1, 2. (α) Τι ζήτησε ο Ιησούς στην τελευταία του προσευχή με τους αποστόλους του; (β) Γιατί ίσως απασχολούσε τον Ιησού το ζήτημα της ενότητας;

ΣΤΟ τελευταίο δείπνο του Ιησού με τους αποστόλους του, ένα ζήτημα που τον απασχολούσε ήταν η ενότητα. Όταν προσευχήθηκε μαζί τους, εξέφρασε την επιθυμία να είναι όλοι οι μαθητές του ένα, όπως και εκείνος και ο Πατέρας του είναι ένα. (Διαβάστε Ιωάννης 17:20, 21) Η ενότητά τους θα αποτελούσε δυναμική μαρτυρία η οποία θα αποδείκνυε περίτρανα ότι ο Ιεχωβά είχε στείλει τον Ιησού στη γη για να κάνει το θέλημά Του. Η αγάπη θα ήταν ένα γνώρισμα των αληθινών μαθητών του Ιησού που θα συνέβαλλε στην ενότητά τους.​—Ιωάν. 13:34, 35.

² Ο λόγος για τον οποίο ο Ιησούς τόνισε το ζήτημα της ενότητας είναι κατανοητός. Είχε προσέξει κάποια έλλειψη ενότητας ή αρμονίας μεταξύ των αποστόλων, όπως λόγου χάρη στο τελευταίο του γεύμα μαζί τους. Όπως είχε ξανασυμβεί, άρχισαν να λογομαχούν «για το ποιος από αυτούς θεωρούνταν ο μεγαλύτερος». (Λουκ. 22:24-27· Μάρκ. 9:33, 34) Κάποια άλλη φορά, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης ζήτησαν να τους δώσει ο Ιησούς εξέχουσες θέσεις δίπλα του στη Βασιλεία του.​—Μάρκ. 10:35-40.

3. Ποιοι παράγοντες μπορεί να διατάρασσαν την ενότητα των μαθητών του Χριστού, και ποια ερωτήματα θα εξετάσουμε;

 ³ Ωστόσο, η επιθυμία για εξοχότητα δεν ήταν η μόνη πιθανή αιτία διχόνοιας μεταξύ των μαθητών του Χριστού. Ο λαός του τόπου είχε διαιρεθεί από έχθρες και προκαταλήψεις. Οι μαθητές του Ιησού θα χρειαζόταν να ξεπεράσουν εκείνα τα αισθήματα. Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε τα ακόλουθα ερωτήματα: Πώς χειριζόταν ο Ιησούς την προκατάληψη; Πώς δίδαξε τους ακολούθους του να φέρονται αμερόληπτα και να είναι πραγματικά ενωμένοι; Και πώς μας βοηθάει η διδασκαλία του να παραμένουμε ενωμένοι;

4. Δώστε παραδείγματα προκατάληψης που αντιμετώπισε ο Ιησούς.

⁴ Ο ίδιος ο Ιησούς είχε αντιμετωπίσει προκατάληψη. Όταν ο Φίλιππος είπε στον Ναθαναήλ ότι είχε βρει τον Μεσσία, εκείνος απάντησε: «Μπορεί να βγει κάτι καλό από τη Ναζαρέτ;» (Ιωάν. 1:46) Προφανώς, ο Ναθαναήλ γνώριζε την προφητεία του εδαφίου Μιχαίας 5:2 και θεωρούσε ότι ο Μεσσίας δεν μπορούσε να είναι από μια τόσο ασήμαντη πόλη όσο η Ναζαρέτ. Παρόμοια, οι επιφανείς κάτοικοι της Ιουδαίας καταφρονούσαν τον Ιησού επειδή ήταν από τη Γαλιλαία. (Ιωάν. 7:52) Πολλοί κάτοικοι της Ιουδαίας θεωρούσαν τον λαό της Γαλιλαίας κατώτερο. Άλλοι Ιουδαίοι αποκαλούσαν τον Ιησού Σαμαρείτη για να τον προσβάλλουν. (Ιωάν. 8:48) Οι Σαμαρείτες διέφεραν εθνολογικά και θρησκευτικά από τους Ιουδαίους. Ούτε οι Ιουδαίοι ούτε οι Γαλιλαίοι είχαν σε μεγάλη υπόληψη τους Σαμαρείτες και τους απέφευγαν.​—Ιωάν. 4:9.

5. Ποια προκατάληψη αντιμετώπιζαν οι ακόλουθοι του Ιησού;

⁵ Παρόμοια, οι Ιουδαίοι ηγέτες εκδήλωναν περίσσια περιφρόνηση και για τους ακολούθους του Ιησού. Οι Φαρισαίοι τούς κατέτασσαν στους “καταραμένους ανθρώπους”. (Ιωάν. 7:47-49) Κατά την άποψή τους, οποιοσδήποτε δεν είχε σπουδάσει στις ραβινικές σχολές ή δεν τηρούσε τις παραδόσεις τους ήταν ένας αξιοκαταφρόνητος, συνηθισμένος άνθρωπος. (Πράξ. 4:13, υποσ.) Η προκατάληψη που αντιμετώπιζαν ο Ιησούς και οι μαθητές του είχε τις ρίζες της σε θρησκευτικές, κοινωνικές και εθνοτικές διαιρέσεις. Είχαν επηρεαστεί και οι μαθητές από την προκατάληψη. Προκειμένου να είναι ενωμένοι, έπρεπε να αλλάξουν νοοτροπία.

6. Δείξτε με παραδείγματα πώς μπορεί να μας επηρεάσει η προκατάληψη.

⁶ Σήμερα, οι περισσότεροι περιβαλλόμαστε από προκαταλήψεις. Μπορεί είτε να είμαστε θύματα προκαταλήψεων είτε να τρέφουμε εμείς οι ίδιοι μερικές. «Το μίσος μου για τους λευκούς θέριευε επειδή δεν έβγαζα από το μυαλό μου τις αδικίες που έχουν υποστεί οι Αβορίγινες στο παρελθόν αλλά και σήμερα», εξηγεί μια αδελφή από την Αυστραλία, η οποία είναι τώρα σκαπάνισσα. «Αυτό το μίσος φούντωνε και από τα προσωπικά μου βιώματα κακομεταχείρισης». Ένας αδελφός από τον Καναδά ανέφερε την προκατάληψη που έτρεφε άλλοτε όσον αφορά τη γλώσσα. «Πίστευα ότι οι γαλλόφωνοι είναι ανώτεροι», παραδέχεται ο ίδιος. «Ως αποτέλεσμα, άρχισα να αντιμετωπίζω εχθρικά τους αγγλόφωνους».

7. Πώς χειριζόταν ο Ιησούς την προκατάληψη;

⁷ Στην εποχή μας, τα αισθήματα προκατάληψης μπορεί να είναι βαθιά ριζωμένα, όπως ήταν και στις ημέρες του Ιησού. Πώς τα χειριζόταν εκείνος; Πρώτον, απέρριπτε την προκατάληψη, όντας απόλυτα αμερόληπτος. Κήρυττε σε πλούσιους και φτωχούς, σε Φαρισαίους και Σαμαρείτες, ακόμα και σε εισπράκτορες φόρων και αμαρτωλούς. Δεύτερον, με τη διδασκαλία του και το παράδειγμά του, ο Ιησούς έδειξε στους μαθητές του ότι έπρεπε να ξεπεράσουν την καχυποψία ή τη μισαλλοδοξία απέναντι στους άλλους.

8. Σε ποια θεμελιώδη αρχή βασίζεται η Χριστιανική ενότητα; Εξηγήστε.

⁸ Ο Ιησούς δίδαξε στους ακολούθους του μια θεμελιώδη αρχή στην οποία βασίζεται  η ενότητά μας. Είπε: «Όλοι εσείς είστε αδελφοί». (Διαβάστε Ματθαίος 23:8, 9) Φυσικά, κατά μία έννοια όλοι είμαστε «αδελφοί» επειδή καταγόμαστε από τον Αδάμ. (Πράξ. 17:26) Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Ο Ιησούς εξήγησε ότι οι μαθητές του ήταν αδελφοί και αδελφές επειδή αναγνώριζαν τον Ιεχωβά ως τον ουράνιο Πατέρα τους. (Ματθ. 12:50) Επιπρόσθετα, είχαν γίνει μέλη μιας μεγάλης πνευματικής οικογένειας που την ένωνε η αγάπη και η πίστη. Γι’ αυτό, οι απόστολοι στις επιστολές τους συχνά αποκαλούσαν τους άλλους μαθητές “αδελφούς και αδελφές”.​—Ρωμ. 1:13· 1 Πέτρ. 2:17· 1 Ιωάν. 3:13. *

9, 10. (α) Γιατί δεν είχαν οι Ιουδαίοι βάσιμους λόγους για φυλετική υπερηφάνεια; (β) Πώς δίδαξε ο Ιησούς ένα μάθημα για την υπερνίκηση της φυλετικής προκατάληψης; (Βλέπε εικόνα στην αρχή του άρθρου.)

⁹ Αφού ξεκαθάρισε ότι πρέπει να βλέπουμε τους ομοπίστους μας ως αδελφούς και αδελφές μας, ο Ιησούς τόνισε την ανάγκη για ταπεινοφροσύνη. (Διαβάστε Ματθαίος 23:11, 12) Όπως είδαμε, η ακατάλληλη υπερηφάνεια είχε προκαλέσει κάποια διχόνοια μεταξύ των αποστόλων του. Η φυλετική υπερηφάνεια μπορεί επίσης να αποτελούσε πρόβλημα. Είχαν οι Ιουδαίοι βάσιμους λόγους να είναι υπερήφανοι επειδή κατάγονταν από τον Αβραάμ; Πολλοί Ιουδαίοι το πίστευαν ακράδαντα αυτό. Αλλά ο Ιωάννης ο Βαφτιστής τούς είπε: «Ο Θεός είναι ικανός να βγάλει παιδιά για τον Αβραάμ από αυτές τις πέτρες».​—Λουκ. 3:8.

¹⁰ Ο Ιησούς καταδίκασε τη φυλετική υπερηφάνεια. Άδραξε την ευκαιρία να το κάνει αυτό όταν κάποιος γραμματέας τον ρώτησε: «Και ποιος είναι ο πλησίον μου;» Απαντώντας, ο Ιησούς είπε μια παραβολή για έναν Σαμαρείτη που φρόντισε με καλοσύνη κάποιον ταξιδιώτη​—έναν Ιουδαίο—​ο οποίος είχε πέσει θύμα ξυλοδαρμού από ληστές. Πέρασαν διάφοροι Ιουδαίοι χωρίς να δώσουν σημασία σε εκείνον τον δύστυχο άνθρωπο, αλλά ο Σαμαρείτης τον σπλαχνίστηκε. Ο Ιησούς ολοκλήρωσε την ιστορία του λέγοντας στον γραμματέα να γίνει σαν εκείνον τον Σαμαρείτη. (Λουκ. 10:25-37) Έδειξε ότι ένας Σαμαρείτης μπορούσε να διδάξει στους Ιουδαίους το νόημα της αληθινής αγάπης για τον πλησίον.

11. Γιατί έπρεπε οι μαθητές του Χριστού να βλέπουν τους ξένους με αμεροληψία, και πώς τους βοήθησε ο Ιησούς να το καταλάβουν αυτό;

¹¹ Προκειμένου να εκπληρώσουν την αποστολή τους, οι μαθητές του Ιησού χρειαζόταν να υπερνικήσουν την υπερηφάνεια και την προκατάληψη που έτρεφαν. Προτού ο Ιησούς αναληφθεί στον ουρανό, τους ανέθεσε να δώσουν μαρτυρία σε «όλη την Ιουδαία και τη Σαμάρεια, και ως το πιο απομακρυσμένο μέρος της γης». (Πράξ. 1:8) Νωρίτερα, τους είχε προετοιμάσει για ένα τέτοιο εκτεταμένο έργο στρέφοντας την προσοχή τους στις καλές ιδιότητες διαφόρων ξένων. Επαίνεσε έναν ξένο εκατόνταρχο για την εξαιρετική του πίστη. (Ματθ. 8:5-10) Στη πατρίδα του, τη Ναζαρέτ, ο Ιησούς μίλησε για το πώς ο Ιεχωβά είχε δείξει εύνοια σε ξένους, όπως η Φοίνισσα χήρα από τα Σαρεπτά και ο Σύριος λεπρός Νεεμάν. (Λουκ. 4:25-27) Ο Ιησούς δε, όχι μόνο κήρυξε σε μια Σαμαρείτισσα, αλλά πέρασε και δύο μέρες σε μια σαμαρειτική πόλη επειδή οι άνθρωποι ενδιαφέρθηκαν για το άγγελμά του.​—Ιωάν. 4:21-24, 40.

12, 13. (α) Πώς αντέδρασαν οι απόστολοι όταν ο Ιησούς δίδαξε μια Σαμαρείτισσα; (Βλέπε εικόνα στην αρχή του άρθρου.) (β) Τι δείχνει ότι ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης δεν κατανόησαν πλήρως την ουσία του ζητήματος;

¹² Εντούτοις, δεν ήταν εύκολο για τους αποστόλους να απαλλαχτούν από τις προκαταλήψεις τους. Έμειναν έκπληκτοι με την προθυμία του Ιησού να διδάξει μια Σαμαρείτισσα. (Ιωάν. 4:9, 27) Οι Ιουδαίοι θρησκευτικοί ηγέτες δεν υπήρχε περίπτωση να μιλήσουν σε  γυναίκα δημοσίως, πόσο μάλλον σε μια Σαμαρείτισσα αμφιβόλου ηθικής. Οι απόστολοι παρακίνησαν τον Ιησού να φάει. Αλλά η απάντησή του υποδήλωνε ότι ήταν τόσο απορροφημένος στην πνευματική συζήτηση ώστε μπορούσε να παραβλέψει την πείνα του. Το κήρυγμα​—ακόμα και σε μια Σαμαρείτισσα—​ήταν το θέλημα του Πατέρα του, και αυτό ήταν σαν τροφή για εκείνον.​—Ιωάν. 4:31-34.

¹³ Ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης δεν κατανόησαν αυτό το μάθημα. Ενώ διέσχιζαν με τον Ιησού τη Σαμάρεια, οι μαθητές έψαξαν να βρουν κατάλυμα σε ένα σαμαρειτικό χωριό. Οι κάτοικοί του δεν τους δέχτηκαν, γι’ αυτό ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης πρότειναν θυμωμένοι να πουν να πέσει φωτιά από τον ουρανό και να καταστρέψει ολόκληρο το χωριό. Ο Ιησούς τούς επέπληξε αυστηρά. (Λουκ. 9:51-56) Ίσως αναρωτιόμαστε αν ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης θα είχαν αντιδράσει με τον ίδιο τρόπο αν το αφιλόξενο χωριό βρισκόταν στον τόπο τους, τη Γαλιλαία. Πιθανώς η προκατάληψη είχε υποδαυλίσει τα εχθρικά τους αισθήματα. Ο απόστολος Ιωάννης ίσως ντράπηκε για το απερίσκεπτο ξέσπασμά του όταν αργότερα συμμετείχε σε μια επιτυχή εκστρατεία κηρύγματος στους Σαμαρείτες.​—Πράξ. 8:14, 25.

14. Πώς επιλύθηκε ένα ζήτημα που ίσως αφορούσε τη γλώσσα;

¹⁴ Λίγο μετά την Πεντηκοστή του 33 Κ.Χ., προέκυψε ένα ζήτημα διακρίσεων. Όταν γινόταν διανομή τροφής στις άπορες χήρες, οι ελληνόφωνες χήρες παραβλέπονταν. (Πράξ. 6:1) Η προκατάληψη όσον αφορά τη γλώσσα ίσως είχε παίξει κάποιον ρόλο. Οι απόστολοι διόρθωσαν γρήγορα την κατάσταση διορίζοντας άτομα με τα κατάλληλα προσόντα να φροντίζουν για τη διανομή τροφής. Όλοι αυτοί οι πνευματικοί άντρες είχαν ελληνικά ονόματα. Ίσως αυτό να τους έκανε πιο αποδεκτούς στις προσβεβλημένες χήρες.

15. Πώς βελτιώθηκε ο Πέτρος στην εκδήλωση αμεροληψίας προς όλους τους ανθρώπους; (Βλέπε εικόνα στην αρχή του άρθρου.)

¹⁵ Το 36 Κ.Χ., το έργο μαθήτευσης απέκτησε πραγματικά διεθνή χαρακτήρα. Ο απόστολος Πέτρος συνήθιζε να συναναστρέφεται μόνο με Ιουδαίους. Αλλά όταν ο Θεός ξεκαθάρισε ότι οι Χριστιανοί δεν έπρεπε να μεροληπτούν, ο Πέτρος κήρυξε στον Κορνήλιο, έναν Ρωμαίο στρατιωτικό. (Διαβάστε Πράξεις 10:28, 34, 35) Έκτοτε, ο Πέτρος απολάμβανε γεύματα και συναναστροφή με Εθνικούς πιστούς. Χρόνια αργότερα όμως, σταμάτησε να γευματίζει με τους μη Ιουδαίους Χριστιανούς στην πόλη της Αντιόχειας. (Γαλ. 2:11-14) Σε εκείνη την περίπτωση, ο Παύλος έδωσε κατάλληλο έλεγχο στον Πέτρο, ο οποίος προφανώς δέχτηκε τη διόρθωση. Όταν ο Πέτρος έγραψε την πρώτη του επιστολή προς τους Χριστιανούς στη Μικρά Ασία, Ιουδαίους και Εθνικούς, μίλησε θερμά για ολόκληρη την αδελφότητα.​—1 Πέτρ. 1:1· 2:17.

16. Για ποιο πράγμα έγιναν γνωστοί οι πρώτοι Χριστιανοί;

¹⁶ Σαφώς, οι απόστολοι διδάχτηκαν από το παράδειγμα του Ιησού να αγαπούν «κάθε είδους ανθρώπους». (Ιωάν. 12:32· 1 Τιμ. 4:10) Παρότι αυτό δεν έγινε από τη μια στιγμή στην άλλη, προσάρμοσαν τελικά τον τρόπο σκέψης τους. Οι πρώτοι Χριστιανοί έγιναν γνωστοί για την αγάπη που είχαν μεταξύ τους. Ο Τερτυλλιανός, ένας συγγραφέας του δεύτερου αιώνα, ανέφερε ότι οι άλλοι έλεγαν για τους Χριστιανούς: «Αγαπούν ο ένας τον άλλον . . . Είναι μάλιστα έτοιμοι να πεθάνουν ο ένας για τον άλλον». Όταν ντύθηκαν «τη νέα προσωπικότητα», οι πρώτοι Χριστιανοί άρχισαν να θεωρούν όλους τους ανθρώπους ίσους ενώπιον του Θεού.​—Κολ. 3:10, 11.

17. Πώς μπορούμε να ξεριζώσουμε την προκατάληψη από την καρδιά μας; Δώστε παραδείγματα.

¹⁷ Σήμερα, και εμείς ίσως χρειαζόμαστε χρόνο για να ξεριζώσουμε την προκατάληψη από την καρδιά μας. Μια αδελφή από τη Γαλλία περιγράφει τον δικό της αγώνα: «Ο Ιεχωβά με έχει διδάξει τι σημαίνει αγάπη, τι σημαίνει να μοιράζεσαι, τι σημαίνει να αγαπάς κάθε είδους ανθρώπους. Αλλά ακόμα μαθαίνω πώς να ξεπερνώ τις προκαταλήψεις απέναντι στους άλλους, και δεν είναι πάντοτε εύκολο. Συνεχίζω λοιπόν να προσεύχομαι για αυτό το ζήτημα». Μια αδελφή στην Ισπανία κάνει  παρόμοιο αγώνα: «Μερικές φορές χρειάζεται να δίνω μάχη για να υπερνικήσω τα εχθρικά μου αισθήματα απέναντι σε μια συγκεκριμένη εθνότητα, και τις περισσότερες φορές τα καταφέρνω. Αλλά ξέρω ότι πρέπει να συνεχίσω να το παλεύω. Χάρη στον Ιεχωβά έχω την ευτυχία να ανήκω σε μια ενωμένη οικογένεια». Ο καθένας μας μπορεί να κάνει ειλικρινή αυτοεξέταση. Μήπως, όπως αυτές οι δύο αδελφές, χρειάζεται και εμείς να καταπολεμήσουμε κάποια αισθήματα προκατάληψης;

18, 19. (α) Ποιους λόγους έχουμε για να τους καλοδεχόμαστε όλους; (β) Πώς μπορούμε να το κάνουμε έμπρακτα αυτό;

¹⁸ Είναι καλό να θυμόμαστε ότι κάποτε όλοι ήμασταν «ξένοι», δηλαδή αποξενωμένοι από τον Θεό. (Εφεσ. 2:12) Αλλά ο Ιεχωβά μάς έλκυσε κοντά του «με τους δεσμούς της αγάπης». (Ωσηέ 11:4· Ιωάν. 6:44) Και ο Χριστός μάς καλοδέχτηκε. Μας άνοιξε την πόρτα, σαν να λέγαμε, ώστε να γίνουμε μέλη της οικογένειας του Θεού. (Διαβάστε Ρωμαίους 15:7) Εφόσον ο Ιησούς μάς έχει δεχτεί με καλοσύνη, παρά την ατέλειά μας, θα πρέπει να μας είναι αδιανόητο να απορρίψουμε οποιονδήποτε!

¹⁹ Όσο πλησιάζουμε στο τέλος αυτού του πονηρού συστήματος, οι διαιρέσεις, οι προκαταλήψεις και οι εχθρότητες αναμφίβολα θα αυξάνονται στον κόσμο. (Γαλ. 5:19-21· 2 Τιμ. 3:13) Ως υπηρέτες του Ιεχωβά όμως, επιζητούμε τη σοφία που κατεβαίνει από πάνω, η οποία είναι αμερόληπτη και προάγει την ειρήνη. (Ιακ. 3:17, 18) Η χαρά μας είναι μεγάλη καθώς σφυρηλατούμε φιλίες με άτομα από άλλες χώρες, αποδεχόμενοι τις πολιτισμικές διαφορές και ίσως μαθαίνοντας ακόμα και τη γλώσσα τους. Όταν το κάνουμε αυτό, η ειρήνη ρέει σαν ποταμός και η δικαιοσύνη γίνεται σαν τα κύματα της θάλασσας.​—Ησ. 48:17, 18.

20. Τι συμβαίνει όταν η αγάπη διαμορφώνει τη διάνοια και την καρδιά μας;

²⁰ «Βρέθηκα κάτω από έναν καταρράκτη αληθινής γνώσης», λέει η αδελφή από την Αυστραλία που αναφέρθηκε παραπάνω. Αναγνωρίζει πώς την επηρέασε η μελέτη της Γραφής, λέγοντας: «Διαμορφώθηκε μέσα μου καινούρια καρδιά και διάνοια. Όλη η προκατάληψη και το μίσος που είχαν ριζώσει βαθιά μέσα μου εξαφανίστηκαν μπροστά στα μάτια μου». Και ο αδελφός από τον Καναδά λέει ότι τώρα συνειδητοποιεί πως «η άγνοια είναι συχνά η μητέρα του ρατσισμού, και οι ιδιότητες των ανθρώπων δεν εξαρτώνται από το πού γεννήθηκαν». Μάλιστα παντρεύτηκε μια αγγλόφωνη αδελφή! Τέτοιες αλλαγές στη νοοτροπία αποδεικνύουν ότι η Χριστιανική αγάπη μπορεί να υπερνικήσει και όντως υπερνικά την προκατάληψη. Μας ενώνει με έναν αδιάρρηκτο δεσμό.​—Κολ. 3:14.