•   N̄wed-mbụk n̄kpọntịbe emi ẹkotde The Guardian ọkọdọhọ ke September 7, 2022 ete: “Ọkpọsọn̄ ufiop enen̄ede odu ke China idahaemi akan akpa ndien ke ọyọhọ ikata edi emi ndaeyo enen̄erede ọsọn̄ ubọk do.”

•   Mbụk n̄kpọntịbe UN ọkọdọhọ ke August 26, 2022 ete: “Ọyọhọ isua ition edi emi ndaeyo edinen̄erede isọn̄ ubọk ke ndusụk itie ke Africa.”

•   Mbụk n̄kpọntịbe BBC ọkọdọhọ ke August 23, 2022 ete: “Ndaeyo eyenen̄ede ọsọn̄ ubọk ke ata ediwak idụt ke Europe, ndien ke isua 500 edi emi utọ n̄kpọ oro eketịbe ke Europe.”

 Ediwak ntaifiọk ẹdọhọ ke edisụk itie ntre mîdịghe ọdọdiọk akan oro. Ndi ererimbot emi oyosụk ọfọn ke ini iso? Nso ke Bible etịn̄ aban̄a emi?

 Bible ama etetịn̄ ete ke eyo nnyịn emi:

•   ‘Akan̄ oyonyụn̄ odu ke nsio nsio ebiet.’​—Luke 21:11.

 Ndaeyo esinam udia anana. Akan̄, ufen ye n̄kpa emi ọkpọsọn̄ ndaeyo adade edi, anam se Bible eketịn̄de osu.​—Ediyarade 6:6, 8.

 Bible etịn̄ ata akpan n̄kpọ emi anamde ndaeyo enen̄ede ọsọn̄ ubọk. Ọdọhọ ete:

•   “Isịneke ke ubọk owo eke asan̄ade ndinen̄ede ikpatisan̄ esiemmọ.”​—Jeremiah 10:23.

 Ọwọrọ ke mme owo ikemeke “ndinen̄ede ikpatisan̄ [mmọ]” m̀mê ndikara owo. Sia mmọ mîkemeke ndibiere n̄kpọ ọfọn, oro esinam udia ye mmọn̄ anana.

•   Ediwak ntaifiọk ẹnyịme ke se mme owo ẹnamde ke ererimbot anam ufiop enen̄ede odu, ndien oro anam udia anana.

•   Ọkpọsọn̄ uyom okụk ye ndinam n̄kpọ mfre n̄kpọn̄ anam mme owo ẹwot akai, ẹbiat ofụm ye inyan̄, ẹnyụn̄ ẹkama mme n̄kpọ emi Abasi obotde ọnọ nnyịn ke idiọk usụn̄, ndien emi iyakke inyene eti mmọn̄.

 Edi Bible ọnọ nnyịn idotenyịn.

 Bible ọdọhọ ke Abasi ayanam eti mmọn̄ odu ke kpukpru ebiet. Didie ke enye edinam emi?

1.  1. Abasi ‘oyosobo mbon oro ẹbiatde isọn̄.’ (Ediyarade 11:18) Enye oyosobo mme idiọk owo emi etienede ẹnam eti mmọn̄ anana, ye mbon emi ẹbiatde isọn̄ ke ntak emi ẹyomde okụk ke mbrenyịn.​—2 Timothy 3:1, 2.

2.  2. “Ndien isọn̄ emi ufiop ọfọpde ayakabade edi n̄kpọdiọhọ mmọn̄.” (Isaiah 35:1, 6, 7) Abasi ọyọdiọn̄ kpukpru se ọkpọsọn̄ ufiop abiatde onyụn̄ anam ererimbot emi eye, mmọn̄ onyụn̄ odu.

3.  3. “Afo ọmọwọn̄ọde ntịn̄enyịn fo ọnọ isọn̄, man anam enye on̄wụm ekese.” (Psalm 65:9) Abasi ọyọdiọn̄ isọn̄ emi, onyụn̄ anam udia ye eti mmọn̄ ekem kpukpru owo.