ασφαλώς, το αν θα βλέπεις ή όχι βιντεοκλίπ είναι απόφαση δική σου και των γονέων σου, οι οποίοι έχουν την ευθύνη να αποφασίζουν τι μπορείς και τι δεν μπορείς να βλέπεις. (Εφεσίους 6:1, 2) Αν, όμως, οι γονείς σου σού επιτρέπουν να βλέπεις βιντεοκλίπ, χρειάζεται να καθοδηγείσαι από κάτι περισσότερο από αυτό που θεωρείς εσύ σωστό. Το εδάφιο Εβραίους 5:14 μας προτρέπει να “γυμνάζουμε τις δυνάμεις της αντίληψής μας” για να “διακρίνουμε το ορθό και το εσφαλμένο”. Οι δυνάμεις της αντίληψής μας γυμνάζονται μέσω μελέτης των Γραφικών αρχών, οι οποίες παρέχουν το πλαίσιο βάσει του οποίου καθορίζεται τι είναι καλό και τι κακό από την άποψη του Ιεχωβά. Κάνοντας στοχασμούς γύρω από τέτοιες Γραφικές αρχές, θα μπορείς να διακρίνεις τι είναι επικίνδυνο για την πνευματική σου υγεία, ακόμη και όταν δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος Γραφικός κανόνας για να σε κατευθύνει.
Ειδικότερα, λοιπόν, ποιες Γραφικές αρχές μπορούν να σε κατευθύνουν όσον αφορά την παρακολούθηση βιντεοκλίπ; Αυτό θα εξεταστεί σε ένα μελλοντικό άρθρο.
[Πρόταση που τονίζεται στη σελίδα 20]
«Το άτομο που καυχιέται: “Εγώ ακούω μουσική, αλλά δεν με επηρεάζει” είναι είτε απελπιστικά αφελές είτε χονδροειδώς κακοπληροφορημένο»
[Εικόνες στη σελίδα 21]
Μπορείς στ’ αλήθεια να βλέπεις κάτι επιβλαβές και να μην επηρεάζεσαι από αυτό;