1, 2. (α) Πότε ίσως δυσκολευόμαστε ιδιαίτερα να συγχωρήσουμε κάποιον; (β) Πώς έδειξε συγχώρηση η Ντενίζ;

 ΔΥΣΚΟΛΕΥΕΣΤΕ να συγχωρείτε τους άλλους; Πολλοί από εμάς δυσκολευόμαστε, ιδίως αν κάποιος πει ή κάνει κάτι που μας πληγώνει βαθιά. Ωστόσο, μπορούμε να ξεπεράσουμε τα πληγωμένα μας αισθήματα και να συγχωρήσουμε. Πάρτε για παράδειγμα μια αδελφή, την Ντενίζ, a η οποία έδειξε εξαιρετική συγχώρηση. Το 2017, η Ντενίζ και η οικογένειά της είχαν μόλις επισκεφτεί τα Παγκόσμια Κεντρικά Γραφεία των Μαρτύρων του Ιεχωβά που είχαν ανοίξει πρόσφατα. Καθώς επέστρεφαν στο σπίτι τους, κάποιος οδηγός έχασε τον έλεγχο του αυτοκινήτου του και έπεσε πάνω στο δικό τους. Η Ντενίζ έχασε τις αισθήσεις της. Όταν συνήλθε, έμαθε ότι τα παιδιά της είχαν τραυματιστεί βαριά και ότι ο σύζυγός της, ο Μπράιαν, είχε σκοτωθεί. Καθώς θυμάται εκείνη τη στιγμή, η Ντενίζ λέει: «Ένιωσα ότι γκρεμίστηκε όλος ο κόσμος μου». Αργότερα, έμαθε ότι ο οδηγός δεν ήταν υπό την επήρεια αλκοόλ ή ουσιών ούτε είχε αφήσει την προσοχή του να αποσπαστεί από το κινητό του ή κάτι άλλο, άρα το δυστύχημα δεν προκλήθηκε από δική του ανευθυνότητα. Γι’ αυτό, προσευχήθηκε στον Ιεχωβά να της δώσει ειρήνη ώστε να μπορέσει να τον συγχωρήσει.

² Ο οδηγός κατηγορήθηκε για ανθρωποκτονία. Αν καταδικαζόταν, θα έμπαινε στη φυλακή. Ωστόσο, το δικαστήριο ενημέρωσε την Ντενίζ ότι αυτό εξαρτόταν από τη δική της κατάθεση. Η Ντενίζ λέει: «Ένιωσα ότι κάποιος μου άνοιξε τα ράμματα και έριξε έναν κουβά αλάτι στην πληγή μου, καθώς έπρεπε να ξαναζήσω τις χειρότερες στιγμές της ζωής μου». Λίγες μόλις εβδομάδες αργότερα, η Ντενίζ κάθισε στην αίθουσα του δικαστηρίου και ετοιμάστηκε  να βρεθεί απέναντι στον άνθρωπο που είχε προκαλέσει τόσο πόνο στην οικογένειά της. Τι είπε; Η Ντενίζ ζήτησε από τον δικαστή να δείξει επιείκεια. b Όταν τελείωσε την κατάθεσή της, ο δικαστής ξέσπασε σε κλάματα και είπε: «Όλα αυτά τα 25 χρόνια που είμαι δικαστής, δεν έχω ακούσει ποτέ μου κάτι τέτοιο στην αίθουσα του δικαστηρίου. Ποτέ δεν ακούω την οικογένεια του θύματος να ζητάει επιείκεια για τον κατηγορούμενο. Ποτέ δεν ακούω λόγια αγάπης και συγχώρησης».

 3. Τι υποκίνησε την Ντενίζ να συγχωρήσει;

³ Τι βοήθησε την Ντενίζ να συγχωρήσει; Ο στοχασμός γύρω από τη συγχώρηση του Ιεχωβά. (Μιχ. 7:18) Όταν εκτιμούμε τη συγχώρηση που έχει δείξει ο Ιεχωβά σε εμάς, υποκινούμαστε να συγχωρούμε και εμείς τους άλλους.

 4. Τι θέλει ο Ιεχωβά να κάνουμε; (Εφεσίους 4:32)

⁴ Ο Ιεχωβά μάς συγχωρεί ανεπιφύλακτα και θέλει να συγχωρούμε και εμείς με τον ίδιο τρόπο τους άλλους. (Διαβάστε Εφεσίους 4:32) Αναμένει από εμάς να είμαστε πρόθυμοι να συγχωρούμε εκείνους που μας πληγώνουν. (Ψαλμ. 86:5· Λουκ. 17:4) Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τρία πράγματα που θα μας βοηθήσουν να είμαστε πιο συγχωρητικοί.

ΜΗΝ ΑΓΝΟΕΙΤΕ ΤΑ ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΣΑΣ

 5. Σύμφωνα με το εδάφιο Παροιμίες 12:18, πώς ίσως νιώθουμε όταν κάποιος μας προσβάλλει;

⁵ Μπορεί να πληγωθούμε βαθιά από κάτι που είπε ή έκανε κάποιος, ιδίως αν πρόκειται για στενό μας φίλο ή μέλος της οικογένειάς μας. (Ψαλμ. 55:12-14) Μερικές φορές, ο συναισθηματικός πόνος που βιώνουμε μοιάζει με μαχαιριές. (Διαβάστε Παροιμίες 12:18) Ίσως προσπαθήσουμε να καταπνίξουμε ή να αγνοήσουμε τα πληγωμένα μας αισθήματα. Αλλά αυτό θα ήταν σαν να δεχόμασταν μια μαχαιριά και κατόπιν να αφήναμε το μαχαίρι στην πληγή. Παρόμοια, δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι θα ξεπεράσουμε τα πληγωμένα μας αισθήματα απλώς και μόνο αγνοώντας τα.

 6. Πώς μπορεί να αντιδράσουμε όταν κάποιος μας προσβάλει;

⁶ Όταν κάποιος μας προσβάλει, η αρχική μας αντίδραση ίσως είναι να θυμώσουμε. Η Αγία Γραφή αναγνωρίζει ότι κάποιες φορές μπορεί να οργιζόμαστε. Αλλά μας προειδοποιεί να μην αφήνουμε αυτό το συναίσθημα να μας κυριεύει. (Ψαλμ. 4:4· Εφεσ. 4:26) Γιατί; Επειδή τα συναισθήματά μας συχνά οδηγούν σε πράξεις. Και ο θυμός σπάνια φέρνει καλά αποτελέσματα. (Ιακ. 1:20) Να θυμάστε ότι το να θυμώσουμε είναι αυτόματη αντίδραση, αλλά το να παραμείνουμε θυμωμένοι είναι συνειδητή επιλογή.

 7. Ποια άλλα αισθήματα ίσως νιώθουμε όταν κάποιος μας πληγώνει;

⁷ Όταν μας έχουν φερθεί άσχημα, ίσως νιώθουμε και άλλα οδυνηρά συναισθήματα. Για παράδειγμα, μια αδελφή, η Αν, λέει: «Όταν ήμουν παιδί, ο μπαμπάς μου άφησε τη μαμά μου και παντρεύτηκε την νταντά μου. Ένιωσα εγκαταλειμμένη. Όταν έκαναν δικά τους παιδιά, ένιωσα ότι αυτά είχαν πάρει τη θέση μου. Μεγάλωσα νιώθοντας ότι δεν με θέλει κανείς». Μια άλλη αδελφή, η Ζορζέτ, περιγράφει πώς ένιωσε όταν ο άντρας της την απάτησε: «Ήμασταν φίλοι από παιδιά. Κάναμε μαζί σκαπανικό. Η καρδιά μου έγινε κομμάτια». Και μια άλλη αδελφή, η Ναόμι, λέει: «Ποτέ μου δεν είχα φανταστεί ότι ο άντρας μου θα με πλήγωνε. Όταν λοιπόν ομολόγησε ότι έβλεπε κρυφά πορνογραφία, ένιωσα εξαπατημένη και προδομένη».

 8. (α) Ποιοι είναι μερικοί λόγοι για τους οποίους πρέπει να συγχωρούμε; (β) Πώς ωφελούμαστε όταν συγχωρούμε; (Βλέπε το πλαίσιο « Τι Γίνεται αν το Τραύμα Είναι Πολύ Βαθύ;»)

 ⁸ Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα λόγια ή τις πράξεις των άλλων, αλλά μπορούμε να προσπαθήσουμε να ελέγξουμε τη δική μας αντίδραση. Και συχνά, η καλύτερη αντίδραση είναι η συγχώρηση. Γιατί; Επειδή αγαπούμε τον Ιεχωβά, και εκείνος θέλει να συγχωρούμε. Αν παραμένουμε θυμωμένοι και δεν συγχωρούμε, μπορεί να ενεργήσουμε ανόητα, ίσως δε να βλάψουμε και την υγεία μας. (Παρ. 14:17, 29, 30) Προσέξτε τι είπε μια αδελφή, η Κριστίν: «Όταν με κυριεύουν τα πληγωμένα μου αισθήματα, χαμογελάω λιγότερο. Έχω την τάση να τρώω ανθυγιεινά πράγματα. Δεν κοιμάμαι αρκετά, και μου είναι πιο δύσκολο να ελέγχω τα συναισθήματά μου, πράγμα το οποίο επηρεάζει τον γάμο μου και τις σχέσεις μου με τους άλλους».

 9. Γιατί πρέπει να πάψουμε να νιώθουμε μνησικακία;

⁹ Ακόμα και αν το άτομο που μας πλήγωσε δεν παραδεχτεί ποτέ το φταίξιμο για τις πράξεις του, μπορούμε να μειώσουμε τη ζημιά που μας έκανε. Πώς; Η Ζορζέτ λέει: «Μου πήρε λίγο καιρό, αλλά τελικά έπαψα να νιώθω μνησικακία και θυμό για τον πρώην σύζυγό μου. Ως αποτέλεσμα, άρχισα να νιώθω απέραντη γαλήνη». Όταν παύουμε να νιώθουμε μνησικακία, δεν αφήνουμε την πικρία να βλάψει την καρδιά μας. Επίσης, κάνουμε ένα δώρο στον εαυτό μας​—μπορούμε να κάνουμε μια καινούρια αρχή και να απολαμβάνουμε και πάλι τη ζωή μας. (Παρ. 11:17) Τι γίνεται όμως αν έχετε ήδη αναγνωρίσει τα αισθήματά σας αλλά δεν είστε ακόμα έτοιμοι να συγχωρήσετε;

ΠΩΣ ΝΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΙΤΕ ΤΑ ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΣΑΣ

10. Γιατί πρέπει να δίνουμε στον εαυτό μας χρόνο ώστε να επουλωθούν τα συναισθηματικά μας τραύματα; (Βλέπε επίσης εικόνες.)

¹⁰ Πώς μπορείτε να ξεπεράσετε τα πληγωμένα αισθήματα; Ένας τρόπος είναι να δώσετε στον εαυτό σας χρόνο να γιατρευτεί. Ένα άτομο που έχει τραυματιστεί βαριά, εκτός από την ιατρική περίθαλψη που λαβαίνει, χρειάζεται και χρόνο για να επουλωθούν τα τραύματά του. Παρόμοια, και εμείς ίσως χρειαζόμαστε χρόνο για να επουλωθούν τα συναισθηματικά μας τραύματα προτού μπορέσουμε να συγχωρήσουμε κάποιον από καρδιάς.​—Εκκλ. 3:3· 1 Πέτρ. 1:22.

11. Πώς μπορεί να σας βοηθήσει η προσευχή να συγχωρήσετε;

 ¹¹ Προσευχηθείτε, ζητώντας από τον Ιεχωβά να σας βοηθήσει να συγχωρήσετε. c Η Αν εξηγεί πώς τη βοήθησε η προσευχή: «Ζήτησα από τον Ιεχωβά να συγχωρήσει τον καθέναν από εμάς στην οικογένεια για ό,τι δεν χειριστήκαμε καλά. Στη συνέχεια, έγραψα ένα γράμμα στον μπαμπά μου και στην καινούρια του σύζυγο και τους είπα ότι τους συγχωρώ». Η Αν παραδέχεται ότι αυτό δεν της ήταν εύκολο. Αλλά λέει: «Ελπίζω ότι, χάρη στην προσπάθεια που έκανα να μιμηθώ τη συγχώρηση του Ιεχωβά, ο μπαμπάς μου και η σύζυγός του θα υποκινηθούν να μάθουν περισσότερα για Εκείνον».

12. Γιατί πρέπει να εμπιστευόμαστε τον Ιεχωβά και όχι τα αισθήματά μας; (Παροιμίες 3:5, 6)

¹² Να εμπιστεύεστε τον Ιεχωβά, όχι τα αισθήματά σας. (Διαβάστε Παροιμίες 3:5, 6) Ο Ιεχωβά πάντοτε γνωρίζει τι είναι καλύτερο για εμάς. (Ησ. 55:8, 9) Ποτέ δεν θα μας ζητήσει να κάνουμε κάτι που θα μας βλάψει. Επομένως, όταν μας παροτρύνει να συγχωρούμε, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι αυτό είναι για το καλό μας. (Ψαλμ. 40:4· Ησ. 48:17, 18) Από την άλλη μεριά, αν εμπιστευόμαστε τα αισθήματά μας, ίσως να μην μπορέσουμε ποτέ να συγχωρήσουμε. (Παρ. 14:12· Ιερ. 17:9) Η Ναόμι λέει: «Στην αρχή, ένιωθα ότι είχα δίκιο που δεν συγχωρούσα τον σύζυγό μου για το ότι έβλεπε πορνογραφία. Φοβόμουν ότι θα με πλήγωνε ξανά ή ότι θα ξεχνούσε πόσο κακό μού είχε κάνει. Και έκανα τον συλλογισμό ότι ο Ιεχωβά καταλαβαίνει τα αισθήματά μου. Άρχισα όμως να συνειδητοποιώ ότι ο Ιεχωβά καταλαβαίνει μεν τα αισθήματά μου, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι συμφωνεί κιόλας. Εκείνος ξέρει πώς νιώθω και ότι χρειάζομαι χρόνο για να γιατρευτώ, αλλά επίσης θέλει να συγχωρώ». d

ΑΝΑΠΤΥΞΤΕ ΘΕΤΙΚΑ ΑΙΣΘΗΜΑΤΑ

13. Σύμφωνα με τα εδάφια Ρωμαίους 12:18-21, τι χρειάζεται να κάνουμε;

¹³ Όταν συγχωρούμε κάποιον που μας πλήγωσε βαθιά, δεν αρκεί απλώς να αποφασίσουμε ότι δεν θα ξαναμιλήσουμε για ό,τι συνέβη. Αν το άτομο που μας πλήγωσε είναι και Χριστιανός αδελφός ή αδελφή μας, ο στόχος μας είναι να  κάνουμε ειρήνη. (Ματθ. 5:23, 24) Επιλέγουμε να αντικαταστήσουμε τον θυμό μας με έλεος και τη μνησικακία μας με συγχώρηση. (Διαβάστε Ρωμαίους 12:18-21· 1 Πέτρ. 3:9) Τι θα μας βοηθήσει να το κάνουμε αυτό;

14. Τι πρέπει να προσπαθήσουμε να κάνουμε, και γιατί;

¹⁴ Πρέπει να προσπαθήσουμε να δούμε το άτομο που μας πρόσβαλε όπως το βλέπει ο Ιεχωβά. Ο Ιεχωβά επιλέγει να αναζητάει το καλό στους ανθρώπους. (2 Χρον. 16:9· Ψαλμ. 130:3) Συνήθως βρίσκουμε στους ανθρώπους αυτό που αναζητούμε​—είτε το καλό είτε το κακό. Όταν αναζητούμε το καλό στους άλλους, θα μας είναι πιο εύκολο να τους συγχωρήσουμε. Για παράδειγμα, ένας αδελφός, ο Τζάροντ, λέει: «Μου είναι πιο εύκολο να συγχωρήσω έναν αδελφό όταν συγκρίνω το σφάλμα του με τον μακρύ κατάλογο των πραγμάτων που εκτιμώ σε αυτόν».

15. Γιατί ίσως βοηθήσει να πείτε σε κάποιον ότι τον έχετε συγχωρήσει;

¹⁵ Κάτι άλλο σημαντικό που θα μπορούσατε να κάνετε είναι να πείτε στο άτομο ότι το έχετε συγχωρήσει. Γιατί; Προσέξτε τι λέει η Ναόμι: «Ο άντρας μου με ρώτησε: “Με έχεις συγχωρήσει;”  Όταν άνοιξα το στόμα μου να του πω: “Σε συγχωρώ”, κόλλησα. Συνειδητοποίησα ότι μέσα στην καρδιά μου δεν τον είχα συγχωρήσει αληθινά. Με τον καιρό, κατάφερα να του πω αυτές τις τόσο δυνατές λέξεις: “Σε συγχωρώ”. Δεν μπορούσα να πιστέψω πόση ανακούφιση έφερε αυτό στον άντρα μου που με κοίταζε δακρυσμένος και πόσο λυτρωτικό ήταν για εμένα. Τώρα, έχω ξανά εμπιστοσύνη στον άντρα μου και είμαστε και πάλι οι καλύτεροι φίλοι».

16. Τι μάθατε για τη συγχώρηση;

¹⁶ Ο Ιεχωβά θέλει να συγχωρούμε. (Κολ. 3:13) Αλλά και πάλι, αυτό μπορεί να μας είναι δύσκολο. Μπορούμε όμως να τα καταφέρουμε αν δεν αγνοούμε τα αισθήματά μας και προσπαθούμε να τα διαχειριστούμε. Κατόπιν, μπορούμε να αναπτύξουμε καινούρια, θετικά αισθήματα.​—Βλέπε το πλαίσιο « Τρία Βήματα Προς τη Συγχώρηση».

ΕΠΙΚΕΝΤΡΩΘΕΙΤΕ ΣΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΣΥΓΧΩΡΗΣΗΣ

17. Πώς ωφελούμαστε αν συγχωρούμε;

¹⁷ Έχουμε πολλούς λόγους να συγχωρούμε. Ας εξετάσουμε μερικούς από αυτούς. Πρώτον, μιμούμαστε και ευαρεστούμε τον ελεήμονα Πατέρα μας, τον Ιεχωβά. (Λουκ. 6:36) Δεύτερον, δείχνουμε ευγνωμοσύνη για τη συγχώρηση που με καλοσύνη δίνει ο Ιεχωβά σε εμάς. (Ματθ. 6:12) Και τρίτον, η υγεία μας είναι καλύτερη και οι φιλίες μας ισχυρές.

18, 19. Ποιο μπορεί να είναι το αποτέλεσμα αν συγχωρούμε;

¹⁸ Αν συγχωρούμε τους άλλους, μπορεί να γευτούμε απροσδόκητες ευλογίες. Για παράδειγμα, δείτε τι συνέβη στην περίπτωση της Ντενίζ. Παρότι εκείνη δεν το ήξερε τότε, ο άνθρωπος που προκάλεσε το δυστύχημα σκόπευε να αυτοκτονήσει μετά τη δίκη. Αλλά συγκινήθηκε τόσο πολύ από τη συγχώρηση της Ντενίζ, ώστε άρχισε να μελετάει την Αγία Γραφή με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά.

¹⁹ Ίσως νιώθουμε ότι το να συγχωρήσουμε κάποιον είναι ένα από τα δυσκολότερα πράγματα που θα χρειαστεί να κάνουμε ποτέ. Αλλά ίσως να είναι και ένα από τα πιο ανταμειφτικά. (Ματθ. 5:7) Συνεπώς, ας κάνουμε όλοι το καλύτερο που μπορούμε για να μιμούμαστε τη συγχώρηση του Ιεχωβά.