Πώς Γλιτώσαμε από τη Φοβερή Λάβα!

ΑΠΟ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟ ΤΟΥ ΞΥΠΝΑ! ΣΤΟ ΚΟΝΓΚΟ (ΚΙΝΣΑΣΑ)

ΕΙΝΑΙ Τρίτη 15 Ιανουαρίου 2002​—μια, κατά τα φαινόμενα, συνηθισμένη μέρα στην Κεντρική Αφρική. Μαζί με έναν άλλον Μάρτυρα του Ιεχωβά, φτάνω στην Γκόμα, στην περιφέρεια Κίβου του Κονγκό (Κινσάσα), για να συναντήσω τους Μάρτυρες της περιοχής των Μεγάλων Λιμνών.

Κανένας Λόγος Ανησυχίας;

Αν και το ηφαίστειο Νιιραγκόνγκο (ύψους 3.470 μέτρων) απέχει 19 χιλιόμετρα από την πόλη Γκόμα, η συμπεριφορά του μας προβληματίζει. a Μπορούμε να ακούσουμε τη βοή του καθώς επίσης να δούμε τον καπνό που υψώνεται από το ηφαίστειο. Για τους ντόπιους, αυτό δεν είναι κάτι ασυνήθιστο τούτη την εποχή του χρόνου, και δεν ανησυχούν.

Το απόγευμα, παρακολουθούμε τις συναθροίσεις δύο εκκλησιών των Μαρτύρων του Ιεχωβά. Συνεχίζουμε να νιώθουμε τις δονήσεις της γης και να ακούμε βοή. Δεν φαίνεται να ενοχλείται κανείς. Οι τοπικές αρχές καθησυχάζουν συνεχώς τους κατοίκους λέγοντας ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος για πανικό. Αν και ένας Κονγκολέζος ηφαιστειολόγος προβλέπει εκρήξεις εδώ και μήνες, κανένας δεν τον πιστεύει. Κάποιος φίλος σχολιάζει αδιάφορα: «Απόψε ο ουρανός θα κοκκινίσει λόγω του ενεργού ηφαιστείου».

«Πρέπει να Φύγουμε Χωρίς Καθυστέρηση!»

Επιστρέφοντας στο κατάλυμά μας, μας λέγεται χωρίς καμιά αβεβαιότητα: «Πρέπει να φύγουμε χωρίς καθυστέρηση!» Η κατάσταση είναι επικίνδυνη. Η πόλη βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο. Πόσο γρήγορα αλλάζουν τα πράγματα! Λίγη ώρα νωρίτερα, συζητούσαμε το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσουμε την Γκόμα ως βάση για το έργο μαρτυρίας μας. Τώρα, αργά το απόγευμα, μας λένε να φύγουμε από την πόλη επειδή κινδυνεύει να εξαφανιστεί!

Καθώς πλησιάζει η νύχτα, ο ουρανός γίνεται κόκκινος σαν τη φωτιά​—και δικαιολογημένα! Η λάβα από το Νιιραγκόνγκο κατευθύνεται στην πόλη. Το βουνό μοιάζει σαν μια τεράστια κατσαρόλα που βράζει και χύνει έξω το περιεχόμενό της​—πύρινη λάβα η οποία ερημώνει τα πάντα στο πέρασμά της. Ποτέ δεν ετοιμάσαμε τις βαλίτσες μας γρηγορότερα! Είναι σχεδόν 7:00 μ.μ.

Χιλιάδες Ξεχύνονται στο Δρόμο

Καθώς κινούμαστε βιαστικά, ο δρόμος που οδηγεί έξω από την Γκόμα γεμίζει με πλήθη ανθρώπων που φεύγουν για να σωθούν. Οι περισσότεροι προχωρούν με τα πόδια, έχοντας μαζί τους ό,τι μπόρεσαν να πάρουν στα γρήγορα. Πολλοί κουβαλούν φορτία στο κεφάλι τους. Μερικοί έχουν στριμωχτεί μέσα σε ασφυκτικά γεμάτα οχήματα. Όλοι κατευθύνονται στα γειτονικά σύνορα της Ρουάντας. Ωστόσο, ένα ηφαίστειο δεν σέβεται ανθρώπινα σύνορα. Κανένας στρατός δεν μπορεί να ανακόψει την ορμή του! Βλέπουμε στρατιώτες να «παραδίδονται»  στη λάβα και να τρέχουν και αυτοί να σωθούν. Τα αυτοκίνητα είναι σχεδόν αδύνατον να προχωρήσουν στο δρόμο. Πρέπει να συνεχίσουμε με τα πόδια. Βρισκόμαστε ανάμεσα σε αυτόν τον όχλο των 300.000 ανθρώπων​—αντρών, γυναικών, παιδιών και μωρών—​που φεύγουν για να γλιτώσουν από το μένος του ηφαιστείου. Η γη εξακολουθεί να βουίζει και να τρέμει κάτω από τα πόδια μας.

Όλοι φεύγουν για να σωθούν. Ο φίλος μου και εγώ, επισκέπτες από μια μεγαλούπολη, βρισκόμαστε ανάμεσά τους, μαζί με μερικούς Μάρτυρες οι οποίοι μας φροντίζουν. Η παρουσία τους και το τεράστιο ενδιαφέρον τους μας αγγίζουν βαθιά και μας παρέχουν ένα αίσθημα ασφάλειας μέσα σε αυτή την τόσο πιεστική και στενόχωρη κατάσταση. Οι άνθρωποι φεύγουν παίρνοντας μαζί τους ό,τι μπορούν​—ρούχα, σκεύη μαγειρικής, κάποια στοιχειώδη τρόφιμα. Μέσα σε αυτή την ανθρωποθάλασσα, ο ένας σπρώχνει τον άλλον. Μερικοί χτυπούν πάνω στα αυτοκίνητα που προσπαθούν να περάσουν, με αποτέλεσμα να πέφτουν από τα χέρια τους τα λιγοστά τους υπάρχοντα και να ποδοπατιούνται. Αλίμονο σε όποιον σκοντάψει. Η ένταση είναι μεγάλη. Ο φόβος τούς έχει κυριεύσει όλους. Προσπαθούμε να πάμε στο Γκιζένιε, λίγα χιλιόμετρα μακριά στη Ρουάντα. Συνεχίζουμε την αναγκαστική πεζοπορία μας με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ταχύτητα.

Περνάμε τη Νύχτα Ασφαλείς

Φτάνουμε σε ένα ξενοδοχείο, αλλά βεβαίως δεν υπάρχουν πια διαθέσιμα δωμάτια. Πρέπει να αρκεστούμε στο να καθήσουμε σε ένα τραπέζι στον κήπο. Έχει προηγηθεί μια κουραστική πεζοπορία τρεισήμισι ωρών. Χαιρόμαστε που είμαστε ζωντανοί και ασφαλείς, μαζί με τους Χριστιανούς αδελφούς μας που ταξίδεψαν μαζί μας. Ευτυχώς, κανένας από τους Μάρτυρες δεν έχασε τη ζωή του.

Είναι προφανές ότι θα πρέπει να περάσουμε τη νύχτα στο ύπαιθρο. Από αυτή την ασφαλή απόσταση, μπορούμε να παρατηρήσουμε τον πυροκόκκινο ουρανό πάνω από την πόλη της Γκόμα. Πράγματι, ήταν πολύ εντυπωσιακός και όμορφος! Σιγά σιγά χαράζει. Το βουητό και οι δονήσεις συνεχίζονται στη διάρκεια της νύχτας. Καθώς σκεφτόμαστε τις δυσκολίες της χθεσινής μέρας, νιώθουμε συμπόνια για τις χιλιάδες οικογένειες που αναγκάστηκαν να φύγουν μαζί με τα μικρά παιδιά τους.

 Καταφθάνει Βοήθεια Γρήγορα

Οι Μάρτυρες από το Κιγκάλι, την πρωτεύουσα της Ρουάντας, μας συναντούν το μεσημέρι της Παρασκευής 18 Ιανουαρίου. Μια επιτροπή παροχής βοήθειας, αποτελούμενη από αδελφούς από την Γκόμα και το Γκιζένιε, αναλαμβάνει δράση. Ο πρώτος στόχος είναι να στεγαστούν οι Μάρτυρες πρόσφυγες στις έξι Αίθουσες Βασιλείας που υπάρχουν στην περιοχή. Αυτό γίνεται την ίδια κιόλας μέρα. Στην άκρη του δρόμου τοποθετείται μια πινακίδα στη γαλλική και στη σουαχίλι, η οποία δείχνει την κατεύθυνση προς την τοπική Αίθουσα Βασιλείας, όπου οι πρόσφυγες μπορούν να βρουν βοήθεια και παρηγοριά. Την ίδια μέρα επίσης, φτάνουν στις Αίθουσες Βασιλείας όπου στεγάζονται οι Μάρτυρες τρεις τόνοι με βασικά εφόδια. Την επόμενη μέρα, το Σάββατο, φτάνει από το Κιγκάλι ένα φορτηγό με τρόφιμα, κουβέρτες, νάιλον, σαπούνι και φάρμακα.

Η Αγωνία Αυξάνεται

Είναι καιρός μεγάλης ανησυχίας. Πώς μπορούν να καλυφτούν οι ανάγκες όλων αυτών των ανθρώπων; Τι θα γίνει με το ηφαίστειο; Πότε θα σταματήσουν οι εκρήξεις; Σε ποια έκταση έχει υποστεί ζημιές η πόλη της Γκόμα; Τα νέα που κυκλοφορούν και οι συνεχιζόμενες δονήσεις δεν προμηνύουν ευοίωνες εξελίξεις. Οι ειδικοί φοβούνται ότι η ατμόσφαιρα θα μολυνθεί από το διοξείδιο του θείου το οποίο θα φτάσει σε επικίνδυνα επίπεδα. Ανησυχούν επίσης ότι το νερό της λίμνης Κίβου θα μολυνθεί ως αποτέλεσμα χημικών αντιδράσεων.

Στη διάρκεια του 48ωρου μετά την έκρηξη, τα νέα που διαδίδονταν ήταν ανησυχητικά. Αργότερα, το Σάββατο το απόγευμα, μαθαίνουμε ότι περίπου 10.000 άνθρωποι, περιλαμβανομένων και 8 Μαρτύρων με ένα παιδί, έχουν παγιδευτεί σε έναν κλοιό λάβας, η οποία σε μερικά σημεία έχει βάθος δύο μέτρα. Η ατμόσφαιρα είναι γεμάτη με τοξικά αέρια. Ανησυχούμε για τη ζωή τους. Η κατάσταση φαίνεται απελπιστική. Ακόμη και ο καθεδρικός ναός της Γκόμα έχει σχεδόν καταστραφεί από την ακάθεκτη πορεία της λάβας. Κανένας δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να φανταστεί ότι η Γκόμα θα αναστηθεί μέσα από τις στάχτες.

Μερικά Παρηγορητικά Νέα

Την Κυριακή στις 9:00 π.μ., μας τηλεφωνεί ένας από τους αδελφούς που έχουν περικυκλωθεί από τη λάβα. Μας λέει ότι η κατάσταση αλλάζει. Υπάρχει βελτίωση. Πέφτει βροχή, η λάβα κρυώνει και η ατμόσφαιρα καθαρίζει. Αν και η λάβα εξακολουθεί να είναι καυτή και επικίνδυνη, οι άνθρωποι αρχίζουν να τη διασχίζουν σε ορισμένα σημεία για να πάνε σε ασφαλέστερο έδαφος. Η πόλη δεν έχει καταστραφεί εντελώς.

Αυτά είναι τα πρώτα καλά νέα από τότε που άρχισε η καταστροφή. Φαίνεται ότι το ηφαίστειο έχει ηρεμήσει κάπως. Οι ειδικοί στην περιοχή εκφράζουν αντικρουόμενες απόψεις. Καταφέρνουμε να αποκαταστήσουμε την επικοινωνία με τη γειτονική πόλη Μπουκάβου, στην άλλη άκρη της λίμνης Κίβου. Μαθαίνουμε ότι πέντε οικογένειες, καθώς και τρία παιδιά χωρίς τους γονείς τους, έφτασαν εκεί με πλοιάριο. Οι Μάρτυρες στην πόλη θα τους φροντίσουν.

 Μπορούμε να Επιστρέψουμε!

Τη Δευτέρα 21 Ιανουαρίου είμαστε σε θέση να ενθαρρύνουμε και να παρηγορήσουμε τα θύματα στο Γκιζένιε, καθώς και να αξιολογήσουμε τις ανάγκες τους. Βλέπουμε ότι οι αδελφοί που στεγάζονται προσωρινά στις έξι Αίθουσες Βασιλείας έχουν αρχίσει να οργανώνονται. Καταφέρνουμε να υπολογίσουμε ακριβώς τον αριθμό των Μαρτύρων που έφυγαν​—1.800 άτομα μαζί με τα παιδιά.

Τι θα γίνει στο μέλλον; Οι τοπικές αρχές σχεδιάζουν να οργανώσουν γρήγορα καταυλισμούς για τους πρόσφυγες. Ωστόσο, μερικοί άνθρωποι έχουν ακόμη δυσάρεστες αναμνήσεις από τους καταυλισμούς προσφύγων που οργανώθηκαν μετά τη γενοκτονία το 1994. Αποφασίζουμε να επιστρέψουμε στην Γκόμα, και προς το μεσημέρι φτάνουμε στην πόλη. Περίπου το 25 τοις εκατό της πόλης έχει καταστραφεί. Η λάβα που έρρεε στους δρόμους της πόλης έχει τώρα στερεοποιηθεί, και έτσι μπορούμε να περπατήσουμε πάνω της. Είναι ακόμη ζεστή, και τα αέρια έχουν γεμίσει την ατμόσφαιρα. Πολλοί άνθρωποι είναι αποφασισμένοι να επιστρέψουν στην πόλη.

Στη 1:00 μ.μ., συναντιόμαστε με 33 Χριστιανούς πρεσβυτέρους στην Αίθουσα Βασιλείας της Εκκλησίας Γκόμα Κέντρο. Η γνώμη τους είναι ομόφωνη: Αποφασίζουν να επιστρέψουν στην Γκόμα. «Εδώ ανήκουμε», λένε. Και τι θα λεχθεί για τον κίνδυνο να εκραγεί ξανά το ηφαίστειο; «Είμαστε συνηθισμένοι σε αυτό», απαντούν. Φοβούνται ότι, αν δεν επιστρέψουν σύντομα, όλα τους τα υπάρχοντα θα λεηλατηθούν. Την επομένη, όλες οι οικογένειες των Μαρτύρων που έφυγαν επιστρέφουν στην Γκόμα. Οι περισσότεροι από τους 300.000 ανθρώπους που είχαν διασχίσει τα σύνορα επιστρέφουν και αυτοί στην πληγείσα πόλη.

Μία Εβδομάδα Αργότερα

Η πόλη σφύζει και πάλι από ζωή. Όπως φαίνεται, δεν πρόκειται να πεθάνει. Σύντομα αρχίζουν εργασίες για την απομάκρυνση της λάβας, ώστε να επανενωθούν τα δύο τμήματα της πόλης που είχαν αποκοπεί. Η λάβα κατέστρεψε ό,τι βρήκε στο πέρασμά της. Το εμπορικό κέντρο και το διοικητικό τμήμα της πόλης ισοπεδώθηκαν. Υπολογίζεται ότι καταστράφηκε το ένα τρίτο του διαδρόμου του αεροδρομίου.

Σύμφωνα με μια ακριβή καταμέτρηση, 180 οικογένειες Μαρτύρων συμπεριλαμβάνονται σε εκείνους που έχασαν τα πάντα και είναι άστεγοι. Η επιτροπή παροχής βοήθειας κάνει διευθετήσεις για να βοηθήσει τους περίπου 5.000 άντρες, γυναίκες και παιδιά να λαβαίνουν το καθημερινό τους συσσίτιο. Οι πλαστικοί μουσαμάδες που έστειλαν οι Μάρτυρες του Ιεχωβά από το Βέλγιο, τη Γαλλία και την Ελβετία θα χρησιμοποιηθούν ως προσωρινή στέγη για τους άστεγους, καθώς και ως χώροι συνάθροισης για τις εκκλησίες των οποίων οι Αίθουσες Βασιλείας υπέστησαν σοβαρές βλάβες ή καταστράφηκαν. Μερικές άστεγες οικογένειες θα μείνουν σε σπίτια Μαρτύρων τα οποία δεν έπαθαν ζημιές, ενώ άλλες θα στεγαστούν σε προσωρινά καταλύματα.

Την Παρασκευή 25 Ιανουαρίου, περίπου δέκα μέρες μετά τη φοβερή εκείνη νύχτα, 1.846 άτομα είναι παρόντα σε μια συνάθροιση που διεξάγεται στο προαύλιο ενός σχολείου στην Γκόμα για να ακούσουν ενθαρρυντικά λόγια από τις Γραφές. Αναφέρονται αναρίθμητες εκφράσεις ευγνωμοσύνης από τους αδελφούς για την παρηγοριά και την πρακτική βοήθεια που έλαβαν από τον Ιεχωβά μέσω της οργάνωσής του. Εμείς οι επισκέπτες συγκινούμαστε βαθιά από το θάρρος και την ισχυρή πίστη που εκδηλώνουν οι αδελφοί παρά τις αντίξοες περιστάσεις τους. Μέσα σε τέτοιες οδυνηρές καταστάσεις, πόσο ευχάριστο είναι να αποτελούμε μέρος μιας αδελφότητας η οποία είναι ενωμένη στη λατρεία του αληθινού Θεού, του Ιεχωβά, Εκείνου που είναι η Πηγή της παντοτινής παρηγοριάς!​—Ψαλμός 133:1· 2 Κορινθίους 1:3-7.

[Υποσημείωση]

[Χάρτες στη σελίδα 22, 23]

(Για το πλήρως μορφοποιημένο κείμενο, βλέπε έντυπο)

Οι γραμμές με τα βέλη δείχνουν την πορεία της λάβας

ΚΟΝΓΚΟ (ΚΙΝΣΑΣΑ)

Όρος Νιιραγκόνγκο

↓ ↓ ↓

Αεροδρόμιο της Γκόμα ↓ ↓

↓ ΓΚΟΜΑ

↓ ↓

ΛΙΜΝΗ ΚΙΒΟΥ

ΡΟΥΑΝΤΑ

[Εικόνες στη σελίδα 23]

Η λάβα ανάγκασε δεκάδες χιλιάδες κατοίκους να φύγουν από την πόλη της Γκόμα

[Ευχαριστίες]

Φωτογραφία AP/Sayyid Azim

[Εικόνες στη σελίδα 24, 25]

Μέσα σε μία εβδομάδα, οι Μάρτυρες οργάνωσαν τις Χριστιανικές συναθροίσεις τους