IBUOT 17
Ẹka Iso Ẹnyene Ata Mbuọtidem ke Abasi
“Ẹda ata edisana mbuọtidem ẹbọp idem mbufo . . . ẹka iso ẹnam n̄kpọ emi edinamde Abasi ama mbufo.”—JUDE 20, 21.
1, 2. Nso ye nso ke isinam man idem ọsọn̄ nnyịn, ndien nso n̄kpọ en̄wen ke ana isinam?
KPUKPRU nnyịn imoyom idem ọsọn̄ nnyịn. Edi ana isidia nti udia, isisịn̄ede idem, inyụn̄ itịm idem ikama kpukpru ini. Se itịn̄de emi esịne utom, edi sia idiọn̄ọde ke edi ke ufọn nnyịn, nnyịn iditreke ndisinam mmọ. Edi enyene n̄kpọ en̄wen emi anade nnyịn isinam. Nso idi oro?
2 Enye ke Jude ọkọdọhọ mme Christian. Enye ọkọdọhọ ete: “Ẹka iso ẹnam n̄kpọ emi edinamde Abasi ama mbufo.” Enye ama etịn̄ n̄kpọ emi edin̄wamde nnyịn inam item oro. Enye ọkọdọhọ yak ‘ida ata edisana mbuọtidem ibọp idem nnyịn’—inam mbuọtidem nnyịn etetịm ọsọn̄. (Jude 20, 21) Nso ke akpanam man mbuọtidem fo etetịm ọsọn̄, Abasi onyụn̄ aka iso ama fi? Yak ineme n̄kpọ ita emi akpanamde.
KA ISO MA NTE JEHOVAH ỌDỌHỌDE IDU UWEM
3-5. (a) Satan oyom fi ekere nso aban̄a ibet Jehovah ye nte Jehovah ọdọhọde idu uwem? (b) Didie ke ikpese ibet Abasi? Nọ uwụtn̄kpọ.
3 Akpa, ana inen̄ede ima ibet Jehovah. Ọtọn̄ọde ke akpa ibuot n̄wed emi, omokụt ediwak n̄kpọ emi Jehovah ọdọhọde inam ye se enye ọdọhọde ikûnam. Ese mmọ didie? Satan oyom fi ekere ke ibet Jehovah ye nte Jehovah oyomde idu uwem ọsọn̄ akaha, ke etie ukpan ukpan, ke efefịk owo. Se enye akadade abian̄a Eve ke In̄wan̄ Eden edi oro. Ndien tọn̄ọ oro, enye ke odomo ndida utọ ekikere oro mbian̄a kpukpru Genesis 3:1-6) Ndi enye ekeme ndibian̄a fi? Etiene nte adade ibet Jehovah.
owo. (4 Ke uwụtn̄kpọ: Yak idọhọ ke aka ndisan̄a mbọ ofụm ke ata ediye ebiet kiet, ndien afo okụt ẹsịnde anyan ọkọ ẹbahade n̄kan̄ kiet. N̄kan̄ oro ọkọ mîyakke odụk do eye fi tutu. Ke nsonso oro, esịt inemke fi nte ọkọ oro mîyakke fi ebe odụk n̄kan̄ oro. Edi ke ini etịmde ese, afo ada okụt ekpe ọn̄wọnde aka ndimụm unam en̄wen do nta! Idahaemi ndien ke edin̄wan̄a fi ke ẹkesịn ọkọ oro ke ufọn fo. Ndi enyene owo emi etiede nte idiọk unam, emi oyomde-yom usụn̄ ndita fi? Ikọ Abasi ọdọhọ ete: “Ẹnyene ikike, ẹnyụn̄ ẹdu ke ukpeme. Asua mbufo, kpa Devil, ke oyoyo nte ekpe eke okụnide, oyom owo eke enye editade.”—1 Peter 5:8.
5 Satan etie nte ata idiọk ekpe. Jehovah iyomke enye ata nnyịn, oro anam enye ọnọ nnyịn mme ibet esie mbak Satan idida nsio nsio “n̄kari” esie itap nnyịn. (Ephesus 6:11) Ke ini itiede ikere mme ibet Abasi, akpana iti ke ima anam Abasi ọnọ nnyịn mme ibet emi. Edieke isede ibet Abasi ke utọ enyịn oro, iyokụt ke enye ọnọ mmọ man ada ekpeme nnyịn onyụn̄ anam nnyịn inen̄ede ikop inemesịt. James ekewet ete: “Owo eke owụkde enyịn ese mfọnmma ibet oro anamde owo ọwọrọ ufụn onyụn̄ ọsọn̄ọde eyịre ke enye . . . oyokop inemesịt ke ndinam emi.”—James 1:25.
6. Nso idinen̄ede inam nnyịn ikụt ke ibet Abasi enen̄ede ọfọn? Nọ uwụtn̄kpọ ise.
6 Se idinen̄erede inam nnyịn itetịm ibuọt idem ye Abasi inyụn̄ ikụt ke ibet esie enen̄ede ọfọn edi ndidu uwem nte enye ọdọhọde. Ke uwụtn̄kpọ, “ibet Christ” esịne ewụhọ oro Jesus ọkọnọde ete ikpep mbon en̄wen ‘kpukpru n̄kpọ eke imọ iketemede.’ (Galatia 6:2; Matthew 28:19, 20) N̄wed Abasi ọdọhọ n̄ko yak isisop idem ọtọkiet man ikpono Abasi inyụn̄ isọn̄ọ nditọete nnyịn idem, ndien mme Christian isidaha ewụhọ emi ibre mbre. (Mme Hebrew 10:24, 25) Abasi ọdọhọ n̄ko yak isibọn̄ akam ke ofụri esịt kpukpru ini inọ imọ. (Matthew 6:5-8; 1 Thessalonica 5:17) Nte isụk inamde mme n̄kpọ emi, iyokụt adan̄a nte mmọ ẹfọnde. Ndinam se Abasi ọdọhọde, esinam ikop inemesịt; ndien idụhe n̄kpọ ndomokiet ke ererimbot afanikọn̄ emi, oro ekemede ndinam ikop inemesịt ntre. Ke ini etiede ekere nsio nsio ufọn oro ọbọde ke ntak emi enịmde ibet Abasi, ndi oro isinamke fi enen̄ede ama nte Abasi ọdọhọde idu uwem?
7, 8. Nso ke Ikọ Abasi etịn̄, emi edin̄wamde mbon oro ẹkerede ke ọyọsọn̄ mmimọ ndika iso nnịm ibet Jehovah nte ini akade?
7 Ndusụk ini, mme owo ẹsikere ke ekeme ndisọn̄ mmimọ ndika iso nnịm ibet Jehovah nte ini akade. Mmọ ẹsikere ke imekeme ndidue mbiat ibet Abasi. Utọ ekikere oro okpodụk fi esịt, ti ke Jehovah ọdọhọ ete: “Ami Jehovah, ndi Abasi fo, Enye emi ekpepde fi man afo ọbọ ufọn, Enye emi anamde fi asan̄a ke usụn̄ emi afo akpasan̄ade. Afo akpakam akpan̄ utọn̄ ke mme ewụhọ mi! Do emem fo ekpetie nte akpa mmọn̄, edinen ido fo okponyụn̄ etie nte mbufụt inyan̄.” (Isaiah 48:17, 18) Ndi akanam emetie ekere ikọ oro, onyụn̄ okụt adan̄a nte enye ọsọn̄ọde owo idem?
8 Jehovah anam ikụt ke nnyịn idibọ ufọn edieke ikopde uyo imọ. Enye asiak ufọn iba emi idibọde. Akpa, emem Psalm 55:22.) Ndi se Jehovah ọn̄wọn̄ọde emi inamke fi enen̄ede ọbuọt idem ye enye onyụn̄ ama nte enye ọdọhọde idu uwem?
nnyịn editie nte akpa mmọn̄—ana sụn̄, okpon, inyeneke utịt. Ọyọhọ iba, edinen ido nnyịn editie nte mbufụt inyan̄. Ama ada ke mben akpa ese nte mmọn̄ ọtọde sụn̄sụn̄ edi esụk, ọmọdiọn̄ọ ke mmọn̄ oro edika iso itọ ntre ke nsinsi, ke inyeneke se idinamde enye etre nditọ ndi. Jehovah ọdọhọ ke edinen ido fo ekeme nditie ntre—ke afo emekeme ndika iso nnam se inende. Edieke afo akade iso odomo ndidu uwem nte Jehovah ọdọhọde, enye idiyakke fi ọduọ! (KotNAM N̄KPỌ MAN ETETỊM ỌSỌN̄ IDEM KE ESOP
9, 10. (a) Ntak emi ọfọnde owo enen̄erede ọsọn̄ idem ke esop? (b) Nso isinam owo emi ekerede n̄kpọ Abasi enen̄ede okop inemesịt?
9 N̄wed Abasi asiak ọyọhọ n̄kpọ iba emi edinamde mbuọtidem nnyịn etetịm ọsọn̄ ke Mme Hebrew 6:1. Itie oro ọdọhọ ete: “Ẹyak nnyịn isịn ifịk ikọri isịm ọyọhọ idaha.” Se akpanade kpukpru mme Christian ẹnam edi oro. Kpukpru nnyịn imekeme ndinam oro; n̄kpọ enye emi itiehe nte ndifọn mma, sia idụhe eke ekemede ndifọn mma idahaemi. Nte Christian ọsọn̄de idem ke esop aka, ntre ke esinen̄ede enem enye ndinam n̄kpọ Jehovah. Ntak esidide ntre?
10 Christian emi enen̄erede ọsọn̄ idem ke esop esise n̄kpọ nte Jehovah esede. (John 4:23) Paul ekewet ete: “Mmọ eke ẹsan̄ade ke obụkidem ẹwụk ekikere mmọ ke mme n̄kpọ obụkidem, edi mmọ eke ẹsan̄ade ke spirit ẹwụk ekikere ke mme n̄kpọ spirit.” (Rome 8:5) Owo emi mîsehe n̄kpọ nte Abasi esede isinen̄ekede ikop inemesịt, sia enye esisụk ekere aban̄a idemesie, ikereke iban̄a utịp n̄kpọ enye oyomde ndinam, esinyụn̄ ekere nte ikpenyenede enyọn̄ ye isọn̄. Edi owo emi ekerede n̄kpọ Abasi esikop ata inemesịt, sia Jehovah edi “Abasi inemesịt.” (1 Timothy 1:11) Esinenem utọ owo emi ndinam n̄kpọ Abasi. Enye esisụk okokop inemesịt idem ke ini idomo esịmde enye. Ntak-a? Sia ini oro ke isinen̄ede iwụt ke Satan edi osu nsu; idomo esinyụn̄ anam mbuọtidem nnyịn ke Abasi ọsọn̄. Emi esidat Jehovah Ete nnyịn eke heaven esịt.—Mme N̄ke 27:11; kot James 1:2, 3.
11, 12. (a) Paul ọkọdọhọ inam nso ye “ukeme ufiọk n̄kpọ” nnyịn, ndien nso ke ikọ Greek emi Paul akadade etịn̄ aban̄a ndinọ ukeme ufiọk n̄kpọ nnyịn “ukpep” ọwọrọ? (b) Nso isinam idem owo ekeme ndinam nsio nsio n̄kpọ?
11 Man owo ekeme ndisikere n̄kpọ Abasi kpukpru ini onyụn̄ ọsọn̄ idem ke esop, ana enye ekpekpep; owo isidaha-da imana. Kere ban̄a itie N̄wed Abasi emi: “Ọkpọsọn̄ udia enyene mbon oro ẹkọride ẹsịm ọyọhọ idaha, kpa mbon oro ẹnọde ukeme ufiọk n̄kpọ mmọ ukpep ke ndida enye nnam n̄kpọ man ẹdiọn̄ọ se inende ye se ikwan̄ade.” (Mme Hebrew 5:14) Ini Paul ọkọdọhọde yak inọ ukeme ufiọk n̄kpọ nnyịn “ukpep”—ikpep idem nnyịn ndikere n̄kpọ ọfọn—enye akada ikọ Greek, emi etiede nte ẹma ẹsiwak nditịn̄ ke itie usịn̄ede-idem ke Greece ini oro, etịn̄ aban̄a n̄kpọ oro, sia ikọ oro ekeme n̄ko ndiwọrọ, ‘nọ ukpep nte ẹsinọde ata esịn̄ede-idem.’ Kere nte utọ ukpep oro esitiede.
12 Ke ini eyen amanade, enye isifiọkke nte okpobonde ubọk ye ukot esie. Ke uwụtn̄kpọ, nsekeyen esifụn̄ ubọk ntịme ntịme, ndusụk ini emen ubọk amia iso edịghe. Edi sụn̄sụn̄ sụn̄sụn̄, enye esikpep nte enye ekpenịmde ubọk ye ukot. Ndien aka ko enye ọtọn̄ọ ndinyọni, ndisan̄a, ekem edifefehe. * Nso kaban̄a ata esịn̄ede-idem? Ini isikụtde nte ata esịn̄ede-idem ọfrọde, oyụrọrede idem, osiode mfiak n̄kabade, onyụn̄ afiakde ediwụk ukot mbiba ke isọn̄ edi iduọhọ, imesifiọk ke enye ikadaha-da imana, ke enye ama ada anyan ini ekpep ofụri oro. Bible ọdọhọ ke utọ usịn̄ede idem emi enyene “esisịt ufọn.” Edi ndisịn idem n̄kpep idem nnyịn nte ikpekerede n̄kpọ ọfọn enen̄ede enyene ufọn akan oro!—1 Timothy 4:8.
13. Didie ke ikeme ndikpep idem nnyịn ndikere n̄kpọ ọfọn?
13 Imeneme ediwak n̄kpọ ke n̄wed emi iban̄a nte ikpekpepde idem nnyịn ndikere n̄kpọ ọfọn man ikeme ndisọn̄ọ nda nnam n̄kpọ Jehovah. Sibọn̄ akam kpukpru usen nyụn̄ nen̄ede tie kere ibet Abasi ye se Abasi oyomde inam mbemiso ebierede n̄kpọ. Mbemiso ebierede n̄kpọ ekededi, bụp idemfo ete: ‘Ndi enyene ibet Abasi m̀mê n̄kpọ ndomokiet ke Bible emi owụtde ke n̄kpọ emi ifọnke? Didie ke n̄keme ndinam mmọ? Nso ke n̄kpanam man nnam Ete mi eke heaven enem esịt?’ (Kot Mme N̄ke 3:5, 6; James 1:5.) Edieke esinamde mme n̄kpọ emi mbemiso ebierede n̄kpọ, eyesisọp ọfiọk nnennen n̄kpọ oro akpanamde ye se mûkpanamke. Emi ayanam fi esikere n̄kpọ nte Jehovah kpukpru ini.
14. Man itetịm ifiọk Jehovah inyụn̄ ikpere enye, nso ke ikpanam ọdọn̄ nnyịn, edi nso ke oyom ikpeme?
14 Idem ke ima ikọsọn̄ idem ke esop, iwọrọke ke imama uwa. Imosụk ikeme ndinam n̄kpọ man inen̄ede idiọn̄ọ Abasi inyụn̄ ikpere enye. Udia esinam owo ọkọri. Paul ọkọdọhọ ete: “Ọkpọsọn̄ udia enyene mbon oro ẹkọride ẹsịm ọyọhọ idaha.” Se idin̄wamde fi enyene ata mbuọtidem ke Abasi edi nditetịm n̄kpep Ikọ Abasi, sia Ikọ Abasi etie nte udia. Edieke anamde se ekpepde, ọwọrọ emenyene ọniọn̄, ndien Bible ọdọhọ ke “ọniọn̄ edi ata akpan n̄kpọ.” Ntem, akpana isinam ọdọn̄ nnyịn ndifiọk ọsọn̄urua akpanikọ emi Mme N̄ke 4:5-7; 1 Peter 2:2) Edi nnyịn ikpayakke ifiọk Ikọ Abasi ye ọniọn̄ emi Abasi ọnọde nnyịn anam nnyịn itan̄ idem m̀mê ida idem ke n̄kpọ ikaha. Oyom isidụn̄ọde idem nnyịn ke ubọk ke ubọk man ise m̀mê imọtọn̄ọ nditan̄ idem, m̀mê onyụn̄ enyene n̄kpọ en̄wen emi odude nnyịn ke esịt, emi ekemede ndinam inam se mîfọnke. Paul ekewet ete: “Ẹka iso ẹdomo ẹse m̀mê mbufo ẹdu ke mbuọtidem, ẹka iso ẹwụt se mbufo ẹdide.”—2 Corinth 13:5.
Ete nnyịn ekpepde nnyịn. (15. Ntak emi anade owo enyene ima man ekeme ndinen̄ede n̄kpere Abasi?
15 Ana ika iso idia udia inyụn̄ itịm idem nnyịn ikama man idem aka iso ọsọn̄ nnyịn. Edi nso ke ana inyene man ika iso isọn̄ idem ke esop inyụn̄ ika iso ikpere Abasi? Ata akpan n̄kpọ kiet edi ima. Ana ika iso ima Jehovah inyụn̄ ima nditọete nnyịn. Edieke nnyịn mînyeneke ima, kpukpru ifiọk oro inyenede ye se inamde ẹdiwọrọ ikpîkpu, idinyeneke ufọn ndomokiet. (1 Corinth 13:1-3) Edieke inyenede ima, iyaka iso isọn̄ idem ke esop, inen̄ede idiọn̄ọ Abasi, inyụn̄ ika iso ikpere enye.
KA ISO DORI ENYỊN KE SE JEHOVAH ỌN̄WỌN̄ỌDE
16. Nso ke Satan esinam mme owo ẹkere, ndien nso ke Jehovah anam man an̄wam nnyịn?
16 Yak ineme n̄kpọ en̄wen oro edin̄wamde fi aka iso enyene ata mbuọtidem ke Abasi. Ana ekpekpeme se esikerede edieke oyomde ndidi ata Christian. Satan—andikara ererimbot emi—enen̄ede ọdiọn̄ọ ndinam mme owo ẹkere n̄kpọ emi edinamde idem emem mmọ, ẹkere ke n̄kpọ idifọnke, ẹyịk kpukpru n̄kpọ, ẹnyụn̄ ẹduọk idotenyịn. (Ephesus 2:2) Utọ ekikere oro esibiat Christian sụn̄sụn̄ sụn̄sụn̄ ukem nte n̄kakat esitade eto sụn̄sụn̄ sụn̄sụn̄ tutu ata abiat. Edi esịt enem nnyịn ke Jehovah ọnọ nnyịn n̄kpọ emi edin̄wamde nnyịn, oro edi, idotenyịn.
17. Didie ke Bible owụt ke idotenyịn enen̄ede enyene ufọn?
1 Thessalonica 5:8) Ke eyo Bible, owoekọn̄ oro mîyarake ndụn ama esidiọn̄ọ ke ẹkeme ndisọp n̄wot imọ ke ekọn̄. Ẹkesiwak ndida ukwak nnam ndụn ẹnyụn̄ ẹdian ikpa m̀mê ideterọn̄ ke esịt. Ndụn ama esinam ata ediwak n̄kpọ oro ẹtopde ẹtọ owoekọn̄ ibuot ọfiọnọde ọduọ, inyụn̄ isọpke iyak n̄kpọ anam enye ibuot. Kpa nte ndụn esikpemede owoekọn̄ ibuot, idotenyịn eyekpeme nnyịn esịt ye ekikere.
17 Bible asiak mme n̄kpọekọn̄ Abasi oro anade ida in̄wana ye Satan ye ererimbot esie. Akpan n̄kpọekọn̄ kiet edi ndụn, ndien Bible ọdọhọ ke enye edi “idotenyịn edinyan̄a.” (18, 19. Nso eti uwụtn̄kpọ ke Jesus ekenịm ọnọ nnyịn, ndien didie ke ikeme ndikpebe enye?
18 Jesus ama odori enyịn ke Abasi kpukpru ini onyụn̄ enịm ata eti uwụtn̄kpọ ọnọ nnyịn. Ti se enye ọkọyọde okoneyo emi ekesierede usen oro ẹkewotde enye. Ufan esie kiet ama ada enye ọnọ mme asua ke ntak okụk. Ufan esie efen akan̄ enye, ete akananam imọ idiọn̄ọke enye. Mbon eken ẹfen̄e ẹkpọn̄ enye. Mbio obio mmọ ẹsịn enye ẹnyụn̄ ẹdọhọ mbonekọn̄ Rome ẹtụhọde enye ẹwot. Nnyịn ikereke ke oyodu owo nnyịn ndomokiet emi edisobode ofụri se Jesus okosobode. Nso ikan̄wam enye ọyọ ofụri oro? Mme Hebrew 12:2 ọdọhọ ete: “Ke ntak idatesịt oro ẹkenịmde enye ke iso enye ama ọyọ eto ndutụhọ, abat esuene ke ekpri n̄kpọ, onyụn̄ osụhọde etetie ke ubọk nnasia ebekpo Abasi.” Jesus ikedehe-dei ifre “idatesịt oro ẹkenịmde enye ke iso.”
19 Nso idatesịt ke ẹkenịm Jesus ke iso? Enye ama ọdiọn̄ọ ke edieke imọ iyọde isịm utịt, ke iyetiene inam enyịn̄ Jehovah asana onyụn̄ ọdiọn̄ọ ke imọ ndiyọ edidi akakan n̄kpọ emi owụtde ke Satan edi osu nsu. Idụhe idotenyịn en̄wen oro akpakanamde Jesus okop idatesịt ntre! Enye ama ọdiọn̄ọ n̄ko ke Jehovah eyenen̄ede ọdiọn̄ imọ edieke imọ isọn̄ọde ida iyọ, n̄ko ke idibịghike imọ iyafiak inyọn̄ ibịne Ete imọ. Jesus ama aka iso odori enyịn ke mme n̄kpọ emi ke ofụri ini afanikọn̄ oro. Ana nnyịn inyụn̄ inam kpasụk ntre. Enyene nti n̄kpọ emi Abasi enịmde nnyịn ke iso, emi edinamde ikop idatesịt. Jehovah ọnọ nnyịn owo kiet kiet ifet nditiene nnam akwa enyịn̄ esie asana. Imekeme nditiene n̄wụt ke Satan edi osu nsu, edieke inyịmede Jehovah edi Akakan Andikara nnyịn inyụn̄ imekde ndidu uwem emi edinamde enye aka iso ama nnyịn inamke n̄kpọ m̀mê nso idomo ke isobo.
20. Nso ke akpanam man esikere nti n̄kpọ onyụn̄ aka iso odori enyịn ke Abasi?
20 Jehovah aduak ndinọ nti ikọt esie utịp, onyụn̄ enen̄ede ọdọn̄ enye ndinam emi. (Isaiah 30:18; kot Malachi 3:10.) Esinenem enye ndinọ mme asan̄autom esie nti n̄kpọ oro mmọ ẹyomde. (Psalm 37:4) Ntre, yak ekikere fo enen̄ede esịne ke se Abasi edinamde inọ fi. Kûdedei ukere n̄kpọ nte mbon ererimbot Satan emi; kûyak ndiọi, oburobụt ekikere mmọ odụk fi esịt. Edieke okụtde ke ọmọtọn̄ọ ndikere n̄kpọ nte mbon ererimbot, nen̄ede bọn̄ akam nọ Jehovah ete enye ọnọ fi “emem [esie] emi akande kpukpru ekikere.” Emem emi eyekpeme fi esịt ye ekikere.—Philippi 4:6, 7.
21, 22. (a) Nso utịbe utịbe idotenyịn ke “akwa otuowo” ẹnyene? (b) Ke ofụri se Abasi ọn̄wọn̄ọde ndinam nnọ nnyịn ke ini iso, ewe ke ama akan, ndien nso ke ebiere ndinam?
21 Kere ban̄a utọ nti n̄kpọ emi Abasi anamde nnyịn idori Ediyarade 7:9, 14) Ini Satan ye mme demon esie mîdidụhe aba, afo eyen̄wek ọduọk onyụn̄ ọbọ ata emem. Ọsọsọn̄ ndidiọn̄ọ idahaemi nte uwem edinemde iketre ini oro. Kere ise, anie ke otu nnyịn akanam odu uwem ke ererimbot emi Satan mîdụhe? Ke ẹma ẹkesio Satan ẹfep, kere nte edinemde nnyịn ke ini Jesus ye owo 144,000 emi ẹditienede enye ikara, ẹditiede ke heaven ida nnyịn usụn̄ man inam isọn̄ emi akabade Paradise! Edinenem nnyịn ndikụt ini oro ẹdisiode kpukpru udọn̄ọ ifep, ini emi ididarade mbon nnyịn oro ẹdinamde ẹset, ini emi ididude uwem nte Abasi okoyomde! Nte isụk ifọnde ima, ntre ke nnyịn idikpere ini emi ẹdinọde nnyịn ata akamba utịp emi Abasi ọn̄wọn̄ọde ke Rome 8:21, oro edi, “ubọn̄ ubọn̄ ifụre nditọ Abasi.”
enyịn ndinyene! Edieke esịnede ke otu “akwa otuowo,” emi ‘ẹditode akwa ukụt ẹwọn̄ọ,’ kere utọ uwem emi afo edidude ke mîbịghike. (22 Jehovah oyom fi enyene ifụre oro akanam mûnyeneke. Edi ana okop uyo esie man enyene utọ ifụre oro. Ndi ukereke ke ọfọn anam se ekekeme man okop uyo Jehovah kpukpru usen man enyene utọ ifụre oro? Edieke ekerede ntre, ka iso nyene ata mbuọtidem ke Abasi man enye aka iso ama fi ke nsinsi nsinsi!
^ ikp. 12 Ntaifiọk ẹdọhọ ke nte isụk ikọride, ke enyene n̄kpọ emi idem nnyịn esikemede ndinam, ke idem nnyịn esikeme ndidiọn̄ọ itie emi ubọk ye ukot nnyịn odude, onyụn̄ ọdiọn̄ọ nte ikpọwọn̄ọrede mmọ ye nte ikpadade mmọ inam n̄kpọ. Ke uwụtn̄kpọ, imekeme ndibọp enyịn n̄kwak ubọk, inamke ndudue. Mma kiet emi idem esie mîkekemeke ndinam emi aba ikekemeke ndidada, ndisan̄a, m̀mê nditetie.