Το Δίλημμα της Έκτρωσης—Είναι Λύση οι 60 Εκατομμύρια Φόνοι;
ΣΑΣΤΙΣΜΕΝΗ, φοβισμένη, με δάκρυα στα μάτια, μια 15χρονη κοπέλα κοιτάζει το φίλο της που φεύγει αγανακτισμένος. Εκείνος την αποκάλεσε χαζή που έμεινε έγκυος. Εκείνη νόμιζε ότι αγαπιούνταν.
Μια γυναίκα πέφτει σε απόγνωση όταν συνειδητοποιεί ότι περιμένει το έκτο της παιδί. Ο σύζυγός της είναι άνεργος, και τα μικρά πηγαίνουν για ύπνο πεινασμένα κάθε βράδυ. Πώς είναι δυνατόν να φροντίσουν άλλο ένα παιδί;
«Δεν θα μπορούσε να έρθει σε χειρότερη στιγμή», εξηγεί μια κομψά ντυμένη γυναίκα στο γιατρό της. Αυτή κατόρθωσε τελικά να πάρει πτυχίο πολιτικού μηχανικού και είναι έτοιμη να αρχίσει τη νέα της σταδιοδρομία. Ο σύζυγός της είναι πλήρως απορροφημένος από το δικηγορικό του επάγγελμα. Πού να βρουν το χρόνο για ένα μωρό;
Αυτοί οι άνθρωποι ζουν σε εντελώς διαφορετικούς κόσμους και αντιμετωπίζουν διαφορετικά διλήμματα, αλλά επιλέγουν την ίδια λύση: την έκτρωση.
Η έκτρωση είναι ένα από τα πιο εκρηκτικά ζητήματα αυτής της δεκαετίας και έχει πυροδοτήσει σφοδρές διενέξεις στον πολιτικό, στον κοινωνικό, στον ιατρικό και στο θεολογικό τομέα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι υπέρμαχοι της ζωής διαδηλώνουν για τα δικαιώματα των αγέννητων παιδιών. Το στρατόπεδο των υπέρμαχων της ελεύθερης εκλογής υποστηρίζει την ελευθερία και το δικαίωμα της γυναίκας να αποφασίζει η ίδια. Στις εκλογές, στα δικαστήρια, στις εκκλησίες, ακόμη και στους δρόμους, οι σταυροφόροι της ζωής πολεμούν τους υπέρμαχους της ελευθερίας.
Εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται παγιδευμένοι σε μια διελκυστίνδα, διχασμένοι οι ίδιοι από τα παθιασμένα επιχειρήματα της κάθε παράταξης. Μάλιστα, οι αγγλικοί όροι “pro-choice” (υπέρ της εκλογής) και “pro-life” (υπέρ της ζωής) επιλέχτηκαν προσεκτικά, προκειμένου να κερδίσουν τους αναποφάσιστους. Σε αυτόν τον αιώνα που η ελευθερία έχει ειδωλοποιηθεί, ποιος δεν θα προτιμούσε την ελεύθερη εκλογή; Αλλά από την άλλη πλευρά, ποιος δεν θα τασσόταν υπέρ της ζωής; Οι υπέρμαχοι της ελεύθερης εκλογής κραδαίνουν κρεμάστρες ρούχων θέλοντας έτσι να δραματοποιήσουν το θάνατο καταπιεσμένων γυναικών που υποβάλλονται σε επισφαλείς παράνομες εκτρώσεις. Όσοι συνηγορούν υπέρ της ζωής κρατάνε δοχεία με εκτρώματα ως μια φρικτή υπενθύμιση των εκατομμυρίων αγέννητων παιδιών που πεθαίνουν.
Όλη αυτή η μακάβρια τραγωδία αποδίδεται πιστά στο βιβλίο τού Λόρενς Χ. Τράιμπ Έκτρωση: Η Σύγκρουση των Απόλυτων (Abortion: The Clash of Absolutes). «Πολλοί οι οποίοι εύκολα κατανοούν τη χειροπιαστή ανθρώπινη διάσταση του εμβρύου, οι οποίοι του αποτίουν φόρο τιμής και θρηνούν, δυσκολεύονται πολύ να δουν τη γυναίκα που φέρνει το έμβρυο μέσα της και τη δεινή κατάστασή της. . . . Πολλοί άλλοι οι οποίοι εύκολα κατανοούν τη γυναίκα και το σώμα της, οι οποίοι κραυγάζουν υπέρ του δικαιώματός της να ελέγχει το πεπρωμένο της, δυσκολεύονται πολύ να κατανοήσουν το έμβρυο που βρίσκεται μέσα στη γυναίκα και δεν φαντάζονται ότι είναι πραγματική η ζωή την οποία θα μπορούσε να ζήσει αν του το επέτρεπαν».
Καθώς ο ηθικός αυτός πόλεμος μαίνεται αδιάκοπα, 50 με 60 εκατομμύρια αγέννητα παιδιά θα πέσουν αυτόν το χρόνο θύματα στο πεδίο της μάχης για τα δικαιώματα.
Ποια είναι η δική σας θέση σε αυτό το συναισθηματικά φορτισμένο ζήτημα; Πώς θα απαντούσατε στα εξής βασικά ερωτήματα: Είναι θεμελιώδες δικαίωμα της γυναίκας να αποφασίζει η ίδια; Δικαιολογείται άραγε σε κάποια περίπτωση η έκτρωση; Πότε αρχίζει η ζωή; Και το ερώτημα που είναι βασικότερο, αν και σπάνια τίθεται: Πώς βλέπει την έκτρωση ο Δημιουργός της ζωής και της τεκνοποίησης;
Η έκτρωση έχει μακρά ιστορία. Στην αρχαία Ελλάδα και στη Ρώμη, η έκτρωση ήταν μια διαδεδομένη συνήθεια. Στην Ευρώπη, κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα και της Αναγέννησης, θεωρούνταν επιτρεπτή ως τις πρώτες κινήσεις του εμβρύου, όταν δηλαδή η μητέρα αισθανόταν τη ζωή στη μήτρα. Η σεξουαλική επανάσταση συνοδεύτηκε από επακόλουθα—εκατομμύρια ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες.
Η δεκαετία του 1960 σήμανε την άνοδο του γυναικείου κινήματος, θεμέλιος λίθος του οποίου είναι το λεγόμενο αναπαραγωγικό δικαίωμα. Μερικοί βροντοφωνάζουν απαιτώντας το δικαίωμα της έκτρωσης για τα θύματα βιασμού ή αιμομιξίας που μένουν έγκυες ή για την περίπτωση που κινδυνεύει η υγεία της μητέρας. Η ιατρική τεχνολογία, έχοντας ανοίξει παράθυρο στη μήτρα, ανιχνεύει πιθανές εκ γενετής ανωμαλίες και το φύλο του μωρού. Εγκυμοσύνες τερματίζονται με βάση την απαισιόδοξη πρόγνωση ενός γιατρού. Γυναίκες ηλικίας άνω των 40 ετών ανησυχούν για τυχόν δυσπλασίες.
Στις χώρες που μαστίζονται από φτώχεια, πολλές γυναίκες που έχουν περιορισμένες δυνατότητες αντισύλληψης νιώθουν ότι δεν μπορούν να συντηρήσουν και άλλα παιδιά. Επίσης, μερικές έγκυες γυναίκες, δίνοντας ακραίες έννοιες στη φράση «ελεύθερη εκλογή», επιλέγουν να κάνουν έκτρωση επειδή πιστεύουν ότι ο καιρός της εγκυμοσύνης δεν είναι ο κατάλληλος ή επειδή μαθαίνουν το φύλο του αγέννητου παιδιού και απλούστατα δεν το θέλουν.
Πολλά από τα πυρά που εκτοξεύονται σε αυτή τη διένεξη σχετίζονται με το ζήτημα του πότε αρχίζει η ζωή. Λίγοι θα διαφωνήσουν στο σημείο ότι το γονιμοποιημένο ωάριο ζει. Το ερώτημα είναι: Ζει ως τι; Ως απλός ιστός; Ή μήπως ως ανθρώπινο ον; Είναι το βελανίδι βελανιδιά; Συνεπώς, είναι το έμβρυο άτομο; Έχει αστικά δικαιώματα; Οι μάχες γύρω από τις λέξεις δεν έχουν τέλος. Τι ειρωνεία μέσα στο ίδιο νοσοκομείο γιατροί να πασχίζουν ηρωικά για να σώσουν τη ζωή ενός πρόωρου βρέφους και, ωστόσο, να τερματίζουν τη ζωή ενός συνομήλικου εμβρύου! Ο νόμος μπορεί να τους επιτρέπει να σκοτώσουν το μωρό μέσα στη μήτρα, αλλά είναι φόνος αν το μωρό βρίσκεται έξω από τη μήτρα.
Τα πιο ηχηρά αιτήματα για νόμιμη έκτρωση προέρχονται από «απελευθερωμένες» φεμινίστριες οι οποίες έχουν απεριόριστη πρόσβαση σε μεθόδους αντισύλληψης που αποτρέπουν αυτή καθαυτήν την εγκυμοσύνη. Με πάθος διεκδικούν τα αναπαραγωγικά τους δικαιώματα, όπως τα αποκαλούν οι ίδιες, ενώ στην πραγματικότητα έχουν ήδη κάνει χρήση της δυνατότητάς τους να συλλάβουν και να αναπαραγάγουν. Αυτό που στην πραγματικότητα θέλουν είναι το δικαίωμα να αποτρέψουν την αναπαραγωγή. Η δικαιολογία; «Είναι το σώμα μου!» Είναι όμως στ’ αλήθεια;
Μητέρα: «Είναι το σώμα μου!»
Μωρό: «Όχι! Είναι το δικό μου σώμα!»
Το βιβλίο Έκτρωση—Οδηγός των Πολιτών για τα Επίμαχα Ζητήματα (Abortion—A Citizens’ Guide to the Issues) δηλώνει ότι, κατά τις πρώτες 12 εβδομάδες της εγκυμοσύνης, «η μικροσκοπική ποσότητα του όμοιου με ζελατίνη ιστού αφαιρείται πολύ εύκολα». Μπορούμε, δικαιολογημένα, να θεωρούμε την έκτρωση «αφαίρεση μιας άμορφης μάζας ιστών» ή «τερματισμό του προϊόντος της σύλληψης»; Ή μήπως όλα αυτά είναι «ζαχαρωμένοι» όροι που αποσκοπούν στο να κάνουν εύγευστη την πικρή αλήθεια και να καθησυχάσουν τις ταραγμένες συνειδήσεις;
Αυτό το ανεπιθύμητο κομμάτι ιστού είναι μια αναπτυσσόμενη, ακμαία ζωή και έχει τα δικά του χρωμοσώματα. Σαν προφητική αυτοβιογραφία, τα χρωμοσώματα αφηγούνται με λεπτομέρειες την ιστορία μιας μοναδικής προσωπικότητας που βρίσκεται στο στάδιο της δημιουργίας. Ο διάσημος ερευνητής και καθηγητής εμβρυολογίας Α. Γ. Λάιλι εξηγεί: «Από βιολογική σκοπιά, για κανένα στάδιο δεν μπορούμε να υιοθετήσουμε την άποψη ότι το έμβρυο είναι απλή προέκταση της μητέρας. Γενετικά, η μητέρα και το μωρό είναι ξεχωριστές προσωπικότητες από τη στιγμή της σύλληψης».
Ανεύθυνη Συμπεριφορά
Ωστόσο, πολλές γυναίκες, έχοντας ελεύθερη πρόσβαση στην έκτρωση, δεν νιώθουν καμιά πιεστική ανάγκη να παίρνουν προφυλάξεις κατά της ανεπιθύμητης σύλληψης. Προτιμούν να χρησιμοποιούν την έκτρωση ως προστατευτικό δίχτυ ώστε να παρακάμπτουν όσα «ατυχήματα» συμβαίνουν.
Οι στατιστικές δείχνουν ότι στον αιώνα μας η ήβη εμφανίζεται σε μικρότερη ηλικία. Έτσι, πιο μικρά παιδιά είναι σε θέση να τεκνοποιούν. Έχουν διδαχτεί σχετικά με τη βαριά ευθύνη που συνοδεύει αυτό το προνόμιο; Στην Αμερική, το μέσο άτομο, ανεξαρτήτως φύλου, έχει χάσει την παρθενία του ως την ηλικία των 16 ετών, και 1 στα 5 άτομα πριν από την ηλικία των 13 ετών. Το ένα τρίτο των παντρεμένων αντρών και γυναικών διατηρούν κάποια εξωσυζυγική σχέση ή είχαν κάποια σχέση στο παρελθόν. Οι γυναίκες που είναι περισσότερο πρόθυμες να καταφύγουν στην έκτρωση ανήκουν στην ομάδα εκείνων που κάνουν αχαλίνωτη σεξουαλική ζωή. Όπως το περιστασιακό αίτημα για τη νομιμοποίηση της πορνείας προκειμένου να αναχαιτιστεί η εξάπλωση του AIDS, έτσι και η νομιμοποίηση της έκτρωσης μπορεί να έκανε τη διαδικασία αυτή κάπως ασφαλέστερη από ιατρική άποψη· περισσότερο όμως δημιούργησε ένα γόνιμο περιβάλλον όπου μπορεί να ευδοκιμήσει, και ευδοκιμεί τελικά, η ασθένεια της ηθικής.
Θύματα της Βίας ή των Περιστάσεων;
Είναι ενδιαφέρον ότι, όπως δείχνουν διάφορες μελέτες, η εγκυμοσύνη που οφείλεται σε βιασμό είναι εξαιρετικά σπάνια. Μια μελέτη που περιέλαβε θύματα 3.500 διαδοχικών βιασμών στη Μινεάπολη των Η.Π.Α. δεν εντόπισε ούτε μια περίπτωση εγκυμοσύνης. Από τις 86.000 εκτρώσεις που έγιναν στην πρώην Τσεχοσλοβακία, μόνο 22 έγιναν λόγω βιασμού. Έτσι, ένα απειροελάχιστο μόνο ποσοστό καταφεύγει σε έκτρωση για τέτοιους λόγους.
Τι μπορούμε, όμως, να πούμε σχετικά με κάποιες φοβερές προβλέψεις για φρικτά παραμορφωμένα μωρά με ανεπανόρθωτες εκ γενετής ανωμαλίες; Με την πρώτη ένδειξη κάποιου προβλήματος, μερικοί γιατροί βιάζονται να προτείνουν έκτρωση. Μπορούν να είναι απόλυτα σίγουροι για τη διάγνωση; Πολλοί γονείς μπορούν να διαβεβαιώσουν ότι τέτοιες ζοφερές προφητείες μπορεί να είναι αστήρικτες, και τα ευτυχισμένα, υγιή παιδιά τους το αποδεικνύουν αυτό. Άλλοι με παιδιά που θεωρούνται ανάπηρα είναι εξίσου ευτυχισμένοι που είναι γονείς. Πραγματικά, μόνο το 1 τοις εκατό εκείνων που καταφεύγουν σε έκτρωση στις Ηνωμένες Πολιτείες το κάνουν αυτό επειδή πληροφορήθηκαν ότι είναι πιθανό να παρουσιάζει κάποια ανωμαλία το έμβρυο.
Παρ’ όλα αυτά, στο διάστημα που πέρασε μέχρι να διαβάσετε αυτό το άρθρο, πέθαναν εκατοντάδες αγέννητα μωρά. Πού συμβαίνει αυτό; Και πώς επηρεάζεται η ζωή όσων περιλαμβάνονται στο ζήτημα;